Bún nước lèo, chù ụ, bánh tét cốm dẹt,… là những món ăn ngon du khách không thể bỏ qua khi có dịp tới du lịch Trà Vinh. Các món đặc sản này đều là có hương vị đặc biệt đậm đà là kết quả của sự kết hợp văn hóa ẩm thực của người Kinh – Khmer – Hoa.
Đến với mảnh đất Trà Vinh, bạn sẽ không khỏi ngỡ ngàng bởi những vẻ đẹp nguyên sơ thuần khiết của bãi biển Ba Động cát trắng nước trong, những hàng phi lao xanh mướt, thanh tĩnh vô cùng. Sự giao thoa văn hóa độc đáo của 3 dân tộc không chỉ thể hiện trong đời sống con người mà còn thể hiện vô cùng rõ nét trong những đặc sản thơm ngon, hấp dẫn của Trà Vinh.
1. Mắm bò hóc
Miền Tây nước quanh năm nên phong phú các loại cá làm nguyên liệu mắm bò hóc, được người Khmer xem như đặc sản đãi khách quý. Từ loại mắm này, người ta có thể chế biến thành nhiều món ngon khác.
Món nhanh nhất và nguyên chất nhất là mắm sống trộn với chanh, ớt, tỏi thêm chút đường gia giảm độ mặn, tăng thêm quyến rũ cho món ăn. Mắm bò hóc – đặc sản Trà Vinh – pha ăn kèm với các loại rau, quả như khế, chuối chát, rau thơm, lá xoài non, đọt cóc hay cải sống, đậu ớt, dưa leo, cà rừng. Vừa gắp miếng rau củ, vừa gạt kèm miếng mắm bò hóc đậm đà ăn cơm ngày mưa là dấu ấn tuổi thơ của nhiều người. Vị beo béo, mặn mà, mùi hương riêng khác như cái tình của vùng đất này, giản đơn nhưng sâu nặng. Người Trà Vinh dù có đi bao xa, đến đâu cũng không thể không nhớ đến mùi vị đặc biệt ấy mỗi ngày mưa trời có mưa lâm thâm.
2. Bún nước lèo
Đặc sản nổi tiếng nhất của Trà Vinh là bún nước lèo. Bún nước lèo có sự kết hợp giữa các nguyên liệu như mắm bò hóc, thịt heo quay và các loại rau sống. Nước dùng của bún nước lèo có vị ngọt tự nhiên từ tôm cá đã làm loãng đi độ đậm đặc của mắm bò hóc khiến cho ngay cả người kén ăn, không quen mùi mắm cũng có thể thưởng thức trọn vẹn.
Từng sợi bún cùng với bắp chuối, rau muống bào nhỏ, bông súng, rau thơm xắt nhuyễn ngập trong nước lèo là đủ đặm, đủ ngon. Nhưng món ăn còn thêm thịt heo quay xắt miếng vừa miệng, bì giòn, thịt mềm. Mỗi miếng bún đều thơm hành phi, thơm rau, thơm thịt lại vừa thanh thanh vị nước lèo, vừa nồng nàn vị mắm hợp với các loại rau. Món ăn này vô cùng phổ biến ở đây, ngay cả quán nhỏ cũng sẽ không làm bạn thất vọng.
3. Bánh tét cốm dẹp
Cốm dẹp – đặc sản Trà Vinh – làm từ nếp non. Những hạt gạo gặt sớm được rang và giã đều tay tạo thành món ăn thơm lừng mùi đồng ruộng. Cốm dẹp làm bánh tét còn trộn với nước cốt dừa trước khi cho vào gói cùng nhân đỗ xanh trộn đường, vani tạo mùi. Người miền Tây gói bánh tét cốm dẹp bằng lá chuối xiêm hoặc lá lùng chứ không dùng lá dong. Và thay vì ninh trong nước, bánh được cho vào nồi hấp cách thủy.
Bánh có lớp ngoài dẻo quyện không kém bánh chưng hay bánh tét ở bất cứ vùng miền nào trên đất nước nhưng còn hương thơm tuyệt vời, ngào ngạt mùi dừa, mùi gạo mới, mùi cốm… thì là độc nhất. Bánh tét cốm dẹp vừa béo vừa ngậy vừa bùi lại ngọt ngọt có thể ăn đến no mà không chán. Đến Trà Vinh, mua chục bánh tét về làm quà là nhất.
