Sữa chua là thực phẩm có nguồn gốc từ các nước ở Tây Á và Trung Đông. Sữa chua được tạo ra khi sữa kết hợp với vi khuẩn, cụ thể là Lactobacillus bulgaricus và Streptococcus thermophilus, và để trong vài giờ ở nhiệt độ ấm. Vi khuẩn chuyển đổi đường trong sữa, được gọi là lactose, thành axit lactic, làm đặc sữa và tạo ra hương vị chua đặc biệt. Vậy ăn sữa chua có tác dụng gì?
Sữa chua là một trong những chế phẩm từ sữa phổ biến nhất trên thế giới và đã được con người tiêu thụ hàng trăm năm nay. Là loại thực phẩm bổ dưỡng, sữa chua có thể giúp tăng cường một số khía cạnh về sức khỏe của người sử dụng. Một ví dụ điển hình là sữa chua đã được chứng minh có khả năng làm giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến bệnh tim mạch chuyển hóa và loãng xương, cũng như hỗ trợ trong việc kiểm soát cân nặng.
Sữa chua là một sản phẩm sữa phổ biến được làm dựa trên quy trình lên men sữa của vi khuẩn. Các vi khuẩn được sử dụng để làm sữa chua được gọi là “nền sữa chua”, lên men đường lactose, loại đường tự nhiên có trong sữa. Quá trình này tạo ra axit lactic, một chất làm cho protein trong sữa đông lại, tạo cho sữa chua hương vị và kết cấu độc đáo. Sữa chua có thể được làm từ tất cả các loại sữa. Các loại sữa chua được làm từ sữa tách béo được coi là không có chất béo, trong khi những loại được làm từ sữa nguyên chất được coi là đầy đủ chất béo. Sữa chua nguyên chất không có thêm chất tạo màu là một chất lỏng màu trắng, đặc với hương vị thơm. Thật không may, hầu hết các loại sữa chua hiện nay trên thị trường đều có chứa các thành phần bổ sung, chẳng hạn như đường và hương vị nhân tạo. Những loại sữa chua này không tốt cho sức khỏe của người tiêu dùng. Mặt khác, sữa chua nguyên chất không đường mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Dưới đây là lợi ích sức khỏe đã được khoa học chứng minh của sữa chua.
1. Cung cấp nhiều chất dinh dưỡng quan trọng
Sữa chua chứa hầu hết mọi chất dinh dưỡng mà cơ thể cần để duy trì sự sống và phát triển. Sữa nói chung và các sản phẩm từ sữa nói riêng mà đặc biệt là sữa chua chứa nhiều canxi, một khoáng chất cần thiết cho sức khỏe của xương và răng miệng. Chỉ một cốc sữa chua cũng có thể cung cấp đến 49% nhu cầu canxi hàng ngày của cơ thể. Nó cũng chứa nhiều vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B12 và riboflavin, cả hai đều có thể bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tim mạch và các dị tật bẩm sinh ống thần kinh khác.
Một cốc sữa chua cũng cung cấp 38% nhu cầu hàng ngày về phốt pho, 12% nhu cầu hàng ngày magiê và 18% nhu cầu hàng ngày kali. Những khoáng chất này cần thiết cho một số quá trình sinh học trong cơ thể, chẳng hạn như điều chỉnh huyết áp, sự trao đổi chất và sức khỏe của hệ xương khớp. Một chất dinh dưỡng mà sữa chua nguyên chất không chứa là vitamin D, tuy nhiên trong quá trình sản xuất sữa chua người ta thường thêm loại vitamin này vào sữa. Vitamin D thúc đẩy sức khỏe của xương và hệ thống miễn dịch, đồng thời có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh, bao gồm bệnh tim và trầm cảm.
2. Nguồn cung cấp protein dồi dào
Sữa chua cung cấp một lượng protein ấn tượng, với khoảng 12 gam protein trên 200 gam sữa chua. Protein đã được chứng minh là hỗ trợ quá trình trao đổi chất bằng cách tăng mức tiêu hao năng lượng của cơ thể cũng như số lượng calo mà cơ thể đốt cháy trong suốt cả ngày. Nạp đủ protein cũng rất quan trọng để điều chỉnh cảm giác thèm ăn, vì nó làm tăng sản xuất các hormone báo hiệu cảm giác no. Do đó có thể tự động làm giảm số lượng calo cơ thể tiêu thụ tổng thể, điều này có lợi cho việc kiểm soát cân nặng.
