1. Ma tuý là gì?
Ma túy là những chất có tính gây nghiện, có nguồn gốc tự nhiên hoặc nhân tạo. Khi đưa vào cơ thể người dưới bất kỳ hình thức nào, nó sẽ làm thay đổi tâm trạng, ý thức và hành vi của người sử dụng. Ma tuý không chỉ hủy hoại sức khỏe mà còn làm suy thoái nòi giống, phẩm giá con người, làm gia tăng tội phạm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự, an toàn xã hội.
Ma tuý làm thay đổi tâm trạng, ý thức và hành vi của người sử dụng.
1.1 Ma tuý là chất gây nghiện, chất hướng thần
Ma tuý là các chất gây nghiện, chất hướng thần gồm những chất như: nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa, cao côca, lá, hoa, quả cây cần sa, lá cây cô ca, quả thuốc phiện khô, quả thuốc phiện tươi, hêrôin, côcain, các chất ma tuý khác ở thể lỏng hay thể rắn. Ma túy là các chất có nguồn gốc tự nhiên hay tổng hợp, khi xâm nhập vào cơ thể sẽ làm thay đổi trạng thái tâm sinh lý của người sử dụng.
Theo Tổ chức Y tế thế giới, ma túy theo nghĩa rộng nhất là: “Mọi thực thể hoá học hoặc là những thực thể hỗn hợp khác với tất cả những cái được đòi hỏi, để duy trì một sức khoẻ bình thường, việc sử dụng những cái đó sẽ làm biến đổi chức năng sinh học và có thể cả cấu trúc của vật”.
Theo bà Đoàn Thu Ngân, Trưởng Phòng Kiểm soát ma túy, Cục Điều tra chống buôn lậu, Tổng cục Hải quan: Trong 9 tháng năm 2021, toàn ngành đã chủ trì, phối hợp bắt giữ được 191 vụ, 170 đối tượng, thu giữ khoảng 93kg heroin; 92,68kg cần sa; 6,8kg thuốc phiện; 459,48kg và 18.104 viên ma túy tổng hợp; 304,3kg ketamine; 1.020 viên thuốc hướng thần các loại.
1.2 Tác hại của ma tuý với sức khoẻ thể chất, tinh thần
Người nghiện ma túy là người sử dụng chất ma túy, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần và bị lệ thuộc vào các chất này. Ma tuý làm cho người nghiện thay đổi trạng thái tâm lý, sa sút về tinh thần, thay đổi nhân cách, suy nhược toàn thân, suy giảm sức lao động, giảm tuổi thọ và làm tăng nguy cơ bị lây nhiễm HIV/AIDS. Người nghiện nặng có biểu hiện rối loạn phản xạ thần kinh, đau đầu, chóng mặt, trí nhớ giảm sút, viêm dây thần kinh, rối loạn cảm giác, run chân tay, chậm chạp, u sầu, ngại vận động, dễ bị kích động dẫn tới tội ác. Nếu dùng ma tuý liều cao có thể bị ngộ độc cấp tính, biểu hiện rối loạn tâm thần nặng, hôn mê.
Do chất ma túy ảnh hưởng đến hệ thống hoóc môn sinh dục, làm giảm nhu cầu tình dục, giảm khả năng sinh con hoặc sinh con ốm yếu, chậm phát triển về thể lực và trí tuệ, suy thoái chất lượng giống nòi.
Khi lên cơn nghiện, người nghiện thường không làm chủ được bản thân nên dễ đánh mất nhân cách và phạm tội. Gia đình người nghiện phải chịu một gánh nặng rất lớn về kinh tế, đồng thời còn phải chịu áp lực tinh thần do bị cộng đồng kỳ thị. Hạnh phúc gia đình đổ vỡ, dẫn tới nghèo đói, con cái thất học, thậm chí hư hỏng.
