Thuốc an thần là những loại thuốc có khả năng tác động lên hệ thần kinh trung ương một cách trực tiếp. Sự tác động này giúp người dùng giảm nhanh cảm giác mệt mỏi, giảm căng thẳng. Đồng thời gây ra những cơn buồn ngủ tương tự như giấc ngủ sinh lý. Tuy nhiên nếu thuốc không được sử dụng đúng cách, sức khỏe của người dùng sẽ bị ảnh hưởng, thậm chí tử vong. Để phòng ngừa những rủi ro, chúng tôi đã tổng hợp cho bạn một vài lưu ý quan trọng khi dùng thuốc an thần.
Thuốc an thần là gì?
Thuốc an thần là tên gọi chung của nhóm các loại thuốc điều hòa thần kinh, thuốc giúp chấn an. Cụ thể như thuốc chống trầm cảm, thuốc chống tâm thần, thuốc ngủ, thuốc chống lo lắng.
Cơ chế hoạt động của những loại thuốc an thần là tác động và kích thích các hoạt động liên quan đến một chất dẫn truyền thần kinh. Từ đó giúp cơ thể tăng tiết hormone dopamin tạo nên cảm giác khoan khoái. Đồng thời mang lại cảm giác dễ chịu. Điều này sẽ giúp người sử dụng không còn cảm giác mệt mỏi hoặc đau đớn.
Những nhóm thuốc có khả năng tác động và trấn an thần kinh
Hiện nay tồn tại rất nhiều loại thuốc có khả năng tác động và trấn an thần kinh (thuốc an thần). Ở mỗi loại thuốc sẽ mang một cơ chế hoạt động và một tác dụng khác nhau nhằm phục vụ và cải thiện cho những chứng tâm thần khác nhau. Chúng ta có thể chia chúng thành những nhóm cụ thể như sau:
Thuốc kháng histamin
Thuốc kháng histamin là một loại thuốc được sử dụng tương đối phổ biến trong điều trị những bệnh lý liên quan đến da. Cụ thể như dị ứng da và nổi mề đay. Ngoài ra trong một số toa thuốc điều trị bệnh cảm cúm, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu bạn sử dụng loại thuốc này. Một số loại thuốc kháng histamin thường gặp bao gồm: Alimemazin, Promethazin, Doxylamin…
Nhóm benzodiazepin
Công dụng của nhóm benzodiazepin đối với người sử dụng là giúp họ giảm lo lắng, an thần, gây buồn ngủ và giãn cơ. Đây là một nhóm thuốc tương đối an toàn. Chính vì thế bạn có thể dễ dàng tìm mua những loại thuốc thuộc nhóm benzodiazepin ở bệnh viện hoặc các nhà thuốc.
Thuốc an thần Meprobamat
Thuốc an thần Meprobamat có công dụng chính là giảm cảm giác lo lắng, hồi hộp, tình trạng căng thẳng… Tuy nhiên người bệnh tuyệt đối không được tự ý sử dụng thuốc. Những thuốc an thần Meprobamat chỉ được bán theo đơn và chỉ nên sử dụng khi có yêu cầu và hướng dẫn liều dùng từ bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ sẽ kê cho bạn một đơn thuốc bao gồm cả thuốc an thần Meprobamat trong điều trị hoảng sợ, có các cơn động kinh nhẹ.
Thuốc Olanzapin
Thuốc Olanzapin là một loại thuốc có khả năng tác động để cải thiện tình trạng mất ngủ, rối loạn tâm thần. Ngoài ra thuốc còn có tác dụng điều trị bệnh trầm cảm, giúp bệnh nhân cai nghiện ma túy…
Những đối tượng cần sử dụng thuốc an thần
Thuốc an thần thường được sử dụng cho những đối tượng sau:
- Những người thường xuyên có cảm giác lo âu hoặc hoảng sợ quá mức dẫn đến tình trạng hoang tưởng, mất ngủ kéo dài.
- Những người mất ngủ nhưng không thường xuyên do phải chịu nhiều áp lực, căng thẳng trong cuộc sống hoặc trong công việc.
- Những người mắc bệnh động kinh
- Những người mắc bệnh trầm cảm, thường xuyên lo âu, tự kỷ. Sử dụng thuốc để tránh bệnh nhân dẫn đến tự sát.
- Những đối tượng cần phải gây mê nhằm giảm lo lắng và trấn an trước khi gây mê.
- Thuốc an thần được sử dụng thường xuyên trong những chuyên khoa tâm thần để ngăn ngừa và điều trị các trường hợp có hành vi đạp phá, quá kích động, chống đối gây ra những vấn đề, hành vi gây nguy hiểm.
