Gia Lai là một tỉnh nằm ở vùng núi thuộc phía Bắc Tây Nguyên. Với địa hình chủ yếu là đồi núi, đất đỏ, nương rẫy đã tạo nên vùng đất có nhiều nét văn hóa đặc sắc, trong đó văn hóa ẩm thực cũng có rất nhiều điều để du khách khám phá. Ẩm thực ở Gia Lai đa dạng, phong phú, bên cạnh những món ăn ngon miệng còn có nhiều loại đặc sản rất tốt cho sức khỏe. Trong bài viết lần này, hãy cùng LIMODY.VN dạo quanh một vòng vùng đất Gia Lai xem ở đây có những đặc sản hấp dẫn gì nhé.
XEM THÊM:
Cơm lam đặc trưng ở vùng núi Kon Tum chính là món ăn đầu tiên chào đón quý khách đến với thành phố núi này. Với những du khách đã thưởng thức qua món cơm lam Tây Bắc thì có lẽ đã phần nào hình dung ra được món ăn này.
Bước quan trọng để có những ống cơm lam thật ngon đó là chọn những loại gạo vừa dẻo vừa thơm, ngâm và rửa cho thật sạch rồi bỏ vào ống tre để nướng lên đến khi chín. Cơm lam đúng chuẩn sẽ có bên ngoài hơi vàng giòn, bên trong thì mềm dẻo, ăn kèm với gà nướng thì quá đỗi tuyệt vời. Khi nướng cơm lam, người địa phương sẽ cho thêm chút muối để món ăn không bị nhạt, ăn vào rất vừa miệng.
-
Đặc sản Gia Lai Phở khô (Phở hai tô)
Cho dù chưa đến Gia Lai thì có lẽ nhiều người cũng từng nghe qua món phở khô hay còn gọi là phở hai tô này rồi đúng không. Cùng tìm hiểu xem món ăn này có gì mà được nhiều người truyền tai nhau đến thế.
Phở khô Gia Lai có hình thức bên ngoài khá giống món hủ tiếu khô ở Sài Gòn, nhưng nếu thử nếm qua bạn sẽ cảm nhận được sự khác biệt của chúng. Phở khô có sợi rất nhỏ, nhỏ hơn cả sợi hủ tiếu, được ăn kèm với các topping như trứng cút, hành phi, thịt heo bằm, bò viên, thịt gà xé và đặc biệt là không thể thiếu chén nước sốt thần thánh. Sở dĩ người ta gọi là phở hai tô vì món ăn này lúc nào ăn cũng cần đến 2 tô, 1 tô nước sốt và 1 tô phở.
Địa chỉ thưởng thức món phở khô tại Gia Lai:
- Quán phở Ngọc Sơn: 15 Nguyễn Thái Học, TP. Pleiku, Gia Lai
- Quán phở Hiệp: 06 Nguyễn Trãi, P. Yên Đỗ, Gia Lai
-
Đặc sản Gia Lai Bún mắm cua
Các bạn đã bao giờ nghe qua món bún mắm cua nức tiếng ở vùng đất Gia Lai này chưa. Nếu chưa thì còn chần chừ gì mà không khám phá ngay với LIMODY.VN nào. Nói là bún mắm cua nhưng người địa phương sẽ gọi món ăn này với một cái tên dân giã hơn đó là bún cua thối, vì món ăn này tỏa ra một mùi hương khiến ai cũng phải bịt mũi.
Mặc dù mùi hương khó chịu như vậy, nhưng nếu đã ăn qua rồi bạn sẽ phải thay đổi suy nghĩ vì hương vị của món ăn này đấy. Nước bún được nấu từ cua đồng xay nhuyễn rồi ủ đến khi bốc mùi, kết hợp với măng rừng và trứng vịt để nước dùng thêm ngọt hơn. Khi thưởng thức, bạn nên cho thêm chút tương ớt, tóp mỡ và rau thơm để món ăn thêm tròn vị hơn nhé.