Bên cạnh đó, việc quản lý điều trị cho các đối tượng nghiện cũng là một gánh nặng cho xã hội. Số lượng người nghiện ngày càng gia tăng thì các vấn đề về kinh tế, mất trật tự an ninh xã hội, tội phạm và tệ nạn xã hội khác trở nên nghiêm trọng hơn.
2. Dấu hiệu nhận biết người sử dụng chất ma túy
Ma tuý khiến người dùng bị lệ thuộc dẫn đến nghiện.
2.1 Mức độ lệ thuộc ma tuý
Theo các tài liệu nghiên cứu về ma tuý, nghiện ma túy là một quá trình. Bắt đầu từ dùng thử do tò mò, sau đó sẽ tiếp tục sử dụng và khi tần suất sử dụng thường xuyên hơn người đó sẽ dần bị lệ thuộc vào ma túy. Khi không có ma túy sẽ thấy thèm, khó chịu. Theo thời gian, mức độ lệ thuộc vào ma túy tăng lên và trở thành nghiện.
2.2 Một số dấu hiệu nổi bật như sau:
Thay đổi bất thường giờ giấc sinh hoạt:
- Thức khuya, đêm ít ngủ, dậy muộn, ngày ngủ nhiều, ăn uống thất thường;
- Hay tụ tập với những người sống buông thả, không có công ăn việc làm, không lao động hoặc chơi thân với người nghiện;
- Mỗi ngày, cứ đến một giờ nhất định nào đó dù có đang bận việc cũng tìm cách, kiếm cớ để đi ra khỏi nhà;
- Thích ở một mình, ít hoặc ngại tiếp xúc với mọi người, kể cả người thân trong gia đình.
Người sử dụng chất ma túy thường có tâm trạng, biểu hiện khác thường:
- Hay lo lắng, bồn chồn, đôi khi nói nhiều, hay nói dối quanh, hay có biểu hiện chống đối, cáu gắt hơn trước đây; Hay ngáp vặt, sụt cân, xanh xao; người mệt mỏi, không chịu lao động; không chăm lo vệ sinh cá nhân.
- Nếu là học sinh thường đi học muộn, trốn học, bỏ giờ học, ngồi trong lớp hay ngủ gật, học lực giảm sút; Nhu cầu tiêu tiền ngày một nhiều, thường xuyên xin tiền người thân; hay bán đồ đạc cá nhân và của gia đình, nợ nần nhiều, ăn cắp vặt; Túi quần áo, cặp sách, phòng ở thường có giây bạc thuốc lá, vỏ kẹo cao su, bật lửa ga, bơm kim tiêm, ống thuốc; Có dấu hiệu tiêm trên mu bàn tay, cổ tay, mặt, trong mắt cá chân, ở bẹn, ở cổ…
3. Một số loại ma tuý thường gặp
Theo thông tin của các cơ quan phòng chống tội phạm về ma túy, từ những loại ma túy phổ biến ban đầu như cần sa, heroin, thuốc phiện… hiện nay những loại ma túy tổng hợp xuất hiện ngày càng nhiều và gây ra tác hại to lớn đối với sức khỏe của người người sử dụng và nhiều nguy cơ, hiểm hoạ đối với cộng đồng. Dưới đây là một số loại ma tuý thường gặp.
3.1 Cần sa
THC là thành phần tạo ra tác động tâm sinh lý chính của cần sa.
Chất THC trong cần sa
Cần sa là loại ma túy được chế từ hoa và lá khô của cây cần sa. Loại ma túy này còn được biết đến với những tên khác như “cỏ”, bồ đà, tài mà… Cần sa nhìn giống như lá chè khô và có thể còn hạt hoặc còn các cành nhỏ. Cần sa có thể màu xám, xanh lá cây hoặc màu nâu.
Cần sa thường được lăn bằng tay thành thuốc cuốn để hút, hoặc được hút bằng ống điếu. Một số người còn trộn cần sa với thức ăn như bánh ngọt hoặc bánh quy để ăn. Cần sa cũng có thể được trộn lẫn để hút cùng thuốc lá.
