Cà rốt chứa hàm lượng vitamin A, C, canxi, sắt và chất xơ dồi dào mang đến rất nhiều lợi ích cho sức khỏe. Thực phẩm này bắt đầu được biết đến vào những năm 900 trước Công nguyên và đang được ưa chuộng trên toàn cầu. Dưới đây là 12 công dụng của cà rốt và những điều kiêng kỵ khi dùng loại củ này bạn cần biết.
Cây cà rốt
Cà rốt có tên khoa học là Daucus carota – một loại thực phẩm được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới. Theo ghi chép trong các tài liệu lịch sử thì vào khoảng năm 900 trước Công nguyên, cây cà rốt đã được người Afghanistan trồng đầu tiên. Sau đó nó dần được biết đến và di thực sang các nước Trung Đông, Bắc Phi. Mãi cho đến năm 1300, cà rốt mới được trồng ở các nước trong khu vực châu Âu, Châu Á và trở thành thực phẩm được mọi người ưa chuộng.
Củ cà rốt là bộ phận được sử dụng chủ yếu. Đây thực chất là rễ cái ăn sâu vào trong đất hút chất dinh dưỡng và nước rồi phình to dần. Các củ có kích thước to nhỏ khác nhau. Phần lá cũng có thể ăn được nhưng do có vị hơi đắng nên ít được sử dụng.
Theo thống kê, trên thế giới hiện đang có tất cả hơn 20 giống cà rốt có thể ăn được. Tùy theo màu sắc của cà rốt mà thực phẩm này được chia thành các loại như:
Bạn đã tìm được quà quý biếu ý nghĩa tặng ông bà, cha mẹ và những người trân quý chưa?
Đông trùng hạ thảo – quà sức khoẻ quý giá từ thiên nhiên, nâng tầm sức khoẻ, món quà được săn lùng nhất thời Covid. CLICK NHẬN NGAY ƯU ĐÃI.
- Cà rốt tím
- Cà rốt da cam
- Cà rốt trắng
- Cà rốt màu vàng
Trong đó, giống cà rốt tím và trắng là những loại xuất hiện đầu tiên. Cà rốt màu vàng và da cam là do bị đột biến gen phát triển thành.
Thành phần dinh dưỡng của củ cà rốt
Theo nghiên cứu của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (USDA), cứ trong 128g cà rốt có thể tìm thấy các chất dinh dưỡng với hàm lượng như sau:
BẢNG THÀNH PHẦN DINH DƯỠNG CỦA CÀ RỐTSTTVi chất dinh dưỡngHàm lượng1Calo52 kcal2Carbohydrate12,26 g3Đường3 g4Protein1,19 g5Chất béo0,31 g6Chất xơ3,6 g7Vitamin A1069 mcg8Vitamin C7,6 g9Canxi42 mg10Sắt0,38 mg11Magie15 mg12Phốt pho45 mg13Kali410 mg14Natri88mg15Kẽm0,31 mg16Axit folic24 mcg17Vitamin K 16,9 mcg
Các công dụng của cà rốt
1. Giúp ngăn ngừa ung thư
Cà rốt chứa nhiều hợp chất phytochemical, trong đó chủ yếu bao gồm beta-carotene và các carotenoids. Chúng đã được chứng minh về khả năng chống ung thư tự nhiên bằng cách thúc đẩy khả năng miễn dịch và kích hoạt một số protein ức chế tế bào ung thư. Các nghiên cứu cũng cho thấy uống nước ép từ cà rốt thường xuyên có thể chống lại bệnh bạch cầu và giảm thiểu nguy cơ bị ung thư miệng.
2. Cà rốt tăng cường sức khỏe mắt
Vitamin A rất cần thiết cho thị lực và cà rốt chính là nguồn cung cấp vitamin A vô cùng dồi dào cho bạn. Nếu đang gặp các vấn đề như cận thị, rối loạn thị giác, thoái hóa võng mạc… thì bạn nên bổ sung cà rốt đều đặn trong thực đơn để cải thiện sức khỏe cho đôi mắt.
3. Ổn định huyết áp
Một nghiên cứu gần đây cho thấy, sử dụng nước ép cà rốt giúp giảm 5% huyết áp tâm thu. Tác dụng tuyệt vời này của cà rốt có được là nhờ nguồn chất dinh dưỡng phong phú có trong thực phẩm này, bao gồm chất xơ, kali, nitrat và vitamin C.