Địa chỉ bán bún mắm cua nổi tiếng ở Gia Lai:
- Quán cô Chi: 2 Phùng Hưng, P. Hội Thương, Gia Lai
- Quán bún cua: 19 Phù Hưng, P. Hội Thương, Gia Lai
-
Đặc sản Gia Lai Gỏi lá
Để nói về một món ăn mang đậm bản sắc của người dân Tây Nguyên nói chung và Gia Lai nói riêng thì chắc chắn đó chính là món gỏi lá. Món gỏi lá sở dĩ được đánh giá là tinh hoa văn hóa ẩm thực là bởi vì nói chiều lòng thực khách cả hình thức cầu kỳ bên ngoài lẫn hương vị đậm đà bên trong.
Không dễ gì mà bạn được thưởng thức món ăn với đầy đủ các loại rau độc đáo, đặc trưng riêng của núi rừng Tây Nguyên này đâu. Món gỏi là sẽ được cuốn với thịt heo luộc thái mỏng, bì heo tôm đất và không thể nào thiếu một dĩa tiêu hột, ớt trái và chén nước chấm thần thánh cho món ăn thêm phần đậm đà.
-
Đặc sản Gia Lai Gà nướng
Nói về đặc sản Gia Lai, nếu đã có món cơm lam thì không thể nào thiếu được món gà nướng thơm ngon, bộ đôi này kết hợp với nhau chắc chắn sẽ làm bạn nhớ mãi hương vị của phố núi chân tình này. Những con gà núi với thịt săn chắc, ăn vào có độ mềm vừa phải và vị ngọt tự nhiên khỏi bàn. Gà được sơ chế sạch rồi ướp thật đều với các loại gia vị như ngũ vị hương, sả, tỏi, muối, ớt,…
Điều đặc biệt chỉ có ở gà nướng Gia Lai đó là những con gà sau khi được nướng qua than sẽ được để trong gác bếp để thịt chảy hết mỡ và có thêm mùi than củi. Ăn một miếng cơm lam thơm lừng với một miếng thịt gà béo béo chấm muối tiêu xanh thì ngon không sao tả nổi.
-
Đặc sản Gia Lai Măng chua rừng
Măng rừng Gia Lai là đặc sản có thể chế biến rất nhiều món ăn vô cùng hấp dẫn trong đó có món măng chua vô cùng nổi tiếng. Vào mùa mưa, người ta thường lên núi hái măng về để chế biến món ăn này.
Măng sau khi hái về phải được sơ chế qua nhiều công đoạn cho thật sạch và bớt nặng mùi. Sau đó thái măng thành từng thớ thật mỏng rồi ngâm với tỏi ớt, đường, muối,…đến khi có vị chua thì có thể đem ra dùng được. Vào những ngày mưa rả rích chỉ cần một chén cơm nóng với dĩa măng chua này là quá đỗi ấm lòng rồi.
-
Đặc sản Gia Lai Muối kiến vàng
Có lẽ nhiều người sẽ cảm thấy rùng mình khi nghe đến món đặc sản muối kiến vàng vô cùng nổi tiếng ở Gia Lai. Muối được làm từ kiến vàng – một loại kiến có nhiều ở huyện Krông Pa và cho hàm lượng chất dinh dưỡng cao.
Để làm muối kiến vàng, đầu tiên bạn cần rang kiến và trứng kiến trên chảo đến khi vàng đều và thật thơm. Sau đó cho tất cả vào cối, giã chung với muối, bột ngọt và ớt là có ngay món ăn đặc sản nổi tiếng này. Muối kiến vàng có thể dùng để chấm với rất nhiều món ăn hoặc ăn với cơm trắng hay bò một nắng thì quá hoàn hảo đấy nhé.