Trong cần sa có chất THC là yếu tố làm cho người sử dụng “phê”. Khi hút cần sa, THC nhanh chóng qua phổi vào máu. Sau đó nó sẽ theo đường máu đi lên não, làm biến đổi tâm trạng của người sử dụng, khiến họ có cảm giác khác biệt. Người sử dụng cần sa trong một thời gian sẽ dẫn đến tình trạng lệ thuộc cần sa và sẽ luôn tìm cần sa để sử dụng.
Tác động của cần sa
Với liều dùng nhỏ, ảnh hưởng của cần sa có thể kéo dài trong vòng 5 giờ đồng hồ và người sử dụng có thể: Cảm thấy khỏe khoắn và sảng khoái một cách lạ thường; Có những hành động khác thường. Giữ thăng bằng và kiểm soát cơ thể kém; Cười nói nhiều hơn; Khó tập trung; Cảm giác đói; Nhịp tim nhanh hơn; Mắt ngầu đỏ; Chỉ tập trung vào một việc nhất định và thờ ơ với mọi việc khác. Những ảnh hưởng này thường làm cho người sử dụng cảm thấy mọi thứ đều chậm chạp và có cảm giác buồn ngủ.
Với liều dùng lớn sẽ làm cho người sử dụng: Lẫn lộn, bồn chồn, phấn chấn, nghe hoặc nhìn thấy những sự việc không có thực (ảo giác), lo lắng, sợ hãi, cảm thấy xa rời hoặc tách biệt khỏi thực tại…
Nếu sử dụng cần sa thường xuyên và trong một thời gian dài, người sử dụng sẽ gặp phải những vấn đề sức khỏe sau: Tăng nguy cơ mắc viêm phế quản, ung thư phổi và các bệnh lý khác về đường hô hấp; Giảm động cơ làm việc; Giảm khả năng tập trung, trí nhớ và khả năng học hỏi những điều mới; Giảm ham muốn tình dục; Giảm lượng tinh trùng ở nam giới; Rối loạn chu kỳ kinh nguyệt ở nữ giới; Một số người còn gặp phải các ảnh hưởng về tâm lý, đặc biệt ở những người đã có tiền sử bệnh tâm thần phân liệt…
3.2 Thuốc phiện
Cây hoa thuốc phiện.
Cây thuốc phiện (cây anh túc) là loại cây thân cỏ, thân thẳng đứng, cao từ 1 – 1,5m, mọc ở nơi khí hậu mát, thích hợp với đất sét vôi. Nó có từ 8 – 12 nhánh phụ, mỗi nhánh có 1 bông hoa nhiều màu sắc, từ hoa sinh ra quả. Nhựa từ quả gọi là thuốc phiện sống. Nhựa thuốc phiện thường dùng để hút. Lúc đầu hút vào thấy có sự khoái lạc, tạo cảm giác hưng phấn, làm giảm đau nhức, mệt mỏi. Nhưng càng hút thì càng ngày càng phải tăng liều mới đạt được cảm giác như lần trước. Dần dần người hút bị suy sụp, mất hết nghị lực, ý chí và cả cảm giác không còn.
Hơn thế, ở người sử dụng thuốc phiện còn xuất hiện các biến chứng như: viêm dạ dày, viêm ruột mạn tính, táo bón dai dẳng, phát ban ngoài da, tiểu tiện ra abumin, thường hay bị sưng phổi, mạch đập chậm và không đều. Nguy hiểm hơn là khi không có thuốc, người sử dụng ma tuý phải nạo xái trong ống thuốc ra để hút, hút xái độc hơn vì nó có khoảng 80 – 90% chất morphin.
3.3 Heroin
Heroin là loại ma túy phổ biến nhất hiện nay.
