Thông thường một chuyến du lịch trải nghiệm mùa nước nổi An Giang người ta hay tìm đến rừng tràm Trà Sư, hồ Tà Pạ, cù lao Giêng, chợ nổi Long Xuyên mà quên đi một nơi rất nổi tiếng mang tên Búng Bình Thiên. Một hồ nước quanh năm bình yên, trong sáng như tấm gương trời phản chiếu bao cảnh đẹp không gian thơ mộng. Một hồ nước tâm tình của những chàng trai, cô gái gặp nhau chỉ cười nhưng không nói vì sợ lỡ hẹn trong tương lai.
Nội dung bài viết
Búng Bình Thiên ở đâu?
Cách trung tâm thành phố Châu Đốc khoảng 35km về hướng Tây sông Bình Di, Búng Bình Thiên là hồ nước ngọt có diện tích tương đối lớn nằm trong địa phận 4 xã Khánh An, Khánh Bình, Nhơn Hội, Quốc Thái của huyện An Phú, tỉnh An Giang. Đây là nơi cung cấp nước sinh hoạt trong đời sống hàng ngày đồng thời là nơi diễn ra nhiều hoạt động đánh bắt, khai thác thủy hải sản của đồng bào dân tộc Chăm An Giang.
Tại sao lại gọi là Búng Bình Thiên?
Vốn dĩ hồ nước trời có tên gọi Búng Bình Thiên là vì được dịch theo tiếng địa phương của người dân tại đây. Cụ thể, “Búng” có nghĩa “hồ” hoặc “đầm”, “Bình” là do mặt nước quanh năm êm ả không gợn sóng và “Thiên” có nghĩa là “trời”. Đọc gộp lại thì Búng Bình Thiên có nghĩa là hồ nước trời hoặc hồ nước trời ban.
Ngoài tên gọi được dịch nghĩa theo tiếng địa phương, Búng Bình Thiên còn gắn liền với hai truyền thuyết của chúa Nguyễn Ánh (sau là vua Gia Long) và viên tướng tài ba của nhà Tây Sơn tên Võ Văn Vương.
Đầu tiên là truyền thuyến gắn liền với chúa Nguyễn Ánh. Chuyện kể rằng, trong lúc trốn chạy quân Tây Sơn qua vùng An Phú, do thời tiết bị khô hạn, quân sĩ đói mệt, lương thức hết sạch mà xung quanh chẳng có nguồn nước nào. Nhòm ngó xung, chúa thấy có một hồ nước rộng lớn nhưng toàn chỉ là các và đá. Tức tối, chúa rút gươm đâm thẳng xuống thì bỗng đâu nước chảy ra, lạ thay, nước các chảy thì càng mát và trong. Nhờ nguồn nước đó mà cả đội quân theo phò chúa được cứu sống, từ đó chúa đặt tên cho hồ là “hồ nước trời ban”.
Truyền thuyết thứ hai là vào cuối thế kỉ thứ 18. Trong một lần tướng Võ Văn Vương (một viên tướng của nhà Tây Sơn) hành quân qua khu vực Búng Bình Thiên vào mùa khô. Tướng Võ Văn Vương thấy một cái hồ rộng lớn mà chẳng có giọt nước nào trong khi đó quân sĩ thì mệt mỏi, rã rời. Thấy vậy ngài dâng lễ vật cúng trời đất mong trời ban nước cho các binh sĩ và khi ông đâm thanh gươm xuống đất thì có một dòng nước trào lên đọng thành hồ nước trong vắt. Từ đó về sau, hồ nước này được người dân đặt tên là Búng Bình Thiên hay còn gọi là Hồ Nước Trời.
Ngoài tên gọi của dâng địa phương và hai truyền thuyết này, hồ còn có hai tên gọi khác là hồ lớn (Búng Bình Thiên lớn) và hồ nhỏ (Búng Bình Thiên nhỏ). Trong đó, Búng Bình Thiên lớn là tên gọi được chỉ để phân biệt nguồn nước với Búng Bình Thiên nhỏ khi trời vào những ngày nắng hạn.
Búng Bình Thiên có gì hấp dẫn?
Khác với những hồ nước ngọt khác tại Tà Pạ, núi Sập và khu di tích lịch sử Tức Dụp. Búng Bình Thiên là hồ nước chỉ dâng lên và hạ xuống chứ không chảy, mặc dù miệng hờ thông với nhánh sông Bình Di và thường xuyên bị các dòng phù sa đỏ ngầu xâm lấn. Thế nhưng khi dòng phù sa chạm đến miệng hồ thì dòng nước trở thành chiếc gương xanh biếc, rất trong lành.
