Định nghĩa
Animation là một quá trình tạo ra các ảo giác về chuyển động hay thay đổi trạng thái thông qua diễn xuất ở tốc độ cao một chuỗi các hình ảnh tĩnh, trong đó với mỗi hình ảnh lại có một sự thay đổi rất nhỏ so với hình ảnh trước đó.
Animator (Tạm dịch là nhà thiết kế hoạt hình) là những người chuyên sản xuất các hình ảnh động.
Glen Keane – cha đẻ của những nàng công chúa Disney thành công nhất: nàng tiên cá Ariel, út đẹp Belle, công chúa Poncahontas, và gần đây nhất là nàng công chúa tóc mây Rapunzel của Tangled.
Trong khi đó, Cartoon xuất phát điểm là một loại hình minh họa hai chiều thuộc nghệ thuật thị giác, bao gồm những hình vẽ biếm họa, hí họa, hoặc truyện tranh dạng comic ngắn 3 – 4 khung trên các tờ báo của Mỹ xuất hiện từ những thập niên đầu tiên của thế kỷ trước. Ngày nay khi hoạt hình dạng phim ngắn theo series được chiếu trên truyền hình trở nên phổ biến, từ này được sử dụng theo nghĩa rộng hơn là hoạt hình, nhưng thường chỉ áp dụng cho các hình thức hoạt hình/biếm họa/hí họa/minh họa có sự cách điệu, bóp hình, khiến cho nhân vật trở nên đơn giản/đáng yêu/lố bịch/hài hước.
Những nhân vật với các đường nét khoa trương lố bịch, hài hước là đặc điểm nhận dạng tiêu biểu của hoạt họa
Tiêu biểu cho cartoon dạng họa báo là Garfield, Snoopy,… còn cartoon dạng hoạt hình series là Tom and Jerry, Dexter’s Lab, Powerpuff Girls,… Với các loại bộ phim hoạt hình chiếu rạp về siêu anh hùng hay có phong cách gần với tả thực như Disney thời kỳ đầu thì ngày nay không hoặc ít khi được xếp vào dạng “cartoon” mà thay vào đó là những tác phẩm của animation.
Snoopy điển hình cho những hình thức đầu tiên của hoạt họa trên báo với 4 khung hình
Cartoonist (Tạm dịch là nghệ sỹ hoạt họa), cũng như họa sỹ là một nghệ sỹ thuộc lĩnh vực nghệ thuật thị giác, chuyên sáng tác các tác phẩm hoạt họa.
Những định nghĩa trên đây chỉ mang tính chất tiếp cận giới hạn, nhằm làm nổi bật sự khác biệt giữa hai loại hình sáng tạo này. Trên thực tế, rất khó để tách bạch hai khái niệm animation và cartoon, và đây vẫn là một chủ đề gây tranh cãi. Animation – kỹ thuật tạo ảnh động có thể được coi là một sự phát triển, một hình thức mới của cartoon: sử dụng sự trợ giúp của công nghệ để làm các hình vẽ hoạt họa tĩnh có thể hiện lên sống động hơn. Và ngược lại cartoon – một loại hình minh họa có thể được nhìn nhận như một khâu tạo ra chất liệu đầu vào trong quá trình xây dựng một sản phẩm animation.
Series Mr.Bean của Disney có thể coi là sự pha trộn thú vị giữa cartoon và animaiton
Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và sự phân hóa mạnh mẽ trong ngành công nghiệp sáng tạo, animator và cartoonist lại là hai công việc với những đặc thù riêng, mang tính chất và đòi hỏi khá là khác nhau.
