Các em đã bao giờ nghe qua khái niệm chỉ từ là gì chưa? Loại từ này có tác dụng gì, cách sử dụng như thế nào? Bài viết này giuphoctot.com sẽ hướng dẫn chi tiết về kiến thức về chỉ từ trong môn ngữ văn 6 nha.
Khái niệm chỉ từ là gì?
a – Khái niệm
Chỉ từ là loại từ dùng để trỏ vào sự vật nhằm mục đích là xác định chính xác vị trí của sự vật trong không gian hoặc để xác định thời gian trong không gian. Chỉ từ thường đứng sau danh từ để bổ nghĩa cho danh từ hoặc cụm danh từ trong câu.
Các chỉ từ thường gặp gồm các từ: “họ, nọ, ấy, kia, đó, đấy…”
b – Chức năng của chỉ từ
Chỉ từ có một số tính năng như:
-
Chỉ từ dùng để phụ ngữ bổ nghĩa cho danh từ, lập thành một cụm danh từ trong câu. Ví dụ như các chỉ từ “ấy, kia, nọ…”
-
Chỉ từ còn có thể làm chủ ngữ trong câu. Ví dụ:
Đó
là một điều chắc chắn.
- trạng ngữ trong câu. Ví dụ: Từ
Chỉ từ có thể đứng đầu câu và làmtrong câu. Ví dụ: Từ
ấy, trong tôi bừng nắng hạ.
c – Ví dụ chỉ từ
-
Ví dụ 1: Năm
kia
em đạt giải nhất kỳ học sinh giỏi cấp huyện. Đó là cả một sự nỗ lực không ngừng.
-
Ví dụ 2:
Đấy
vàng đây cũng đồng đen – Đấy hoa thiên lý
đây
sen Tây Hồ.
-
Ví dụ 3: Ngôi nhà
kia
trồng nhiều hoa hồng.
-
Ví dụ 4: Người
này
nói một kiểu, người
kia
nói một kiểu khác nhau hoàn toàn.
Bài tập chỉ từ – ngữ văn 6
Bài tập 1: Tìm chỉ từ trong những câu sau đây. Xác định ý nghĩa và chức vụ của các chỉ từ ấy.
a ) Vua cha xem qua một lượt rồi dừng lại đứng trước chồng bánh của Lang Liêu, rất vừa ý, bèn gọi lên hỏi. Lang Liêu đem giấc mộng gặp thần ra kể lại. Vua cha ngẫm nghĩ rất lâu rồi chọn hai thứ bánh ấy đem tế trời, đất cùng Tiên Vương.
b ) Đấy vàng, đây cũng đồng đen – Đấy hoa thiên lý, đây sen Tây Hồ.
c ) Nay ta đưa năm mươi con xuống biển, nàng đưa năm mươi con lên núi, chia nhau cai quản các phương.
d ) Từ đó nhuệ khí của nghĩa quân ngày một tăng.
Đáp án bài tập 1:
Câu a: Chỉ từ là từ “ấy”, có tác dụng là định vị sự vật trong không gian và làm phụ ngữ của cụm danh từ “hai thứ bánh”
Câu b: Các chỉ từ là “đấy, đây”, có tác dụng định vị sự vật trong không gian và làm chủ ngữ trong câu.
Câu c: Chỉ từ là từ “hay”, có tác dụng định vị thời gian và làm trạng ngữ trong câu.
Câu d: Chỉ từ là “đó”, tác dụng định vị trong thời gian và làm trạng ngữ trong câu.
Bài tập 2: Thay các cụm từ in đậm dưới đây bằng những chỉ từ thích hợp và giải thích vì sao cần thay đổi như vậy.
a ) giặc tan vỡ. Đám tàn quân giẫm đạp lên nhau chạy trốn, tráng sĩ đuổi đến chân núi Sóc. Đến chân núi Sóc, một mình một ngựa, tráng sĩ lên đỉnh núi, cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời.
b ) Người ta còn nói khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng bị lửa thiêu cháy về sau gọi là làng Cháy.
Đáp án bài tập 2:
Câu a: Thay cụm từ “ chân núi sóc” bằng từ “đó” để định vị về không gian và giúp câu ngắn gọn hơn.
Câu b: Thay từ “bị lửa thiêu cháy” bằng từ “ấy” giúp câu văn ngắn gọn, xúc tích hơn.
Bài tập 3: Có thể thay thế các chỉ từ trong đoạn dưới đây bằng những từ hoặc cụm từ nào không? Em hãy rút ra nhận xét về tác dụng của chỉ từ trong các câu sau:
Năm ấy, đến lượt Lí Thông nộp mình. Mẹ con hắn nghĩ kế lừa Thạch Sanh chết thay. Chiều hôm đó, nhờ Thạch Sanh kiếm củi về, Lý Thông dọn một mâm cơm rượu thịt ê hề mời ăn, rồi bảo: Đêm nay, đến phiên anh canh miếu thờ, ngặt vì dở cất mẻ rượu, em chịu khó thay anh, đến sáng thì về.
Đáp án bài tập 3:
Chỉ từ trong đoạn văn sau là từ “ấy” và không thể thay thế từ “ấy” bằng những cụm từ khác bởi vì trong truyện cổ dân gian, không thể xác định được cụ thể thời gian năm ấy, hôm ấy chính xác là năm nào, tháng nào.
Nhận xét: Chỉ từ có vai trò quan trọng trong câu vì chúng có thể chỉ ra những sự vật, những thời điểm khó gọi thành tên giúp người nghe, người đọc định vị được các sự vật, thời điểm trong chuỗi sự vật hay dòng thời gian vô tận được.
Kết luận: Đây là toàn bộ kiến thức về chỉ từ là gì mà giuphoctot.com đã tổng hợp, mong rằng sẽ giúp các em có thêm nhiều kiến thức về từ vựng tiếng Việt.