Collagen là một trong những thành phần quan trọng giúp làn da mịn màng, trẻ hóa và rất tốt cho sức khỏe của chị em phụ nữ. Bên cạnh collagen từ những thực phẩm thì nhiều người hiện còn bổ sung thông qua các thực phẩm chức năng. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn collagen là gì và một số vấn đề liên quan trong bài viết sau đây.
Tìm hiểu collagen là gì?
Collagen là gì, có những loại nào, cấu trúc trong cơ thể người ra sao,… được rất nhiều người thắc mắc. Dưới đây là giải đáp chi tiết.
Khái niệm collagen
Collagen là một loại protein giúp tạo nên các mô liên kết trong cơ thể con người. Bên cạnh công dụng giúp trẻ hóa làn da thì collagen còn được tìm thấy nhiều trong mạch máu, xương, gân, móng tóc, giác mạc,…
Theo nghiên cứu, collagen có dạng sợi, cứng và không hòa tan và là loại protein dồi dào nhất trong cơ thể con người. Nó chiếm đến 30-35% lượng protein trong cơ thể chúng ta. Các phân tử trong collagen được liên kết với nhau để tạo ra những sợi dài, mỏng và hoạt động như các cấu trúc hỗ trợ, neo các tế bào lại với nhau.
Khi cơ thể bị thiếu collagen thì làn da sẽ trở nên sạm màu, hình thành nhiều đốm nâu và nếp nhăn, từ đó quá trình lão hóa xảy ra nhanh hơn. Bên cạnh đó, những cơ quan khác trong cơ thể cũng yếu dần đi và gặp nhiều thương tổn. Do vậy, việc cung cấp cho cơ thể đủ lượng collagen cần thiết là vô cùng quan trọng.
Cấu trúc của collagen trong cơ thể con người
Trong cơ thể người, collagen được tạo thành từ 3 axit amin đó là: Proline, Glycine và Hydroxyproline. Các phân tử giống như một chuỗi xoắn 3 và kết hợp với những phân tử collagen khác trong da để hình thành lên mạng lưới ở lớp hạ bì. Đây chính là lớp bên dưới hạ bì và ở bên trên lớp biểu bì dưới da của chúng ta.
Phân loại collagen
Thành phần của collagen gồm ít nhất 16 loại, trong đó có 4 loại chính mà chúng ta biết đến nhiều nhất, cụ thể:
- Collagen loại I: Loại này được tìm thấy nhiều trong da và chiếm 90% lượng collagen trong cơ thể. Collagen loại I giúp hình thành cấu trúc da, gân, xương, mô liên kết,…
- Collagen loại II: Đây là collagen được làm từ những sợi lỏng lẻo và tìm thấy nhiều trong sụn đàn hồi với chức năng chính là đệm cho các khớp xương. Ngoài ra, loại này còn được tìm thấy trong mắt.
- Collagen loại III: Loại collagen này hỗ trợ cấu trúc của các cơ và động mạch.
- Collagen loại IV: Loại này được tìm thấy trong da, nhưng số lượng ít hơn collagen loại I.
Các nguồn collagen phổ biến
Bản chất trong cơ thể cơ thể collagen có thể tự tổng hợp được. Bên cạnh đó, collagen cũng có nhiều trong các loại thực phẩm hoặc sản phẩm bổ sung.
- Collagen nội sinh: Đây là loại cơ thể tự tổng hợp và có nhiều chức năng quan trọng. Nếu suy giảm lượng collagen nội sinh sẽ gây ra rất nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Collagen ngoại sinh: Đây là collagen tổng hợp, đến từ nguồn bên ngoài và được sử dụng với mục đích y tế, thẩm mỹ hoặc dùng để sửa chữa các mô của cơ thể.
Collagen có tác dụng gì đối với sức khỏe con người?
Như đã nói ở trên, collagen có rất nhiều công dụng đối với sức khỏe, đặc biệt là với phụ nữ. Vậy tác dụng thực sự của collagen là gì?
- Làm đẹp da
Uống collagen có tác dụng gì – công dụng đầu tiên chắc chắn là làm đẹp da, giữ da khỏe mạnh, mịn màng và căng bóng. Collagen được ví như 1 chất keo kết nối những tế bào dưới da nên nó quyết định đến sự săn chắc, đàn hồi của da và giữ da không bị chảy xệ.
Bên cạnh đó, collagen giúp da đẹp hơn, mịn màng hơn, những nếp nhăn, ngăn chặn vết chân chim xuất hiện và đẩy lùi quá trình lão hóa, mang đến bạn một là da rạng rỡ.
- Hỗ trợ xương chắc khỏe
Khi lớn tuổi, nguy cơ mắc các bệnh về xương khớp như thoái hóa khớp, viêm khớp,… sẽ cao hơn do lúc này collagen đã suy giảm. Trong khi đó, collagen lại đóng vai trò đối với sụn khớp, giúp bảo vệ và giúp xương khớp dẻo dai hơn. Vậy nên việc bổ sung đủ collagen sẽ giúp xương chắc khỏe, giảm đau do viêm khớp gây ra.
- Tốt cho tóc và móng
Collagen có nhiều trong chất sừng của tóc và móng tay, móng chất. Công dụng chính là hỗ trợ hoạt động của chất sừng, giúp tóc móng khỏe mạnh. Do vậy, nếu cơ thể có đủ collagen thì sẽ giúp tóc bóng mượt, nhanh dài, móng chắc khỏe, không bị gãy.
