Bài viết được tham vấn chuyên môn cùng Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thanh Vân – Bác sĩ Nội thẩm mỹ – Da liễu – Khoa Khám bệnh & Nội khoa – Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Phú Quốc.
Nếu da bị ngứa và đỏ kéo dài, rất có thể bạn đã bị chàm. Tình trạng da này gặp cả ở trẻ em và người lớn. Bệnh chàm có nhiều loại khác nhau và mỗi loại bệnh lại có những triệu chứng và yếu tố kích thích riêng.
1. Viêm da cơ địa
Viêm da cơ địa là dạng phổ biến nhất của bệnh chàm, thường bắt đầu khi chúng ta còn bé và thường nhẹ hơn hoặc biến mất khi đến tuổi trưởng thành. Viêm da cơ địa là một trong bộ ba dị ứng, cùng với hen suyễn và viêm mũi dị ứng. Rất nhiều người bị cả 3 loại dị ứng này.
Triệu chứng của viêm da cơ địa bao gồm:
- Phát ban ở vùng nếp gấp như khuỷu tay hoặc đầu gối
- Da ở những vùng phát ban có thể trở nên nhạt màu hơn, tối hơn hoặc dày lên
- Có thể có mụn nước và rỉ dịch nếu mụn nước vỡ
- Trẻ em thường bị phát ban ở da đầu và má
- Da có thể bị nhiễm trùng nếu bạn gãi
Nguyên nhân của viêm da cơ địa: Viêm da cơ địa xảy ra khi hàng rào bảo vệ tự nhiên của da bị suy yếu, không chống lại được các tác nhân gây kích ứng và dị ứng. Tình trạng viêm da cơ địa là do sự kết hợp của nhiều yếu tố: gen di truyền, tình trạng da khô, giảm miễn dịch và các yếu tố môi trường.
2. Viêm da tiếp xúc
Nếu da bị đỏ, ngứa khi chạm vào một số chất thì đó có thể là dấu hiệu của viêm da tiếp xúc. Có hai loại viêm da tiếp xúc là viêm da tiếp xúc dị ứng khi tiếp xúc với 1 chất liệu gây dị ứng như nhưa hoặc kim loại và viêm da tiếp xúc kích ứng khi tiếp xúc với 1 hóa chất hoặc chất liệu nào đó kích ứng da.
Viêm da tiếp xúc có những triệu chứng phổ biến bao gồm: Da bị ngứa, đỏ, rát và châm chích, nổi mề đay, mụn nước và đóng vảy.
Nguyên nhân của viêm da tiếp xúc: Bệnh xảy ra khi chạm vào một chất gây kích ứng da hoặc gây ra phản ứng dị ứng. Các tác nhân phổ biến nhất là : các chất tẩy rửa, chất tẩy trắng, trang sức, cao su, niken, nước sơn, cây thường xuân, các loại thực vật có độc, sản phẩm chăm sóc da, xà phòng, nước hoa, dung môi và khói thuốc lá.
3. Chàm dạng tổ đỉa
Đây là dạng chàm da có các mụn nước nhỏ trên bàn tay và bàn chân của bạn, phổ biến ở phụ nữ hơn là nam giới.
Triệu chứng của bệnh chàm tổ đỉa là sự xuất hiện của mụn nước căng trên ngón tay, ngón chân, lòng bàn tay và lòng bàn chân. Những mụn nước này có thể ngứa hoặc đau. Da khô, nứt nẻ và bong tróc
Nguyên nhân bệnh chàm tổ đỉa có thể do dị ứng, tay chân ẩm ướt, tiếp xúc với các chất như niken, coban hoặc muối crôm và do stress.
4. Chàm bàn tay
Loại bệnh chàm chỉ ảnh hưởng đến bàn tay được gọi là chàm bàn tay. Thường gặp ở những người làm nghề lau dọn, giặt ủi, thợ làm tóc và nhân viên y tế. Triệu chứng của bệnh chàm là bàn tay bị đỏ, ngứa và khô, có thể hình thành các vết nứt hoặc mụn nước.
5. Viêm da thần kinh
Viêm da thần kinh tương tự như viêm da cơ địa.
Triệu chứng của viêm da thần kinh là các mảng da dày, có vảy ở khu vực cánh tay, chân, sau gáy, da đầu, dưới chân, mu bàn tay hoặc bộ phận sinh dục. Những vùng da này có thể rất ngứa, đặc biệt là khi bạn nghỉ ngơi hoặc ngủ. Nếu gãi, chúng có thể chảy máu và bị nhiễm trùng
Nguyên nhân của viêm da thần kinh: Viêm da thần kinh thường xuất hiện ở những người có các loại bệnh chàm khác hoặc bệnh vẩy nến. Nguyên nhân chưa xác định, nhưng căng thẳng có thể là một yếu tố gây khởi phát bệnh.
6. Chàm thể đồng tiền
Biểu hiện là các đốm tròn, hình đồng xu, ngứa, đóng vảy.