Một vài lưu ý quan trọng khi dùng thuốc an thần
Bên cạnh những lợi ích liên quan đến việc tác động và trấn an thần kinh, những loại thuốc an thần còn có khả năng hình thành nên nhiều mối nguy hại làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến đến sức khỏe. Thậm chí là gây tử vong nếu sử dụng sai cách. Chính vì thế bạn chỉ được phép sử dụng thuốc an thần khi có chỉ định từ bác sĩ. Đồng thời phải có đơn thuốc chứa hướng dẫn liều dùng. Người bệnh tuyệt đối không được tự ý sử dụng thuốc. Hơn thế trong thời gian sử dụng thuốc, bạn cần phải lưu ý một số điều sau đây:
- Người bệnh không sử dụng thuốc an thần với liều cao và không sử dụng trong một thời gian dài, lâu hơn 3 tuần. Khi sử dụng thuốc, bạn nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn cụ thể về việc giảm bớt liều dùng thuốc cho đến khi ngưng thuốc hoàn toàn.
- Bạn nên tránh sử dụng những loại thuốc hóa chất. Thay vào những loại thuốc này, bạn có thể sử dụng một số loại thảo dược thiên nhiên.
- Người bệnh tuyệt đối không sử dụng thuốc khi đang lái xe, thực hiện những công việc mang tính chất nguy hiểm hoặc đang điều khiển máy móc. Bởi ức chế thần kinh trung ương là công dụng chính của những loại thuốc an thần. Khi thần kinh trung ương bị ức chế, sự tỉnh táo sẽ giảm. Đồng thời gây nên cảm giác buồn ngủ.
- Trong trường hợp bệnh nhân muốn có giấc ngủ ngon bằng việc sử dụng thuốc an thần, bạn nên sử dụng thuốc trước khi đi ngủ từ 20 – 30 phút.
- Trong thời gian sử dụng thuốc, người bệnh tuyệt đối không được sử dụng các chất kích thích. Đồng thời tránh uống thuốc với rượu bia. Bởi rượu bia và các chất kích thích có khả năng tác động lên hệ thần kinh trung ương dẫn đến lú lẫn trầm trọng.
- Không sử dụng thuốc an thần cho những người cao tuổi, người mắc bệnh. Bởi những đối tượng này khi sử dụng thuốc có khả năng liệt hô hấp và dấn đến tử vong.
- Sử dụng thuốc đúng liều.
- Sử dụng đúng dạng thuốc: Dạng dung dịch để tiêm, dạng viêm, gel bôi hậu môn hoặc dạng thuốc viên trực tràng.
- Sử dụng đúng thuốc. Trước khi chỉ định sử dụng thuốc, bác sĩ cần tiến hành kiểm tra và xem xét mức độ bệnh lý và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Từ đó lựa chọn một nhóm thuốc có tác dụng nhẹ hoặc có tác dụng mạnh sao cho phù hợp nhất. Chính vì thế trước khi quyết định sử dụng thuốc, bạn cần đến bệnh viện để tiến hành kiểm tra, thăm khám. Đồng thời tuân thủ nghiêm ngặt sự hướng dẫn dùng thuốc của bác sĩ chuyên khoa.
- Chọn đúng thời điểm sử dụng thuốc: Chọn đúng thời điểm sử dụng thuốc là điều vô cùng quan trọng nếu muốn thuốc an thần phát huy tối đa tác dụng. Tốt nhất bạn nên sử dụng thuốc an thần vào mỗi buổi tối. Bạn cần tránh sử dụng thuốc vào buổi trưa hoặc buổi sáng. Bởi việc sử dụng thuốc vào ban ngày có thể gây ảnh hưởng đến các hoạt động sinh hoạt thường ngày cũng như chế độ điều trị của bạn.
Việc nắm rõ những lưu ý quan trọng khi dùng thuốc an thần sẽ giúp người sử dụng nhận được tối đa hiệu quả mà thuốc mang lại. Đồng thời ngăn ngừa những rủi ro, tác hại làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe do việc sử dụng thuốc không đúng cách gây ra.
Bên cạnh đó để đảm bảo an toàn bạn cần trao đổi với bác sĩ về những ưu điểm và nhược điểm đối với việc sử dụng thuốc. Bạn cần nghe theo sự hướng dẫn và chỉ định liều dùng, cách dùng từ bác sĩ chuyên khoa. Không sử dụng thuốc bừa bãi. Đối với những người đang trong thời gian sử dụng thuốc an thần, bạn cần theo dõi tình trạng sức khỏe của mình để có những biện pháp xử lý kịp thời khi gặp vấn đề. Vì thuốc có khả năng gây tử vong nên người dùng cần đặc biệt lưu ý.
Một vài lưu ý quan trọng khi dùng thuốc an thần trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Do đó nếu có thắc mắc nào bạn cần liên hệ và trao đổi kỹ với bác sĩ chuyên khoa. Chúng tôi không đưa ra lời khuyên, thông tin, chẩn đoán và phương pháp điều trị thay cho những người có chuyên môn.