Bệnh cước là bệnh khá quen thuộc đối với rất nhiều người. Đặc biệt là những người sống ở khu vực có khí hậu lạnh. Như ở các tỉnh phía Bắc, vào cuối đông đầu xuân thời tiết thường lạnh ẩm. Vào thời gian này, bị cước ở tay, chân là điều khó tránh nếu không lưu ý chăm sóc da. Mặc dù bệnh cước phần lớn không gây vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nhưng lại tạo cảm giác khó chịu, và ảnh hưởng đến sinh hoạt. Vậy làm sao để tránh mắc bệnh cước? Hãy cùng bác sĩ Nguyễn Thị Thảo tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!
1. Bệnh cước là gì ?
Bệnh cước ( Chilblains ) là thực trạng viêm những mạch máu nhỏ của da. Tạo nên những vùng da bị đổi màu ( đỏ, xanh tím, trắng ), sưng lên, phồng rộp và gây ngứa. Tình trạng này xảy ra ở những vị trí tiếp xúc với nhiệt độ lạnh, đặc biệt quan trọng là đầu ngón tay và chân thường dễ mắc. Hai yếu tố thời tiết lạnh và tuần hoàn kém được xem là yếu tố dẫn đến bệnh .
Bệnh thường xảy ra ở trẻ nhỏ và người già, những người ít hoạt động sống trong điều kiện kèm theo khí hậu lạnh, ẩm. Đối với trẻ nhỏ, bệnh chỉ tái phát vào mùa đông trong vài năm, sau đó giảm dần rồi khỏi hẳn. Ở người già, bệnh có xu thế nặng lên trừ khi tránh được những yếu tố khởi phát. Ngoài ra, phái đẹp có nhiều năng lực bị cước hơn phái mạnh .
Trong vòng một đến ba tuần, bệnh sẽ tự khỏi. Tuy nhiên, nếu chỗ viêm có tình trạng nhiễm trùng sẽ phải cần được điều trị.
2. Nguyên nhân gây bệnh cước ?
Mặc dù nguyên do gây nên bệnh cước vẫn chưa được xác lập rõ ràng. Tuy nhiên, thực trạng này được cho rằng có tương quan mật thiết đến phản ứng của khung hình với môi trường tự nhiên lạnh, ẩm .
Hệ thống tuần hoàn của khung hình gồm có những động mạch, tĩnh mạch, mao mạch mang máu đến mọi tế bào và mạng lưới hệ thống này nhạy cảm với nhiệt độ .
Trong điều kiện nóng bức
Trong điều kiện kèm theo nóng nực, khung hình sẽ lan rộng ra những mạch máu gần da để nhiệt hoàn toàn có thể tỏa vào không khí, từ đó làm mát khung hình .
Trong điều kiện lạnh
Khi gặp lạnh, chúng sẽ co lại để bảo tồn nhiệt độ khung hình. Sự co thắt này hoàn toàn có thể gây tổn thương những chi, gây nên những biểu lộ của bệnh cước. Điều này thường xảy ra sau vài giờ tiếp xúc cái lạnh .
Các biểu lộ này sẽ trở nên tồi tệ hơn với sự đổi khác nhiệt độ bất thần. Ví dụ như khi đi vào một nơi ấm cúng sau khi ở ngoài trời lạnh nhưng làm nóng bàn chân lạnh quá nhanh .
Bằng cách đặt chân sát cạnh lò sưởi hoặc sử dụng chai nước nóng lăn trực tiếp vào chân, cũng sẽ làm bệnh nghiệm trọng thêm. Thay vào đó, nên làm ấm hàng loạt khung hình .
Những người sống ở khác khu vực có khí hậu lạnh khắc nghiệt thường ít mắc bệnh cước hơn. Điều này là do ở vùng khí hậu khô, độ ẩm thấp, dân cư có sự chuẩn bị sẵn sàng về lối sống và quần áo chống lạnh tốt hơn .
Các yếu tố khác làm tình trạng bệnh nặng hơn:
- Trong gia đình từng có người bị bệnh tương tự.
- Bệnh mạch máu ngoại biên: do đái tháo đường, hút thuốc, tăng mỡ máu.
- Thiếu cân, suy dinh dưỡng ( ví dụ do chán ăn, tâm thần…).
- Thay đổi nội tiết tố, bệnh có thể cải thiện khi mang thai.
- Bệnh mô liên kết: hiện tượng Raynaud (có thễ dẫn đến lở loét), xơ cứng bì. Đặc biệt là Lupus ban đỏ.
- Rối loạn tủy xương.
- Ngoài ra, mặc quần áo mang giày quá bó sát trong thời tiết lạnh, ẩm ướt.
3. Biểu hiện của bệnh ?
Các tổn thương da thường xảy ra sau vài giờ tiếp xúc với lạnh. Vị trí thường ở trên những ngón tay hoặc ngón chân, 1 số ít ít bị ở mũi, tai, lòng bàn chân, bắp chân, đùi và mông. Thời gian khỏi trong vòng một đến ba tuần hoặc khi thời tiết ấm hơn .
Các bộc lộ gồm có :
- Các nốt, mảng da sưng đỏ và ngứa.
- Cảm giác nóng rát trên da.
- Da khô dẫn đến nứt nẻ.
- Màu da thay đổi từ đỏ sang tím xanh, kèm theo đau.