Thường khởi phát sau khi bị côn trùng cắn, hoặc phản ứng dị ứng sau khi tiếp xúc với kim loại, hóa chất, hoặc da đang trong tình trạng khô. Tình trạng da này thường xuất hiện đồng thời với 1 dạng chàm da khác, như viêm da cơ địa.
7. Viêm da ứ đọng
Viêm da ứ đọng xảy ra khi có dịch rò rỉ ra từ các tĩnh mạch yếu vào da, gây ra sưng, đỏ, ngứa và đau. Triệu chứng của viêm da ứ máu là sự sưng lên ở chân dưới, đặc biệt là vào ban ngày, khi vận động đi lại nhiều. Cảm giác đau và nặng chân.
Nguyên nhân của bệnh viêm da ứ đọng: Bệnh thường xảy ra ở những người có vấn đề về lưu thông máu ở chân dưới. Nếu các van đẩy máu từ chân về phía tim bị suy yếu, máu sẽ ứ đọng ở chân gây ra hiện tượng chân bị sưng lên và tĩnh mạch dãn to.
8. Điều trị
Bạn cần đến khám và tư vấn với bác sĩ nếu da ngứa và đỏ kéo dài hoặc ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Để hỗ trợ bác sĩ trong việc chẩn đoán và điều trị, bạn nên ghi nhớ và cung cấp các thông tin về thực phẩm bạn đã ăn, các loại chất kích thích mà bạn đã tiếp xúc, thời gian bạn tắm, nhiệt độ nước và cả tình trạng căng thẳng của bạn. Bạn cũng cần để ý đến sự liên quan giữa các hoạt động thường ngày và tình trạng chàm, điều này sẽ giúp phát hiện ra các yếu tố khởi phát bệnh.
Bệnh chàm thường đến rồi đi. Khi nó xuất hiện, bạn có thể cần phải thử các loại thuốc khác nhau và thực hiện các phương pháp điều trị khác nhau để phòng tránh bệnh phát loang ra cơ thể. Một số loại thuốc thường được sử dụng để điều trị bao gồm:
- Thuốc chống dị ứng như diphenhydramine có thể kiểm soát cơn ngứa.
- Thuốc thoa chứa Corticosteroid có thể làm giảm ngứa.
- Đối với một một số tình trạng nghiêm trọng hơn, có thể phải dùng thuốc kháng viêm steroids đường uống
- Các chất ức chế calcineurin như tacrolimus (Protopic) và pimecrolimus (Elidel) giúp giảm phản ứng miễn dịch gây đỏ da, ngứa.
- Kháng sinh nếu có nhiễm trùng da.
- Liệu pháp (tia cực tím) giúp lành vết phát ban của bạn.
- Làm lạnh da trước khi thoa kem corticosteroid có thể giúp thuốc thấm vào da dễ dàng hơn.
9. Mẹo để ngăn ngừa bệnh chàm bùng phát
Dưới đây là một số cách để ngăn ngừa bệnh chàm bùng phát và để kiểm soát các triệu chứng bệnh:
- Chườm mát da hoặc đắp bột yến mạch hoặc ngâm bột baking soda để giảm ngứa.
- Giữ ẩm cho làn da hàng ngày với một loại kem gốc dầu để tạo một hàng rào bảo vệ chống lại các yếu tố kích ứng. Thời điểm tốt nhất để thoa kem là ngay sau khi tắm.
- Sau khi bạn tắm, lau khô da nhẹ nhàng bằng khăn mềm, không chà xát da
- Tránh gãi vì gãi có thể gây nhiễm trùng.
- Sử dụng sản phẩm không mùi hương, không có chất tẩy rửa.
- Mang găng tay và quần áo bảo vệ khi xử lý hóa chất.
- Mặc quần áo rộng thoáng làm từ sợi mềm như cotton.
- Tránh các chất gây kích ứng da.
Bệnh chàm là một bệnh da phổ biến, gây nhiều triệu chứng khó chịu. Bệnh chàm xuất hiện dưới nhiều dạng. Nhưng tất cả các loại bệnh chàm khác nhau có xu hướng gây ra các triệu chứng như ngứa, đỏ da, bề mặt da có thể bong ra, sần sùi, tróc vảy, vv….Tùy thuộc vào nguyên nhân, bệnh chàm có thể bùng phát và gây ra các triệu chứng nghiêm trọng và nó cũng có thể trở thành một bệnh mãn tính với các triệu chứng ít dữ dội hơn.
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec là một trong những bệnh viện không những đảm bảo chất lượng chuyên môn với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành, hệ thống trang thiết bị công nghệ hiện đại mà còn nổi bật với dịch vụ khám, tư vấn và chữa bệnh toàn diện, chuyên nghiệp; không gian khám chữa bệnh văn minh, lịch sự, an toàn và tiệt trùng tối đa. Khách hàng khi chọn thực hiện các xét nghiệm tại đây có thể hoàn toàn yên tâm về độ chính xác của kết quả xét nghiệm.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Bài viết tham khảo nguồn: webmd.com, healthline.com