Với những người yêu thích cá cảnh thì không nên bỏ qua [cá vàng]. Chúng là loài cá cảnh đẹp, phổ biến và khá dễ nuôi nên phù hợp với mọi tầng lớp, mọi lứa tuổi, đặc biệt là những người mới bắt đầu. Khi được chăm sóc tốt và có đủ không gian, loài cá này có thể phát triển khá lớn và sống tới 10 năm .
Khi nói về cá vàng, hầu hết mọi người sẽ nghĩ về các giống cá màu vàng và cam sáng điển hình. Nhưng không, thật ra cá vàng có rất nhiều loại với rất nhiều hình dạng, kích cỡ và màu sắc khác nhau mà có thể mọi người chưa biết.
Trong bài viết này, mình sẽ giới thiệu cho các bạn danh sách 30 loại cá vàng và các đặc điểm của chúng để bạn có thể tham khảo và lựa chọn được loại phù hợp để nuôi nhé!
Xem thêm: Cách nuôi và chăm sóc cá vàng đuôi quạt (Fantail)
I. Các loại cá vàng
Dựa vào đặc điểm bên ngoài mà cá vàng sẽ được chia thành nhiều loại khác nhau. Dưới đây là những loại cá vàng điển hình:
1. Các loại cá vàng đơn đuôi / thân mỏng
Tất cả cá vàng đều thuộc họ Cyprinidae (họ cá chép) và bộ Cypriniformes (bộ cá chép). Cá vàng có tên khoa học là: Carassius auratus auratus và có tên Tiếng Anh là Goldfish, Golden carp, …
Chúng là loài cá có liên quan chặt chẽ với Cá chép thông thường, được gọi là cá Koi trong sở thích nuôi cá cảnh.
Các loại cá vàng có giống đuôi đơn thường được những người chơi cá cảnh rất ưa chuộng. Chúng có thân hình thon dài với một vây đuôi đơn và hai bộ vây ngực và vây hậu môn.
Xem thêm: Cách nuôi cá Phượng Hoàng: Cách cho ăn, chăm sóc và tạo bể nuôi
Trong tự nhiên, cá vàng có nguồn gốc từ Trung Quốc, tuy nhiên vì sự phổ biến mà chúng đã được ra đời ở các vùng biển trên khắp thế giới.
Cá vàng thông thường (Common goldfish)
Cá vàng thông thường là giống tiêu chuẩn mà bạn sẽ tìm thấy ở hầu hết các cửa hàng vật nuôi và nhà cung cấp cá cảnh.
Thường thì những con cá vàng được nuôi nhốt sẽ có màu vàng đậm còn trong tự nhiên chúng sẽ có màu bạc hoặc đồng xỉn. Ngoài màu vàng, loài cá này còn được tìm thấy với rất nhiều màu sắc khác nhau ngoài vàng tiêu chuẩn đó là: đỏ, cam, trắng.
Xem thêm: Cách nuôi cá Thiên Thần: cho ăn, chăm sóc và nhân giống
Cá vàng có thể lớn tới 6 inch trong một cái bể, với không gian sống rộng hơn như trong ao vườn thì chúng có thể đạt chiều dài từ 10 inch trở lên. Đặc biệt, chúng ta không nên nuôi chúng trong một không gian nhỏ hẹp, chẳng hạn như nuôi trong cái bát nhỏ mà chúng ta vẫn hay nhìn thấy.
Một quan niệm sai lầm phổ biến là về cá vàng đó là chúng rất hay quên. Tuy nhiên trong thực tế, chúng có ghi nhớ thông tin lên tới 3 tháng.
Cá vàng sao chổi (Comet goldfish)
[Cá vàng sao chổi] có nguồn gốc ở Hoa Kỳ vào những năm 1880. Chúng cũng là dòng cá vàng được nuôi khá phổ biến.
Xem thêm: Cách nuôi cá Mây Trắng, thức ăn, chăm sóc, sinh sản và tạo bể cá
Đúng như tên gọi, chúng có thân hình thon dài với đuôi với thân màu cam hoặc vàng. Ngoài ra, chúng cũng xuất hiện có các dạng màu khác.
So với cá vàng thông thường thì cá vàng sao chổi có vây đuôi và kích thước nhỏ hơn. Đây cũng là điểm phân biệt sự khác biệt giữa 2 loại trên.
Cá vàng sao chổi là loài bơi nhanh nhất trong các loại cá vàng, chúng thường sống tốt hơn ở không gian rộng rãi như ao vườn so với bể trong nhà. Nếu muốn nuôi loài cá này thì bạn cần cung cấp cho chúng không gian rộng rãi để bơi, từ đó chúng sẽ thể hiện sự duyên dáng sẵn có của chúng.