Phân biệt Animator và Cartoonist
Sản phẩm
Sản phẩm của Cartoonist
Hoạt họa là một loại hình nghệ thuật minh họa có tính ứng dụng cao, đa dạng từ phục vụ mục đích giải trí, quảng cáo cho đến các bình luận chính trị, xã hội. Các tác phẩm hoạt họa do đó có đời sống vô cùng phong phú với vô vàn hình thức:
Trên lĩnh vực xuất bản: hoạt họa tiếp tục phát triển trong lĩnh vực nguyên thủy của nó là comic strips (trang tranh truyện vui), gag cartoon (hoạt họa châm biếm) trên báo và tạp chí, mở rộng thêm với editorial cartoon (hoạt họa mang tính xã luận); bên cạnh đó là các ấn phẩm riêng và độc lập như comic books (truyện tranh đen trắng nhiều tập và graphic novel (tiểu thuyết tranh màu).
Mèo mốc – nhân vật hoạt họa gây sốt giới trẻ bởi những câu chuyện hài hước, đáng yêu
Một tác phẩm editorial cartoon
Những tác phẩm graphic novel kinh điển – nguồn cảm hứng lớn cho các bộ phim bom tấn của Hollywood
Trong ngành công nghiệp thiết kế: hoạt họa vừa là một công cụ, vừa là một phong cách thiết kế trong đó sử dụng các hình vẽ 2D mang tính chất phóng đại, khoa trương. Không khó để nhận ra các hình ảnh hoạt họa trong các thiết kế đồ họa, minh họa trên các poster quảng cáo, bao bì video game, các thiết kế thiệp hay thậm chí là áo phông, áo sơ mi.
Sử dụng nhân vật angry bird nổi tiếng, Durex đã có một minh họa quảng cáo đậm chất cartoon: hài hước, sinh động và rất ấn tượng
Ứng dụng của cartoon trong các thiết kế áo phông và thiệp
Sản phẩm của Animator
Các nhà thiết kế hoạt hình là tác giả của toàn bộ những hình ảnh động dễ dàng được tìm thấy trong các bộ phim truyện, phim quảng cáo, video game, các trang web và các phương tiện truyền thông khác. Các sản phẩm animation có thể được ghi lại với cả hai kỹ thuật truyền thông. Một là analog media (Truyền thông kỹ thuật tương tự) với các sản phẩm như: flip book (Sách tranh tạo chuyển động khi lật các trang giấy), phim nhựa, băng video. Hai là digital media (Truyền thông kỹ thuật số) với các sản phẩm như: ảnh động GIF, flash animation hay online cartoon (Các hoạt hình thiết kế cho Internet), video kỹ thuật số.
.gif)
“Secret chamber” – một tác phẩm flip book mê hoặc
Animation trong game Final Fantasy nổi tiếng
Tính chất, phạm vi công việc
Phạm vi công việc
Các nhà thiết kế hoạt hình – animator chủ yếu làm việc trong lĩnh vực điện ảnh, truyền hình, video games, quảng cáo với nhiệm vụ tạo ra các chuyển động chân thật nhất có thể dựa trên một chuỗi hình ảnh. Animator là những nghệ sỹ tìm kiếm sự biểu đạt trong việc tái tạo lại các chuyển động, sự thay đổi trạng thái từ những quan sát thực tế để thổi hồn vào những khuôn hình vô tri.
Trong khi đó, các nghệ sỹ hoạt họa – cartoonist có lĩnh vực hoạt động đặc trưng là ngành xuất bản, lại truyền tải các ý tưởng thông qua sự phối hợp của cả ngôn từ và hình ảnh. Họ sử dụng những minh họa với các đường nét và từ ngữ khoa trương của mình để kể các câu chuyện, dẫn dắt và đưa ra các bình luận về cuộc sống và xã hội. Hoạt họa trở thành một công cụ để biểu đạt những vấn đề quan trọng tới hàng nghìn người thông qua hình thức đơn giản và dễ hiểu.