Đây là loại ma túy phổ biến nhất hiện nay. Là chất được tổng hợp từ moócphin có trong nhựa thuốc phiện. Heroin thường được sử dụng theo đường tiêm chích, hút hoặc hít. Chất này chạy tới não chỉ trong vòng chưa đến 10 giây nếu tiêm, 10 hoặc 15 phút nếu hút hít. Trong giai đoạn đầu sử dụng các đối tượng thường hút hoặc hít heroin nhưng sau đó chuyển sang đường tiêm chích khi độ dung nạp tăng và không đủ tiền mua thuốc hít nữa.
Heroin có tác dụng giảm đau mạnh hơn morphin, nhưng độc hại hơn nhiều. Heroin có khả năng gây nghiện rất nhanh, người nghiện bị suy sụp nhanh chóng về thể xác lẫn tinh thần. Chỉ cần một liều khoảng 0,06g có thể gây chết người ngay sau khi tiêm (sốc thuốc).
3.4 Moóc phin (Morphin )
Moóc phin được dùng làm chất giảm đau.
Moóc phin là chất được dùng làm chất giảm đau và nguyên liệu bán tổng hợp để sản xuất thuốc trị ho, giảm đau, tiêu chảy… trong y học. Với liều điều trị moóc phin làm tăng trí tưởng tượng, mất buồn rầu, mất sợ hãi, tạo trạng thái lạc quan, nhìn màu sắc thấy đẹp, nghe tiếng động thấy dễ chịu, mất cảm giác đói. Liều cao moóc phin làm hạ huyết áp, làm giảm dịch tiết, lại ra mồ hôi nhiều.
Người sử dụng moóc phin có mắt bị phù, móng tay và môi thâm tím; bị rối loạn tâm lý, nói không thật, lười biếng, ít chú ý đến vệ sinh thân thể, thường hay ngáp vặt, co đồng tử, thiếu máu, chán ăn nên sút cân, mất ngủ, già trước tuổi, nôn, vã mồ hôi, chảy nước mắt, đau thắt ngực, trầm cảm, thần kinh bị kích thích. Sau khi tiêm vào cơ thể khoảng 24 giờ thì 85 – 90% lượng moóc phin được thải ra từ cơ thể theo nước tiểu.
Phụ nữ có thai dùng moóc phin rất nguy hiểm, gây tác hại lâu dài đến sự trưởng thành của trẻ như đẻ non, suy dinh dưỡng, rối loạn hành vi, nôn, mất ngủ, đi lỏng… Morphin rất nguy hiểm với trẻ em dưới 5 tuổi. Nó có thể dẫn đến trẻ bị gù, vẹo, thương tổn đầu sọ, hen phế quản, bệnh và thận mạn tính…
3.5 Methamphetamine (ma tuý đá)
Ma túy đá gây kích thích thần kinh trung ương khiến người dùng luôn hưng phấn, sung mãn…
Methamphetamine là loại ma tuý tổng hợp mới. Dân chơi hay gọi là “hàng đá”, “chấm đá”, “pha lê”, trông giống đá, gần giống mỳ chính, hoặc hạt muối hoặc có dạng cục, bột, viên nén màu vàng, nâu, giá thành rất cao.
Đây là loại ma tuý nguyên chất, không pha trộn như các loại ma tuý khác. Người nghiện khi sử dụng (nuốt, hút, hít, uống hoặc tiêm chích) ma tuý này sẽ có tác dụng trực tiếp vào bộ não, gây kích thích thần kinh trung ương và ảo giác có thể kéo dài 3 ngày sau khi dùng.
Tác hại của ma tuý đá khiến người sử dụng luôn trong trạng thái hưng phấn, sung mãn, khiến họ làm những việc mà khi tỉnh họ không bao giờ dám làm như: nhảy từ trên cao xuống, quan hệ tình dục tập thể, chạy xe tốc độ cao hoặc họ có thể tự cầm dao lam rạch vào chính da thịt của mình.