Cá vàng cầu vồng (Rainbow Goldfish)
Xem thêm: Cách nuôi cá La Hán, thức ăn, nhân giống, chăm sóc trong bể cá
Là loài cá xuất hiện với cơ thể có màu sắc cầu vồng óng ánh. Đây là loài cá được ưa chuộng trong bể thủy sinh, với những sắc màu cầu vồng tạo nên 1 không gian bể cá thủy sinh thơ mộng, lung linh huyền bí.
[Cá vàng cầu vồng] có vảy trắng, nên khi xuất hiện dưới ánh đèn màu càng trắng sẽ được phản chiếu rất đẹp mắt. Chúng có chiều dài khoảng 14cm và cá đực sẽ có màu sáng hơn.
Nếu bạn đang tìm kiếm một con cá cầu vồng cho bể hoặc ao của bạn, hãy xem xét loài cá vàng cầu vồng này nhé!
Cá vàng Shubunkin (Shubunkin goldfish)
Xem thêm: Cách nuôi cá vàng mắt lồi, thức ăn và tạo bể cá thế nào?
[Cá vàng Shubunkin] nhìn qua sẽ rất giống với Cá vàng sao chổi, ngoại trừ chiều dài của vây đuôi. Chúng có thể có màu đốm gồm đen, đỏ, trắng, cam và nâu trên nền xanh bạc. Vây Shubunkin màu đen. Vẩy chúng trong suốt và có màu trắng óng ánh. Chúng có dạng thon và mảnh khảnh. Các vây bụng, hậu môn, ngực đi thành từng cặp.
Hiện nay có rất nhiều loại Shubunkin, đó là:
- Blue
- London
- Bristol
- American
Cá vàng Koi (Koi Goldfish)
Cá vàng Koi hay còn gọi là cá Koi là loài cá cảnh được nhiều người quan tâm nhất trên khắp thế giới. Loài cá này rất giống với cá chép thông thường. Chúng có vảy trắng hoặc bạc, có đốm đỏ hoặc cam và vết đen.
Xem thêm: Cách nuôi cá Koi đúng chuẩn, chúng ăn gì và sinh sản như thế nào?
Kích thước cơ thể của cá vàng Koi lớn hơn Shubunkin và Comet. Vì vậy chúng phù hợp trong một không gian rộng lớn như ao vườn.
Cá vàng xanh (Blue Goldfish)
[Cá vàng xanh] loài cá vàng trang trí rất lạ mắt. Chúng là loài được đánh giá rất cao nhờ màu xanh đẹp mắt.
Nguồn gốc của cá vàng xanh là từ các vùng của Châu Á, Nhật Bản và Trung Quốc. Ngày nay, cá vàng xanh được phân phối trên toàn thế giới do các chương trình nhân giống được kiểm soát.
Xem thêm: Cách nuôi cá Tetra – chăm sóc – thức ăn và sinh sản
Cá vàng cam (Orange Goldfish)
Màu cam đã trở thành một trong những màu phổ biến nhất trong các loại màu của cá vàng. Màu của nó thay đổi từ vàng vàng đến đỏ đậm. Giá trị của một con cá sẽ của cá tăng theo cường độ của màu.
[Cá vàng cam] cũng là một thành viên của gia đình cá chép, và được nhân giống trong ao.
Cá vàng không vảy (Scaleless Goldfish)
Xem thêm: Cá nóc lùn ăn gì? Cách nuôi, nhân giống, chăm sóc trong bể cá
Thông thường, cá vàng có vảy ánh kim đẹp ở khắp mọi nơi, tuy nhiên, các giống không có vảy cũng tồn tại.
Các giống [cá vàng không vảy] không thực sự không có vảy, vảy của chúng chỉ nhỏ và mỏng đến nỗi cá có vẻ không có vảy khi bạn nhìn vào nó.
Những con cá này có thể có màu trắng, đỏ, vàng hoặc thậm chí là xanh và tím. Màu sắc của chúng mãnh liệt hơn nhiều so với các giống có tỷ lệ và phát triển lúc 6-8 tuần tuổi.
Cá vàng đen (Black Goldfish)
Xem thêm: Cá nô lệ ăn gì? Cách nuôi, chăm sóc và nhân giống trong bể cá
[Cá vàng đen] là loại cá vàng lạ mắt vì đây là một trong những giống cá vàng duy nhất được tìm thấy trong một màu duy nhất.
