Trứng, thịt gà, đậu nành… cung cấp protein, dầu và chất béo giúp trẻ phát triển cân nặng, chiều cao.
Theo thạc sĩ Nguyễn Anh Duy Tùng – bác sĩ Trưởng Nutrihome Lê Đại Hành, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome: “Có nhiều yếu tố có thể gây ra tình trạng chậm tăng cân ở trẻ nhỏ. Nguyên nhân có thể do trẻ mắc các bệnh lý, khiến bé mệt mỏi, ảnh hưởng đến khả năng hấp thu, tiêu hóa thức ăn hoặc do tình trạng khó khăn về xã hội, tài chính của gia đình, khiến bé không có điều kiện ăn uống đầy đủ dưỡng chất và năng lượng hằng ngày”.
Một số nguyên nhân bệnh lý có thể dẫn tới tình trạng trẻ kém hấp thu dinh dưỡng bao gồm: sinh non, trẻ mắc hội chứng Down, trẻ có các rối loạn chuyển hóa, bệnh xơ nang, dị ứng thức ăn hoặc không dung nạp thức ăn, trào ngược dạ dày thực quản hay tiêu chảy mạn tính…
Nguyên nhân xã hội và tài chính có thể kể đến như cha mẹ sử dụng sữa công thức không phù hợp cho trẻ hoặc lượng sữa không đủ mà cơ thể em bé cần. Việc khó khăn về kinh tế có thể khiến ba mẹ khó cung cấp đủ thức ăn cho con cái.
Lựa chọn thực phẩm giúp bé tăng cân lành mạnh luôn là vấn đề khiến ba mẹ phải đau đầu. Trẻ nhỏ thường kén ăn và bị thu hút với thức ăn nhanh như đồ rán hay pizza. Tuy vậy, đây là những món ăn có thể gây hại cho sức khỏe của bé vì dư thừa năng lượng, chất béo bão hòa nhưng lại thiếu các loại vitamin, khoáng chất cần thiết khác.
Chế độ ăn cân đối các dưỡng chất tốt cho quá trình tăng trưởng của trẻ, đặc biệt về cân nặng. Ảnh: Shutterstock
Chế độ ăn cân đối các dưỡng chất tốt cho quá trình tăng trưởng của trẻ, đặc biệt về cân nặng, cha mẹ cần lưu ý bổ sung các chất như:
Protein: Protein rất quan trọng đối với sự tăng trưởng của trẻ, ngoài ra nó còn giúp sửa chữa mô, tạo ra các kích thích tố và enzym thiết yếu trong cơ thể. Protein có nhiều trong các loại thịt đỏ như bò, cừu, heo, các loại thịt trắng như thịt gà và gà tây, trong các loại cá béo như cá hồi, cá thu, cá ngừ và cá mòi, trứng, các loại hạt, bơ, đậu nành, sữa, phô mai…
Dầu và chất béo lành mạnh: Ở trẻ em, tổng lượng chất béo cung cấp cho cơ thể được khuyến cáo không quá 30% calo. Trong đó, chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa nên được giới hạn dưới 10% lượng calo và chất béo không bão hòa đa dưới 10% lượng calo. Phần còn lại nên bao gồm chất béo không bão hòa đơn.
Tinh bột: Khuyến nghị về carbohydrate cho trẻ nhỏ tương tự khuyến nghị cho người lớn, khoảng 55% tổng năng lượng ăn vào. Để đáp ứng nhu cầu carbohydrate của cơ thể, trẻ em nên ăn một chế độ ăn nhiều thực phẩm giàu carbohydrate cũng như các món ăn nhẹ bổ dưỡng giàu carbohydrate giữa các bữa ăn.
Chất xơ từ rau và hoa quả: Mẹ cũng nên bổ sung thêm các loại rau củ và hoa quả vào thực đơn hàng ngày của bé. Rau và hoa quả không chỉ chứa nhiều chất xơ giúp bé tiêu hóa tốt hơn. Các thực phẩm này chứa nhiều vitamin, khoáng chất giúp bé khỏe mạnh, ngăn ngừa bệnh tật, hấp thu tốt hơn.
Thực phẩm giúp bé tăng cân nhanh, lành mạnh
Trứng
Trứng là một loại thực phẩm tuyệt vời đối với trẻ nhỏ, giúp phát triển các khối cơ và các loại mô khác của cơ thể. Các chất dinh dưỡng có trong trứng có thể kể đến như Photpho, protein, kẽm và canxi.
Trong trứng chứa một nguồn dồi dào chất béo bão hòa, protein, vitamin và khoáng chất giúp xây dựng các cơ, mô và duy trì cân nặng khỏe mạnh, giúp ích cho sự phát triển quan trọng của não bộ, hệ thần kinh của trẻ.
Giá trị dinh dưỡng của trứng gồm: 78 kcal năng lượng; 5g chất béo; 6g protein.