4. Củ cải muối Cầu Kè
Xái pấu là tên gọi theo người Triều Châu, còn người Việt gọi là “củ cải muối”, một đặc sản tại vùng đất Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh. Bí quyết gia truyền của món xái pấu là kỹ thuật ngâm nước muối và phơi. Mỗi đêm thay muối mới một lần, cứ ngày phơi, đêm ngâm như vậy liên tục 7 ngày, nmỗi năm chỉ làm được hai tháng 11 và tháng chạp. Xái pấu luôn giữ kín trong lu, khạp cả năm mà không bao giờ hư hao. Khi nào ăn mới mở nắp, nhờ vậy mà củ cải lúc nào cũng thơm, ngon, thịt mềm, giòn và mùi vị đặc trưng.
Xái pấu Cầu Kè ngon nhất là cắt nhỏ, rửa sạch nấu canh, hầm thịt gà, giò heo, sườn non hoặc ăn với cháo trắng, bánh tét. Mới đây còn có thêm món của cải muối trộn giấm đường cho vào bao bì, ướp lạnh, dùng ăn lâu ngày.
5. Chù ụ
Chù ụ thuộc họ nhà cua, nhìn hơi xấu xí với thân hình vuông nhỏ. Đây là đặc sản của vùng Ba Động. Chù ụ không đẹp mắt nhưng có thể chế biến thành nhiều món ăn đẹp lòng du khách.
Không cần nhiều gia vị, bạn có thể thưởng thức chù ụ nướng than. Chù ụ đưa lên lửa sẽ dần chuyển sang màu đỏ, hương thơm ngút ngàn cực kỳ hấp dẫn. Khi chín, trộn chúng với ít rau răm, chấm muối ớt hoặc muối tiêu chanh, đảm bảo ngon quên sầu.
Thịt chù ụ dai mềm và ngọt không kém cua, ghẹ nên còn được hấp bia, rang me. Ngoài ra, người dân cũng hay làm chù ụ kho nghệ, xào hành… Tuy nhiên, vì thân hình nhỏ bé khiêm tốn nên nó không phổ biến và có tiếng như nhiều hải sản khác.
6. Chả hoa Năm Thụy
Chả Hoa Năm Thụy là một trong những món ngon nổi tiếng ở Trà Vinh. Chả Hoa Năm Thụy khác với chả lụa truyền thống, đúng như tên gọi chả hoa khi cắt ra sẽ có hình giống như bông hoa ở giữa là trứng muối, xung quanh là nấm mèo, chả, ngoài cùng là lớp trứng gà đánh tan chiên thành tấm cuộn bên ngoài. Từ nguyên liệu chính là thịt lợn, pate, trứng muối, trứng chiên, rau củ, nấm mèo… với đôi bàn tay khéo léo của mình, người dân nơi đây đã chế biến chúng trở thành một món ăn thơm ngon, mang đậm hương vị độc đáo của Trà Vinh.
Bữa cơm ngày Tết sẽ tròn vị khi thưởng thức miếng chả ngọt, mềm mịn nhưng vẫn dai giòn xực xực với da heo xắt mỏng chấm thêm tý muối tiêu cay cực đã. Ăn không hết, bạn có thể gói lại cho vào tủ lạnh, bảo quản khá lâu. Món này có thể dùng để ăn chơi, làm mồi nhắm với rượu bia, ăn kèm cơm nóng dẻo hoặc cũng có thể dùng làm món khai vị trong các buổi tiệc. Ngon hơn khi dùng với muối tiêu chanh và dưa chua.
7. Cháo ám
Để có nồi cháo ám ngon, người nấu cần khá nhiều công sức. Cá lóc phải tươi, mập đem luộc và gỡ từng miếng, bỏ xương rồi xào với hành thơm nức mũi. Trứng cá lóc đánh nhuyễn rồi mới cho vào nồi cháo nấu từ nước luộc cá. Trong món cháo ám còn có cả hành khô, tôm khô, mực khô nướng.
