Tinh dầu là gì? Khi bạn chà sát quả chanh giữa lòng bàn tay, bạn đã có được một lượng nhỏ tinh dầu chanh được giải phóng bởi các tuyến dầu bị hỏng trên vỏ. Tinh dầu mang mùi thơm đặc trưng của thực vật và để chiết xuất được 10ml tinh dầu cần một lượng lớn nguyên liệu. Cùng Tinh dầu thiên nhiên HAKU Farm tìm hiểu chi tiết về tinh dầu là gì? – Tác dụng của tinh dầu với sức khỏe và làm đẹp ở bài viết sau đây.
A. Tinh dầu là gì?
Tinh dầu tên tiếng Anh là Essential Oil, là dạng lỏng tập trung của các chất dễ bay hơi tự nhiên trong thực vật có mùi thơm. Người ta ví tinh dầu là nhựa sống của cây, mang sức sống và năng lượng tinh khiết nhất. Chúng mạnh hơn 50 đến 100 lần các loại thảo dược sấy khô.
Các phân tử tinh dầu có xu hướng thay đổi nhanh chóng từ trạng thái lỏng hoặc rắn sang khí ở nhiệt độ phòng. Bằng cách bay hơi nhanh chóng này tinh dầu dễ dàng tương tác trực tiếp đến khứu giác. Vì vậy khi mở nắp tinh dầu bạn sẽ cảm nhận được mùi hương rất mạnh ở một khoảng cách nhất định. Đa số các loại tinh dầu đều trong veo, nhưng cũng có một số có màu vàng hoặc hổ phách như: tinh dầu sả chanh Lemongrass, tinh dầu cam ngọt Orange, tinh dầu hoắc hương,…
Từ thời cổ đại, tinh dầu đã được dùng trong các liệu pháp hương thơm để chăm sóc cơ thể khỏe mạnh, cân bằng tinh thần và làm đẹp hiệu quả. Tinh dầu được dùng nhiều trong ngành sản xuất nước hoa, mỹ phẩm, xà phòng,… Ngoài ra người ta cũng dùng chúng để tạo hương cho thực phẩm, đồ uống,…
Xem thêm: Tên 70+ loại tinh dầu bằng tiếng Anh – Nên tham khảo để tránh mua nhầm loại
1. Tinh dầu nguyên chất là gì?
Tinh dầu nguyên chất là tinh dầu được chiết xuất 100% từ thực vật, không thêm bất cứ thành phần hóa học nào khác. Tinh dầu nguyên chất an toàn cho sức khỏe, có thể dùng để ăn uống được ở hàm lượng nhất định theo hướng dẫn của bác sĩ. Trừ một số loại tinh dầu nguyên chất từ dược thảo không ăn uống được như: tinh dầu bách, tinh dầu lộc đề xanh Wintergreen,…
Nếu không đủ tinh khiết từ thiên nhiên thì tinh dầu không thể dùng để ăn uống được.
2. Tinh dầu không nguyên chất là gì?
Tinh dầu không nguyên chất là tinh dầu nguyên chất đã pha các thành phần hóa học khác. Cũng có thể là tinh dầu được được chiết xuất từ thực vật nhưng chưa đạt chất lượng tinh khiết trong thành phần có lợi cho sức khỏe.
Tinh dầu không nguyên chất vẫn giữ được mùi hương của tinh dầu. Vì vậy, ngay cả các chuyên gia cũng không thể đánh giá được chất lượng, độ tinh khiết của tinh dầu bằng cách nhìn hoặc ngửi.
3. Tinh dầu tổng hợp là gì?
Tinh dầu tổng hợp còn gọi là hương liệu, dầu thơm hóa tổng hợp có tên tiếng Anh là: Perfume / Perfume Oil / Fragrance Oil / Scented Oil. Tinh dầu tổng hợp là tinh dầu được tổng hợp từ hương liệu bắt chước mùi thơm của tinh dầu. Chúng còn tạo ra mùi thơm của các loại cây không có tinh dầu (như táo, dâu tây,…) hay mùi hương mới (mùi biển Hawaii,…).
