16 Lý Do Cơn Tức Giận Của Bạn Đáng Giá

Giận dữ thường được coi là tiêu cực khi so sánh với những cảm xúc tích cực như hạnh phúc, sự nhiệt huyết và hy vọng. Có lẽ sự thiếu tôn trọng đối với cơn tức giận bắt nguồn từ các lý do xã hội, văn hóa và tôn giáo, cũng như biểu hiện rõ ràng của các kết quả thường mang tính hủy hoại của nó, chẳng hạn như các hành vi gây hấn và bạo lực. Trên thực tế, nhiều người tin rằng chúng ta sẽ tốt hơn nếu không có cảm xúc tức giận. Tuy nhiên, ngày càng có nhiều nhà tâm lý học xã hội và phát triển, nhà khoa học nghiên cứu về não bộ và chuyên gia sức khỏe tâm thần cho rằng cơn tức giận có những giá trị nhất định và có thể có lợi cho con người trong một số tình huống

Từ quan điểm về sự tiến hóa, tất cả các cảm xúc đều phù hợp trong những hoàn cảnh nhất định khi được trải nghiệm ở mức độ được cho là tối ưu, bởi chúng cung cấp các nguồn lực để hoạt động hiệu quả hướng tới mục tiêu mong muốn. Ví dụ, mức độ căng thẳng và lo lắng nhất định thúc đẩy chúng ta làm việc ở mức cao. Nỗi buồn có thể kích thích, khiến chúng ta cảm thấy biết ơn về những gì đã mất, đồng thời báo hiệu cho người khác rằng chúng ta cần được hỗ trợ để phục hồi và chữa lành. Tương tự, tức giận từ nhẹ đến trung bình có thể giúp chúng ta tiến lên một cách tích cực — và tất nhiên, tức giận kinh niên hoặc cực độ có thể gây bất lợi cho sức khỏe của chúng ta.

Giận dữ không chỉ là phản ứng hung hăng. Nó thường cung cấp thông tin cho phép chúng ta tương tác tốt hơn với thế giới xung quanh (cũng như bản thân). Nếu chúng ta xem sự tức giận là điều gì đó khiến chúng ta hiểu rõ hơn bản thân, chúng ta có thể điều chỉnh phản ứng của mình cho phù hợp để cải thiện. Vì vậy, để hiểu hơn về giá trị của cảm xúc tức giận, dưới đây đã được liệt kê 16 lợi ích mà cơn tức giận có thể mang lại khi được bộc lộ ở một mức độ thích hợp. 

Tức Giận Được Sinh Ra Nhằm Tăng Động Lực Sinh Tồn

Các phản ứng về cảm xúc được phát triển để chúng ta có thể tự vệ khỏi kẻ thù hoặc nguy hiểm, bắt nguồn từ sự tức giận. Sự tức giận gắn liền với nhu cầu nguyên thủy của chúng ta là sống và tự bảo vệ mình khỏi sự xâm lược. Sự tức giận khiến mọi người cực kỳ cảnh giác trước các mối đe dọa và làm chúng ta tập trung hơn. Khi chúng ta bị đe dọa hoặc bị tấn công bởi kẻ thù, sự tức giận sẽ tự động được kích hoạt và thúc đẩy chúng ta chống trả, hành động nhanh chóng và mạnh mẽ để bảo vệ bản thân.

Cơn Tức Giận Giúp Chúng Ta Được Giải Phóng Hơn Trước Sự Kiện Căng Thẳng

Khi bạn tức giận, bạn sẽ trải qua nỗi đau về thể xác và cảm xúc. Khi bạn gặp phải tình trạng đau khổ về thể chất và cảm xúc, sự tức giận sẽ thúc đẩy bạn làm điều gì đó để giải quyết vấn đề đó. Như vậy, tức giận giúp bạn đối phó với căng thẳng bằng cách giải phóng căng thẳng trong cơ thể trước tiên và làm như vậy nó làm dịu “thần kinh” của bạn. Đó là lý do tại sao bạn có thể có phản ứng tức giận và sau đó cảm thấy bình tĩnh trở lại.

