Những loài động vật nhanh nhất sử dụng tốc độ để tồn tại và phát triển trong môi trường hoang dã, nhanh chóng đuổi theo con mồi hoặc thoát khỏi kẻ thù. Dù chúng đang chạy trên cạn, bơi dưới nước hay bay trên trời, ở mọi nơi đều có những nhà vô địch tốc độ. Dưới đây là 9 loài động vật nhanh nhất còn tồn tại hiện nay.
Mặc dù chúng sẽ dễ dàng vượt qua con người, nhưng không có bất kỳ cuộc đua Olympic nào được tổ chức cho động vật hoang dã, vì vậy các nhà khoa học thường phải mạo hiểm vào môi trường sống tự nhiên của chúng để tìm hiểu xem chúng có thể di chuyển nhanh như thế nào. Và bởi vì chúng không chắc chắn là đang di chuyển với tốc độ nhanh nhất có thể khi những nhà nghiên cứu ghi nhận, nhiều tốc độ trong danh sách này chỉ là ước tính – chúng thậm chí có thể nhanh hơn. Ngược lại, một số có thể chậm hơn vận tốc mà ta thường nghĩ đến.
Động vật nhanh nhất trên cạn
Đà điểu: 70 km/h
Đà điểu (Struthio camelus) là loài chim lớn nhất trên Trái đất và là loài chim nhanh nhất trên mặt đất, nhưng chúng không bay. Theo Sở thú San Diego, chúng sử dụng đôi chân dài và mạnh mẽ của mình để chạy tới 70 km/h trong thời gian ngắn. Đà điểu cao tới 2,7 mét và có thể chạy 3 đến 5 m trong một sải chân. Những con chim khổng lồ này sử dụng sự nhanh nhạy của chúng để thoát khỏi nguy hiểm, bao gồm cả những kẻ săn mồi như sư tử.
Đà điểu sống ở vùng đồng bằng và rừng cây bán khô cằn ở châu Phi, bao gồm các quốc gia như Mauritania và Senegal ở phía Tây châu Phi; Somalia và Tanzania ở miền Đông châu Phi; và Zimbabwe và Nam Phi ở miền Nam châu Phi, theo Tổ chức Động vật Hoang dã châu Phi.
Linh dương sừng nhánh: 97 km/h
Theo Barnyards & Backyards, một tạp chí hợp tác với Đại học Wyoming, linh dương sừng nhánh (Antilocapra americana) là loài động vật có vú nhỏ, có móng ở Bắc Mỹ, có thể đạt tốc độ tối đa lên tới 97 km/h. Giúp nó trở thành loài động vật nhanh thứ hai trên cạn.
Ngày nay, không có loài săn mồi nào có thể đạt tốc độ gần như vậy ở Bắc Mỹ. Linh dương sừng nhánh ở Wyoming có thể thực hiện các cuộc di cư kéo dài 483 km để tìm kiếm thức ăn.
Báo gêpa: 112 km/h
Nếu có một Thế vận hội động vật, báo gêpa (Acinonyx jubatus) sẽ thống trị các cuộc đua chạy nước rút. Những con mèo lớn này là động vật trên cạn nhanh nhất và có khả năng chạy với tốc độ tối đa từ 96 đến 112 km/h.
Một con báo gêpa ở Vườn thú Cincinnati tên là Sarah đã được ghi nhận khi chạy nước rút 100 mét trong 5,95 giây. Người chạy nhanh nhất từ trước đến nay, vận động viên Olympic Usain Bolt, giữ kỷ lục thế giới về chạy cùng quãng đường trong 9,58 giây. Trong cuộc chạy nước rút này vào năm 2009, anh đã đạt tốc độ tối đa là 44,7 km/h, theo trang web của Thế vận hội.
Báo gêpa sống ở phía Bắc, Đông và Nam châu Phi, với một số lượng nhỏ ở Iran ở châu Á. Chúng có thân hình dài, mảnh mai và đôi chân khỏe giúp chúng đạt tốc độ tối đa để chúng có thể đuổi theo những con mồi tốc độ, chẳng hạn như linh dương.