Trong một nghiên cứu, những người ăn vặt bằng sữa chua ít xuất hiện cảm giác đói hơn và tiêu thụ ít hơn 100 calo vào bữa tối, so với những người ăn đồ ăn nhẹ có hàm lượng protein thấp hơn với cùng một lượng calo. Tác dụng thúc đẩy cảm giác no của sữa chua thậm chí còn nổi bật hơn nếu bạn ăn sữa chua với chủng men tự nhiên từ Hy Lạp, một loại sữa chua rất đặc đã được sản xuất. Nó chứa hàm lượng protein cao hơn sữa chua thông thường, cung cấp 22 gam protein trên 200 gam sữa chua. Sữa chua Hy Lạp đã được chứng minh là có ảnh hưởng đến việc kiểm soát sự thèm ăn và trì hoãn cảm giác đói hơn sữa chua thông thường với ít protein hơn .
3. Có lợi cho hệ tiêu hóa
Một số loại sữa chua có chứa vi khuẩn sống, hoặc men vi sinh, là một phần của quá trình nuôi cấy ban đầu hoặc được thêm vào sau khi đã tiến hành thanh trùng. Chúng có thể mang lại nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa. Tuy nhiên, thật không may, nhiều loại sữa chua đã được tiệt trùng, tức là áp dụng một phương pháp xử lý nhiệt để tiêu diệt tất cả các loại vi khuẩn bao gồm các vi khuẩn có lợi trong sữa.
Để đảm bảo sữa chua vẫn còn chứa men vi sinh có lợi cho hệ tiêu hóa, hãy tìm loại có chứa men vi sinh sống, hoạt động, phải được liệt kê trên nhãn của sản phẩm. Một số loại men vi sinh được tìm thấy trong sữa chua, chẳng hạn như Bifidobacteria và Lactobacillus, đã được chứng minh là làm giảm các triệu chứng khó chịu của hội chứng ruột kích thích (IBS), một rối loạn tiêu hóa phổ biến ảnh hưởng đến ruột kết. Một nghiên cứu đã cho các bệnh nhân mắc hội chứng ruột kích thích thường xuyên uống sữa hoặc sữa chua lên men có chứa Bifidobacteria. Chỉ sau 3 tuần, họ đã báo cáo những cải thiện đáng kể về triệu chứng đầy hơi và tần suất đại tiện. Một nghiên cứu khác cho thấy sữa chua có chứa Bifidobacteria có khả năng cải thiện các triệu chứng tiêu hóa và chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe ở những phụ nữ không mắc bệnh tiêu hóa được. Hơn nữa, một số nghiên cứu cũng đã phát hiện ra rằng men vi sinh có thể bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tiêu chảy liên quan đến kháng sinh, cũng như tình trạng táo bón.
4. Tăng cường sức khỏe hệ miễn dịch của cơ thể
Ăn nhiều sữa chua – đặc biệt là những loại sữa chua có chứa probiotics – thường xuyên có thể tăng cường sức khỏe hệ thống miễn dịch của cơ thể và giảm khả năng mắc bệnh.
Probiotics đã được chứng minh là có khả năng làm giảm triệu chứng viêm, có liên quan đến một số tình trạng sức khỏe khác nhau, từ nhiễm virus đến rối loạn đường ruột. Nghiên cứu cho thấy rằng trong một số trường hợp, chế phẩm sinh học cũng có thể giúp giảm tỷ lệ mắc, thời gian và mức độ nghiêm trọng của cảm lạnh thông thường. Hơn nữa, các đặc tính tăng cường miễn dịch của sữa chua một phần là do sự xuất hiện của magie, selen và kẽm, là những khoáng chất vi lượng được biết đến với vai trò đối với sức khỏe hệ thống miễn dịch.
Ngoài ra những loại sữa chua được bổ sung vitamin D có thể tăng cường sức khỏe miễn dịch hơn nữa. Vitamin D đã được nghiên cứu về khả năng ngăn ngừa các bệnh tật như cảm lạnh thông thường và cảm cúm.
