Để giúp các bạn chuẩn bị tốt cho các bài thi, Kiến Guru hướng dẫn bạn phân tích bài thơ Đất nước – một trong những tác phẩm thường được sử dụng trong các kỳ thi. Đây là một trong những bài thơ tiêu biểu viết về quê hương, đất nước nhưng qua những phương diện và cách nhìn mới lạ của tác giả Nguyễn Khoa Điềm. Cùng theo dõi Kiến Guru phân tích chi tiết bài thơ dưới đây nhé.
Bạn đang xem : Đất nước là gì
I. Tìm hiểu chung để phân tích bài thơ Đất nước
1. Tác giả
– Ông được trao tặng nhiều giải thưởng về văn học và nghệ thuật.
Bạn đang đọc: Định Nghĩa Về Đất Nước Là Gì, Định Nghĩa Về Đất Nước Trong Bài Đất Nước
– Ông là một trong những nhà thơ tiêu biểu vượt trội thời kỳ kháng chiến chống Mỹ với hàng loạt những tập thơ viết về quê nhà, đất nước, về ý thức dân tộc bản địa và niềm yêu nước bát ngát .- Những tác phẩm thơ ấn tượng của Nguyễn Khoa Điềm : Nơi Bác từng qua, Tuổi trẻ không yên, Giặc Mỹ, Mặt đường khát vọng, …
2. Tác phẩm
– Hoàn cảnh sáng tác : Đất nước được trích trong tập thơ Trường ca khát vọng sáng tác cuối năm 1971 tại chiến khu Bình Trị Thiên – đây là quy trình tiến độ kháng chiến chống Mỹ đang trong quá trình kinh khủng nhất .- Bố cục bài thơ : Chia 2 phần+ Phần 1 ( từ đầu đến “ Làm nên đất nước muôn đời ” ) : Những nét riêng đặc biệt quan trọng trong cảm nhận của tác giả về đất nước .+ Phần 2 ( từ tiếp theo đến hết ) : Tư tưởng đất nước là của nhân dân .
II. Phân tích bài thơ Đất nước chi tiết
1. Phân tích đất nước trên phương diện lịch sử, văn học, văn hóa qua không gian và thời gian
a, Đất nước có từ bao giờ? (9 câu đầu)a, Đất nước có từ khi nào ? ( 9 câu đầu )- “ Khi ta lớn lên đất nước đã có rồi ” : chính điều này khiến tất cả chúng ta tò mò về sự Open của đất nước và muốn đi tìm nguồn cội của mình .- Đất nước bắt nguồn từ những điều bình dị :+ “ Ngày xửa thời xưa ” – gợi nhớ đoạn mở màn trong những mẩu chuyện dân gian xưa cũ ,+ “ Miếng trầu ” – gợi nhớ phong tục ăn trầu của người Việt .
Phong tục ăn trầu của Nước Ta từ thời xưa+ “ Tóc mẹ … bới sau đầu ” : thói quen búi tóc ngăn nắp sau đầu của những người phụ nữ Việt+ “ Thương nhau bằng gừng cay muối mặn ” : truyền thống cuội nguồn tâm ý yêu thương của dân tộc bản địa .+ “ Cái kèo cái cột thành tên ” : Đất nước có từ những việc làm lao động hằng ngày của con người ; người xưa thường có thói quen đặt tên con đơn thuần, dễ nhớ và cũng dễ nuôi .+ “ Một nắng hai sương ” : Nhân dân ta cũng trải qua quy trình kháng chiến ác liệt và lao động khó khăn vất vả để làm ra đất nước .=> Nguyễn Khoa Điềm có cái nhìn trọn vẹn mới mẻ và lạ mắt về cội nguồn đất nước trên cảm nhận đa chiều khác nhau .b, Phân tích đất nước là gì? (28 câu tiếp theo)b, Phân tích đất nước là gì ? ( 28 câu tiếp theo )- Trên phương diện địa lí :
+ Tách hai yếu tố “đất” và “nước” riêng biệt.