Ma túy đá tác động trực tiếp vào não làm biến đổi các hoạt động của hệ thần kinh trung ương, gây phá hủy não mạnh hơn tất cả các chất ma túy khác. Những người lạm dụng chất này thường có hành vi bạo lực với bản thân và gia đình, dễ bị kích thích, chỉ cần va chạm nhỏ là họ có thể hành động ngay lập tức và các hành động này thường không lường trước được. Người sử dụng ma túy đá ở trong trạng thái gần như hành động vô thức, rất nguy hiểm đối với những người xung quanh, và chính bản thân họ.
Ma tuý đá có thể khiến cho người sử dụng nó thức suốt 3 – 4 ngày, không có cảm giác thèm ăn bởi nó được sản xuất từ 1 chất có trong thuốc giảm cân. Chính vì vậy người nghiện ma tuý đá có thể chết ngay khi vừa sử dụng do tác dụng của thuốc và sự suy kiệt sức khoẻ. Trong cơn “ngáo đá”, các đối tượng nghiện mất hết nhân tính, không làm chủ được hành động của mình và gây ra những vụ án kinh hoàng, gây phẫn nộ trong xã hội.
Thuốc lắc thường được sản xuất dưới dạng viên nén, viên nang,
Thuốc lắc (hay còn gọi là Ecstasy), một loại ma tuý tổng hợp; là chất thuộc nhóm kích thích thần kinh độc hại, khi đưa vào cơ thể con người nó kích thích khiến người đó muốn nhảy múa, “lắc” điên cuồng (thường có âm nhạc cực mạnh, ánh sáng hỗ trợ). Thuốc được sản xuất dưới dạng viên nén, viên nang, bột trắng hay màu.
Thuốc lắc có rất nhiều loại, giá tiền tương ứng với nồng độ, liều lượng Ecstasy có trong viên thuốc lắc, với nhiều tên gọi như “hồng phiến”, “viên nữ hoàng”, “ngọc điên”, Adam, Eva, Mọi da đỏ, Mè đen, Tên lửa, Thiên thần…
Khi đưa vào cơ thể bằng cách uống, nuốt, hít, người sử dụng thấy xuất hiện khoái cảm, với cảm giác thân thiện, huyết áp, thân nhiệt và mạch tăng nhanh, vã mồ hôi, run, giãn đồng tử, đỏ mặt… Thuốc gây ảo giác về thính giác, thị giác, làm biến dạng nhận thức của con người. Người sử dụng thuốc lắc thường bị kích động, hoang tưởng, ảo giác, không làm chủ được hành vi và thời gian sinh hoạt bị đảo lộn. Sử dụng lâu sẽ dẫn đến giảm thính giác (điếc), giảm trí nhớ, mất ngủ, nặng hơn thì sẽ gây chứng bệnh thần kinh (tâm thần)… Khi sử dụng nguy cơ quan hệ tình dục tập thể rất cao dẫn đến nguy cơ làm gia tăng lây nhiễm HIV.
3.7 Nấm ảo giác
Nấm ảo giác.
Nấm ảo giác còn có những cái tên khác như nấm thức thần, nấm ảo giác, nấm ma thuật… Là loại ma túy có mùi thơm thoang thoảng pha trộn giữa mùi của nấm hương với thuốc lá.
Loại ma túy này gây ảo giác mạnh cho người dùng, sau khi nhai nhấm, người dùng cảm giác lâng lâng, bay bổng, cười khóc vô cớ, có thể kéo dài từ 6 – 20 tiếng, tùy thể trạng và liều dùng. Những người thể trạng yếu có thể bị kiệt sức, càng dùng nhiều càng lệ thuộc.
3.8 Lá khát
Lá khát.