-
Đặc sản Gia Lai Cà phê Pleiku
Từ xưa đến nay, mảnh đất Gia Lai luôn được biết đến là xứ sở của những cây cà phê ngon nhất cả nước. Thiên nhiên đã ưu ái ban tặng cho nơi đây một thứ đặc sản vô cùng quý giá. Cà phê Pleiku luôn luôn chiều lòng được tất cả các vị khách gần xa, đặc biệt là những ai am hiểu về cà phê.
Cà phê Pleiku không quá đắng chát, vị đắng vừa đủ khi thưởng thức vào sẽ dần chuyển sang vị ngọt vô cùng dễ chịu. Cà phê ở đây vừa ngon vừa cho sản lượng khá nhiều, cà phê Pleiku cung cấp cho rất nhiều cửa hàng trên cả nước và xuất khẩu sang nước ngoài. Đã đến Pleiku thì phải thưởng thức một ly cà phê đậm chất Tây Nguyên này nhé.
-
Đặc sản Gia Lai Bún mắm nêm
Bún mắm nêm là món ăn nổi tiếng ở rất nhiều nơi, ở Gia Lai món ăn này cũng được xem là đặc sản vì hương vị của nó khiến nhiều người thích mê. Yếu tố tạo nên sự khác biệt và thành công của món ăn này chính là mắm.
Mắm nêm dùng trong bún có độ mặn vừa phải, không quá chát và mùi thơm dễ chịu. Bún mắm nêm sẽ ăn cùng thịt heo luộc hoặc heo quay, nem, chả, đậu phộng và rau sống. Tùy vào mùa mà có khi người ta còn cho thêm cả mít non vào để món ăn thêm hoàn hảo. Thưởng thức một đũa mắm nêm cùng với tất cả các loại topping, bạn sẽ không khỏi xuýt xoa bởi mùi vị quá đỗi tuyệt vời này.
-
Đặc sản Gia Lai Bò một nắng
Một món ăn đặc sản ở Gia Lai mà LIMODY.VN muốn giới thiệu tiếp đến các bạn đó là bò một nắng. Bò ở đây được chăn thả tự do trên những đồng cỏ, cho thịt mềm và ngọt. Để làm món bò một nắng, người ta phải lựa những giống bò tơ và chọn lấy phần đùi hoặc phần thịt thăn cỡ lớn.
Thịt được tẩm ướp đầy đủ gia vị như muối, tiêu, sả, mắm, ớt trái rồi mang đi phơi nắng cho đến khi bò khô lại. Khi ăn chỉ cần nướng sơ lại trên lửa than là có thể dùng được ngay. Thịt bò một nắng ăn vào vừa mềm vừa ngọt, mùi vị thấm qua từng miếng thịt ăn kèm với muối kiến vàng thì hết sẩy. Rất nhiều du khách khi đến Gia Lai đều lựa chọn mua bò một nắng về làm quà hoặc để dành thưởng thức.
-
Đặc sản Lẩu lá rừng
Được biết đến là nơi có vô số các loại rau rừng khác nhau nên món lẩu lá rừng chính là món ăn đặc sản Gia Lai mà bạn nên thưởng thức thử. Lẩu lá rừng được nấu từ nồi nước dùng của xương và thịt nên vô cùng ngọt và ăn kèm với các loại rau rừng.
Tuy nhiên, không phải loại lá rừng nào cũng có thể kết hợp được với nhau. Có rất nhiều loại lá không thể ăn được vì có độc, chính vì vậy mà món ăn này đòi hỏi người chuẩn bị lá rừng phải là những người am hiểu chúng thì mới chọn được những loại rau thích hợp để ăn. Lẩu lá rừng thường ăn kèm với tôm khô, thịt nướng, nem chua,…
-
Đặc sản Khổ qua rừng
Khổ qua rừng là loại thảo dược tự nhiên với rất nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Ở vùng đất Gia Lai, khổ qua rừng xuất hiện rất nhiều, và nó được người dân địa phương tận dụng để chế biến món ăn, làm nguyên liệu cho nhiều bài thuốc.