Công việc của một Animator không chỉ xoay quanh việc làm cho một hình ảnh hay nhân vật chuyển động. Nếu nghĩ như vậy thì bạn chỉ mới là một người làm chuyển động thôi chứ không phải là một Animator đúng nghĩa. Animator có thể làm việc với các bản vẽ, phần mềm chuyên dụng hoặc các mô hình và những con rối, chụp ảnh từng giai đoạn của một chuyển động. Khi hình ảnh được xem ở tốc độ cao, các nhân vật của họ sẽ trông như thể đang di chuyển. Nhưng để những hình ảnh ấy có linh hồn và thực sự đang kể chuyện, đang cảm xúc, đòi hỏi sự tổng hòa rất nhiều các công đoạn, vị trí, bộ phận khác nhau trong cả đoàn làm phim. Animator phải điều phối tất cả các chi tiết ấy. Còn cartoonist lại làm việc với các hình vẽ, câu chữ, óc sáng tạo và góc nhìn hài hước để kể những thông điệp của mình theo cách của riêng mình.
Tính chất công việc
Một vài nghệ sỹ hoạt họa hoàn toàn dựa vào trí tưởng tượng và óc sáng tạo để lên các ý tưởng, nhưng phần lớn các tác giả hiện nay đều phải thường xuyên thu thập và đào sâu các tin tức thời sự rồi dựa vào đó để tự đúc rút thông điệp mới cho tác phẩm của mình. Tính chất công việc của một cartoonist vì vậy đa phần là độc lập và tự do.
Còn với một animator câu chuyện lại theo một chiều hướng khác. Công việc của animator chỉ là một bộ phận trong toàn bộ quá trình sản xuất hoàn chỉnh nhưng lại là một bộ phận quan trọng bậc nhất và đòi hỏi sự phối hợp nhịp nhàng các yếu tố âm thanh, ánh sáng, khung nền trong mỗi một chuyển động được xây dựng. Bởi vậy, thay vì một nghệ sỹ độc lập và được phép phóng túng trong ý tưởng và cách thức thiết kế như cartoonist, animator có tính chất công việc giống như một đạo diễn. Họ không chỉ định hình cụ thể cốt truyện, tạo dựng nhân vật và thiết kế những điểm mấu chốt của nội dung, mà còn chịu trách nhiệm khớp nối từng khung hình đã vẽ với âm nhạc, câu chữ, từng lớp hình nền và các hiệu ứng đặc biệt. Và đương nhiên là tổng thể kết cấu nêu trên phải thỏa mãn nhu cầu nội dung của nhà sản xuất.
Các animator của bom tấn Spider Man đang thảo luận về thiết kế thiết bị bắn tơ gắn trên cổ tay siêu anh hùng
Một trong những tố chất quan trọng nhất của một nghệ sỹ hoạt họa là khả năng làm nổi bật ý tưởng chỉ bằng một lượng hạn chế từ ngữ và hình minh họa. Để làm được việc đó, các nghệ sỹ hoạt họa phải lột tả được những hành động đủ phóng đại để bộc lộ bản chất con người, tiếp thêm sức nặng bởi các từ ngữ sắc sảo. Những nghệ sỹ hoạt họa thành công nhất là những người đủ tinh tế và vững vàng để tự hình thành và phát triển cho mình một phong cách đặc biệt, khiến cho các tác phẩm của mình dễ dàng được nhận diện.
Còn để có thể trở thành một nhà thiết kế hoạt hình thành công, sự am hiểu và cảm nhận tinh tế về chuyển động là một yêu cầu bắt buộc, cụ thể là sự thấu hiểu về diễn xuất và những nguyên lý của ngôn ngữ cơ thể. Thay vì chú trọng phong cách sáng tác và một tuyên ngôn riêng trong nghệ thuật như cartoonist , animator lại cần có sự đào sâu ở phương thức tiếp cận mới với việc khai thác các kỹ thuật và công nghệ hiện đại.
Phân loại
Cartoonist thường được phân chia theo thể loại sáng tác mà họ theo đuổi, thông thường có hai thể loại chủ yếu là nghệ sỹ hoạt họa chính trị (Political Cartoonist) và họa sỹ truyện tranh (Comic strip Cartoonist).
