Máu là thành phần quan trọng đóng vai trò vận chuyển dinh dưỡng từ mẹ vào bé. Và cách để tăng lượng máu trong cơ thể đơn giản nhất đó chính là qua những thực phẩm bổ sung sắt trong chế độ ăn hàng ngày. Tuy nhiên, nên ăn gì để bổ máu cho bà bầu lại là câu hỏi khiến nhiều mẹ băn khoăn.
1. Vai trò của sắt đối với phụ nữ khi mang thai
Sắt đóng vai trò không thể thiếu cho quá trình tạo máu tham gia vào vòng tuần hoàn trong cơ thể mẹ. Trong quá trình mang thai, người phụ nữ cần gấp đôi lượng sắt, khoảng 30mg/ ngày để cung cấp máu cho quá trình phát triển của bào thai, nhau thai và phòng nhiễm khuẩn cho cơ thể.
Sắt thường xuất hiện nhiều trong thịt động vật có màu đỏ và rau củ quả có màu xanh với hàm lượng khá phong phú. Có 2 loại sắt:
- Sắt heme: Có trong thịt, cá và những nguồn protein động vật, dễ dàng được cơ thể hấp thu.
- Sắt non-heme: Có trong các loại ngũ cốc, đậu, rau, trái cây và hạt, khó hấp thu và cần tiêu tốn nhiều thời gian tiêu hóa hơn sắt heme.
2. Sự nguy hiểm của thiếu máu trong thai kỳ
Thiếu máu khi mang thai ảnh hưởng lớn đên sức khỏe của mẹ và bé
Phụ nữ có thai được chẩn đoán là thiếu máu khi nồng độ hemoglobin (Hb) trong máu dưới 110g/L.Thiếu máu do thiếu sắt trong giai đoạn thai kỳ khiến việc vận chuyển oxy cho cơ thể mẹ và thai nhi bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
- Đối với mẹ bầu, thiếu máu khiến cơ thể suy nhược, tăng huyết áp thai kỳ, tiền sản giật, ối vỡ sớm, băng huyết,.. Mẹ thiếu máu do thiếu sắt cũng có thể thiếu sữa nuôi con, dễ suy kiệt, trầm cảm sau sinh.
- Đối với thai nhi, tình trạng suy dinh dưỡng dễ xảy ra nếu mẹ bị thiếu máu. Trẻ sinh ra hay bị nhẹ cân, sinh khi chưa đủ tháng, vàng da sau sinh. Bên cạnh đó, con của những bà mẹ thiếu máu trong thai kỳ dễ có nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch, trí não chậm phát triển cao hơn trẻ khác về sau này.
Có thể thấy rằng, bổ sung sắt là mối quan tâm hàng đầu cho sức khỏe của mẹ và thai nhi. Các mẹ nên lưu lại những món ăn bổ máu cho bà bầu dưới đây nhé:
3. Thực phẩm bổ máu cho bà bầu có chứa sắt heme
3.1 Thịt bò
Thịt bò giàu protein, kẽm, selen, vitamin B và đặc biệt trong mỗi 100g thịt bò có chứa đến 2,6 mg sắt heme. Đây là nguồn sắt heme dễ tiếp cận nhất, giàu dinh dưỡng và chứa hàm lượng sắt cao.
Mẹ nhớ lưu ý lựa chọn phần thịt bò nạc thay vì thịt bò có lẫn mỡ hoặc gân vì đây chính là phần chứa nhiều sắt nhất và dễ chế biến nhất nhé.
3.2. Cá hồi
Cá hồi chứa nhiều dinh dưỡng rất tốt cho mẹ bầu
Nói đến thực phẩm bổ máu cho bà bầu thì không thể thiếu cá hồi. Cá hồi tương đối giàu chất sắt, chứa nhiều axit béo omega-3 và các chất dinh dưỡng khác tốt cho mẹ bầu.