Cơn Tức Giận Tạo Ra Cảm Giác Kiểm Soát

Sự tức giận có liên quan rất lớn với như cầu kiểm soát. Sự tức giận bảo vệ những gì thuộc về chúng ta, giúp chúng ta cảm thấy có trách nhiệm hơn là bất lực. Chức năng của sự tức giận là gây tổn hại hoặc giữ lại lợi ích từ người khác để tăng phúc lợi của chúng ta. Những cá nhân trải qua và thể hiện cơn giận của mình một cách thích hợp có khả năng tốt hơn trong việc đáp ứng nhu cầu và kiểm soát những điều xung quanh họ, hơn là những người kìm nén cơn giận của chính mình. Điều quan trọng là cần đề phòng việc bị ám ảnh bởi cảm giác tức giận có thể gây ra khi muốn kiểm soát.

Cơn Tức Giận Sinh Ra Năng Lượng

Ở góc độ sinh tồn, phản ứng tức giận xảy ra khi chúng ta bị tấn công và nó khiến người khác sợ hãi. Sự tức giận bảo vệ chúng ta khi ai đó muốn làm tổn thương chúng ta. Nó mang lại cho chúng ta sức mạnh và sự hiếu chiến để giúp chúng ta chiến thắng kẻ thù mạnh hơn. Trong các tình huống hàng ngày, sự tức giận đóng vai trò như một động lực tích cực để thúc đẩy chúng ta tự đứng lên và tìm ra giải pháp một cách sáng tạo cho những thách thức mà chúng ta phải đối mặt. Như Richard Davidson nói, tức giận “huy động các nguồn lực, tăng cường cảnh giác và tạo điều kiện thuận lợi để loại bỏ các chướng ngại vật trên con đường theo đuổi mục tiêu của chúng ta, nhưng chỉ xảy ra khi cơn giận tách khỏi xu hướng gây hại hoặc phá hủy.”

Tức Giận Là Động Lực Để Giải Quyết Vấn Đề

Khi cảm thấy mọi thứ không như ý, chúng ta có thể nổi giận. Nếu mọi thứ không diễn ra như mong muốn và cần phải thay đổi, thì sự tức giận thúc đẩy chúng ta làm điều gì đó và thúc đẩy chúng ta tìm ra giải pháp cho vấn đề của mình. Sự tức giận được kích hoạt khi chúng ta đối mặt với một trở ngại hoặc một cá nhân (hoặc một cái gì đó khác) ngăn cản nhu cầu của chúng ta. Nó giúp chúng ta chuẩn bị cho sự đối phó với những trở ngại hoặc vấn đề trên con đường của chúng ta để chúng ta có thể đến được nơi chúng ta muốn.

Xem Thêm: Giáo Dục Cảm Xúc – Xã Hội

Tức Giận Giúp Ý Thức Về Việc Điều Chỉnh

Chúng ta thường tức giận khi bị từ chối các quyền hoặc khi đối mặt với những lời lăng mạ, thiếu tôn trọng, bất công hoặc sự bóc lột. Sự tức giận đóng vai trò như một hệ thống hướng dẫn bên trong tâm trí, chỉ ra điều gì đó không đúng, rằng ai đó đã đối xử bất công hoặc không công bằng với chúng ta. Giận dữ giúp chúng ta truyền đạt cho người khác: “Tốt hơn bạn nên đối xử công bằng với tôi; nếu không, bạn sẽ phải trả một giá đắt.” Loại giận dữ này có thể mang lại thay đổi tích cực trong xã hội và làm tăng nhận thức về cái giá phải trả cho hành vi sai trái.