Trứng là một trong những loại thực phẩm giúp bé tăng cân hầu như trẻ nào cũng thích. Ảnh: Shutterstock
Thịt gà
Thịt gà là một loại thực phẩm giàu Calo và Protein tốt cho trẻ em. Ngoài ra, thịt gà còn chứa nhiều Phốt pho tốt cho răng, xương, thận, gan và cả hệ thống thần kinh trung ương cho sức khỏe bé.
Giá trị dinh dưỡng trong 100g thịt gà: năng lượng: 239 kcal; chất béo: 13,4g; protein: 24g.
Với hàm lượng protein cao, thịt gà hỗ trợ sự tăng trưởng và phát triển toàn diện ở trẻ. Ngoài ra, thịt gà còn chứa một lượng các chất dinh dưỡng khác như: Magie, photpho, vitamin B6 và B12 giúp răng và xương chắc khỏe, thận, hệ thần kinh phát triển tốt.
Đậu nành và đậu hũ
Đây là một loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng với hàm lượng Protein cao, chất béo lành mạnh. Ngoài ra, còn chứa các axit amin thiết yếu, sắt, canxi, Mangan, phốt pho và selen. Đậu nành, đậu hũ là một thực phẩm lý tưởng để cải thiện cân nặng của trẻ.
Giá trị dinh dưỡng trong 100g đậu hũ: năng lượng: 76 kcal; chất béo: 4,8g; protein: 8,08g.
Mật ong
Mật ong được xem như một giải pháp thay thế cho đường, thành phần mật ong chứa 17% nước và 82% carbohydrate giúp thúc đẩy cho quá trình tăng cân lành mạnh. Chất ngọt tự nhiên của mật ong có hàm lượng chất béo thấp.
Giá trị dinh dưỡng trong 100g mật ong: năng lượng: 304 kcal; chất béo: 82g; protein: 0,3g.
Sữa
Theo thạc sĩ Nguyễn Anh Duy Tùng, sữa là nguồn cung cấp Protein quan trọng cùng chất béo, canxi và các vitamin thiết yếu giúp xương chắc khỏe. Đối với một số trẻ mắc chứng không dung nạp Lactose thì một ly sữa mỗi ngày có thể giúp duy trì chế độ ăn uống lành mạnh.
Giá trị dinh dưỡng trong 100g sữa: năng lượng: 42 kcal; chất béo: 1g; protein: 3,4g.
Sữa và các chế phẩm từ sữa được xếp vào nhóm những thực phẩm giúp trẻ tăng cân vì rất giàu dưỡng chất.
Mặc dù sữa chứa nhiều dinh dưỡng và tốt cho trẻ, nhưng khi cho trẻ uống sữa, mẹ cần lưu ý những vấn đề sau:
Không nên cho trẻ dưới 12 tháng tuổi uống sữa tươi vì khó tiêu hóa.
Sữa nguyên kem được khuyến khích dùng cho trẻ từ 2 tuổi trở lên. Khoảng hai khẩu phần (khoảng một cốc sữa) một ngày là lý tưởng cho trẻ dưới 4 tuổi.
Đối với trẻ không thể uống sữa bò do dị ứng sữa hoặc không dung nạp đường lactose, sữa hạnh nhân là một trong những lựa chọn lý tưởng.
Sữa chua
Hàm lượng Canxi và Kali có trong sữa chua giúp cải thiện sức khỏe xương của trẻ. Ngoài ra, sữa chua cũng là một nguồn cung cấp lợi khuẩn cho đường ruột, được gọi là “men vi sinh” giúp tiêu hóa và hấp thu tốt.
Giá trị dinh dưỡng trong 100g sữa chua ít béo: năng lượng: 61 kcal; chất béo: 0,37g; protein: 10,3g.
Chuối
Các chất dinh dưỡng có trong chuối bao gồm chất xơ, kali, magiê và vitamin B6 giúp quá trình tiêu hóa của trẻ nhỏ dễ dàng hơn. Đồng thời, chuối cũng chứa nhiều calo nên đây là một thực phẩm giúp bé tăng cân nhanh, an toàn.
Giá trị dinh dưỡng trong một quả chuối cỡ vừa: năng lượng: 105 kcal; chất béo: 0,4224g; protein: 1,3g.
Chuối được xem là thực phẩm, giúp trẻ tăng cân và có thể chế biến được nhiều món khác nhau. Ảnh: Shutterstock
Quả bơ
Quả bơ chứa nhiều vitamin C, vitamin E, vitamin K, vitamin B6, Kali, chất béo, chất xơ. Ngoài ra, bơ cũng cung cấp Lutein, Beta-carotene và Axit béo omega-3 giúp tăng trí thông minh, cao lớn, cải thiện sức khỏe toàn diện của trẻ.
Giá trị dinh dưỡng trong một quả bơ cỡ vừa: năng lượng: 322 kcal; chất béo: 29g; protein: 4g.
