Lá cách – loại rau đã không còn xa lạ gì với người Việt Nam. Tuy nhiên, ngoại chức năng là một loại thực phẩm nó còn có nhiều công dụng giúp chữa bệnh cực kỳ hữu hiệu khác mà rất ít người biết đến.
Bài viết sau đây sẽ cho bạn biết công dụng cũng như cách dùng của loại cây quen thuộc này. Hãy cùng nhau tìm hiểu và dùng thử xem sao nhé!
1. Cây lá cách có đặc điểm gì?
Cây lá cách còn có tên gọi khác là cây vọng cách. Loài cây này có thể thích nghi với tất cả các môi trường nước dù là nước lợ, nước mặn hay nước ngọt. Đây là loài cây cỏ hoang thường mọc ở các nơi như vách núi, bờ ao, bìa rừng,…
Cây lá cách thường cao từ 3 đến 5m thuộc họ thân gỗ nhưng nhỏ, cũng có khi là cây leo và có gai. Lá cây này dài tới 16cm và rộng tới 12cm, có khi dài hơn nữa.
Màu sắc của lá hay thay đổi nhưng không theo quy tắc nào, có hình bầu dục hoặc hình trái xoan, có màu xanh lúc còn non và chuyển sang xanh đậm khi về già. Hoa thường nhỏ và có màu trắng, hay mọc thành chùm lớn trên ngọn cây. Còn quả có hình trứng và đường kính từ 3 đến 4mm.
2. Thành phần của cây lá cách
Cây lá cách có mùi rất khó chịu, lá thì thơm nhưng hắc nên rất khó ngửi. Rễ cây lá cách đắng và có tính nóng. Người ta chế tinh dầu từ loài cây này với màu vàng đặc trưng và mùi thơm dễ chịu.
Hai alcaloid có trong vỏ cây lá cách là premnin và ganiarin. Premnin có tác dụng làm giảm sức co của tim và làm giãn nở đồng tử.
3. Những công dụng đặc biệt của cây lá cách
Cây lá cách được sử dụng rộng rãi ở nhiều quốc gia không riêng gì Việt Nam với nhiều công dụng khác nhau.v Theo y học cổ truyền Đông Nam Á cây lá cách có tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, trị kiết lỵ, lợi sữa cho mẹ bầu, trị ho, thấp khớp ở người cao tuổi,…Ngoài ra còn làm lành các vết thương do chàm, lở loét, mụn nhọt hiệu quả.
Ở Việt Nam, cây lá cách được dùng để giúp sáng mắt, lợi tiêu hóa, mát gan, nâng cao khả năng bảo vệ gan trước những tác động gây hại nhờ vị ngọt, tính mát.
1. Cây lá cách – món ăn thông dụng hằng ngày
-
Ăn như rau sống: vì có mùi hơi hắc nên khi trộn với các loại rau sống khác sẽ giảm bớt mùi, dễ ăn hơn. Người ta thường dùng lá cách chấm với nước kho thịt, cuốn thịt nướng hay cá nướng,…cũng có thể dùng để nhúng lẩu.
-
Lá cách luộc: Giups tăng mùi thơm khi luộc chung lá cách non với các loại rau khác.
-
Lá cách xào: các loại thịt như trâu, bò, rắn, ếch, nhái, lươn,..khi xào chung với lá cách non cắt nhuyễn sẽ tạo ra hương vị rất ngon.
2. Lá cách giúp giải nhiệt
Người hay bị nhiệt hoặc nóng trong có thể ăn kèm lá cách với thịt bò ướp tỏi nướng, hương vị rất ngon còn giúp giải nhiệt, mát cơ thể.
3. Dùng cho người bị kiết lỵ
Cách làm: Giã nát 30g lá cách tươi, khuấy đều với nước sôi để nguội, vắt lấy nước bỏ bã, có thể thêm chút đường cho dễ uống.
Sử dụng: Người lớn dùng từ 30 đến 40ml mỗi ngày, trẻ em dùng từ 15 đến 20ml mỗi ngày.