Các nghệ sỹ hoạt họa chính trị thường gây cười với những đối tượng là người của công chúng hoặc châm biếm các sự kiện đương thời, các vấn đề chính trị nóng hổi hay nền văn hóa đại chúng trong giới trẻ. Đặc trưng của những tác phẩm của thể loại này là những bức tranh biếm họa với các hình ảnh phóng đại hay bóp méo những đặc điểm cá nhân.
Các họa sỹ truyện tranh lại sáng tác những hình ảnh hoạt họa với một tuyến nhân vật cố định để kể các câu chuyện thay vì bình luận trực tiếp một vấn đề xã hội. Họ dựng sẵn cốt truyện, lời thoại trước khi bắt tay vào cụ thể hóa trên các bức tranh.
Bộ truyện Long thần tướng được mệnh danh là phép thử cho truyện tranh Việt
Những mẩu truyện hoạt họa đáng yêu của họa sỹ Nguyễn Vũ Xuân Lan
Animator thường có sự phân hóa chuyên môn rõ rệt. Hai bộ phận chính của ngành này là: character animator (các nhà thiết kế hoạt hình chuyên sâu vào những chuyển động của nhân vật, đối thoại, biểu cảm diễn xuất) và special effects animator (nhà thiết kế xây dựng hiệu ứng đặc biệt : người đứng đằng sau những chuyển động khác không thuộc vào nhân vật như : chuyển động của xe cộ, máy móc, hay các hiệu ứng thuộc về hiện tượng tự nhiên như mưa, tuyết, nước chảy,…)
.gif)
Bản test bằng chì của nhân vật Rapunzel – sản phẩm của character animator
Hiệu ứng tự nhiên dưới bàn tay nhào nặn của special effects animator Mikael Gustafsson
Điểm đáng lưu ý là: có rất nhiều nghệ sỹ có thể tham gia vào việc xây dựng một bộ phim hoạt hình nhưng không được xem là một animator. Ví dụ như layout artist (những họa sỹ thiết kế bố cục, ánh sáng và góc camera), storyboard artist (họa sỹ tạo khung hành động từ kịch bản), và background artist (họa sỹ vẽ phong cảnh chi tiết).
Trong những tác phẩm hoạt hình vẽ tay của Nhật Bản, chẳng hạn như những bộ phim của Hayao Miyazaki, “key animator” (nhà thiết kế chủ chốt trong vai trò tổng đạo diễn) xử lý cả hai phần : layout (bố cục khung nền) và key animation (những hành động quan trọng nhất). Một vài animator đến từ Nhật Bản, điển hình là Mitsuo Iso thậm chí còn tự mình chịu trách nhiệm toàn bộ chi tiết của tất cả các cảnh.
Hayao Miyazaki – người đã mãi mãi thay đổi cái nhìn của thế giới về animation với những tuyệt tác như Spirited away, Howl’s Moving Castle, bên bàn làm việc tại studio Ghibli
Với những tác phẩm có quy mô được sản xuất bởi các studio lớn, mỗi một animator lại có ít nhất một trợ lý. Đó là những “inbetweener” và “clean-up artist”. “Inbetweener” có nhiệm vụ dựng tiếp và chèn thêm các hình vẽ vào giữa những “key poses” (các dáng điệu chủ chốt của nhân vật) đã được thiết kế bởi animator nhằm đảm bảo số lượng hình ảnh đủ nhiều có được một sự chuyển động mượt mà và chân thực. Với những bản phác thảo bởi các animator nhưng quá thô và không thể sử dụng ngay, “clean-up artist” sẽ vào cuộc và vẽ lại các bản thô này một cách hoàn chỉnh. Thông thường, các nghệ sỹ trẻ muốn tiến thân vào ngành animation, lần đầu tiên được tuyển dụng sẽ làm việc trong những vai trò trợ lý kể trên, trước khi có thể được nâng cấp lên làm việc như một animator thực sự (đa phần là chỉ sau khi đã tích lũy được kinh nghiệm từ một vài dự án đã hoàn thành).