4. Tác dụng của cà rốt với mái tóc
Cà rốt là nguồn cung cấp vitamin A và C, carotenoids, kali và các chất chống oxy hóa khác. Tất cả đều góp phần vào sức khỏe của tóc. Chúng kích thích tóc mọc nhanh hơn, chắc khỏe và dày mượt hơn, đồng thời cải thiện các vấn đề như rụng tóc, hói đầu.
5. Giúp da sáng khỏe hơn
Cà rốt chứa nhiều carotenoids. Nghiên cứu cho thấy rằng trái cây và rau quả giàu các hợp chất này có thể cải thiện làn da và diện mạo tổng thể của một người, giúp da sáng khỏe hơn. Mặc dù vậy, hãy chú ý – việc ăn quá nhiều cà rốt có thể khiến bạn bị dư thừa carotenosis và dẫn đến tình trạng vàng da.
6. Tăng cường khả năng miễn dịch
Vitamin A trong cà rốt điều chỉnh hoạt động của hệ thống miễn dịch và ngăn ngừa nhiễm trùng. Ngoài ra, thực phẩm này cũng chứa vitamin C – một chất có tác dụng tích cực trong việc tăng sức đề kháng và cải thiện khả năng miễn dịch, giúp cơ thể chống đỡ tốt hơn với bệnh tật.
7. Tốt cho răng và nướu
Đây là công dụng của cà rốt trong việc chăm sóc sức khỏe răng miệng được nhiều người biết đến. Đặc tính giòn và thô của cà rốt giúp làm sạch mảng bám trên răng và mang lại cho bạn hơi thở thơm tho hơn.
Ngoài ra, thực phẩm này còn giúp làm tăng tiết nước bọt, có thể trung hòa axit citric và axit malic trong miệng gây hại đến răng và nướu.
8. Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường
Các nghiên cứu cho thấy nồng độ vitamin A trong máu cao có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2. Cà rốt sở hữu nhiều chất dinh dưỡng này nên có thể trở thành một sự lựa chọn lý tưởng trong thực đơn của bệnh nhân bị tiểu đường.
9. Giảm cân, giữ dáng
Trong cà rốt tươi chứa 88% nước, còn lại là chất xơ và các chất dinh dưỡng khác, trong đó chỉ có khoảng 25 caro. Chính vì vậy, bổ sung cà rốt chính là một cách thông minh để bạn lấp đầy bao tử, giảm cảm giác thèm ăn mà không phải lo ngại việc tích lũy quá nhiều calo khiến cân nặng tăng lên.
Ngoài ra, chất xơ pectin trong cà rốt còn thúc đẩy tiêu hóa, tăng cường khả năng chuyển hóa chất béo, duy trì cân nặng khỏe mạnh và vóc dáng lý tưởng cho bạn.
10. Cà rốt giảm cholesterol trong máu, cải thiện sức khỏe tim mạch
Tiêu thụ cà rốt làm giảm sự hấp thụ cholesterol trong máu nhờ hàm lượng chất xơ dồi dào. Cùng với đó, thành phần chất chống oxy hóa có trong thực phẩm này còn giảm thiểu những tác hại của gốc tự do tới thành mạch, ngăn ngừa các bệnh lý về tim mạch.
11. Làm xương chắc khỏe hơn
Mới đây, các nhà khoa học thuộc trường đại học đại học Texas – Mỹ đã phát hiện ra rằng, ăn cà rốt với liều lượng hợp lý có thể giúp thúc đẩy hiệu suất làm việc của các gene làm nhiệm vụ vận chuyển canxi cung cấp đến các màng tế bào. Điều này sẽ giúp xương chắc khỏe, cứng cáp hơn và đặc biệt có lợi cho người bị loãng xương.
12. Thải độc, bảo vệ tế bào gan
Cà rốt chứa glutathione, một siêu phân tử giúp giải độc, làm sạch gan. Cùng với đó, loại rau này còn có nhiều flavonoid thực vật và beta-carotene. Cả hai đều kích thích và hỗ trợ chức năng gan tổng thể của bạn. Vitamin A trong cà rốt cũng chống lại các bệnh về gan.
Cách bảo quản, sử dụng cà rốt đúng cách
Ở nước ta, cà rốt được trồng quanh năm nhưng nhiều nhất là vào mùa đông. Thực phẩm này được bày bán sẵn ngoài chợ hay siêu thị bất kì thời điểm nào trong năm với các dạng củ tươi, đông lạnh, ngâm chua ngọt hoặc đóng hộp.