Thân và lá khổ qua thường dùng để phơi khô, nấu thành nước uống chữa các loại bệnh như cao huyết áp, tiểu đường, thanh lọc cơ thể,… Trái khổ qua rừng dùng chế biến những món ăn như khổ qua nhồi thịt, khổ qua xào trứng, làm gỏi, kho,…Tất cả các bộ phận của khổ qua rừng từ rễ, thân, lá, quả đều được tận dụng một cách triệt để. Đến Gia Lai bạn cũng có thể mua khổ qua rừng về làm quà biếu người thân, đồng nghiệp cũng rất ý nghĩa đấy.
-
Đặc sản Bơ
Nếu nói đến trái cây đặc sản Gia Lai thì không thể nào thiếu sót bơ sáp được. Những quả bơ to tròn, có vỏ bên ngoài mỏng, bóng bẩy vô cùng đẹp mắt. Thịt bơ bên trong thì vàng ươm, không bị thâm và đặc biệt rất dẻo, ăn vào có vị béo béo rất ngon miệng.
Bơ sáp thì có dùng để chế biến thành vô số món ăn hấp dẫn như sinh tố, salad, bơ xay,… Ở Gia Lai, bơ sáp hầu như có quanh năm, và bạn có thể mua ở các khu chợ Gia Lai, ở đây không nơi nào là không bán bơ.
-
Đặc sản Mật ong rừng
Nếu nói về mật ong rừng thì có lẽ Gia Lai là vùng đất sở hữu loại mật ong vô cùng tuyệt vời, chất lượng hơn hẳn các loại mật ong thông thường. Sở dĩ mật ong ở đây có chất lượng cao vì mật ong được thu hoạch hoàn toàn tự nhiên chứ không phải là mật ong nuôi nên cho hàm lượng chất dinh dưỡng cực kỳ cao.
Mật ong rừng Gia Lai có màu vàng đậm, chết sánh đặc chứ không lỏng như nhiều loại mật ong bạn vẫn hay thấy trên thị trường. Mật có vị ngọt thanh, và mùi thơm thoang thoảng mùi của hoa rừng. Mặc dù có giá thành khá đắt đỏ nhưng chất lượng của mật ong rừng chính gốc chắc chắn sẽ khiến bạn hài lòng. Mật ong được sử dụng để chế biến thức ăn, chữa đau họng, trị ho, uống với nước ấm rất tốt cho sức khỏe.
-
Đặc sản Nấm linh chi
Nấm linh chi vốn rất nổi tiếng vì nó là loại thảo dược vô cùng quý hiếm và có nhiều công dụng vô cùng hữu ích. Đây là loại nấm mọc hoàn toàn tự nhiên trên những cánh rừng nguyên sinh. Vì mọc tự nhiên, không qua nuôi trồng nên nấm linh chi không có bất kỳ chất bảo quản độc hại nào.
Người ta thường gọi nấm linh chi là nấm trường thọ vì nó có tác dụng cải thiện hệ miễn dịch, chữa được nhiều loại bệnh, giúp cơ thể khỏe mạnh và gia tăng tuổi thọ. Chính vì nhiều công dụng hữu ích như vậy mà giá thành của nấm linh chi không hề rẻ, tuy nhiên nhiều người đến Gia Lai đều tìm mua nó cho dù giá cả như thế nào đi nữa.
-
Đặc sản Rượu cần
Rượu cần Tây Nguyên từ xưa đến nay luôn là nét văn hóa truyền thống và là niềm tự hào của người dân nơi đây. Mỗi khi nhắc đến vùng đất Tây Nguyên, không ai là không biết đến món rượu cần quá đỗi nổi tiếng của phố núi này.