Phương thức sáng tác
Quá trình sáng tác của một cartoonist
Sau khi định hình được nội dung, các họa sỹ hoạt họa sẽ bắt đầu triển khai với bức phác thảo chì. Sau đó những đường nét cuối cùng sẽ được hoàn chỉnh bằng mực India, với bút lông nhúng hoặc cọ vẽ, các hiệu ứng màu sắc có thể được thêm vào sau cùng trước khi gửi đến nhà in. Quá trình đổ mực trên bản vẽ chì thường được hỗ trợ bởi công cụ gọi là lightbox cho phép các nghệ sỹ nhìn rõ từng chi tiết phác thảo vẽ tạo ra hình ảnh cuối cùng một cách hoàn hảo. Một vài cartoonist, đặc biệt là trong lĩnh vực cartoon trên phương tiện truyền thông kỹ thuật số như thể loại webcomic hay mobile comic, không chọn cách vẽ tay truyền thống mà sử dụng phần mềm đồ họa trên máy tính để thực hiện các bản vẽ của mình.
Charles Schulz đang hoàn thiện bản vẽ Peanuts năm 1977
Sự trợ giúp của lightbox cho quá trình đổ mực của cartoonist
Sáng tác với công cụ hỗ trợ của công nghệ
Tính chất của sản phẩm hoạt họa quyết định đội ngũ sáng tác:
Các tác phẩm truyện tranh thương mại thường xuất phát từ hệ thống studio, trong đó một nghệ sỹ tập hợp một đội trợ lý riêng để giảm bớt những gánh nặng sáng tác. Một đội ngũ sản xuất truyện tranh chuyên nghiệp thường phân chia công việc dựa theo từng nhiệm vụ như : plotter (người chịu trách nhiệm cốt truyện và diễn biến chính), breakdown artist (người triển khai chi tiết kịch bản lên từng khung hình, trang truyện), penciller (người phác thảo chì), inker (người tô màu), scripter (người chỉnh sửa lời thoại), letterer (người chép lời thoại) và colorist (chịu trách nhiệm màu sắc với truyện tranh màu).
Tuy nhiên, những sản phẩm của các công ty độc lập, các cá nhân tự xuất bản hay các sáng tác mang đậm tính nghệ thuật cá nhân sẽ thường chỉ có một cá nhân duy nhất phụ trách từ đầu đến cuối.
Trái lập với truyện tranh, thể loại hoạt họa trên các trang truyện vui, xã luận trên báo,tạp chí thường là các sáng tác cá nhân. Tuy nhiên, không phải là hiếm gặp các cartoonist thuộc thể loại này sử dụng hệ thống chuyên môn hóa của studio, đặc biệt là với những chuỗi tác phẩm thành công. Nhưng dù không thuê cho mình riêng một studio những tác giả thành công như Bill Watterson hay Gag (nghệ sỹ hoạt họa chính trị và xã luận) cũng đều có sự trợ giúp của nhiều trợ lý.
Quá trình lao động của animator
Cho đến nay có rất nhiều kỹ thuật dựng animaition khác nhau đã được phát triển và áp dụng, loại hình kỹ thuật sẽ quyết định cách thức và đặc thù lao động của một animator. Có thể phân chia kỹ thuật trong thiết kế hoạt hình theo ba loại sau: animation truyền thống (có sự tham gia của những hình vẽ 2D bằng tay), kỹ thuật stop motion (sử dụng các mô hình tái hiện: con rối, nhân vật bằng đất sét, lego, hay thậm chí là sự diễn xuất của con người rồi kết hợp với kỹ thuật chụp ảnh), và cuối cùng là computer animation (thiết kế với các phần mềm đồ họa trên máy tính, tiêu biểu là vẽ đồ họa 3D CG).