Những con cá vàng lạ mắt này được sinh ra có màu hổ phách và có đôi mắt phẳng. Càng lớn, màu đen của chúng càng đậm hơn.
Loài cá này được nhân giống ở Trung Quốc vào đầu những năm 1700.
Cá vàng Calico (Calico Goldfish)
Xem thêm: Cá chình nước ngọt có mấy loại? Đặc điểm, cách nuôi và cách chăm sóc
[Cá vàng Calico] là loài cá đẹp mắt được rất nhiều người yêu thích với một bảng màu thú vị bao gồm các màu đỏ, cam, đen và màu trắng ngọc trai. Nhờ những màu sắc lộng lẫy đó mà mỗi con Calico đều trở thành một tác phẩm nghệ thuật sống vô cùng độc đáo.
Cá vàng Calico được phân biệt bằng vây đuôi chẻ đôi, tạo thành một cặp đối xứng giống như cánh bướm. Tất cả các vây đều cân đối và hơi tròn.
Chúng thường có vảy màu xanh hoặc bạc. Màu xanh càng đậm, càng rực rỡ thì càng đắt tiền.
Mẫu màu calico lý tưởng là vảy có màu xanh đậm, đỏ hoặc trắng với một lốm đốm đen khắp thân cá. Phải mất 2 đến 3 năm để màu sắc và hoa văn phát triển đầy đủ.
Xem thêm: Cá Betta là gì? Hướng dẫn cách nuôi và cách chăm sóc
Cá vàng bạch tạng (Albino Goldfish)
Đây là loài cá vàng bị mắc bệnh thiếu sắc tố, bệnh này xảy ra khi cá thiếu các tế bào tạo ra sắc tố tối hơn dấn đến con cá có màu sắc trắng bệnh như những người bị bệnh bạch tạng.
Trong hầu hết các trường hợp, bệnh bạch tạng xảy ra là kết quả của một gen lặn. Nó có thể xảy ra ở hầu hết các giống cá đơn và đuôi kép.
[Cá vàng bạch tạng] có màu kem với vây màu trắng và mắt rất hồng hoặc đỏ.
Xem thêm: Cá kiếm là gì? Kỹ thuật nuôi và cách chăm sóc trong bể nuôi
2. Các loại cá vàng lạ mắt
Việc nhân giống và nuôi cá vàng lạ mắt có nguồn gốc từ châu Á vào thế kỷ 19.
Hầu hết các giống cá vàng lạ mắt đều được phân biệt với các giống phổ biến bởi vây đuôi ghép. Trong nhiều trường hợp, vây hậu môn và vây đuôi đã hợp nhất thành một cặp vây duy nhất.
Cá cảnh có ý nghĩa văn hóa ở cả châu Á và phương Tây, và thậm chí là chủ đề của thần thoại và tác phẩm nghệ thuật.
Một số giống cá cảnh được coi là linh thiêng hoặc được coi là biểu tượng của một điều gì đó.
Việc nhân giống chọn lọc của cá vàng đã tạo ra rất nhiều màu sắc và đặc điểm thú vị.
Cá vàng Fantail (Fantail Goldfish)
[Cá vàng Fantail] là loài cá lý tưởng cho những người ưa thích giống ca Fancy. Hình dạng cơ thể của chúng tương tự như cá vàng thông thường, nhưng có vây đuôi hình tứ giác độc đáo.
Chúng có vây đuôi dài hình quạt và thường có màu trắng với các dấu màu cam, đỏ hoặc vàng. Vây tứ giác của chúng là kết quả của sự hợp nhất giữa vây hậu môn và vây đuôi của chúng.
Loài cá này có kích thước lớn tới 12 inch, nếu nuôi chúng trong ao vườn hoặc trong bể cá, chúng sẽ phát triển đến khoảng 6 inch.
Cá vàng mắt kính viễn vọng (Telescope Eye Goldfish)
[Cá vàng mắt kính viễn vọng] hay còn được gọi là cá vàng mắt lồi, đây là một trong những giống cá được rất nhiều người ưa thích. Chúng có nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng hiện được nhân giống trên toàn thế giới.
Đặc điểm nhận biết của chúng đó là đôi mắt lồi, rộng, phình to. Chúng có một cơ thể sâu, ngắn và tròn cùng vây lưng thẳng đứng, chắc chắ mà hầu như không di chuyển ngay cả khi bơi.
Đôi mắt của ‘kính viễn vọng’ này có thể mất từ 2 tháng đến 2 năm để phát triển, nhưng trung bình phải mất khoảng 3 đến 5 tháng.