Búng Bình Thiên mùa nước nổi (Ảnh: huynhhanh)
Đến Búng Bình Thiên, lúc nào bạn cũng thấy nơi đây chìm vào một không gian xanh thẳm, bình lặng không ồn ào. Những vách đá cao, những hàng cây xanh thắm, đám sen hồng nở rộ, vàng rực của rau nhút … tất cả như quyện vào nhau để dệt nên bức tranh thơ mộng mị làm say lòng người chiêm ngắm.
Cảnh sắc Búng Bình Thiên về chiều (Ảnh: Huongdo161)
Hình ảnh Búng Bình Thiên sẽ mãi lắng động, nhẹ nhàng như thế nếu miền Tây không có mùa nước nổi và An Giang không nằm trong vùng ngập nước tiêu biểu tứ giác Long Xuyên.
Mùa nước nổi tại Búng Bình Thiên là lúc diễn ra các hoạt động khai thác sản vật sôi nổi của cư dân nơi đây. Từ các hướng của 4 địa phận xã, mỗi khi mặt trời thức dậy là họ lại chèo xuồng gõ nhịp giăng lưới bắt cá linh; dũ cây, níu nhành hái bông điên điển, rau nhút. Thả bóng, đặt câu, đặt lợp, kéo vó … bắt cá lau, cá lóc, cua, tôm, ốc, ếch … hay ngâm mình dưới nước để nhổ bông súng, ngắt ngói sen hồng.
Đánh bắt trên Búng Bình Thiên
Điều đáng nói trong những hoạt động, đánh bắt khai thác sản vật tại hồ nước ngọt Búng Bình Thiên đa đều là người Chăm. Cũng như người Việt, họ dùng thuyền, các dụng cụ đánh bắt như lợp, câu, vó … để khai thác sản vật mà mẹ thiên nhiên đã ban tặng.
Giăng câu mùa nước nổi tại ven bờ Búng Bình Thiên
Để trải nghiệm, du ngoạn phong cảnh Búng Bình Thiên, bạn có thể thuê thuyền với mức giá từ 150.000 – 300.000 vnđ/ một người. Mỗi thuyền sẽ chở khoảng 4 đến 10 khách đi tham quan trong khoảng thời gian là 40 phút.
Bình dị trong khung cảnh quê yên bình
Kết hợp với chuyến du ngoạn, bạn có thể tìm đến xóm người Chăm sinh sống gần hồ để tìm hiểu bao nét đẹp văn hóa đa dạng. Đặc biệt là bạn có thể tìm đến những thánh đường Hồi giáo, những ngôi nhà sàn truyền thống có kiến trúc cổ kính, tuyệt đẹp. Ngoài ra bạn có thể thưởng thức những món ăn đặc sản mùa nước nổi của người dân tại đây.
Góc thánh đường của đồng bào Chăm An Giang gần Búng Bình Thiên
Vào dịp lễ 2 tháng 9 hàng năm, người dân tại Búng Bình Thiên để tổ chức lễ hội Liên hoan Văn hóa mùa nước nổi. Ban ngày thì diễn ra rất nhiều trò chơi như đua thuyền, bơi lội, chống xuồng đua, nơm cá,… Về đêm, ở trên mặt hồ sẽ diễn ra hoạt động văn nghệ tại một sân khấu nổi mang đậm chất dân gian.
Lễ hội nhạc nước ở Búng Bình Thiên
Thời điểm lý tưởng thưởng ngoạn Búng Bình Thiên
Bạn có thể đến Búng Bình Thiên bất kỳ mùa nào trong năm, tuy nhiên lý tưởng nhất là nên đúng mùa nước nổi từ khoảng giữa đầu tháng 8 đến cuối tháng 11 dương lịch hàng năm. Đây là khoảng thời gian mà Búng Bình Thiên có cảnh sắc đẹp nhất trong năm, quan trọng đây là thời điểm diễn ra hoạt động đánh bắt sôi nổi nhất.
Di chuyển đến Búng Bình Thiên như thế nào?
Chỉ cách thành phố Châu Đốc khoảng 35km, mất 40 phút để di chuyển nên chuyến hành trình của bạn có thể thực hiện bằng các phương tiện như xe bus, xe máy và xe ô tô.
Bản đồ hướng dẫn đường đi đến Búng Bình Thiên
Cung đường di chuyển rất dễ, chỉ cần bật google map hoặc đi theo hướng huyện An Phú đến Cồn Tiên vào tỉnh lộ 956. Tại đây, bạn chạy thẳng đến thị trấn An Phú đến cửa khẩu Khánh Bình. Đến ngã tư Quốc Thái thì rẽ tiếp độ 2 km là tới Búng Bình Thiên.
Kafin