4. Chữa dị ứng
Những người hay bị dị ứng bởi thịt bò hay hải sản hoặc các loại thức ăn khác, có thể dùng lá cách để làm giảm tác dụng phụ đó.
5. Điều trị bệnh lý về gan
Đối với người bị gan nhiễm mỡ, đầy bụng, kén ăn thì dùng lá cách theo cách sau đây sẽ rất hiệu quả:
-
30g lá cách
-
20g nhân trần
-
20g lá dành dành (dùng thay bằng 15g vỏ quýt lâu năm nếu đầy bụng )
-
10g cỏ mần trầu
-
10g râu ngô
-
5g đậu đen
Sao vàng hạ thổ các vị thuốc trên, sắc với lượng nước vừa phải, để ấm rồi uống trước hoặc sau bữa ăn chừng 30 phút.
Đối với bệnh nhẹ uống từ 20 ngày, nếu bệnh nặng hơn thì kiên trì áp dụng từ 1 đến 3 tháng sẽ khỏi bệnh và không tái phát lại.
6. Giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt
Nhiều chị em hay mắc phải tình trạng kinh nguyệt không đều, chậm kinh hoặc kỳ kinh kéo dài dai dẳng. Đừng lo mà hãy tìm đến lá cách, đây là giải pháp khắc phục cực đơn giản nhưng rất hiệu quả.
Trong thời gian hành kinh, để điều chỉnh sự ổn định, hãy nấu nước lá cách uống sẽ góp phần cải thiện tình hình.
7. Giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh
Để tăng cường sự khỏe mạnh cho hệ tiêu hóa cũng như phòng chống chứng đau bụng, sôi bụng, tiêu chảy hãy ăn cùng lá cách với nem sẽ tạo cảm giác vừa đắng nhẹ vừa ngon lại có tác dụng hiệu quả.
8. Giảm đau quặn bụng
Cách 1: lấy 40g lá cách tươi rửa sạch, đem giã nát hoặc xay nhuyễn rồi vắt lấy nước cốt bằng một miếng vải. Uống trước bữa ăn 1 tiếng và uống ngày 2 lần. Kiên trì sử dụng cho đến khi bệnh thuyên giảm.
Cách 2: 20 đến 30g lá cách phơi khô cùng với 20g cỏ sữa sắc với nước uống hằng ngày. Giảm liều lượng dùng theo độ tuổi sao cho phù hợp, có thể uống cùng đường để dễ uống hơn.
9. Tác dụng tốt cho phụ nữ sau sinh, da vàng
Phụ nữ sau sinh thường mắc phải các chứng bệnh hậu sản như vàng da, kén ăn,… Vì vậy để khắc phục tình trạng kén ăn, vàng da ở phụ nữ sau sinh có thể dùng theo cách sau: 12g mỗi vị lá cách, nhân trần, lá cối xay đem sắc với nước uống mỗi ngày.
10. Tắc tia sữa, sữa ít ở mẹ bầu
-
Tắc tia sữa hoặc sữa ra không đều: lá cách, lá bồ công anh mỗi thứ từ 30 đến 40g, rửa sạch bụi bẩn rồi đem giã nát hoặc xay nhuyễn, sau đó vắt lấy nước cốt. Phần nước cốt dùng để uống còn phần bả lấy đắp bên ngoài mỗi ngày 1 lần. Kiên trị sử dụng đều đặn vài ngày sẽ thấy hiệu quả.
-
Sữa ít: sắc 30g lá cách lấy uống uống hoặc sắc chung với 12g thông thảo. Mỗi ngày uống một thang, dùng cho đến nào thấy các triệu chứng thuyên giảm.
11. Dùng cho người bị tăng huyết áp, giúp ngủ ngon
Những ai hay bị mất ngủ hoặc khó ngủ có thể dùng nước lá cách sắc uống hằng ngày rất hợp lý giúp thanh tâm, hỏa an và dễ ngủ hơn. Hơn nữa, những người bị cao huyết áp dùng lá cách tính hành khí hoạt huyết, giảm sức cản ngoại biên do xuất phát của cao huyết áp là bởi thận hỏa vượng.