- Trường hợp nặng có thể phồng rộp, mụn mủ, loét da.
4. Cần được đến khám bác sĩ khi nào ?
Bệnh cước thường thì sẽ tự khỏi trong vài tuần. Tuy nhiên, trong trường hợp có mụn nước hoàn toàn có thể gây ra những biến chứng như : loét và nhiễm trùng. Cơn đau sẽ ngày càng nghiêm trọng hoặc những bộc lộ bệnh không giảm sau một đến hai tuần. Lúc này, bạn cần đến khám bác sĩ để được tư vấn điều trị tương thích .
Nếu những triệu chứng bệnh lê dài đến những tháng có khí hậu trở nên ấm hơn, bạn cũng cần nên đến cơ sở y tế để loại trừ năng lực mắc bệnh khác. Những người có bệnh kèm theo như đái tháo đường, suy giảm miễn dịch, v.v., việc chữa trị hoàn toàn có thể lê dài và cần chăm nom đặc biệt quan trọng hơn .
5. Làm sao để chẩn đoán bệnh cước ?
Bệnh cước được chẩn đoán dựa trên khai thác quy trình bệnh và thăm khám là chính. Điều kiện mắc bệnh thường là những người có biểu lộ tổn thương da tương thích. Bệnh tương quan đến tiếp xúc lạnh, đặc biệt quan trọng là ở những vị trí ngón tay, ngón chân, mũi, tai. Các xét nghiệm như sinh thiết da thường không thiết yếu. Trong một vài trường hợp những xét nghiệm chỉ nhằm mục đích mục tiêu tương hỗ tìm ra những bệnh tìm ẩn khác kèm theo .
6. Điều trị và cách phòng ngừa bệnh cước như thế nào ?
6.1. Điều trị:
Bệnh cước phân phối kém với thuốc điều trị. Để giảm triệu chứng hoàn toàn có thể dùng kem bôi corticoid vào những vết ngứa và sưng trong vài ngày. Tuy nhiên, phần nhiều những bộc lộ bệnh sẽ giảm mà không cần sử dụng thuốc. Trong trường hợp bệnh có kèm theo thực trạng nhiễm trùng, sử dụng kháng sinh dạng bôi hoặc dạng uống tùy mức độ nặng .
Việc dùng thuốc giãn mạch như nifedipine, có mang lại hiệu quả. Tuy nhiên, cần lưu ý các tác dụng phụ của nifedipine như nóng bừng, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, phù ngoại biên.
Xem thêm: Nuanced là gì
Ngoài ra những giải pháp không sử dụng thuốc sau đây hoàn toàn có thể thực thi tại nhà. Nhằm giảm bớt những triệu chứng gây không dễ chịu của bệnh :
- Nhẹ nhàng giữ ấm vùng da ảnh hưởng, không cần xoa bóp, chà xát hoặc chườm nóng trực tiếp.
- Tránh tiếp xúc lạnh bất cứ khi nào có thể.
- Giữ cho vùng da bị cước khô ráo và ấm, nhưng tránh ngồi quá gần các nguồn nhiệt.
- Đảm bảo làm sạch tổn thương bằng chất sát trùng và băng nhẹ, mỏng để tránh nhiễm trùng.
- Tránh trầy xước, không gãi vào vết thương.
- Ngưng hút thuốc, vì thuốc lá ảnh hưởng lưu thông mạch máu làm chậm lành vết thương.
6.2. Cách phòng ngừa:
Bệnh cước không khó phòng ngừa với nhiều chiêu thức được vận dụng. Tập trung hầu hết nhất vào việc giảm thiểu việc tiếp xúc lạnh và giữ ấm hàng loạt cơ thế, gồm có :
- Tránh hoặc hạn chế tiếp xúc với nhiệt độ lạnh.
- Giữ ấm và khô ráo cho tay, chân, mặt. Cần lưu ý lau thật khô cơ thể sau tắm.
- Khi đi ra ngoài trong thời tiết lạnh, hạn chế tối đa phần da lộ ra ngoài, mang găng tay và giày dép chống thấm nước, có thể mặc nhiều lớp quần áo sẽ tăng hiệu quả giữ ấm hơn một áo dày.
- Ngâm tay vào nước ấm trong vài phút, sau đó giữ ấm trong vài giờ.
- Giữ cho nhà ở và nơi làm việc có không khí ấm áp, thoải mái.
- Khi thời tiết lạnh, lựa chọn môn thể thao trong nhà để giữ cho cơ thể được ấm.
- Ngừng hút thuốc vì chất nicotine có trong thuốc lá gây co mạch.
- Hạn chế các chất gây co mạch như caffeine.
Bài viết đưa đến một số ít kỹ năng và kiến thức và cách phòng ngừa bệnh cước. Tuy rằng bệnh không tác động ảnh hưởng sức khỏe thể chất nghiêm trọng nhưng cần quan tâm những bộc lộ nặng hơn của bệnh. Có thể kịp thời đến bác sĩ thăm khám, tránh được những biến chứng không mong ước. Điều quan trọng là giữ ấm cho khung hình nhất là những vị trí dễ mắc bệnh và hạn chế tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ lạnh. Mong rằng những bạn hoàn toàn có thể vận dụng được những cách trên đây để ngăn ngừa bệnh cước thuận tiện hơn .