Chúng ta mất 2 năm đầu đời để học nói, nhưng lại mất cả đời để học cách im lặng. Sự im lặng đôi khi còn hơn cả ngàn lời nói
Văn hóa Ả Rập vào thế kỷ thứ IX có câu: “Lời nói là bạc, im lặng mới là vàng”. Im lặng đã luôn được đặt cao hơn lời nói, bởi vì không phải ai cũng làm được. Ý nghĩa của sự im lặng là gì?
Im lặng là gì?
Nếu bàn về năng lực nói của con người, thì ngoài chuyện nói hay, nói đúng, nói có tác dụng, bên cạnh đó còn có kỹ năng “không nói mà như nói rồi”.
Người Anh có câu: “Thùng rỗng thì kêu to, nước lặng thì chảy sâu”. Một người có khả năng khống chế lời nói sẽ được người khác tôn trọng và chấp nhận, lại còn phòng ngừa được vô số rắc rối.
Chúng ta là nô lệ của mỗi lời chúng ta nói ra, do đó im lặng là một kỹ năng cần thuần thục.
Vì sao lời nói lại thua sự im lặng?
Lời nói giống như viên đạn, bắn ra là không thu hồi được, do đó sức sát thương vô cùng lớn. Nghiên cứu cho thấy giọng nói càng cao, càng chát chúa thì ảnh hưởng tới hệ thần kinh càng tiêu cực.
Do đó lời nói mà không hay, không vui, không chân thành thì chẳng khác gì xát muối vào trái tim. Chỉ có lời chân thành và cẩn trọng mới giúp tâm hồn phát triển.
Người Ả Rập cũng lại có câu: “Lời nói đáng giá 1 đồng, nhưng sự im lặng đáng giá tới 2 đồng”. Lời nói phản ánh thế giới nội tâm của bạn. Do đó nếu bạn cảm thấy mình sắp nói những lời khiến đối phương hiểu sai ý của mình, hiểu sai con người của mình thì tốt nhất bạn đừng nên nói ra.
Sức hút của sự im lặng
Nếu đã từng đọc tiểu thuyết Chạng vạng (Twilight) của nhà văn Stephenie Meyer, bạn sẽ thấy được sức hút mãnh liệt của sự im lặng.
Vì sao một cô gái bình thường như Bella Swan lại thu hút được ma cà rồng Edward Cullen? Bởi vì Edward có năng lực phi thường là nghe được mọi suy nghĩ trong đầu người khác, nhưng anh lại không nghe được suy nghĩ của Bella.
Bởi vì không biết đối phương nghĩ gì, nên mới bị đối phương thu hút. Tương tự trong bất kì mối quan hệ nào, nếu bạn phơi bày quá rõ dụng tâm của mình, chắc hẳn sẽ bị người khác đánh giá, hay nói cách khác là bị thất sủng trong mắt người khác. Do vậy, im lặng, lắng nghe, chắt lọc lời nói vừa tinh khôn, vừa ý nhị mà lại hài hước, đó chính là bí quyết của thành công.
Im lặng là cội nguồn của sự sống
Trong cuốn sách A book of Silence, tác giả Sara Maitland đã mô tả về mối quan hệ sợ – ghét của con người đối với sự im lặng. Con người dường như không bao giờ muốn sự im lặng.
Chẳng hạn khi bạn đi vào trung tâm mua sắm hay quán cà phê, sẽ luôn có tiếng nhạc. Ở nhà bạn cũng sẽ bật tivi dù không hề nghe. Khi rảnh rỗi một chút bạn lại muốn tám chuyện, dường như con người đánh đồng sự im lặng với nỗi cô đơn, tịch mịch. Chỉ khi nghe được âm thanh huyên náo họ mới có cảm giác mình đang sống.
Có lẽ chúng ta đã quên mất rằng, sự im lặng mới chính là âm thanh của sự sống. Ánh sáng, thủy triều dâng, sự sinh sôi của tế bào… đều không hề phát ra âm thanh. Con người sợ sự im lặng vì chúng ta không hiểu được ý nghĩa thực sự của nó. Im lặng không có nghĩa là không phát ra tiếng, mà còn hơn như thế rất nhiều. Im lặng là một hiện tượng tự nhiên, là cội nguồn của năng lượng sáng tạo mà tất cả chúng ta đều đang sống nhờ vào đó.
Im lặng giúp chúng ta sống thọ hơn
Con người quen sống trong một thế giới ồn ào với đủ thứ tạp âm. Tiếng ồn không chỉ gây khó chịu mà còn gây hại. Một nghiên cứu của Đại học Cornell (New York, Mỹ) cho thấy những nhân viên văn phòng thường xuyên phải nghe tiếng chuông điện thoại, tiếng máy fax, tiếng máy nghiền giấy… thì hàm lượng adrenalin trong nước tiểu của họ khá cao.