Tinh dầu tổng hợp thường được dùng để tạo hương trong ngành mỹ phẩm, xà phòng, thuốc lá, sản phẩm vệ sinh,…
B. Phương pháp chiết xuất tinh dầu
1. Ép lạnh
Ép lạnh là phương pháp thường được dùng để chiết xuất tinh dầu từ vỏ quả, vật liệu thực vậy dễ dàng giải phóng được các thành phần thơm. Tinh dầu ép lạnh có mùi thơm tươi mới và có màu sáng như: tinh dầu vỏ bưởi Grapefruit,…
Tinh dầu ép lạnh được coi là cao cấp nhất trong các loại tinh dầu. Vì quá trình ép lạnh không dùng nhiệt, nên tinh dầu giữ lại được hàm lượng mùi thơm chính xác của thực vật. Tuy nhiên, quá trình ép lạnh này không thích hợp để chiết xuất nhiều loại tinh dầu.
Trước đây, người ta sẽ ép trái cây bằng miếng bọt biển, sau đó ép miếng bọt biển để lấy dầu. Ngày nay, tinh dầu được ép lạnh bằng quá trình cơ học và được tách ra từ hỗn hợp nước ép dầu.
2. Chưng cất hơi nước
Tinh dầu từ lá, hoa, rễ, và vỏ cây thường được chiết xuất bằng phương pháp chưng cất hơi nước. Tinh dầu oải hương Lavender, tinh dầu hoa hồng Rose, tinh dầu bạc hà Peppermint, tinh dầu đàn hương,…đều được chiết xuất bằng cách này.
Chưng cất hơi nước là quá trình hơi nước đi qua các nguyên liệu trong một bình chứa kín. Tinh dầu dễ bay hơi hơn cùng với hơi nước và đi qua lỗ thông hơi vào trong một buồng ngưng tụ. Ở đây cả hơi nước và tinh dầu đều chuyển thành dạng lỏng và phân tách riêng do tính chất.
Hầu hết các loại tinh dầu đều nhẹ hơn nước, vì vậy chúng nổi lên trên và được tách ra. Ngoài ra, còn có một số ngoại lệ khác như tinh dầu đinh hương,… chúng nặng hơn nước và tạo thành lớp dưới cùng.
Mặc dù nguyên liệu được làm nóng trong quá trình chưng cất hơi nước, nhưng không bị đun nóng đến điểm sôi riêng của chúng. Các thành phần dễ bay hơi đều có điểm sôi riêng có thể cao hơn nhiều với điểm sôi của nước. Vì vậy tinh dầu chiết xuất bằng hơi nước được xem là tinh dầu chất lượng chỉ sau tinh dầu ép lạnh.
c. Dung môi chiết xuất
Dung môi chiết xuất là một quá trình hóa học, nơi một dung môi thích hợp được sử dụng để liên kết với các tinh dầu dễ bay hơi trong nguyên liệu. Dung môi này sau đó được tách ra khỏi hỗn hợp, để có được tinh dầu.
Rượu đã là dung môi truyền thống để chiết xuất tinh dầu vì nó phổ biến, dễ bay hơi để lại tinh dầu nguyên chất. Các quy trình chiết xuất tinh dầu hiện nay sử dụng một số hợp chất hữu cơ dễ bay hơi khác như axeton, propan, và hexane. Khả năng của các hóa chất này để lại dư lượng chất độc hại rất đáng nghi ngờ vì vậy tinh dầu chiết xuất bằng dung môi không được sử dụng để điều trị.
C. Tác dụng của tinh dầu với sức khỏe
Lối sống hiện đại với nhiều điều ảnh hướng đến sức khỏe. Đại diện như: thiếu tập thể dục, ăn uống kiêng khem, các chất độc hại ngày càng nhiều hơn,… chúng khiến cơ thể mất cân bằng. Tinh dầu giúp truyền cảm hứng, năng lượng thiết yếu để phục hồi sự cân bằng của cơ thể, giúp bạn cảm thấy tốt hơn. Bạn sẽ cảm giác hồi sinh mỗi ngày dựa vào các chất chống oxy hóa mạnh mẽ, dưỡng chất có trong tinh dầu.