Động vật nhanh nhất dưới nước
Cá buồm: 30 đến 110 km/h?
Cá buồm (Istiophorus) là một nhóm cá mà các nhà khoa học thường coi là loài cá nhanh nhất trong đại dương, với tốc độ tối đa được báo cáo là hơn 110 km/giờ, theo Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA). Tuy nhiên, một số chuyên gia tin rằng những con cá lớn này thực sự chậm hơn nhiều. Paolo Domenici, một nhà sinh vật học tại Viện Vật lý Sinh học của Hội đồng Nghiên cứu Quốc gia Ý (IBF), nghi ngờ về việc cá buồm và các động vật biển khác bơi trên tốc độ 100 km/h. Theo Domenici, tốc độ tối đa của cá buồm được trích dẫn rộng rãi đến từ một bài báo trên tạp chí Country Life xuất bản năm 1941, đây không phải là một tạp chí khoa học, khiến dữ liệu trở nên đáng nghi ngờ.
Domenici nói: “Cho đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa có một thước đo rõ ràng nào về tốc độ nhanh nhất của loài cá có khả năng bơi nhanh”. Ông và các đồng nghiệp của mình đã sử dụng các thẻ theo dõi và video để đo tần số nhịp đập ở đuôi của cá buồm – tương đương với độ dài sải chân ở động vật trên cạn – để tính toán tốc độ chúng có thể di chuyển. Ông nói: “Khi chúng tôi đo đạc, chúng tôi đã ghi nhận tốc độ tối đa khoảng 8 đến 10 mét/giây (36 km/h), không cao hơn nhiều so với mức đó”.
Cá kiếm: 36 đến 100 km/h?
Cá kiếm (Xiphias joyius) cũng là ứng cử viên cho danh hiệu động vật bơi nhanh nhất, với tốc độ tối đa ước tính hơn 100 km/h. Tuy nhiên, con số này đến từ nghiên cứu của Nga được dịch sang tiếng Anh và xuất bản vào đầu những năm 1960. Theo Domenici, các mô tả về cách đo tốc độ bơi không rõ ràng hoặc không đáng tin cậy.
Một nghiên cứu năm 2007 được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Hoàng gia cho thấy rằng tốc độ trên 100 km/h có thể vượt quá giới hạn vật lý của bất kỳ loài cá hoặc động vật biển có vú nào (cá heo và cá voi). Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng bong bóng do động vật tạo ra trong khi bơi có thể va chạm với vây của chúng và có thể gây ra chấn thương nếu chúng di chuyển nhanh hơn tốc độ 10 đến 15 mét/giây, hoặc 36 đến 54 km/h. Nói cách khác, những tốc độ này có thể là giới hạn vật lý của động vật bơi trong nước, vì chúng sẽ tự gây thương tích nếu di chuyển nhanh hơn.
Domenici cho rằng cá kiếm vẫn có thể là loài cá nhanh nhất đại dương, mặc dù có khả năng không thể di chuyển nhanh hơn 36 km/h. Cá sử dụng phần đầu như cây kiếm và cơ thể lớn, thuôn dài để giảm lực cản và lướt đi trong nước. Theo một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên Tạp chí Sinh học Thực nghiệm, cá kiếm cũng tiết ra dầu từ những lỗ li ti trên đầu để tạo ra một lớp dầu bôi trơn có thể làm giảm lực cản và tăng hiệu quả bơi lội của chúng.
Cá heo Dall: 54 km/h
Cá heo Dall (Phocoenoides dalli) bơi với tốc độ lên đến 54 km/h, theo Cơ quan Bảo tồn Cá voi và Cá heo (WDC), một tổ chức từ thiện về động vật hoang dã tập trung vào động vật biển có vú. Hầu hết các loài cá heo đều nhút nhát và tránh tàu thuyền, nhưng những con cá heo Dall lại chủ động tìm để cưỡi sóng ở mũi thuyền. Sóng mũi thuyền được tạo ra ở phía trước của một chiếc thuyền và đẩy những con vật đang cưỡi sóng về phía trước, điều này có thể giúp chúng bơi nhanh hơn bình thường, theo Domenici.
