Các biện pháp điều trị dành cho táo bón bao gồm: thay đổi chế độ ăn sang các thức ăn có nhiều xơ, uống nước nhiều, tập thể dục nhiều hơn và sử dụng các loại thuốc nhuận trường và làm mềm phân. Tuy nhiên những biện pháp này cũng có những điểm bất lợi. Các thuốc nhuận trường có thể giúp giảm táo bón nhưng về lâu dài có thể dẫn đến phụ thuộc thuốc.
Các tác dụng phụ của thuốc nhuận trường bao gồm tiêu chảy, đầy hơi, chướng bụng, và đau.
Các các làm mềm phân tự nhiên có ít nhước điểm hơn. Một vài cách còn có thể giúp nâng cao sức khỏe. Bài viết sẽ bàn về cách làm mềm phân tự nhiên, cũng như cách thực hiện và thời gian cần làm để phương pháp đạt hiệu quả
Các cách làm mềm phân tự nhiên
Có nhiều cách làm mềm phân tự nhiên, bao gồm thay đổi chế độ ăn, hoạt động thể chất và các thực phẩm chức năng.
Chất xơ
Hầu hết các loại rau, củ, quả có chứa chất xơ. Có 2 loại xơ: hòa tan và không hòa tan. Chất xơ không hòa tan là có lợi nhất trong việc làm mềm phân. Loại này không tan trong nước và giúp cho thức ăn di chuyển nhanh hơn từ dạ dày đến ruột.
Các loại bột ngũ cốc nguyên hạt, hạt, đậu, và rau củ, ví dụ như: bông cải, đậu xanh, và khoai tây, tất cả đều có chứa chất xơ không hòa tan. Mỗi người đều nên ăn nhiều chất xơ và uống nhiều nước. Nước giúp làm trơn mượt ống tiêu hóa khi nó đi qua. Một nghiên cứu chỉ ra rằng vỏ hạt mã đề và cám lúa mì thô làm tăng lượng nước trong phân, có tác dụng làm mềm phân. Cám lúa mì xay nhuyễn có tác dụng ngược lại và là giảm lượng nước trong phân.
Xem thêm: Tìm hiểu về chất xơ và các loại thực phẩm nhiều chất xơ
Tập thể dục
Vận động thường xuyên có nhiều rất nhiều lợi ích cho sức khỏe, bao gồm cả làm tăng nhu động ruột. Khi vận động cơ thể, hệ tiêu hóa cũng được kích thích. Nghiên cứu chỉ ra rằng, tập thể dục là một giải pháp hiệu quả cho những người bị táo bón. Tập thể dục nhiều, cơ thể sẽ cần nhiều nước hơn, vì vậy nên uống nước trước, trong và sau khi tập thể dục để giúp làm mềm phân.
Đối với những người cảm thấy quá khó khăn để tập thể dục, thì có những lựa chọn vận động nhẹ hơn.
Những vận động này bao gồm các động tác yoga có tác động chủ yếu lên hệ tiêu hóa. Phụ nữ mang thai cũng có được nhiều lợi ích khi tập các động tác yoga được thiết kế dành riêng cho nhu cầu của họ.
Men tiêu hóa
Men tiêu hóa là các vi khuẩn có lợi thường được tìm thấy ở trong các thực phẩm lên men, bao gồm kefir, dưa cải, sữa chua, kim chi, miso, kombucha, tempeh. Các men tiêu hóa cũng có mặt dưới dạng thực phẩm chức năng và các loại sữa chua uống. Men tiêu hóa giúp bảo tồn hệ vi sinh trong ruột – một tập hợp của hàng tỷ tỷ các vi sinh vật ở trong đường ruột có chức năng giúp cho cơ thể khỏe mạnh và cân bằng. Sử dụng men tiêu hóa cũng làm gia tăng các lợi khuẩn trong đường tiêu hóa và cải thiện tiêu hóa.
Nghiên cứu đã chỉ ra được rằng việc tiêu thụ các men tiêu hóa giúp làm mềm phân và tăng nhu động ruột. Các men tiêu hóa thì an toàn cho gần như tất cả mọi người, kể cả trẻ em, phụ nữ mang thai hay đang cho con bú, và người già.
Bất cứ ai có bệnh hay tình trạng nào đó ảnh hưởng đến hệ miễn dịch thì nên kiểm tra với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng trước khi thay đổi chế độ ăn.
Dầu olive
Chất béo ở trong dầu olive giúp làm giảm đi táo bón theo 2 cách:
-
Phủ lên bề mặt bên trong của ống tiêu hóa, làm phân đi qua dễ hơn
-
Giúp phân giữ được nhiều nước hơn, làm cho phân mềm lại.
