Trong thời kỳ mang thai, một số phụ nữ có cảm giác thèm ăn hơn bình thường. Mặc dù những điều này khá phổ biến nhưng vẫn chưa có nhiều nghiên cứu về nguyên nhân của chúng. Bài viết này giúp cung cấp một số thông tin thú vị về lý do xuất hiện cảm giác thèm ăn khi mang thai.
1. Cảm giác thèm ăn khi mang thai là gì?
Cảm giác thèm ăn là sự thôi thúc mạnh mẽ đối với các loại thức ăn cụ thể, đặc biệt hơn cảm giác đói hơn bình thường và có thể rất khó cưỡng lại. Loại thức ăn thèm ăn khá đa dạng và có thể khác nhau trong quá trình mang thai. Một nghiên cứu ở Mỹ xem xét các trang web về thai kỳ cho thấy cảm giác thèm ăn sô cô la, đồ ngọt, bánh pizza, khoai tây chiên giòn và trái cây. Các loại thực phẩm khác được báo cáo bao gồm kem, dưa chua và cà ri.
Cảm giác thèm ăn có thể xảy ra trong tất cả các giai đoạn của thai kỳ nhưng có xu hướng biến mất sau khi sinh em bé. Người ta không biết đầy đủ lý do tại sao cảm giác thèm ăn xảy ra trong lúc mang thai. Một lời giải thích phổ biến là sự thay đổi nồng độ hormone của cơ thể khi mang thai, mặc dù thiếu bằng chứng để chứng minh điều này. Phụ nữ thường cho biết sự nhạy cảm về vị giác và khứu giác tăng lên và có thể có mối liên hệ giữa việc thay đổi nhận thức cảm giác và cảm giác thèm ăn, nhưng bản chất của điều này vẫn chưa được biết rõ.
2. Vì sao bạn lại thèm ăn khi mang thai?
Cảm giác thèm ăn khi mang thai là những khao khát dường như không thể vượt qua đối với của các loại thực phẩm mà bạn thậm chí có thể không bao giờ nghĩ tới ăn!
Không ai thực sự biết tại sao cảm giác thèm ăn khi mang thai xảy ra, mặc dù có những giả thuyết cho rằng nó đại diện cho một số chất dinh dưỡng mà người mẹ có thể bị thiếu – và thèm ăn là cách cơ thể yêu cầu những gì nó cần.
Nhiều chuyên gia nói rằng vị giác của chúng ta thực sự đóng một vai trò trong cách chúng ta giải thích nhu cầu của cơ thể. Các nghiên cứu chỉ ra rằng lượng hormone cao trong thai kỳ có thể làm thay đổi cả khứu giác của người phụ nữ. Vì vậy, một số loại thực phẩm và mùi có thể không chỉ hấp dẫn hơn mà trong một số trường hợp còn gây khó chịu hơn, một vấn đề thường diễn ra như là sự chán ghét thức ăn khi mang thai.
3. Cảm giác thèm ăn khi vừa mang thai có phải bất thường?
Thông thường bạn sẽ không muốn ăn trong giai đoạn đầu mang thai, vì lúc này bạn có khả năng đang có tình trạng ốm nghén – với buồn nôn và nôn.
Mặc dù một số cảm giác thèm ăn khi mới mang thai chắc chắn có vẻ hơi kỳ quặc, nhưng trong hầu hết các trường hợp, chúng không đại diện cho bất kỳ mối đe dọa nào đối với mẹ hoặc em bé. Tuy nhiên, điều này có thể thay đổi đáng kể khi bạn thèm ăn một món không phải thực phẩm. Tình trạng này, được gọi là pica, có thể dẫn đến ham muốn quá mức để tiêu thụ bất kỳ chất nào, một số chất có thể cực kỳ có hại cho cả mẹ và con.
Khi mang thai, phụ nữ có thể thèm ăn và ăn những thứ như bụi bẩn, tinh bột giặt, bút chì màu, nồi đất nung, đá bào từ tủ đông… Mặc dù người ta chưa hiểu rõ về pica – ăn các chất không có dinh dưỡng nhưng đôi khi những cảm giác thèm ăn này biểu hiện sự thiếu hụt dinh dưỡng, đặc biệt là nhu cầu về sắt.
Trong một số trường hợp, cảm giác thèm ăn cũng có thể có một thành phần văn hóa hoặc sắc tộc, một thành phần thực sự khuyến khích việc ăn những món không phải thực phẩm nguy hiểm này.
Trong số các khía cạnh nguy hiểm nhất của pica là tiêu thụ chì – đặc biệt là khi phụ nữ ăn đất hoặc đất sét. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ em với điểm IQ thấp bằng lời nói, khiếm thính và phát triển kỹ năng vận động. Một nghiên cứu khác cho thấy nguy cơ khuyết tật học tập và rối loạn thiếu tập trung tăng lên khi trẻ sơ sinh tiếp xúc với chì trước khi sinh.