Loài cá này đã được nhân giống cho nhiều hình dạng và màu sắc cơ thể khác nhau, nhưng giống thông thường giống với Veiltail với đôi mắt nhô ra. Chúng có vây lưng rộng và đuôi rộng.
Điều thú vị là loài cá vàng mắt lồi thực sự có tầm nhìn khá yếu, vì vậy chúng nên được nuôi trong nhà vì nếu ở bể to chúng sẽ không tìm thấy thức ăn
Cá vàng Lưu Kim (Fringetail and Ryukin Goldfish)
[Cá vàng Lưu Kim] còn gọi là cá vàng Ryukin là giống cá từ đảo Ryukyu của Nhật Bản và được nuôi gần như độc quyền ở Nhật Bản.
Chúng có thân hình tròn và hơi gù, vây lưng rất cao và đuôi dài. Đặc điểm nổi bật của cá vàng Ryukin là chúng có một cái bướu lớn ở gần đầu của chúng khiến cho vây lưng nhô lên cao hơn các loài cá
vàng khác.
Loài cá này có rất nhiều màu sắc khác nhau như: vàng, trắng và kết hợp nhiều màu khác nhau. Vây đuôi thường khá dài và có nhiều thùy, hình thành nên cái gọi là đuôi hoa anh đào.
Đây là một con cá vàng khỏe mạnh, tuyệt vời cho bể cá trong và ngoài nhà.
Cá vàng Oranda (Oranda Goldfish)
[Cá vàng Oranda] còn được gọi là cá vàng đầu lân, chúng được phân biệt bởi hính dạng khối u lớn trên đầu.
Loài cá này không phải là một giống cá thuần chủng, chúng là kết quả của phép lai giữa cá vàng Ranchu với cá vàng đuôi quạt hoặc cá vàng Ryukin của Nhật Bản hoặc Trung Quốc.
Chúng có thân mình to lớn với lớp vảy ánh kim nhiều màu. Loài cá này có rất nhiều màu khác nhau như: màu vàng, màu trắng, màu xanh, màu đen, con lại có màu ngũ sắc nhìn rất thích mắt.
Đuôi của chúng dài thướt tha, uyển chuyển trong làn nước trông rất đẹp mắt.
Cá vàng Lan Thọ (Lionhead Goldfish)
[Cá vàng Lan Thọ] là một loài cá Trung Quốc với cái đầu gù. Nó khác với cá vàng Oranda ở chỗ nó có vây ngắn, mập mạp và không có vây lưng. Vì có ngoại hình rất dễ thương nên cá vàng Lan Thọ đang dần trở thành một trong những loài cá vàng được ưa chuộng nhất hiện nay.
Cái đầu gù của loài cá này phát triển lúc 6 tháng tuổi và tiếp tục phát triển khi cá lớn lên. Thậm chí chúng có thể kéo dài đến các tấm mang và gây ra vấn đề với hô hấp.
Hiện nay, cá vàng Lan Thọ xuất hiện với rất nhiều màu sắc khác nhau như màu đỏ, trắng hoặc vàng.
Cá vàng Wakin (Wakin Goldfish)
[Cá vàng Wakin] là một biến thể lạ mắt của Nhật Bản về Cá vàng thông thường. Chúng có bề ngoài khá giống với cá vàng sao chổi nhưng đuôi ngắn hơn.
Loài cá này có thể dài tới 16 inch hoặc 30 cm, vì vậy để nuôi chúng thì bạn cần phải xây dựng một không gian thật rộng rãi.
Hầu hết những người nuôi cá vàng Wakin đều có xu hướng nuôi chúng tại những ao ngoài trời vì kích thước của chúng.
Thân cá vàng Wakin thường có một nửa màu đỏ và một nửa màu trắng.
Cá vàng ngọc trai (Pearlscale Goldfish)
[Cá vàng ngọc trai] hay còn được gọi là cá vảy trân châu Chinsurin hoặc Ping Pong. Đây là một trong những loài cá đẹp nhất mà bạn có thể tìm thấy, chúng được biết đến với vảy to, tròn giống như đồ trang sức hoặc ngọc trai.
Loài cá này có xuất xứ từ Trung Quốc. Chúng có thân tròn và vây trắng ngắn.
Những con cá này có vây lưng, nhưng vẫn gặp khó khăn với sự cân bằng nổi trên mặt nước do hình dạng của chúng. Chúng bơi rất chậm và có thể gặp khó khăn trong việc giữ mình trong nước.