Theo NOAA, cá heo Dall sống ở vùng nước lạnh giá của Bắc Thái Bình Dương. Cá voi sát thủ (Orcinus orca), dù thường được gọi là cá voi, nhưng thật chất lại là thành viên lớn nhất của họ cá heo, cũng có thể đạt tốc độ 54 km/h khi cưỡi sóng trước mũi thuyền. Đây là tốc độ tương đương với giới hạn trong nghiên cứu năm 2007 đã đề cập ở trên, trước khi động vật có thể bắt đầu tự gây chấn thương cho chính mình.
Động vật nhanh nhất trên trời
Dơi không đuôi Brazil: 160 km/h
Động vật bay nhanh nhất được ghi nhận không phải là chim mà là động vật có vú. Một nghiên cứu năm 2016 được công bố trên tạp chí Khoa học Hoàng gia đã cho thấy dơi không đuôi Brazil (Tadarida brasiliensis) bay với tốc độ 44,5 mét mỗi giây, hoặc 160 km/giờ. Nghiên cứu đã theo dõi những con dơi cái chỉ nặng khoảng 11 đến 12 gram bằng thiết bị bay khi chúng xuất phát từ một hang dơi ở bang Texas, Mỹ. Điều này giúp loài dơi này nhanh hơn bất kỳ loài chim hoặc dơi nào đã được ghi nhận trước đó, khi nói đến vận tốc bay ngang.
Dơi không đuôi Brazil không chỉ được tìm thấy ở Brazil. Chúng sinh sống trải dài từ Argentina và Chile ở Nam Mỹ, qua Trung Mỹ và vào Hoa Kỳ, bao gồm Oregon và Ohio, theo Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN). Theo Cục Công viên và Động vật Hoang dã Texas, những con dơi nhỏ bé có xu hướng cùng nhau ngủ với số lượng lớn tại một vài địa điểm, điều này khiến chúng dễ bị con người làm phiền và phá hủy môi trường sống.
Đại bàng vàng: 322 km/h
Đại bàng vàng (Aquila chrysaetos) là một trong những loài chim lớn nhất ở Bắc Mỹ, với sải cánh dài hơn 220 cm. Chúng bay nhanh mặc dù có kích thước lớn, tốc độ bay bình thường của chúng là 45 đến 52 km/h, nhưng tốc độ tối đa của chúng đạt được là khi lao xuống. Chúng có thể phóng trong không khí với tốc độ gần 322 km/h khi lao xuống từ độ cao lớn, theo Phòng thí nghiệm Cornell của Đại học Cornell ở New York. Đại bàng vàng lao theo con mồi, cũng như trong các nghi thức tán tỉnh và chơi đùa. Phạm vi môi trường sống của chúng trải dài khắp Bắc bán cầu, bao gồm Bắc Mỹ, Châu Âu, Châu Phi và Châu Á, theo IUCN.
Chim ưng Peregrine: 354 km/h
Chim ưng Peregrine (Falco peregrinus) là loài động vật nhanh nhất trên thế giới và có thể đạt tốc độ lên tới 354 km/h khi lao xuống lúc chúng săn các loài chim khác. Tốc độ bay thông thường của chúng nằm trong khoảng từ 64 đến 97 km/h. Theo Đại học Boston, cơ thể những con chim ưng này thích nghi với tốc độ cao nhờ đôi cánh nhọn, thuôn dài, xương ức có cơ mạnh mẽ và lông cứng giúp giảm lực cản. Theo Liên đoàn Động vật Hoang dã Quốc gia, chim ưng Peregrine có thể được tìm thấy trên khắp thế giới và ở mọi lục địa, ngoại trừ Nam Cực.
Tham khảo: LiveScience