Ngoài ra, hàm lượng thủy ngân trong cá hồi thấp hơn một số loại cá khác nên an toàn cho phụ nữ mang thai.Thực đơn của mẹ nên thêm cá hồi khoảng 3 lần/tuần để tăng cường chất sắt cũng như protein.
3.4. Thịt gà
Trong 100g thịt gà có đến 1,3 mg sắt heme. Lượng protein, vitamin và chất dinh dưỡng mà thịt gà mang đến cho mẹ và thai nhi rất dồi dào.
Thịt gà là món ăn quen thuộc rất dễ ăn và cũng dễ dàng được chế biến thành nhiều món ăn thơm ngon như cháo gà, súp gà,…nên sẽ là lựa chọn thích hợp cho mẹ bầu.
3.5. Động vật thân mềm có vỏ
Nghêu chứa nhiều sắt heme bổ máu sung máu cho mẹ
Động vật thân mềm có vỏ chứa nhiều sắt bổ máu cho bà bầu, rất ngon và bổ dưỡng. Đó chính là nghêu, sò, trai, ốc, tôm,…
Trong đó, nghêu rất giàu protein, vitamin C, vitamin B12 và 100g nghêu có đến 3g sắt heme. Bên cạnh đó, các loại thân mềm có vỏ đã được chứng minh là làm tăng cholesterol HDL có lợi cho tim mạch.
4. Thực phẩm bổ máu cho bà bầu chứa sắt
Bên cạnh các thực phẩm bổ máu từ động vật nhiều protein thì các loại thực phẩm bổ sung sắt cho bà bầu cũng rất được quan tâm.
4.1. Các loại đậu
Các loại đậu như đậu lăng, đậu đen, đậu xanh… là nguồn sắt tuyệt vời. Không chỉ bổ sung protein, đậu còn cung cấp nguồn chất xơ dồi dào tránh tình trạng táo bón của mẹ.
Tuy nhiên, sắt non có trong các loại đậu chỉ hấp thụ tốt nhất nhờ vitamin C. Do đó, mẹ bầu nên ăn đậu với các loại thực phẩm như kiwi, dâu tây, cà chua hoặc trái cây họ cam quýt để hấp thu tối đa dinh dưỡng nhé.
4.2. Bông cải xanh
Bông cải xanh chứa nhiều sắt và vitamin C
Bông cải xanh có giá trị dinh dưỡng cao bổ sung sắt cho bà bầu rất được ưa chuộng. Mỗi 156mg bông cải xanh nấu chín có đến 1mg sắt và kèm theo đó là vitamin C giúp cơ mẹ bầu hấp thu sắt tốt hơn.
Ngoài ra, loại rau này chứa nhiều chất xơ hạn chế đầy hơi, táo bón cho mẹ.
4.3. Rau bó xôi và cải xoăn
Nhắc đến các thực phẩm bổ sung sắt bổ máu cho bà bầu thì không thể thiếu rau cải bó xôi (rau bina) và cải xoăn. Vừa cung cấp sắt và chất chống oxy hóa, lại chứa rất ít calo cung cấp nhiều lợi ích cho sức khỏe. Ngoài ra, chúng còn giàu vitamin làm tăng đáng kể khả năng hấp thu sắt của cơ thể.
Mẹ có thể trộn chúng làm salad, ăn kèm món trứng ốp la hoặc chỉ cần xào cùng với thịt là đã có một món ăn bổ dưỡng.
5. Những món ăn bổ máu cho bà bầu
5.1. Canh nấm gà
Canh nấm gà bổ sung dinh dưỡng cho mẹ và bé
Thịt gà rất giàu axit nicotic, photpho, vitamin B1, B2, E, D, K, canxi và chất đạm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng cho sự phát triển của thai nhi. Nấm với các dưỡng chất có lợi sẽ hỗ trợ sản sinh hồng cầu cho cả mẹ và bé, giúp mẹ duy trì huyết áp ổn định.