Điều bạn cần làm là chọn mua tinh dầu chất lượng ở một thương hiệu tinh dầu uy tín. Vì nếu sử dụng phải loại tinh dầu không tinh khiết sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe khi sử dụng trong thời gian dài.
Một số loại tinh dầu tốt cho sức khỏe: tinh dầu oải hương Lavender, tinh dầu sả chanh Lemongrass, tinh dầu quế Cinnamon, tinh dầu Tràm gió, tinh dầu hoa Cam, tinh dầu Bạc hà, tinh dầu Gừng,…
Liệu pháp sử dụng tinh dầu trong chăm sóc sức khỏe:
- Xông: nhỏ vài giọt tinh dầu nguyên chất vào
đèn xông tinh dầu
,
máy khuếch tán tinh dầu HCM
. Đây là cách để lan tỏa tinh dầu đơn giản, hiệu quả.
- Massage: tinh dầu pha loãng với dầu nền tỉ lệ từ 1%-5% để massage giúp giảm mệt mỏi, đau nhức cơ thể, tăng tuần hoàn… tốt cho sức khỏe.
- Hít: nhỏ lên khăn cotton, ống hít cá nhân 3 đến 5 giọt tinh dầu để hít giúp thông mũi, giảm các triệu chứng cảm, tăng sức đề kháng,…
- Xịt: pha tinh dầu với nước / cồn y tế 70-90 độ để xịt quanh phòng. Vì tinh dầu chỉ tan trong cồn và dầu nền, không tan trong nước nên cần lắc đều trước khi xịt.
D. Tác dụng của tinh dầu với làm đẹp
Tinh dầu được ứng dụng nhiều trong việc làm đẹp chăm sóc da, tóc bằng liệu pháp tự nhiên. Tinh dầu thẩm thấu tốt qua da, hấp thu trực tiếp qua màng tế bào. Chúng làm chậm quá trình lão hóa, dưỡng mềm trắng da, nuôi dưỡng mái tóc,…
Vì tinh dầu có đặc tính mạnh hơn thực vật gấp 50-100 lần, dễ gây kích ứng khi dùng trực tiếp lên da. Nên tinh dầu cần pha loãng với dầu nền trước khi sử dụng. Đặc biệt bạn nên dùng thử ở một vùng da nhỏ, tránh vùng da nhạy cảm và quan sát trong 24h.
Một số tinh dầu có công dụng làm đẹp: tinh dầu hoa hồng, tinh dầu Oải hương Lavender, tinh dầu trà xanh Green Tea, tinh dầu phong lữ Geranium, tinh dầu ngọc lan tây Ylang Ylang, …
Liệu pháp sử dụng tinh dầu để làm đẹp:
- Massage: pha 1 giọt tinh dầu nguyên chất vào 30 giọt dầu nền (dầu dừa, jojoba, hạnh nhân..). Dùng xoa bóp da, da đầu để dưỡng mềm da, chống lão hóa da và chăm sóc tóc hiệu quả.
- Bôi trực tiếp: với một số loại tinh dầu như
tinh dầu tràm trà Tea Tree
, tinh dầu oải hương Lavender,.. được dùng để chấm trực tiếp lên nốt mụn, vết muỗi cắn.
Những thông tin trên do HAKU Farm tổng hợp, giới thiệu “Tinh dầu là gì?”. Cũng như chi tiết về tác dụng của tinh dầu với sức khỏe và làm đẹp. Từ đó sử dụng và nhận được những lợi ích tối đa của tinh dầu.
Tinh Dầu với Dầu Nền có phải là một không? Câu trả lời KHÔNG, dầu nền khác tinh dầu về mùi thơm, chúng có độ nhớt cao, không bay hơi,… và cả tác dụng. Bạn có thể xem thêm Dầu Nền là gì? Thành phần & tác dụng của Dầu Nền TẠI ĐÂY.