Khoai tây
Khoai tây chứa chất xơ và các vitamin thiết yếu như vitamin A và vitamin C. Chúng cũng rất giàu Carbohydrate và giúp tăng cân lành mạnh.
Giá trị dinh dưỡng trên 100g khoai tây: năng lượng: 77 kcal; protein: 2,05g; arbohydrate: 17,49g.
Khoai lang
Khoai lang được xem là một loại thực phẩm giúp trẻ tăng cân tuyệt vời khi cung cấp một lượng lớn tinh bột. Khoai lang còn rất giàu chất xơ, vitamin B, vitamin C và các khoáng chất như sắt, canxi và Selen. Chúng chứa nhiều chất chống oxy hóa và cải thiện quá trình hấp thụ beta-carotene của cơ thể.
Giá trị dinh dưỡng trong 100g khoai lang: năng lượng: 86 kcal; protein: 1,6g; carbohydrate: 20g.
Bắp ngô
Đây là thực phẩm khá phổ biến chứa phần lớn là Carbohydrate và nguồn Carotene dồi dào giúp tăng cường sức khỏe cho mắt.
Giá trị dinh dưỡng trên 100g bắp: năng lượng: 86 kcal; protein: 3,22g; carbohydrate: 19g.
Yến mạch
Yến mạch chứa nhiều Protein và tinh bột nên nó trở thành một lựa chọn tốt cho trẻ nhỏ. Yến mạch là một trong những thực phẩm tốt để bắt đầu ngày mới với ít chất béo bão hòa và cholesterol. Bên cạnh đó với hàm lượng chất xơ phong phú, yến mạch tốt để hỗ trợ quá trình tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón.
Giá trị dinh dưỡng trên 100g bột yến mạch tăng cường: năng lượng: 68 kcal; chất béo: 1,4g; protein: 2,4g.
Yến mạch giàu dinh dưỡng, là loại thực phẩm tăng cân cho bé lành mạnh. Ảnh: Shutterstock
Cá hồi
Cá hồi chứa axit béo Omega-3,vitamin B12, Selen và choline hỗ trợ chức năng não, chức năng nhận thức và sức khỏe thần kinh ở trẻ nhỏ.
Giá trị dinh dưỡng trong 100g cá hồi: năng lượng: 208 kcal; chất béo: 13,42g; protein: 20,42g.
Các loại hạt
Các loại hạt không chỉ chứa các chất dinh dưỡng quan trọng mà còn chứa nhiều chất xơ, calo. Ngoài ra, hạt còn được biết đến có khả năng tăng miễn dịch cho trẻ.
Quả lê
Lê cung cấp nhiều chất dinh dưỡng quan trọng như sắt, vitamin B6 và C cũng như rất nhiều chất xơ giúp trẻ no lâu.
Đậu hà lan
Đậu hà lan thích hợp sử dụng khi trẻ bước vào độ tuổi ăn dặm 6 tháng. Loại đậu này rất giàu chất xơ, thiamine, magie, niacin, photpho và vitamin A, B6, C… cho trẻ ăn thường xuyên có thể giúp cải thiện cân nặng của trẻ hiệu quả.
Các loại rau khác
Trẻ nhỏ thường không thích ăn rau. Thế nhưng, rau lại chứa rất nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu, đóng một vai trò quan trọng trong việc cải thiện sức khỏe và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ. Bạn có thể đa dạng chế biến các loại rau như chiên bột, salad, xào,… để kích thích vị giác của bé.
Rau chứa nhiều hàm lượng chất dinh dưỡng, kích thích trẻ tiêu hoá, hấp thu tốt nên xứng đáng có mặt trong danh sách các thực phẩm tăng cân cho bé. Ảnh: Shutterstock
Bí quyết tăng cân lành mạnh cho trẻ chậm tăng cân: đừng cho trẻ dùng quá nhiều các loại thức uống; cho con ăn bất cứ khi nào con đói; cho bé ăn nhiều bữa phụ trong ngày; đừng để nạp nhiều calo rỗng; thêm thực phẩm giàu calo trong các món ăn hằng ngày; hãy để bé vận động và tập thể dục; đến gặp chuyên gia dinh dưỡng
Tăng cân cho trẻ là vấn đề khó khăn đối với nhiều cha mẹ. Bạn có thể đến gặp các chuyên gia y tế để được tư vấn và lên kế hoạch ăn uống cũng như các thực phẩm bổ sung cụ thể hơn cho từng đối tượng trẻ nhỏ.
ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng cho biết, nếu bạn lo lắng rằng con bạn không tăng cân hoặc bị chậm tăng trưởng về cân nặng, chiều cao so với những trẻ cùng lứa tuổi, bạn có thể đưa bé đến gặp bác sĩ dinh dưỡng hay bác sĩ nhi khoa để được tư vấn, điều trị và theo dõi định kỳ. Cha mẹ tuyệt đối không nên tự ý mua và dùng thuốc bổ cho trẻ biếng ăn nếu không có chỉ định của bác sĩ.
Ngọc Ánh