Để có những bầu rượu cần đặc trưng, đòi hỏi phải chuẩn bị nguyên liệu và các công đoạn chế biến phải rất cầu kỳ. Rượu cần được làm từ những nguyên liệu như gạo, củ sắn, mít, ngô, chuối chín,… tất cả sẽ được ủ chung với men rượu rồi sau đó trộn với trấu và cất trong ghè khoảng 7 đến 10 ngày.
Rượu sau khi được ủ kỹ thì mang ra cho thêm nước suối vào là có thể thưởng thức được ngay. Rượu cần khi thưởng thức sẽ có vị chua chua nơi đầu lưỡi, hòa quyện với chút cay nồng và ngọt ngọt vô cùng tuyệt vời.
-
Đặc sản Lụi nướng
Lụi nướng là món ăn truyền thống và vô cùng nổi tiếng với người dân Tây Nguyên đặc biệt là người Gia Lai. Món lụi nướng nói một cách dễ hình dung là món ăn được xiên trong những que tre và nướng trên bếp than hồng.
Món lụi nướng được làm từ thịt heo băm nhuyễn, sau đó trộn chung với nấm mèo băm nhỏ, nêm nếm thêm các gia vị rồi gói thành từng cuốn nhỏ trong bánh tráng, sau cùng là mang đi nướng lên cho thật thơm. Món lụi nướng có vỏ bên ngoài giòn tan, bên trong có nhân béo béo của thịt chấm thêm chút tương đậu phộng nữa thì hỡi ôi, không còn từ ngữ nào để diễn tả được độ ngon của món ăn này. Nếu đã đến Gia Lai thì bạn đừng chần chừ mà thử ngay món ăn này nhé, chắc chắn chúng sẽ làm bạn hài lòng.
-
Đặc sản Heo sọc dưa
Heo sọc dưa là loại heo được người dân tộc Bana nuôi theo kiểu thả rông tự do nên cho thịt vô cùng săn chắc và ngọt và thơm hơn nhiều so với heo bình thường. Với những người dân Gia Lai, món heo sọc dưa từ lâu đã trở thành đặc sản mang đậm nét đặc trưng vùng miền và được nhiều người ưa thích.
Heo sọc dưa có thể chế biến thành rất nhiều món ăn đặc sắc như xá xíu, heo giả cầy, nướng hoặc chiên nước mắm cũng đều ngon. Với những người dân bản địa, heo sọc dưa còn được xem là biểu tượng cho sự may mắn, vì vậy mà hầu như nhà nào cũng dọn món heo sọc dưa trong mâm cơm cúng cuối năm để cầu mong một năm thuận buồm xuôi gió, làm ăn phát tài.
-
Đặc sản Thịt bò nướng ống
Những món ăn đặc sản Gia Lai bên cạnh hương vị hấp dẫn thì còn có hình thức và những cách chế biến khá độc đáo. Chẳng hạn như món bò nướng ống là một ví dụ điển hình.
Những miếng thịt bò tươi ngon được thái thật mỏng, ướp đầy đủ các gia vị cho thật thơm rồi cho vào những ống tre để nướng đến khi chín đều. Vì thịt được ướp với sả và lá é nên khi nướng trên than sẽ tỏa ra mùi thơm khó mà cưỡng lại.
-
Đặc sản Tôm khô Biển Hồ
Nếu nói về đặc sản Gia Lai làm quà ý nghĩa thì du khách có thể tham khảo tôm khô Biển Hồ. Tôm khô Biển Hồ được làm từ những con tôm nhỏ, sau khi phơi có màu cam rất đẹp mắt.
Để có những mẻ tôm khô ngon, người dân phải đi từ sớm để bắt được những con tôm tươi, mang về sơ chế và phơi nhiều nắng đến khi tôm khô và săn lại. Tôm có vịt ngọt tự nhiên, được bảo quản thành từng hũ để dành chế biến dần. Tôm khô biển hồ có thể chế biến thành rất nhiều món ăn đa dạng như nấu canh, làm gỏi,…
HUYỀN NGUYỄN