Xem thêm: Nước ăn chân và cách chữa đơn giản tại nhà
+ “ Nơi anh đến trường ”, “ nơi em tắm ” ; “ nơi em đánh rơi … thương thầm ” : Đất nước gắn với khoảng trống hoạt động và sinh hoạt quen thuộc, bình dị của mỗi người .+ “ Đất là nơi con chim phượng hoàng … dân mình sum vầy ” : Đất nước là nơi khoảng trống phong phú cho vạn vật sinh sôi, nảy nở và còn là khoảng trống sống sót cho thế hệ .Xem thêm : Các Văn Bản Hướng Dẫn Bộ Luật Hình Sự năm ngoái Hợp Nhất 2017, Tòa Án Nhân Dân Tối Cao- Đất nước trên chiều dài lịch sử vẻ vang :+ “ Đất là nơi chim về … bọc trứng ” : Nói về quá khứ đất nước là nơi thật sự thiêng liêng và gắn liền với những câu truyện thần thoại cổ xưa, lịch sử một thời .+ Trong hiện tại thì đất nước in sâu trong tâm khảm của mỗi con người, mọi người kết nối cùng nhau tạo nên một tổng thể và toàn diện hòa giải, vững mạnh .+ Trong tương lai thì thế hệ trẻ thời điểm ngày hôm nay sẽ “ mang đất nước đi xa ” “ đến những ngày mơ mộng ”, đất nước sẽ vững chắc và phồn vinh ..- “ Phải biết gắn bó … san sẻ ” : Nhắc nhở mọi người phải có ý thức và nghĩa vụ và trách nhiệm góp phần, quyết tử để để kiến thiết xây dựng và bảo vệ đất nước .=> Đất nước hiện lên bình dị, quen thuộc mà vô cùng thiêng liêng và vĩnh cửu mãi mãi .
2. Phân tích bài Đất nước làm rõ tư tưởng đất nước là của nhân dân
– Thiên nhiên với những địa điểm của đất nước đều có một lịch sử dân tộc riêng không chỉ do tạo hóa ban tạo mà còn được hình thành từ cuộc sống của mỗi người :+ Từ câu truyện về tình nghĩa yêu thương đôi lứa – vợ chồng, son sắt, thủy chung mà có “ hòn Vọng Phu ”, “ hòn Trống Mái ” .
Hòn Trống Mái ở Hạ Long – Quảng Ninh+ Từ niềm tin gan góc, yêu nước, luôn đấu tranh trong quy trình hình thành, thiết kế xây dựng và bảo vệ tổ quốc mà có những ao đầm, di tích lịch sử lịch sử vẻ vang .+ Từ truyền thống lịch sử hiếu học dân tộc bản địa từ nhỏ mà có những “ núi Bút non Nghiên ” .- Chính nhân dân đã tạo nên lịch sử vẻ vang oai hùng 4.000 năm :+ Chính những người con trai, con gái bình dị nhưng luôn chất chứa tình yêu nước nồng nàn, đôn hậu .+ Những con người vô danh làm ra lịch sử vẻ vang .- Nhân dân phát minh sáng tạo ra và giữ gìn những nét đẹp về đời sống văn hóa truyền thống vật chất và niềm tin : “ truyền hạt lúa ”, “ truyền lửa ”, “ truyền giọng nói ”, “ gánh theo tên xã, tên làng ” .
=> Đất nước này là do nhân dân tạo ra và gìn giữ, bảo vệ từ đời này qua đời khác.
III. Tổng kết phần phân tích bài thơ Đất nước
1. Giá trị nội dung
– Bài thơ chứng minh và khẳng định tư tưởng “ đất nước của nhân dân ”, chứa đựng ý thức yêu nước của tác giả, và thôi thúc niềm tin yêu nước, nghĩa vụ và trách nhiệm dân tộc bản địa trong mỗi người .
2. Giá trị nghệ thuật
– Về nghệ thuật và thẩm mỹ : Tác giả sử dụng phong phú vật liệu văn hóa truyền thống dân gian, ngôn từ giàu chất suy tư và triết luận thâm thúy .
Trên đây là một mẫu phân tích bài thơ Đất nước chi tiết nhất mà bạn có thể tham khảo để chuẩn bị kiến thức tốt nhất cho các bài thi. Với một bài thơ mang nhiều góc nhìn và cảm nhận mới lạ như Đất nước sẽ cho bạn nhiều cảm xúc thú vị khi phân tích và nghiền ngẫm từng câu chữ. Nếu thấy bài hướng dẫn trên hữu ích cho bạn thì hãy tải ngay Kiến Guru về để tham khảo thêm nhiều bài phân tích bổ ích hơn nữa nhé.