12. Hỗ trợ chữa bệnh ung thư tuyến giáp
Những ai mắc bệnh bướu giáp ác tính Basedow có thể dùng bài thuốc gồm cây vọng cách, cây bòng bong, cúc áo hoa vàng, đu đủ, ô rô nước, dừa cạn, dâu tằm, cối xay, ngũ gia bì, ké hoa sắc với nhau uống sẽ giúp bệnh tình tuyên giảm hiệu quả.
13. Tốt cho những người bị các loại bệnh ho
Đây là cách chữa bệnh hiệu quả đã được ông bà ta ngày xưa kiểm nghiệm. Bằng cách giã nhuyễn lá cách cùng với muối rồi lấy nước uống có thể chữa khỏi các chứng ho khan, ho có đờm, ho lâu ngày không khỏi,…
14. Giúp thông tiểu
Các loại thuốc thông tiểu thông thường đều có chức năng thải sỏi nhỏ ra ngoài. Để đạt hiệu quả trị liệu tốt, tốt nhất bạn nên đến bác sĩ để khám hoặc siêu âm để xem xét bệnh tình rồi dựa vào đó để sử dụng thuốc.
Trong quá trình đó để hỗ trợ điều trị có thể sắc lá vọng để uống hoặc chế biến thành món ăn cũng rất hiệu quả.
15. Trị nhức mỏi cơ, khớp
Người lớn tuổi hay bị đau cơ, mỏi khớp cũng có thể dùng lá cách làm nước uống hoặc dùng làm rau ăn cũng có thể thuyên giảm cơn đau. Ngoài ra có thể nấu canh lá cách cùng với thịt heo và hoàng kỳ ăn cũng rất hiệu quả.
16. Giúp giải rượu
Người thường xuyên ra ngoài làm ăn thường uống nhiều bia rượu. Để giải rượu, thải độc và bảo vệ gan có thể ăn lá rau cách chế biến theo nhiều cách khác nhau cũng rất có lợi.
4. Người phù hợp dùng cây lá cách
Với tính lành và mát, cây lá cách được dùng cho nhiều đối tượng khác nhau từ trẻ nhỏ, phụ nữ, nam giới đến người cao tuổi và được sử dụng một cách đa dạng với nhiều phương thức chế biến khác nhau.
Đặc biệt với tính kháng viêm, giảm đau, trị bệnh về gan khá hiệu quả. Một số người bệnh về gan đã kiểm tra thấy các triệu chứng giảm rõ rệt như giảm sưng phù, giảm lượng dịch rỉ, giảm protein và bạch cầu sau một thời gian sử dụng.
Ngoài ra, dùng lá cách làm lượng men gan nhanh chóng giảm và mất hẳn các triệu chứng bệnh lý về gan. Cây lá cách chữa khỏi tình trạng nổi mụn, chán ăn, da vàng từ từ lấy lại sức khỏe ổn định cho người sử dụng.
5. Những chú ý quan trọng khi dùng cây lá cách
Mặc dù có nhiều công dụng hữu ích nhưng từ những nghiên cứu sơ bộ về cây lá cách cho thấy trong lá cách có chứa 2 loại alcaloid là premnin và ganiarin hơi độc. Chỉ nên sử dụng lá cách theo liệu trình nhất định chứ không nên sử dụng thường xuyên và liên tục, nếu không sẽ gây ra những tác dụng phụ không mong muốn.
Vì vậy, trước khi quyết định dùng lá cách để chữa bệnh, bạn nên tìm đến thầy thuốc Đông y để nghe những lời khuyên và được hướng dẫn sử dụng hiệu quả và an toàn nhất.
6. Lời kết
Bài viết trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, trước khi sử dụng nên được tư vấn và hướng dẫn trước. Hy vọng đây sẽ là những kiến thức bổ ích cho các bạn.
3.7/5 – (6 bình chọn)
3.7/5 – (6 bình chọn)