Canh nấm gà là món ăn vừa nóng hổi ngon miệng vừa bổ sung dinh dưỡng cho mẹ và bé. Mẹ hãy nấu canh gà với các loại nấm như mộc nhĩ, nấm rơm, nấm hương,… đan xen 2 lần/ tuần để thay đổi khẩu vị và tăng sức đề kháng nhé.
5.2. Canh sườn non củ cải trắng
Củ cải trắng là thực phẩm chứa nhiều sắt, giàu chất xơ, vitamin C, B3, axit folic, canxi, kali, natri, .. Canh sườn non củ cải trắng bổ sung nước và các dưỡng chất cho cơ thể, phòng chống thiếu máu và hạn chế tiểu đường thai kỳ cho mẹ.
5.3. Nấm kim châm xào thịt bò
Nấm kim châm xào thịt bò tốt cho những mẹ bầu bị thiếu máu
Thịt bò giàu protein và sắt kết hợp với nấm kim châm chứa hàm lượng đạm khá cao (17,6%) cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cho cơ thể, tốt cho sự phát triển của thai nhi. Món ăn này rất tốt cho những mẹ bầu bị thiếu máu.
5.4 Canh bầu nấu nghêu
Thịt nghêu giàu photpho, vitamin A, B1,B2, canxi, kẽm… đặc biệt hàm lượng sắt trong nghêu cực bổ máu cho bà bầu.
- Canh bầu nấu nghêu sẽ giúp mẹ tăng hệ miễn dịch, ngừa loãng xương, tốt cho tim mạch, đẹp da, ngăn ngừatiểu đường thai kỳ.
- Món canh này vừa bổ vừa mát giúp kích thích vị giác cho mẹ ăn ngon miệng hơn, không còn cảm giác chán ăn.
5.5 Canh tôm rau dền
Canh tôm rau dền cải thiện hệ tiêu hóa cho mẹ bầu
Rau dền là loại rau phổ biến trong bữa ăn hàng ngày chứa hàm lượng sắt cao và nhiều dinh dưỡng cho cơ thể.Các loại rau dền phổ biến: rau dền đỏ, rau dền xanh, rau dền gai.
Canh tôm nấu rau dền là thực phẩm lý tưởng cho bà bầu bị thiếu máu:
- Với hàm lượng canxi cao mà ít loại rau củ nào có được, rau dền được coi là rất tốt cho xương khớp, kích thích sự phát triển về chiều cao và cân nặng của thai nhi.
- Làm tăng hemoglobin và tế bào hồng cầu cải thiện chứng thiếu máu.
- Hỗ trợ tiêu chảy, xuất huyết, mất nước,.. cải thiện hệ tiêu hóa cho mẹ.
6. Những lưu ý khi lựa chọn thực phẩm để nấu món ăn bổ máu cho bà bầu
Trên đây là những đồ ăn bổ máu cho bà bầu, tốt cho sức khỏe của mẹ và thai nhi. Tuy nhiên, mẹ bầu nên nắm được một số lưu ý khi lựa chọn thực phẩm để cung cấp nhiều dinh dưỡng cho cơ thể:
- Lựa chọn thực phẩm tươi sạch, không dùng các thực phẩm đã để lâu trong tủ lạnh để đảm bảo chất lượng.
- Nên nấu chín kỹ thức ăn để không hại đến hệ tiêu hóa của mẹ.
- Ăn vừa đủ lượng thực phẩm để bổ sung đủ chất dinh dưỡng cần cho thai nhi. Không nên lạm dụng sẽ gây phản tác dụng ảnh hưởng đến sức khỏe.
Mypharma hy vọng các bà bầu đã có thêm những kiến thức cần thiết để quá trình mang thai được hiệu quả và dễ dàng nhất. Các mẹ có thể ghé thăm Siêu thị thuốc MPG tại Kiot 3B, Dự án Green Pearl, 378 Minh Khai, phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, thành phố Hà Nội hoặc liên hệ hotline 094.294.6633 khi có nhu cầu tư vấn về sức khỏe nhé!