Animator làm việc với kỹ thuật stop motion với những mô hình nhân vật và khung cảnh bằng đất sét
Do tiến trình chuyển đổi không ngừng từ kỹ thuật hoạt hình 2D truyền thống sang kỹ thuật đồ họa vi tính 3D, công việc thưở sơ khai của một animator là vẽ lại cùng một khuôn hình ít nhất 24 lần cho một giây chuyển động giờ được thay thế bằng nhiệm vụ mới: phát triển hàng tá (thậm chí hàng trăm) khung hình chuyển động cho từng bộ phận khác nhau của một nhân vật. Công việc của một animator chỉ bắt đầu khi nhân vật đã được xây dựng hoàn chỉnh (sau một loạt công đoạn thiết kế: từ bản vẽ 2D của các nghệ sỹ visual development, phát triển chiều sâu 3D của modeler đến vẽ màu và xây dựng những cấu trúc bề mặt phức tạp của các nghệ sỹ texture, xác lập không gian chuyển động bởi đạo diễn kỹ thuật và cả bố cục và phông nền cũng được hoàn thành bởi layout artist). Mọi chất liệu trong khung cảnh đều đã sẵn sàng khi được giao đến tay của animator chỉ còn chờ sự nhào nặn để có được những chuyển động chính xác trong các chi, cơ bắp và biểu cảm khuôn mặt.
Đến đây, vai trò của những nhà thiết kế hoạt hình trên máy tính cũng có những khía cạnh trùng lặp với những gì mà người tiền nhiệm của họ với kỹ thuật dựng animation truyền thống vẫn làm: tạo dựng những cảnh chuyển động trên những bản nháp storyboard của các nghệ sỹ nội dung và khớp cử động của môi và miệng nhân vật với các đoạn đối thoại được hoàn thành bởi biên kịch và các diễn viên lồng tiếng. Kể cả có những ràng buộc đó, các animator vẫn có không gian đáng kể để vận dụng những kỹ năng nghệ thuật cá nhân và toàn quyền phát triển những chuyển động của nhân vật, giải quyết mục tiêu của mỗi cảnh theo góc nhìn của mình.
Mỗi cảnh khi được dựng xong sẽ được chuyển vào qua quá trình “sweet box” – các animator sẽ nhận phản hồi từ đạo diễn, nhà sản xuất trước khi cho ra những dữ liệu cuối cùng để bước vào giai đoạn render rồi edit và lắp ráp thành đoạn phim hoàn chỉnh bởi biên tập viên.
Nhà tuyển dụng
Một vài nghệ sỹ hoạt họa làm việc như những freelancer, và bán các sáng tác của mình dần dần từng phần một. Họ thường nộp những bản thảo của mình qua hòm thư hoặc mang theo portfolio của mình và đến gặp trực tiếp những khách hàng tiềm năng. Một số khác lại thích thuê những đại diện riêng để tìm tiếm thị trường tốt nhất cho các tác phẩm của mình. Những nghệ sỹ hoạt họa hàng đầu có thể đầu quân cho những tập đoàn, tổ chức kinh doanh các tác phẩm của họ đến nhiều báo và tạp chí trên khắp cả nước.
Cartoonist cũng có rất nhiều cơ hội làm việc cho các công ty quảng cáo, các nhà xuất bản sách và các ấn phẩm giáo dục, các công ty thiết kế thiệp và thậm chí là cả chính phủ – những đối tượng có nhu cầu vô cùng lớn về các tác phẩm minh họa.
Animator có thể được thuê cho những vị trí ổn định trong các hãng phim, truyền hình và các nhà sản xuất video games, với thời lượng làm việc cũng giống như dân văn phòng, mặc dù đôi khi sẽ phải làm việc thêm giờ để đảm bảo đúng thời hạn. Tuy vậy, hiện nay đa số các animator đều ưa thích cách làm việc tự do như freelancer, bán thời gian hoặc ký kết những hợp đồng tạm thời (gắn với một dự án nhất định).