Tức Giận Giúp Hướng Tới Mục Tiêu

Sự tức giận thúc đẩy chúng ta theo đuổi các mục tiêu và phần thưởng mong muốn. Khi chúng ta không đạt được những gì chúng ta muốn, sự tức giận sẽ bùng phát và cho thấy chúng ta đã rời xa mục tiêu mong muốn của mình. Sự tức giận cố gắng loại bỏ bất cứ điều gì ngăn cản chúng ta thực hiện mong muốn của mình. Nó tiếp thêm động lực và thúc đẩy chúng ta hành động để đạt được mục tiêu và hướng tới lý tưởng của mình.

Xem Thêm: Kỹ Năng Tự Nhận Thức Và Trí Tuệ Cảm Xúc Ở Tuổi Teen 

Sự Tức Giận Giúp Tối Ưu Mục Tiêu

Đáng ngạc nhiên, sự tức giận có thể kích hoạt sự lạc quan. Nó có thể khuyến khích chúng ta tập trung vào những gì chúng ta hy vọng đạt được, thay vì chỉ tập trung vào nỗi đau, sự xúc phạm hoặc việc trở thành nạn nhân. Khi tức giận, chúng ta thường cảm thấy có một sự tích cực về khả năng thay đổi tình hình, cho phép chúng ta hành động và chuyển từ vị trí không mong muốn sang vị trí đáng mơ ước.

Cơn Tức Giận Bảo Vệ Giá Trị Và Ước Mơ Của Mỗi Người

Sự tức giận đóng vai trò như một chỉ báo giúp điều chỉnh giá trị xã hội và cá nhân. Nó được kích hoạt khi các giá trị của chúng ta không hài hòa với hoàn cảnh mà chúng ta phải đối mặt. Theo đó, nó làm cho chúng ta nhận thức được niềm tin sâu thẳm của chúng ta và những gì chúng ta đang đại diện. Nó cũng thúc đẩy chúng ta khắc phục sự khác biệt và hành động để thay đổi hoàn cảnh (hoặc niềm tin của chúng ta) để gắn thực tế mà chúng ta phải đối mặt với các giá trị của chúng ta.

Cơn Tức Giận Là Một Công Cụ Thỏa Hiệp

Sự tức giận bùng phát một cách tự nhiên khi ai đó coi giá trị của bạn thấp hơn của họ. Sự tức giận được thiết kế để điều chỉnh lại tình hình và do đó làm tăng giá trị của chúng ta. Sự tức giận cũng khẳng định mạnh mẽ lập trường của chúng ta và có thể khiến người khác phải cúi mình theo. Sự tức giận thúc đẩy chúng ta phản ứng với xung đột theo cách giúp chúng ta “mặc cả” để có lợi cho mình. Nó khiến người khác phải suy nghĩ lại lập trường của họ. Nó báo hiệu cho đối phương rằng: “Những gì bạn đề xuất là không phù hợp với tôi. Sẽ tốt hơn nếu bạn thay đổi giá trị mà bạn đã suy nghĩ.”

Cơn Tức Giận Giúp Tăng Tính Hợp Tác

Nếu sự tức giận là chính đáng, là phản ứng phù hợp, điều đó có nghĩa là đang có một sự hiểu lầm và nó sẽ được sửa chữa để dẫn đến tăng cường hợp tác. Thể hiện sự tức giận với người khác là điều quan trọng cho thấy rằng chúng ta cũng cần được lắng nghe. Điều quan trọng là phải khôn ngoan chú ý đến lời nói của mình. Ví dụ như khi nói “Tôi không thích tình huống này và chúng ta cần làm việc cùng nhau để tìm ra giải pháp tốt hơn.” Sự tức giận khiến bạn đứng lên bảo vệ bản thân và đặt ra một thách thức để đối phương cùng tìm cách xây dựng. Như vậy sự tức giận khuyến khích chúng ta hợp tác. 