Cháo ám không thể thiếu sự kết hợp giữa mắm nêm ngon đã được pha, tương hột đâm nhỏ, ớt bỏ hột bằm nhuyễn, xào sền sệt với tỏi, cho thêm tiêu xay, đậu phộng rang giã nhỏ. Đặc biệt, các loại rau sống xắt nhuyễn, hành ngò, giá trụng và bánh tráng mè nướng giòn bóp vụn ở trên cũng là phụ liệu cần thiết cho món ăn.
Mùi thơm quyến rũ của tiêu, hành, đậu phộng với cái ngọt thanh của nước, mềm béo trong cá, trứng cá, bùi bùi của mực và tôm kết hợp vị đặm nồng của mắm nêm pha và sự khác biệt khi ăn cùng rau thơm, rau sống thái nhỏ biến cháo ám thành một trong những loại cháo ngon nhất, khác biệt nhất nên thử một lần trong đời.
8. Bánh canh Bến Có
Lần đầu ăn đặc sản này nhiều người sẽ thắc mắc “sao cho nhiều thịt thế”. Đây chính là điểm đặc biệt của bánh canh Bến Có, tỷ lệ thịt và bánh phải gần bằng nhau. Nhưng nó không khiến người ăn bị ngán bởi ngoài thịt heo, còn có cật, gan, phèo, tim, bao tử, lưỡi, móng, tai heo… Mỗi loại đều mang vị ngon riêng và tạo sự hòa hợp chung trong món ăn.
Tô bánh canh Bến Có – đặc sản Trà Vinh – không quá cầu kỳ nhưng nước dùng ninh từ thịt, xương heo và đảm bảo độ trong nên nhìn rõ từng sợi bánh canh trắng nõn, hành hò xanh mướt, tiêu hạt nhuyễn rắc phía trên với vài lát ớt tô điểm cho món ăn đẹp giản dị.
Gắp bánh canh, húp miếng nước dùng là nghe bụng dạ xốn xang. Chọn lát thịt mỏng chấm vào chén mắm dằm ớt rồi từ từ tận hưởng vị mắm cá nguyên chất hòa với thịt mềm lại càng đê mê hơn.
9. Bún suông
Bún suông đặc biệt nhờ chả tôm thơm ngon. Làm từ tôm tươi ướp mắm, xay nhuyễn cùng hạt tiêu, chả tôm không được nặn theo hình vuông, chữ nhật hay tròn mà được làm thành từng “suông”. Suông nhìn qua giống như con đuông, có thể để không thả vào nồi nước dùng đang sôi hoặc chiên với dầu ăn trước khi dọn ra tô.
Nước lèo của món bún này cũng khác biệt, không trong mà có màu nâu của me và tương hạt. Bún suông nhìn vừa đẹp mắt, ăn lại ngon chẳng kém bất cứ loại bún ở địa phương nào. Vị nước dùng đậm đà, chua chua ngọt ngọt dậy mùi tương lan trên đầu lưỡi, vướng vít quanh khứu giác. Khi ấy, cắn thêm miếng suông ngọt tôm và thơm béo sẽ nhận ra ngũ vị đã được đánh thức như thế nào chỉ vì một món ăn ngon.
10. Tôm khô Vinh Kim
Tôm khô Vinh Kim thuộc xã Vinh Kim, huyện Cầu Ngang được chế biến từ con Tép bạc đất đặc hữu vùng nước lợ “nhất Vinh Kim, nhì Hậu Bối” trở thành đặc sảnm chất lượng vượt trội so với sản phẩm cùng loại từ các địa phương khác và đã được Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học – Công nghệ công nhận là thương hiệu độc quyền trên thị trường.
Tôm khô Vinh Kim đã trở thành món quà quí để tặng người thân, nhất là dịp lễ, Tết…đặc biệt, không ít Việt kiều về thăm quê tìm mua để làm quà tặng và sử dụng trong gia đình.
Trên đây, Đặc Sản Vina đã đưa bạn dạo quanh một vòng 10 đặc sản nổi tiếng của đất Trà Vinh, nếu có dịp ghé nơi đây dừng bỏ qua các đặc sản này nhé.
dacsanvina.net