Học gì để trở thành một cartoonist/animator?
Ở Việt Nam hiện nay chưa có những chương trình đào tạo chính quy và riêng biệt cho lĩnh vực cartoon. Trên thế giới cũng rất hiếm những trường đại học có chuyên ngành riêng về thể loại hoạt họa. Thay vào đó, những chương trình đào tạo cử nhân nghệ thuật (Bachelor of Arts), cử nhân mỹ thuật (Bachelor of Fine art), cử nhân khoa học máy tính trong lĩnh vực mỹ thuật đa phương tiện là hành trang cơ bản cho những bước đầu phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực hoạt họa.Với các bạn nuôi mơ ước trở thành họa sỹ hoạt họa chính trị thì những chương trình đào tạo về khoa học chính trị hay báo chí cũng là sự khởi đầu tốt. Bên cạnh đó không thể thiếu sự tự trau dồi với những khóa học ngắn hạn về hội họa, nghệ thuật viết và xếp chữ, đồ họa chữ typography cũng như đồ họa vi tính.
Với animation, câu chuyện đào tạo đang gặp phải những trở ngại tương tự. Phần lớn các animator chuyên nghiệp (xây dựng animation đúng nghĩa chứ không chỉ làm chuyển động đơn thuần) ở Việt Nam hiện nay đều đã có quá trình học tập và làm việc ở nước ngoài. Thiếu các giảng viên có kinh nghiệm thực tế, đặt nặng việc sử dụng các công cụ, trong khi kỹ năng tư duy và quy trình sáng tạo là nền tảng quan trọng lại đang thiếu sự bài bản, thực trạng ấy ở nước ta đang là những rào cản khó có thể nhanh chóng dỡ bỏ. Vì vậy, việc tự học là tối quan trọng nếu muốn phát triển sự nghiệp animator. Bên cạnh những kỹ năng sử dụng các phần mềm Graphic Design (Photoshop, AI,..) và phần mềm làm phim hoạt hình 2D + 3D (After Effect, C4D, Maya) thì kỹ năng vẽ tay, tư duy thiết kế, kiến thức về phim ảnh, camera, ánh sáng, nghệ thuật diễn xuất, nghệ thuật kể chuyện, diễn đạt ý tưởng bằng Storyboard cũng là những nền tảng cần sự chuẩn bị kỹ càng.
Các kỹ năng hoàn toàn có thể dần hoàn thiện qua học tập và rút kinh nghiệm nhưng câu chuyện đằng sau một cartoonist hay animator đều nằm ở tư duy và cảm nhận hình ảnh nhạy bén và sáng tạo. Nếu năng lực sáng tạo và tưởng tượng không phải là yếu tố bẩm sinh ở bạn, bạn sẽ cần đến các lớp học về tư duy hình ảnh.
Môi trường làm việc
Sáng tác hoạt họa là một trong những công việc đòi hỏi cường độ sáng tạo rất cao. Cartoonist thường xuyên phải làm việc dưới áp lực trước những đòi hỏi gắt gao và liên tục về những sáng kiến mới, độc đáo, trong giới hạn thời gian hạn hẹp. Những họa sỹ lựa chọn hình thức freelance có thể tự do với việc sử dụng thời gian nhưng cường độ làm việc không hề giảm nhẹ so với những vị trí cố định, thông thường hơn 40 tiếng một tuần.
Không gian làm việc của cartoonist độc lập thường là những studio tại nhà
Không gian làm việc của các Animator là các văn phòng đủ ánh sáng hoặc ở các hãng phim. Vì phải làm việc trên khung ảnh động nên họ thường xuyên phải đứng trong thời gian dài dưới ánh đèn nóng của studio hoặc ngồi hàng giờ để vẽ ảnh trên bảng vẽ hoặc trên máy tính. Vì phải làm việc với cả một đội ngũ trong từng bước sản xuất nên các animator thường xuyên phải trao đổi ý tưởng với những vị trí khác. Đây cũng là một nhân tố gây áp lực không nhỏ nhất là trong bối cảnh phải hoàn thành theo tiến độ và đảm bảo trong phạm vi ngân sách cho phép.