Một số phụ nữ và con của họ bị ngộ độc chì do ăn phải chất bẩn trong thời kỳ mang thai, tổn thương thần kinh có thể rất lớn.
4. Cần làm gì khi xuất hiện cảm giác thèm ăn bất thường khi mang thai?
Các chuyên gia cho biết nếu bạn thấy mình thèm ăn bất kỳ món nào không phải thực phẩm, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức và được kiểm tra xem có thiếu máu do thiếu sắt hoặc các thiếu hụt dinh dưỡng khác như kẽm, cũng có liên quan đến pica.
Đối với hầu hết phụ nữ, cảm giác thèm ăn khi mang thai chỉ thuộc một số loại: ngọt, cay, mặn hoặc thỉnh thoảng chua. Các cuộc khảo sát cho thấy chỉ có 10% phụ nữ mang thai thèm ăn trái cây và rau khi mang thai, với mong muốn ăn những thực phẩm như đào, việt quất hoặc bông cải xanh. Và trên thực tế, đó là một lý do khiến các bác sĩ đôi khi cảnh báo cảm giác thèm ăn khi mang thai.
Một nghiên cứu ở Scandinavia trên 600 phụ nữ mang thai được công bố trên tạp chí Sản phụ khoa năm 2002 cho thấy tăng cân quá mức trong thai kỳ làm tăng nguy cơ bị tiền sản giật (một tình trạng nguy hiểm đến tính mạng thường có đặc điểm là huyết áp tăng nhanh), cũng như một loạt các vấn đề về chuyển dạ và sinh nở.
Theo Viện Y học, nếu bạn có cân nặng bình thường trước khi mang thai, bạn nên đặt mục tiêu tăng từ 25 đến 35 cân khi mang thai. Nhưng nếu bạn thừa cân vào thời điểm thụ thai, mục tiêu của bạn khi mang thai là cân nặng không quá 15 đến 25 pound.
Nếu bạn thèm ăn kem và bánh rán sô cô la cao cấp có hàm lượng chất béo cao và ăn chúng mọi lúc, bạn có thể thấy cân nặng của mình tăng lên mức không tốt cho sức khỏe từ khá sớm. Nếu bạn có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ (bệnh tiểu đường được chẩn đoán trong thời kỳ mang thai có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả em bé và mẹ), việc bỏ qua cơn thèm đường cao có thể gây ra nhiều vấn đề hơn.
Với bệnh tiểu đường thai kỳ, bạn không chỉ phải theo dõi sự tăng cân mà còn phải theo dõi những gì bạn ăn – vì vậy, một lần nữa, cảm giác thèm ăn có thể dễ dàng vượt qua khỏi tầm tay. Bạn cần hiểu được cảm giác thèm ăn của bạn và sau đó tìm một phiên bản lành mạnh hơn của cùng loại thực phẩm đó và thực hiện một cách thay thế đơn giản.
Nếu thức ăn bạn đang thèm là khá tốt cho sức khỏe, bạn không cần bận tâm đến cơn thèm ăn nhưng nếu nó thiếu chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe, bạn sẽ tìm kiếm những lựa chọn thay thế lành mạnh hơn.
Điều quan trọng mà cả hai chuyên gia cho rằng, không nên tự động tìm đến thức ăn mà bạn nghĩ là bạn muốn mà thay vào đó, hãy dành vài phút để hiểu cơ thể đang nói gì với bạn. Một khi bạn hiểu mình thực sự muốn gì, bạn sẽ dễ dàng lựa chọn một giải pháp thay thế lành mạnh hơn.
Để bảo vệ sức khỏe của mẹ và thai nhi toàn diện, Vinmec cung cấp dịch vụ Thai sản trọn gói (12-27-36 tuần), trong đó chương trình thai sản trọn gói 12 tuần giúp theo dõi sức khỏe của mẹ và bé ngay từ đầu thai kỳ, phát hiện sớm và can thiệp kịp thời các vấn đề sức khỏe. Ngoài các dịch vụ thông thường, chương trình theo dõi thai sản từ 12 tuần có các dịch vụ đặc biệt mà các gói thai sản khác không có như: xét nghiệm Double Test hoặc Triple Test tầm soát dị tật thai nhi; xét nghiệm định lượng yếu tố tân tạo mạch máu chẩn đoán tiền sản giật; xét nghiệm sàng lọc tuyến giáp; xét nghiệm Rubella, xét nghiệm ký sinh trùng lây từ mẹ sang con gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển não bộ và thể chất của bé sau sinh. Sau khi có kết quả khám thai, xét nghiệm, các bác sĩ sẽ phân tích và tư vấn di truyền, dinh dưỡng, chế độ nghỉ ngơi hợp lý cho thai phụ để giúp mẹ và bé có sức khỏe tốt nhất, thai nhi phát triển toàn diện.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý khách vui lòng bấm số
hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.
Tải ứng dụng MyVinmec
để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn và
đặt tư vấn từ xa qua video
với bác sĩ Vinmec mọi lúc mọi nơi.
Nguồn tham khảo: nutrition.org.uk – webmd.com