Tức Giận Cải Thiện Vị Trí Khi Đàm Phán

Sự tức giận có thể dẫn đến các kết quả tốt hơn trong các cuộc đàm phán kinh doanh. Trong khi hai bên thương lượng, người đàm phán tức giận hơn có thể có lợi hơn để hướng việc thỏa thuận trở nên có lợi cho họ. Tương tự, khi một bên tin rằng bên đàm phán kia đang tức giận, họ có thể thỏa hiệp hơn. Về phương diện đó, tức giận đóng vai trò như một công cụ đàm phán được sử dụng để thuyết phục, đạt được thỏa thuận hoặc cải thiện vị trí đã đàm phán.

Cơn Tức Giận Điều Khiến Các Cảm Xúc Đau Đớn

Tương tự như cơ chế phòng vệ trong lý thuyết của Sigmund Freud tồn tại để bảo vệ nhân cách khỏi sự lo lắng không thể chịu đựng được khi bản ngã bị tấn công, tức giận phục vụ chức năng tâm lý quan trọng này. Giận dữ là một cảm xúc thô sơ, “hời hợt” ngăn cản (bảo vệ / ngăn chặn) bạn khỏi các cảm xúc thậm chí còn đau đớn hơn. Ví dụ, một người bị bạn đời phản bội có thể dùng sự tức giận để kiểm soát bạn đời, hơn là chia sẻ nỗi đau khó chịu của họ.

Xem Thêm: ​Vai Trò Của Cảm Xúc 

Cơn Tức Giận Đẩy Chúng Ta Trở Thành Người Sâu Sắc Hơn

Tức giận nói chung là một cảm xúc rất rõ ràng và đôi khi có thể là núi lửa. Tuy nhiên – giống như một ngọn núi lửa hình thành khi magma đẩy lên qua lớp vỏ trái đất từ, lắng đọng dung nham trên bề mặt – có rất nhiều lực đẩy sự tức giận lên bề mặt, chẳng hạn như sợ hãi và phòng vệ. Đó có thể là nỗi sợ mất kiểm soát hoặc sợ ở một mình, bị từ chối, bị bỏ rơi, không được yêu thương, v.v. Giận dữ cung cấp cái nhìn sâu sắc về bản thân chúng ta, vì nó là lớp của những vấn đề sâu sắc hơn được che giấu nhiều nhất. Đây là lý do tại sao điều quan trọng là phải lần theo dấu vết của sự tức giận và đào sâu để tìm ra và giải quyết nguồn gốc của nó. Chỉ sau khi giải quyết được tình trạng gây ra sự tức giận, chúng ta mới có thể giải phóng mình khỏi sự khốn khổ khi nó gây ra.

Cơn Tức Giận Mang Đến Sự Tiến Bộ

Sự tức giận có thể khiến bạn trở thành một người tốt hơn và có thể mang lại động lực thay đổi tích cực. Nó cung cấp cái nhìn sâu sắc về các lỗi và thiếu sót của chúng ta. Nếu được nhìn nhận mang tính xây dựng, điều này có thể dẫn đến những kết quả tích cực. Cũng giống như động lực, nó có thể dẫn đến sự thay đổi bản thân. Ví dụ, nếu một người biết những điều nào đó khiến họ tức giận, họ có thể tìm cách xử lý những yếu tố này để cải thiện phản ứng của họ, và bằng cách đó, chất lượng cuộc sống và mối quan hệ được cải thiện.

Cơn Tức Giận Nâng Cao Trí Tuệ Cảm Xúc

Những người sẵn sàng đón nhận những cảm xúc không thoải mái như tức giận, thay vì tránh né hoặc kìm nén chúng, có trí thông minh cảm xúc cao hơn. Những người thông minh về cảm xúc không chống lại sự tức giận, thay vào đó sử dụng “trí tuệ” của nó để đạt được những mặt tích cực của nó. Kết quả là, họ có hệ thống phản ứng cảm xúc rất linh hoạt và thích nghi và kiên cường hơn.

Nguồn: The Value of Anger: 16 Reasons It’s Good to Get Angry – Goodtherapy.org