Một animation studio cổ điển với các khung vẽ
.jpg)
Còn đây là một 3D animation studio với máy tính là công cụ hỗ trợ chủ đạo
Triển vọng nghề nghiệp trong tương lai
Trong độ khoảng 10 năm trở lại đây thì ở Việt Nam có sự xuất hiện của rất nhiều những nhóm họa sĩ truyện tranh/hoạt hình/minh họa trẻ rất có tài năng như 2 anh Thành Phong – Khánh Dương, nhóm BRO, Idea Production, 4Leaf Studios… và không gian sáng tạo của các họa sĩ này cũng hết sức rộng mở và cởi mở, dần dà cũng đang tạo được 1 môi trường rất tích cực để các họa sĩ trẻ có thể tham gia, tự tìm lấy niềm yêu thích của bản thân, và phát triển thành một nghề được công nhận trong xã hội.
Những tác phẩm truyện tranh, hoạt hình của các nhóm ở Việt Nam hiện nay vẫn còn mang nhiều tính tự phát, ít có đầu ra đảm bảo được về tài chính, mặc dù chất lượng và thể loại ngày càng nâng cao và đa dạng. Tuy nhiên bởi vì cái tiềm năng vô cùng lớn ở số lượng họa sĩ trẻ năng động, đông đảo, sáng tạo và tài năng như thế, trong một tương lai gần, “cartooning” sẽ trở thành 1 nghề có thể đảm bảo được tương lai tài chính cho các họa sĩ ở Việt Nam.
Còn với ngành animation, tuy mới mẻ ở Việt Nam nhưng với nhu cầu bùng nổ và thị trường vô cùng rộng mở không chỉ ở trong nước mà còn cả những dự án lớn quốc tế, animator trở thành một nghề với mức lương hấp dẫn nhất trong toàn bộ ngành thiết kế công nghiệp. Đại diện Sparx Animation Studio – hãng sản xuất phim hoạt hình nổi tiếng của Pháp cho biết: “Có những xưởng phim số lượng nhân viên lên đến 800 nhưng chủ yếu tập trung sản xuất game 3D , còn đối với những phim hoạt hình vốn phức tạp hơn thì hãng phải thuê nhân lực tại Việt Nam. Điều này cho thấy nguồn nhân lực trẻ tại Việt Nam trong lĩnh vực 3D được quốc tế đánh giá rất cao và đây sẽ là động lực đánh thức tiềm năng đam mê nghề nghiệp và mở ra nhiều cơ hội việc làm cho giới trẻ”.
Kết luận
Là những công việc không đơn giản trong môi trường nhiều cạnh tranh với những yêu cầu rất cao, không những đòi hỏi khả năng sáng tạo và tư duy nghệ thuật cao mà sự tổng hợp các kỹ năng về thiết kế, IT, sức chịu đựng, sự tập trung, tỉ mẩn đến từng chi tiết, tuy vậy, animator và cartoonist thực sự là những công việc sáng tạo thú vị và hấp dẫn. Nếu như sáng tạo và nghệ thuật là thiên hướng của bạn nhưng bạn lại không đủ tự tin vào cá tính hay phong cách của mình để đi theo con đường nghệ thuật chuyên nghiệp, animator và cartoonist có thể là những hướng đi thích hợp với bạn. Nhưng hãy chắc chắn là không phải bạn đang chạy theo xu hướng hay chỉ thử cho vui, chỉ khi có sự kiên trì tuyệt đối và khổ công rèn luyện, bạn mới có thể thành công với nghề.