5. Tăng cường sức khỏe hệ xương khớp
Sữa chua chứa một số chất dinh dưỡng quan trọng để duy trì sức khỏe của xương, bao gồm canxi, protein, kali, phốt pho và đôi khi là vitamin D. Tất cả các vitamin và khoáng chất này đặc biệt hữu ích để ngăn ngừa loãng xương, một tình trạng đặc trưng bởi sự suy yếu của xương và thường xảy ra ở những người cao tuổi. Những người bị loãng xương có mật độ xương thấp và có nguy cơ gãy xương cao hơn so với những người khác. Nhiều nghiên cứu được thực hiện đã cho thấy rằng tiêu thụ ít nhất ba phần thực phẩm từ sữa, chẳng hạn như sữa chua, hàng ngày có thể giúp duy trì khối lượng và độ chắc khỏe của xương, đặc biệt là ở những người đã lớn tuổi.
6. Lợi ích của sữa chua đối với sức khỏe tim mạch
Hàm lượng chất béo trong sữa chua là một trong những lý do khiến những lợi ích mà sữa chua có thể mang lại cho sức khỏe thường gây tranh cãi. Sữa chua chứa hầu hết là chất béo bão hòa, cùng với đó là một lượng nhỏ axit béo không bão hòa đơn. Chất béo bão hòa trước đây được cho là nguyên nhân gây ra bệnh tim, nhưng nghiên cứu hiện tại cho thấy điều này không hoàn toàn đúng đúng. Tuy nhiên, các loại sữa chua không béo và ít chất béo vẫn được khuyến khích sử dụng và được ưa chuộng ở Mỹ.
Không có bằng chứng rõ ràng cho thấy chất béo trong sữa chua có hại cho sức khỏe của người tiêu dùng. Trên thực tế, nó thậm chí có thể có lợi cho sức khỏe tim mạch. Một số nghiên cứu cho thấy rằng việc hấp thụ chất béo bão hòa từ các sản phẩm sữa nguyên kem làm tăng nồng cholesterol có lợi (HDL cholesterol), có thể bảo vệ sức khỏe tim mạch. Các nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng ăn sữa chua làm giảm tỷ lệ mắc bệnh tim tổng thể. Hơn nữa, các sản phẩm từ sữa như sữa chua đã được chứng minh là giúp giảm tình trạng tăng huyết áp, một yếu tố nguy cơ chính gây bệnh tim. Các tác động này dường như nổi bật nhất ở những người đã được chẩn đoán mắc bệnh cao huyết áp.
7. Lợi ích của sữa chua trong việc kiểm soát cân nặng
Mặc dù không trực tiếp tham gia vào quá trình tăng hay giảm cân của mỗi người nhưng sữa chua có một số đặc tính có thể giúp kiểm soát cân nặng. Đối với những người mới bắt đầu, sữa chua có chứa hàm lượng protein cao, hoạt động cùng với canxi để tăng nồng độ các loại hormone giảm cảm giác thèm ăn như peptide YY và GLP-1. Hơn nữa, một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tiêu thụ sữa chua có thể hỗ trợ làm giảm trọng lượng cơ thể, tỷ lệ mỡ cơ thể và vòng eo.
Một đánh giá cho thấy rằng việc tiêu thụ các sản phẩm sữa đầy đủ chất béo, bao gồm cả sữa chua, có thể làm giảm tỷ lệ béo phì. Điều này trái ngược với những quan điểm sai lầm trước đây về lượng chất béo và khả năng tăng cân khi sử dụng sữa chua. Các nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng những người ăn sữa chua có xu hướng ăn tốt hơn về tổng thể so với những người không ăn. Điều này một phần là do hàm lượng chất dinh dưỡng cao hơn trong khi hàm lượng calo khá thấp.
Sữa chua là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng và có thể giúp tăng cường sức khỏe nếu được sử dụng thường xuyên. Sữa chua có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh, đồng thời mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe hệ tiêu hóa và hỗ trợ kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, người tiêu dùng cũng nên lựa chọn sữa chua một cách khôn ngoan. Các nhà khoa học khuyến cáo nên chọn những loại sữa chua đơn giản, ít hoặc không chứa đường và chứa probiotics. Tác dụng thúc đẩy cảm giác no của sữa chua thậm chí còn nổi bật hơn nếu sử dụng sữa chua với men nguyên chất nguồn gốc Hy Lạp với hàm lượng protein cao hơn nhiều so với sữa chua thông thường.
Để được tư vấn trực tiếp, Quý Khách vui lòng bấm số hoặc đăng ký lịch trực tuyến TẠI ĐÂY. Tải ứng dụng độc quyền MyVinmec để đặt lịch nhanh hơn, theo dõi lịch tiện lợi hơn!
Nguồn tham khảo: webmd.com, healthline.com