Trong khi đó, các nhân viên làm việc trong văn phòng yên tĩnh thì adrenalin trong nước tiểu của họ lại thấp hơn nhiều. Tâm trạng của họ cũng thoải mái và ít căng thẳng hơn.
Khi cho hai nhóm nhân viên giải câu đố: nhóm 1 không đủ kiên nhẫn mà dễ dàng phát cáu và bỏ cuộc. Biểu hiện này hoàn toàn trái ngược với nhóm 2.
Nghiên cứu cũng cho thấy những nhân viên làm việc trong văn phòng yên tĩnh thì buổi tối họ ngủ ngon hơn, tiêu hóa tốt hơn, cảm thấy hài lòng sau mỗi ngày làm việc và không phát cáu khi về nhà.
Nói tóm lại, môi trường ồn ào chỉ khiến năng suất giảm xuống và tâm trạng tiêu cực thì tăng lên.
Hiểu được những ý nghĩa của sự im lặng để vận dụng cho đúng
Trong bài viết Enjoy the Silence, tác giả người Ireland Tony Cuckson có nhắc tới 5 ý nghĩa của sự im lặng gồm:
1. Im lặng là sáng tạo
Để tăng cường khả năng sáng tạo, bạn cần làm việc trong môi trường im lặng. Nhiều người thích nghe nhạc khi làm việc nhưng tiếng nhạc hay tiếng tivi đều làm giảm sự tập trung của bạn. Bạn chỉ nên nghe nhạc khi làm công việc không cần dùng tới đầu óc, chẳng hạn dọn nhà cửa.
Còn sự sáng tạo chỉ đến trong một môi trường yên tĩnh. Do đó, những nhà thơ nhà văn, các chuyên gia chiến lược, chuyên gia tình báo, nhà phát minh… đều làm việc trong môi trường im lặng.
2. Ý nghĩa của sự im lặng giúp xây dựng lòng tin
Khi bạn im lặng, cái tôi của bạn sẽ tạm thời ngưng hoạt động. Vì không nghe thấy cái tôi gào thét, nên bạn có cơ hội “nhìn thấu hồng trần”. Lúc này bạn sẽ nghe thấy tiếng nói nội tâm của mình.
Thay vì nghe những lời người khác nói, hãy nghe chính bản thân mình. Dựa vào giới hạn vào khả năng của bản thân để vạch ra phương hướng, đường lối phù hợp với mình.
3. Im lặng cho bạn cơ hội được nghỉ ngơi
Thế giới này quá năng động khiến chúng ta lúc nào cũng rơi vào tình trạng bồn chồn, đi cũng không vững, ngồi cũng không yên, lúc nào cũng nhấp nha nhấp nhỏm. Tất cả những biểu hiện đó cho thấy trong đầu bạn có quá nhiều tiếng ồn, chúng không cho phép bạn nghỉ ngơi và tận hưởng “’giây phút này”.
Vì thế, mỗi ngày hãy dành ra nhiều thời gian hơn để tận hưởng sự yên tĩnh, hít thở và tái tạo năng lượng.
4. Khi im lặng, bạn có thể lắng nghe
Im lặng không chỉ giúp bạn lắng nghe người khác, mà còn là lắng nghe chính mình. Sự im lặng nội tâm sẽ giúp tấm lòng của bạn rộng lớn như bầu trời (biết bao dung với người khác) và sâu như biển cả (biết nhấn chìm mọi vấn đề không thiết yếu). Đây chính là một ý nghĩa của sự im lặng trong cuộc sống.
5. Ý nghĩa của sự im lặng cho thế giới hòa bình
Khi ngôn ngữ đi quá giới hạn, nó là giọt nước tràn ly dẫn tới mâu thuẫn. Rất nhiều vụ án mạng xảy ra đều do mâu thuẫn trong gia đình. Bởi vì là người trong gia đình, nên chúng ta cho mình cái quyền to tiếng dạy bảo nhau, dẫn tới quá sức chịu đựng của người khác. Ai cũng có lỗi lầm, nhưng lỗi lầm cần được chỉnh sửa bằng tình yêu và sự tôn trọng.
Bởi vì bạn không thể kiểm soát những gì người khác nói, nên tốt nhất hãy kiểm soát chính mình. Những người không hiểu được sự im lặng của bạn, cũng có thể không hiểu những gì bạn nói. Nhưng khi bạn im lặng, cả thế giới xung quanh sẽ bình tĩnh lại. Chỉ có thời gian là vẫn trôi và lặng lẽ xóa mờ rạn nứt. Đừng bao giờ bỏ qua bất kì cơ hội nào để được im lặng. “Cái miệng hại cái thân”, do đó đừng mở miệng tùy tiện nhé.
Hy vọng 5 ý nghĩa của sự im lặng mà Harper’s Bazaar Vietnam phân tích ở trên sẽ hữu ích cho bạn trong cuộc sống.
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam