Ẩm thực miền Nam rất đa đạng và phong phú, không cầu kì trong khâu bày trí nhưng vẫn rất hấp dẫn bởi sự tươi ngon, dồi dào của nguyên liệu chế biến và mang một nét rất riêng không pha lẫn, điều đó làm nên những đặc trưng độc đáo trong văn hóa ẩm thực Nam Bộ. Không nhất thiết phải đến Sài Gòn hay các tỉnh ở Nam Bộ bạn mới có thể thưởng thức các loại gỏi, bánh xèo, lẩu cá kèo, xôi chiên phồng hay gà nướng trứ danh… bởi hiện nay các món ngon này đã có mặt tại Hà Nội.
1. Gỏi ngũ sắc
Các món gỏi của miền Nam rất phong phú, thường là trộn với tôm, thịt, tai heo như món gỏi bồn bồn tôm thịt, gỏi bò bóp thấu, gỏi gà lá cóc, gỏi xoài khô sặc, gỏi nghêu hoa chuối… Món gỏi là những món ăn dùng những nguyên liệu sống hoặc chỉ luộc chín rồi trộn với gia vị, sao cho có vị chua chua ngọt ngọt là được. Gỏi ngũ sắc là món ăn không chỉ ngon mà còn đẹp mắt bởi sự kết hợp hài hòa của nhiều loại gỏi khác nhau, phù hợp làm món khai vị kích thích vị giác với 4 vị mặn, ngọt, chua, cay hòa quyện lại với nhau.
Gỏi ngũ sắc vừa chứa chất đạm từ những nguyên liệu như nghêu, thịt, cá, tôm, mực, đồng thời dồi dào vitamin và khoáng chất từ các loại rau củ. Đây là món gỏi đòi hỏi sự cầu kỳ và tinh tế bởi 5 loại gỏi với 5 mùi vị và nhiều màu sắc đẹp mắt, được trang trí hài hòa, các nguyên liệu hòa quyện với vị chua ngọt vừa ăn của nước trộn gỏi và nước mắm gỏi tạo nên một dư âm vừa dễ thương, vừa hào sảng, như cách nói chân phương của người đồng bằng: “Vậy mới đã”.
2. Chè sầu riêng
Chè sầu riêng được mệnh danh là món chè của miền nhiệt đới, bởi nguyên liệu làm nên món chè này phần lớn là trái cây ăn quả của nắng gió miệt vườn Miền Tây. Để làm nên một chén chè sầu riêng ngon đúng điệu, người đầu bếp phải kĩ càng trong khâu chế biến cũng như trình bày. Hoa quả gồm mít, nhãn, sầu riêng được tuyển lựa cẩn thận để luôn đảm bảo độ tươi và ngon ngọt.
Các loại hạt, thạch kỹ lưỡng từ khâu lựa nguyên liệu để chế biến, đặc biệt những viên thạch ở đây không phải do mua sẵn mà do chính tay làm ra. Chè sầu riêng được phục vụ trong một tô sứ miệng rộng, để từng thành phần được phô bày đẹp mắt nhất. Thực khách sẽ cảm nhận được cái mềm mịn của những miếng thạch xanh đỏ, vị giòn dai của hạt đác, vị mát lành của cây trái miền Tây và sự béo ngậy của phần sầu riêng thơm nức đẫm trong nước cốt dừa ngọt bùi.
3. Bò nướng Phương Nam
Bò nướng Phương Nam là tên chung của 05 món ăn chế biến từ thịt bò, đậm chất Nam bộ gồm: Bò nướng ống tre, bò lụi, bò cuốn lá lốt, bò cuộn sả cây, bò nướng bánh hỏi. Nguyên liệu chính là thịt bò thăn mềm được tẩm ướp và gia giảm đặc trưng của Nam bộ như tiêu xanh, tiêu hột, ớt xiêm, bánh hỏi, kiệu chua…sau đó được nướng nhanh trên lửa than vừa để miếng thịt không bị khô. Gia vị đặc biệt trong món bò nướng Phương Nam là tiêu, tiêu không chỉ cay mà còn ngọt, nó làm cho món ăn thêm đậm đà và ngon ngọt hơn.
4. Lẩu cá kèo
Nếu như Hà Nội có cốm, Sài Gòn là trái cây, các loại chè thì miền Tây thường khiến thực khách nhớ về một nét văn hóa trù phú vùng sông nước mênh mông và những món ăn đặc trưng của nơi này như lẩu cá lăng, cá kèo, lẩu mắm…và đặc biệt, là món lẩu cá kèo. Nguyên liệu chính gồm cá kèo và các loại bông, rau tươi xanh mát mắt. Nếu là lần đầu tiếp xúc với món ăn này, nhìn qua hẳn bạn sẽ nghĩ thấy choáng ngợp bởi các loại bông như bông điên điển, so đũa, thân kèo nèo, rau đắng, cọng hoa súng, bông bí, bông hẹ, thiên lý…
Cùng với đĩa rau tổng hợp là một tô cá kèo tươi rói, tạo thêm vị đậm đà khi cho vào nồi nước dùng nhúng vừa chập chín, cho vào bát, nhún một ít rau vừa chín tái phủ lên trên, tưới một ít nước dùng và thêm một ít bún, ta đã có một bát lẩu ấm nóng của nước dùng. Lẩu cá kèo chinh phục người ăn ngay từ màu sắc, hương thơm thoang thoảng cùng vị chua thanh của nước dùng.
5. Gà nướng Sài Thành
Gà nướng là món không thể không nhắc đến khi nói về vùng đất Nam Bộ. Gà được tẩm ướp và nướng với thời gian vừa đủ nên thịt mềm, da gà có màu vàng nâu, giòn rụm cực hấp dẫn. Nào có phải gà cứ vậy nướng lên là ngon được đâu! Cần tẩm ướp chút gia vị, và tất nhiên, cần khéo léo nữa. Tỉ lệ giữa các loại gia vị cho vào cũng vô cùng quan trọng.
Hơn một chút cũng có thể khiến món ăn không còn hương vị như ý. Đã một lần thưởng thức món gà nướng Sài Thành nổi tiếng này thì khi về sẽ cứ “tương tư” mãi cái hương vị thơm ngon, đậm vị khó quên ấy.
Sưu tầm