Cá vàng Thủy bao nhãn (Bubble Eye Goldfish)
[Cá vàng Thủy bao nhãn] là loài cá có thân hình tròn hơn với những con cá vàng khác và có hình trứng. Loài cá này có nguồn gốc ở châu Á và được phương Tây yêu thích từ Chiến tranh thế giới thứ hai.
Thêm một đặc điểm để nhận biết cá vàng Thủy bao nhãn đó là chúng có mắt lộn ngược lên. Bên dưới mỗi mắt có các túi chứa đầy chất lỏng.
Cũng như loài cá vàng Lan Thọ, cá vàng Thủy bao nhãn là loài cá không có vây lưng.
Cá này có màu sắc rất đa dạng như là: màu đỏ, xanh dương, màu socola, đen, trắng-đỏ, chấm bi trắng-đỏ hoặc đỏ-đen, vải hoa…
Chúng thường có tuổi thọ rút ngắn so với các giống cá vàng khác và chúng cũng hơi khó nuôi và khó sinh sản.
Cá vàng Black Moor (Moor Goldfish)
[Cá vàng Black Moor] là loài cá vàng những không có màu vàng. Toàn thân của chúng đều có màu đen, ngoại trừ phần dưới thân chúng.
Đây là giống cá vàng có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản.
Thông thường, màu đen của loài cá này là kết quả của việc lai tạo của loài cá vàng mắt kính viễn vọng màu đỏ đậm với một loài Moor khác.
3. Cá vàng lạ mắt khác
Ngoài những loài cá vàng trên, còn một số loại cá vàng lạ mắt khác cũng được rất nhiều người yêu thích đó là:
- [Cá vàng Oranda đen] (Black Oranda Goldfish): Loài cá vàng này có bề ngoài khá giống với loài cá vàng Orand, chỉ khác biệt là chúng có màu đen hoàn toàn hoặc có phần dưới màu đỏ tươi.
- [Cá vàng phượng hoàng] (Eggfish Goldfish): Đây là loài cá có nguồn gốc từ Trung Quốc và loài cá không có vây lưng. Nó có thân hình tròn, hình quả trứng và thường có màu trắng, một số con còn có màu đỏ, vàng hoặc đốm.
- [Cá vàng đuôi bướm] (Butterfly Goldfish): Đây là loài cá trông rất đẹp mắt, chúng có hai cái đuôi lớn, hình quạt giống như đôi cánh của một con bướm.
- [Cá vàng hướng thiên (Celestial Goldfish): Là loài cá vàng có mắt hướng lên trên, tương tự như mắt bong bóng. Chúng có hình dạng cơ thể giống như cá vàng mắt kính viễn vọng, chỉ khác là chúng không có vây lưng.
- [Cá vàng Veiltail] (Veiltail Goldfish): Veiltail là một biến thể được lai tạo từ Mỹ của loài cá vàng Lưu Kim. Nó có kích thước và hình dạng tương tự như Lưu Kim, nhưng thiếu phần thân bướu và có một vết lõm ở giữa đuôi.
- [Cá vàng Nankin] (Izumo Nankin Goldfish): Izumo Nankin là một giống rất hiếm tương tự như cá vàng phượng hoàng và cá vàng Ranchu. Hầu hết gọi họ đơn giản là Nankin. Hình dạng màu lý tưởng của chúng là đỏ và trắng, với màu đỏ kéo dài đến vây đuôi.
- [Cá vàng Ranchu] (Ranchu Goldfish): Ranchu là phiên bản tiếng Nhật của Lionhead, cơ thẻ chúng có màu vàng, trắng hoặc có dạng màu lốm đốm.
- [Cá vàng Jikin] (Jikin Goldfish): Đây là một giống cá vàng quý hiếm của Nhật Bản, trông rất giống với Wakin, nhưng chúng nhỏ nhơn và có hình bầu dục. Loài cá này có màu trắng với những đốm màu đỏ hoặc màu cam sáng trên cơ thể, mõm, vây.
Trên đây là những loại cá vàng phổ biến, được nhiều người chọn nuôi nhất hiện nay. Mặc dù cá vàng có rất nhiều loại với ngoại hình độc đáo và màu sắc đẹp mắt tuy nhiên bạn không nên nuôi chúng trong cùng một bể cá mà tốt nhất chỉ nên nuổi 1 loại thôi nhé!
Nếu bạn là người yêu thích cá cảnh thì cá vàng vẫn là sự lựa chọn tuyệt vời cho bể cá của bạn. Chúc bạn sức khỏe và thành công!