Lá khát còn có tên khác là “Thiên đường”, là loại lá giống trà xanh. Lá khát chứa 2 chất là cathine và cathinone. Đây chính là 2 tiền chất để điều chế ma túy đá. Các chất có trong lá khát độc hại hơn ma túy thông thường 500 lần, nguy hiểm hơn nếu dùng với rượu.
Lá khát được sử dụng bằng cách nhai tươi, cuốn thành thuốc hút nếu ở dạng khô, pha nước uống hoặc làm gia vị cho thức ăn… Người dùng loại lá ma túy này có các biểu hiện như mắt bị mờ, rụng răng, rối loạn tâm thần, trở nên hung hăng bất thường, thường xuyên chìm trong ảo giác. Ngoài ra, lá khát còn được tinh chế thành loại ma túy mới có tên là muối tắm cực độc.
3.9 Muối tắm
Muối tắm.
Muối tắm là tên lóng của một loại ma túy được chiết xuất từ cây khát. Muối tắm có hình dạng kết tinh và cách sử dụng như đá (đốt hít). Muối tắm gây rối loạn tâm thần, hoảng loạn và có hành vi bạo lực, cũng như gây đau tim và tăng nhiệt độ cơ thể.
Tem giấy.
Tem giấy hay bùa lưỡi, trên bìa in hình các nhân vật nổi tiếng hay các ca sĩ thế giới. Các miếng tem giấy này được tẩm chất LSD – là chất gây ảo giác mạnh nhất từ trước đến nay. Vài chục microgam chất này đã có thể gây ảo giác, hoang tưởng nguy hiểm cho bản thân người dùng và người xung quanh.
Người dùng chỉ cần liếm hoặc ngậm hẳn mẩu giấy này trong miệng, 5 phút sau, các ảo giác sẽ xuất hiện. Một số biểu hiện nhận biết người chơi tem giấy như sợ sệt, la hét, có khi hung hăng muốn tấn công người khác, bỏ ăn, ngủ ngày thức đêm….
3.11 Ma tuý “Trà sữa”
Ma tuý “Trà sữa” là một loại hỗn hợp chứa nhiều loại ma túy tổng hợp, có dạng bột, có mùi sữa thường được đựng trong các túi nilon có bao bì bắt mắt, in chữ Trung Quốc. Khi sử dụng, ma túy “Trà sữa” được pha cùng với các loại nước nước giải khát như nước tăng lực hoặc cocacola rồi uống trực tiếp để tăng độ “phê”.
3.12 “Nước vui”
“Nước vui” có xuất xứ từ Trung Quốc, thành phần gồm một số ma túy tổng hợp phổ biến hiện nay, trong đó có thành phần methamphetamine, ketamine… có dạng lỏng, đựng trong các lọ nhỏ khoảng 10-15ml. Khi sử dụng, các đối tượng thường trộn lẫn với các loại nước có gas theo một tỷ lệ nhất định sau đó uống trực tiếp.
Khi vào cơ thể, loại ma túy này sẽ tạo cho người sử dụng cảm giác hưng phấn, vui vẻ kéo dài, đặc biệt khi kết hợp với nghe nhạc mạnh.
Cỏ Mỹ.
Cỏ Mỹ có hình dạng giống như cần sa nhưng sợi vụn hơn, có mùi hơi khét, dạng nhựa cháy; thường được làm bằng lá khát và được tẩm các hoạt chất giống cần sa. Đây là một loại ma túy tổng hợp chứa chất chất gây ảo giác mạnh làm cho người nghiện có cảm giác nhanh “lên đỉnh” và kéo dài thời gian “phê” hơn so với loại ma túy thông thường.
Tác hại của cỏ Mỹ là gây loạn thần cho người sử dụng, không kiểm soát được hành vi, tinh thần kích động, căng thẳng, có những tư tưởng cực đoan gây hại cho mình và người khác.