Nếu mua cà rốt tươi với số lượng nhiều, bạn nên bảo quản trong túi nhựa kín rồi cho vào ngăn mát tủ lạnh. Đối với những củ vẫn còn nguyên cuống lá trên đầu thì nên cắt bỏ phần này trước khi lưu trữ để ngăn không cho lá tiếp tục hút nước và chất dinh dưỡng từ củ.
Bạn nên gọt vỏ và rửa sạch cà rốt trước khi sử dụng. Đây là một loại rau đa năng. Nó có thể được tiêu thụ dưới dạng tươi, luộc, hấp cách thủy, nấu súp hoặc thêm vào các món hầm hay món súp. Ngoài ra, bạn cũng có thể ép cà rốt lấy nước uống. Dùng nước ép cà rốt nguyên chất hoặc phối hợp với các loại rau củ khác đều tốt cho sức khỏe.
Cà rốt nên ăn sống hay nấu chín?
Nhiều người không biết nên ăn cà rốt sống hay chín sẽ tốt hơn? Theo các chuyên gia dinh dưỡng, cà rốt khi được nấu chín sẽ dễ tiêu hóa hơn và giải phóng nhiều carontene ( tiền chất của vitamin A ) cho cơ thể.
Vì vậy, cách dùng cà rốt tốt nhất là nấu chín trước khi sử dụng. Tuy nhiên, các bà nội trợ cũng không nên hầm cà rốt kỹ quá sẽ khiến các chất dinh dưỡng bị phân hủy hoặc bị hòa tan hết vào trong nước.
Ăn nhiều cà rốt có sao không?
Ăn quá nhiều cà rốt có thể dẫn đến một số tác dụng phụ như:
- Rối loạn kinh nguyệt:
Phụ nữ ăn nhiều hơn 300g cà rốt mỗi ngày trong một thời gian dài, dù ở dạng sống hay chín đều ảnh hưởng đến quá trình rụng trứng. Điều này có thể gây rối loạn kinh nguyệt với các biểu hiện như chậm kinh, chu kì kinh nguyệt kéo dài, tắc kinh, rong kinh hoặc vô kinh.
- Ngộ độc:
Hoạt chất hemoglobin được tìm thấy ở cà rốt nếu được tiêu thụ quá nhiều sẽ kết hợp với natri có sẵn trong cơ thể biến đổi thành methemolobine. Chất này có thể gây ngộ độc hoặc thậm chí là nguy hiểm đến tính mạng.
Hoạt chất Carotene trong cà rốt khi được cơ thể dung nạp nhiều sẽ gây nhiễm độc gan và làm biến đổi màu da, khiến da chuyển sang màu vàng bất thường.
- Táo bón:
Thành phần chất xơ trong cà rốt chủ yếu dưới dạng không hòa tan. Khi bạn ăn quá nhiều cà rốt, chất xơ sẽ bị tắc nghẽn tại ruột gây nên hiện tượng ăn không tiêu, táo bón.
Vậy mỗi ngày nên ăn bao nhiêu cà rốt?
Như bạn cũng thấy, bên cạnh những công dụng tuyệt vời của cà rốt thì thực phẩm này cũng có nhiều tác hại nếu sử dụng không đúng cách hoặc lạm dụng quá mức. Để phòng tránh những tác dụng phụ ngoài ý muốn, bạn chỉ nên ăn cà rốt mỗi tuần 2 – 3 bữa, mỗi bữa ăn khoảng 50g là đủ.
Kiêng kỵ khi dùng cà rốt
– Tránh kết hợp cà rốt với các thực phẩm sau:
- Ớt: Ăn cà rốt chung với ớt sẽ làm giảm giá trị dinh dưỡng có trong ớt
- Giấm: Thành phần axit trong giấm có thể phá hủy carotene khiến công dụng của cà rốt bị giảm đi rất nhiều. Vì vậy, các bà nội trợ nên tránh kết hợp hai thực phẩm này khi chế biến món ăn.
- Củ cải trắng: Nhiều người sử dụng cả củ cải trắng và cà rốt trong các món hầm. Điều này có thể khiến hàm lượng vitamin C trong củ cải trắng bị phá hủy.
– Những đối tượng không nên ăn cà rốt:
- Trẻ em và người lớn đang bị táo bón
- Người có biểu hiện đầy bụng, khó tiêu
- Người đang bị vàng da
Trên đây là những công dụng của cà rốt không phải ai cũng biết. Khi sử dụng thực phẩm này, bạn nên nấu chín và tuân thủ một số vấn đề kiêng kỵ đã được khuyến cáo ở trên để không biết cà rốt thành thảm họa cho sức khỏe.
Có thể bạn chưa biết