Dùng một muống cà phê dầu olive khi dạ dày đang trống có thể làm giảm táo bón ở hầu hết những người trưởng thành. Các chuyên gia sức khỏe không khuyến cáo sử dụng dầu olive cho trẻ em. Một nghiên cứu trên 50 người bị táo bón phát hiện ra rằng dầu olive, dầu hạt lanh, và dầu khoáng chất đều có hiệu quả ngang nhau trong việc làm giảm các triệu chứng táo bón ở những người đang chạy thận.
Nha đam
Nước ép nha đam có nguồn gốc từ lá của cây nha đam. Lá nha đam rất giàu các chất có thể làm giảm viêm đường tiêu hóa. Để giúp làm mềm phân, ta có thể sử dụng nước ép nha đam bằng cách cho nó vào sinh táo hay nước trái cây hoặc có thể sử dụng nước nha đam nguyên chất.
Nên dùng nước nha đam nguyên chất thay vì các loại không nguyên chất do có thể gây ra tác dụng ngược lại. Bác sĩ khuyến cáo không nên dùng nước nha đam trong thai kỳ hoặc khi đang cho con bú. Bác sĩ cũng khuyên không nên dùng cho trẻ dưới 12 tháng tuổi và chỉ nên sử dụng trong thời gian ngắn.
Một vài người bị dị ứng với nha đam. Trước khi sử dụng nó, nên thoa một ít nha đam lên mặt trong cẳng tay. Nếu như không có phản ứng nào xảy ra trong 24 giờ thì có thể sử dụng nó một cách an toàn.
Muối Epsom
Muối Epsom nhìn giống như muối ăn thường nhưng có chứa chất khoáng magie và sulfat. Người ta thường hay cho muối epsom và bồn tắm để làm dịu đi các cơn đau cơ, nhưng muối cũng có thể ăn để trị táo bón. Muối epsom làm tăng lượng nước ở trong đường ruột từ đó làm mềm phân.
Một nghiên cứu trên 106 người bị táo báo đã tìm ra rằng tiêu thụ nước có chứa nhiều magie sulfat mỗi ngày có thể cải thiện tần suất và tính nhất quán của phân.
Các bác sĩ không khuyến cáo sử dụng muối Epsom cho trẻ dưới 6 tuổi và cũng chưa biết rõ liệu nó có an toàn cho người mang thai hoặc đang cho con bú hay không, nên tốt nhất là không nên thử.
Chất làm mềm phân hay dùng thuốc nhuận trường
Khi tìm kiếm các giải pháp cho táo bón, việc biết được sự khác biệt giữa thuốc nhuận trường và các chất làm mềm phân là rất quan trọng. Thuốc nhuận trường là các sản phẩm làm kích thích nhu động ruột. Các chất làm mềm phân cũng là một dạng nhuận trường nhưng bằng cách hút nước vào trong ruột từ đó phân mềm ra và có thể di chuyển qua ruột một cách dễ dàng.
Việc đầu tiên mà ta có thể làm để làm giảm táo bón là cải thiện chế độ ăn, tăng lượng nước vào cơ thể và có lối sống năng động hơn.
Nếu vẫn không cải thiện, có thể sử dụng các cách làm mềm phân tự nhiên như đã liệt kê ở trên. Nếu vẫn chưa cải thiện được, nên đi gặp bác sĩ để được tư vấn.
Bác sĩ có thể đề nghị sử dụng một chất làm mềm phân hoặc trong những trường hợp nặng thì có thể dùng các thuốc nhuận trường. Có rất nhiều loại thuốc nhuận trường vì táo bón có rất nhiều nguyên nhân gây ra.
Thuốc làm mềm phân mất bao lâu để có tác dụng
Hiệu quả của thuốc mềm phân có thể kéo dài từ vài giờ đến nhiều ngày. Nếu như không có bất cử cải thiện gì trong vòng một tuần sau khi sử dụng, tốt nhất là nên hỏi ý kiến bác sĩ.
Tóm tắt
Có nhiều lựa chọn tự nhiên để làm giảm táo bón. Những thay đổi nhỏ trong thói quen đời sống hàng ngày có thể có những lợi ích đáng kể. Các biện pháp làm mềm phân tự nhiên có ích tác hại hơn là các thuốc nhuận trường, do thuốc có thể phá vỡ thêm sự cân bằng tự nhiên của cơ thể.
Có thể bạn quan tâm: Vị thuốc tự nhiên chữa táo bón hiệu quả
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương – Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
facebook.com/BVNTP
youtube.com/bvntp