Sử dụng chất gây nghiện trong thời gian dài sẽ ảnh hưởng nặng đến hệ thần kinh, gây ra chứng hoang tưởng, ảo giác, dẫn đến những hành vi thiếu kiểm soát, thậm chí dẫn đến tự tử hay đánh đối phương do nghĩ có người ám hại mình.
4. Cảnh báo nhiều người trẻ bị suy đa tạng, hôn mê do ngộ độc các loại ma tuý mới
Trong một cuộc trao đổi với PV báo Sức khoẻ và Đời sống, ThS. BS Nguyễn Trung Nguyên, phụ trách Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, Trung tâm tiếp nhận không ít bệnh nhân nhập viện do ngộ độc ma túy với các tổn thương rất nặng như tổn thương đa tạng, tụt huyết áp, loạn nhịp tim, co giật hôn mê, đông máu, suy thận, thậm chí là tử vong. Các bác sĩ phải cố gắng hết sức, bằng mọi cách hồi sức cấp cứu cơ bản, lọc máu, phải can thiệp mạch vành vô cùng tốn kém, rất phức tạp, thậm chí không chỉ nguy hiểm cho bệnh nhân mà còn nguy hiểm cho người xung quanh, người cấp cứu.
ThS. BS Nguyễn Trung Nguyên
Theo BS. Nguyên, ma túy ảnh hưởng rất nhiều đến cơ quan nội tạng của cơ thể người, trong đó có ảnh hưởng mạnh nhất là hệ thần kinh và tâm thần. Các bệnh nhân khi đến bệnh viện cấp cứu đều bị hôn mê co giật, xuất huyết não, tổn thương não rất rộng. Những bệnh nhân này rất dễ tử vong, nếu không tử vong thì cũng bị rối loạn tâm thần, ảo giác…
Việc cai nghiện cho các bệnh nhân sử dụng các loại ma túy mới xuất hiện là vấn đề rất nan giải. Đối với những bệnh nhân ngộ độc ma túy mới cùng các biểu hiện lâm sàng thay đổi liên tục, các bác sỹ Trung tâm phải vừa chống độc, vừa theo dõi, vừa đưa ra các phác đồ điều trị, nghiên cứu tài liệu để tìm kiếm giải pháp mới nhằm cấp cứu nhanh và kịp thời, giảm tỉ lệ tử vong cho bệnh nhân.
Lý giải về việc ngày càng có nhiều bạn trẻ lạm dụng ma túy, BS. Nguyễn Trung Nguyên cho rằng, đa phần các bạn trẻ sống trong gia đình có điều kiện kinh tế, được gia đình chiều chuộng, lơ là quản lý, nhiều bạn quá rảnh rỗi, không chịu khó học hành, lao động, phấn đấu nên đã bị ma túy “lôi kéo”.
Do đó, BS. Nguyễn Trung Nguyên khuyến cáo: Các bạn trẻ nói riêng, cộng đồng nói chung hãy tránh xa các chất ma túy, không được lạm dụng hay sử dụng bất kì loại ma túy nào cho bất kỳ mục đích nào. Vì đã dùng 1 lần thì rất dễ dùng các lần tiếp theo và dần dần sẽ trở thành nghiện.
Không ít người dùng ma tuý bị sốc phải nhập viện điều trị .
5. Các yếu tố nguy cơ gây hại liên quan đến ma túy
5.1 Tác dụng của một loại thuốc và thời gian kéo dài của chúng phụ thuộc vào một số yếu tố:
- Loại và độ mạnh của ma túy. Các loại thuốc khác nhau chứa các hoá chất khác nhau và tác động tới sức khoẻ khác nhau.
- Các chất ma tuý có thể chứa vi khuẩn, hóa chất nguy hiểm và các chất không an toàn khác và có độ mạnh không xác định. Ngay cả một liều có thể gây ra quá liều dẫn đến tổn thương não hoặc tử vong.
- Tình trạng, đặc điểm thể chất của người dùng ma tuý
- Liều lượng bạn dùng bạn đã sử dụng ma túy thường xuyên và trong bao lâu
- Cách tiêu thụ ma tuý: hít, tiêm hoặc uống
- Nếu bạn đang tiêm chích ma túy, việc dùng chung dụng cụ tiêm chích sẽ làm tăng nguy cơ lây nhiễm các bệnh nghiêm trọng như viêm gan và HIV. Nó cũng sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nghiêm trọng…
5.2 Khó phục hồi sức khoẻ nếu lệ thuộc ma tuý
Sử dụng ma túy có thể ảnh hưởng đến kết quả sức khỏe ngắn hạn và dài hạn. Một số kết quả sức khỏe này có thể nghiêm trọng và có thể không thể phục hồi:
- Việc sử dụng ma túy có thể dẫn đến hành vi nguy hiểm hoặc mất tính cách.
- Khi bị ảnh hưởng bởi ảnh hưởng của ma tuý, người dùng rất dễ gặp tai nạn (ở nhà, trên xe hơi hoặc bất cứ nơi nào bạn đang ở).
- Dễ bị tấn công tình dục; quan hệ tình dục không được bảo vệ, hoặc bản thân người sử dụng thực hiện các hành vi bạo lực, vi phạm pháp luật.
- Gây hại cho các cơ quan và hệ thống trong cơ thể như cổ họng, dạ dày, phổi, gan, tuyến tụy, tim, não, hệ thần kinh, ung thư (chẳng hạn như ung thư phổi do hít phải thuốc)
- Gia tăng nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm
- Dụng cụ tiêm chích dùng chung làm tăng nguy cơ lây nhiễm bệnh
- Có hại cho thai nhi nếu phụ nữ mang thai sử dụng ma tuý
- Mắc các tổn thương về da
- Mắc các vấn đề về răng miệng
- Thay đổi tâm trạng và hành vi thất thường, rối loạn tâm thần
- Có nguy cơ cao mắc bệnh tâm thần, trầm cảm, tự tử và tử vong.
Các danh mục chất ma túy và tiền chất
Theo Nghị định số 73/2018/NĐ-CP, ngày 15 tháng 5 năm 2018 của Chính phủ ban hành quy định các danh mục chất ma túy và tiền chất. Theo Nghị định này các danh mục chất ma túy và tiền chất gồm các nhóm sau đây:
Danh mục I: Các chất ma túy tuyệt đối cấm sử dụng trong y học và đời sống xã hội, nhóm này gồm có 46 loại.
Danh mục II: Các chất ma túy được dùng hạn chế trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học. Nhóm này gồm có 398 loại.
Danh mục III: Các chất ma túy được dùng trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học. Nhóm này gồm có 71 loại.
Danh mục IV: Các tiền chất sử dụng vì mục đích quốc phòng, an ninh, sử dụng trong lĩnh vực thú ý do Bộ Công an và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý và cấp phép xuất, nhập khẩu. Nhóm này gồm có 44 loại.
Như vậy, nếu năm 2015 có 292 chất và tiền chất ma túy tại Việt Nam thì đến nay, theo quy định của Chính phủ Việt Nam, tại thời điểm hiện tại có tổng cộng có tới 559 chất được đưa vào danh mục là chất ma túy.
Danh sách các loại ma túy mới chắc chắn không dừng lại mà ngày càng nhiều loại ma túy nguy hiểm hơn, trà trộn dưới nhiều hình thức hơn. Thậm chí có những chất ma túy mới xuất hiện chưa nằm trong danh mục các chất ma túy tại Việt Nam. Không chỉ tăng nhanh về số lượng, các loại ma tuý tổng hợp ngày càng tăng nồng độ gây ảo giác, cực kỳ nguy hiểm cho bản thân người sử dụng và cả cộng đồng.
Hiểm hoạ từ những loại sản phẩm ‘ngon không thể diễn tả’ có chứa chất gây nghiện