- Tốt cho hệ tim mạch
Khi cơ thể có đủ collagen thì sẽ dễ dàng sản sinh ra các mạch máu và tăng cường chức năng cho những mạch máu này. Từ đó giúp bạn phòng ngừa những bệnh lý như nhồi máu cơ tim, xơ cứng động mạch, tăng huyết áp,…
- Tăng cường thị giác
Collagen dạng kết tinh có nhiều trong thủy tinh thể và giác mạc của chúng ta. Khi lớn tuổi, lượng collagen giảm dần khiến mắt nhìn mờ hoặc bị đục thủy tinh thể, giác mạc hoạt động kém hơn. Lúc này, bổ sung collagen là quan trọng để giữ mắt luôn sáng khỏe, không bị tổn thương.
- Làm lành vết thương
Làn da bị tổn thương và có nhiều sẹo chủ yếu là do liên kết tự nhiên, elastin bị đứt gãy. Lúc này collagen sẽ có công dụng sản sinh ra những tế bào mới để giúp da phục hồi nhanh hơn, vết thâm sẹo mờ dần, trả lại bạn làn da đều màu.
- Tăng cường hệ miễn dịch
Uống collagen có thể giúp cơ thể tăng hoạt động của những vi khuẩn có lợi, nâng cao hệ miễn dịch của cơ thể. Ngoài ra, sử dụng collagen đúng cách cũng giúp làn da luôn căng mịn, não bộ hoạt động tốt hơn.
Vì sao collagen bị mất đi?
Với những thông tin ở trên chắc chắn bạn đã hiểu được collagen là gì cũng như những chức năng quan trọng. Vậy có bao giờ bạn tự hỏi vì sao collagen trong cơ thể chúng ta lại mất đi hay chưa? Thực tế cho thấy có rất nhiều lý do khiến hàm lượng trong cơ thể suy giảm, trong đó yếu tố hàng đầu chính là tuổi tác và lối sống.
- Yếu tố tuổi tác: Collagen trong cơ thể thường sẽ mất đi theo thời gian, ngoài ra yếu tố di truyền cũng ảnh hưởng đến tốc độ suy thoái. Khi collagen mất đi, cơ thể sẽ sản xuất ra một loại khác nhưng chất lượng thấp hơn, không đủ đáp ứng cơ thể.
- Hút thuốc lá: Những chất hóa học trong khói thuốc có thể làm phá hủy collagen cũng như elastin trong da. Ngoài ram nicotine cũng thu hẹp mạch máu ở lớp ngoài của da và khiến da bị tổn thương. Những người hút nhiều thuốc da sẽ thường nhăn nheo, sạm nám.
- Tiêu thụ nhiều đường: Ăn nhiều đường làm tăng glycation – quá trình đường trong máu gắn vào protein giúp tạo AGEs. AGEs có thể làm hỏng protein và khiến collagen bị khô, yếu và giòn hơn.
- Ánh nắng mặt trời: Tia cực tím có trong ánh nắng mặt trời khiến collagen bị hỏng nhanh hơn, đồng thời làm tổn thương collagen ở hạ bì, làm da xuất hiện nhiều nếp nhăn.
- Rối loạn tự miễn: Một số rối loạn tự miễn gây ra nhiều kháng thể nhắm vào collagen và những thay đổi di truyền ảnh hưởng đến chất nền ngoại bào. Collagen mới tạo ra có thể thấp hơn hoặc bị đột biến gây rối loạn chức năng trong cơ thể.
Hướng dẫn bổ sung collagen cho cơ thể hiệu quả
Hiện nay, để giúp tăng cường collagen trong cơ thể, bạn có thể ăn thêm nhiều thực phẩm chứa collagen hoặc dùng những sản phẩm bổ sung.
Thực phẩm giàu collagen
Theo các chuyên gia, có rất nhiều thực phẩm có lượng collagen dồi dào, đó là những loại chứa nhiều protein. Ngoài ra, bạn cũng nên bổ sung thêm vitamin E, C cũng giúp tăng hiệu quả của collagen trong cơ thể.
Một số thực phẩm giàu collagen bạn có thể bổ sung cho cơ thể bao gồm:
- Lòng trắng trứng: Lòng trắng có chứa hàm lượng lớn proline, đây là một loại amino acid quan trọng giúp đẩy mạnh quá trình sản sinh collagen trong cơ thể.
- Thịt gà: Thịt gà chứa protein là carnosine giúp làm chậm quá trình biến đổi collagen. Ngoài ra, chất này cũng tăng độ đàn hồi của da và giúp hỗ trợ xương chắc khỏe.
- Nước hầm xương: Nước hầm xương chứa rất nhiều collagen được nấu chín. Ngoài ra, chất gelatin từ collagen có trong nước hầm xương cũng giúp kháng viêm cực tốt, ngăn ngừa lão hóa da.
- Rau màu xanh đậm: Bạn có thể ăn thêm rau ngót, súp lơ, rau cải,… đây là những thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, hỗ trợ quá trình sản sinh collagen trong cơ thể.
- Hạt điều: Thành phần của hạt điều rất giàu protein, lipid, magie, sắt, đồng, kẽm,… Những chất này đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo collagen.
- Cá: Collagen có trong cá rất dễ hấp thu, đồng thời cá cũng chứa axit amin, proline tốt cho da, xương khớp, mạch máu, hệ tiêu hóa cũng như tóc và móng.
Tăng cường collagen bằng thực phẩm chức năng
Collagen tự nhiên thường có kết cấu phân tử lớn nên việc cơ thể hấp thụ sẽ hơi khó khăn. Vì thế bạn nên uống bổ sung những thực phẩm chức năng để giúp tăng cường collagen cho cơ thể. Các sản phẩm hiện nay thường có phân tử collagen khá nhỏ, dễ hấp thu và có nhiều dạng khác nhau:
- Collagen dạng viên uống: Loại này có hình dạng giống viên thuốc con nhộng. Mỗi viên được tính toán chính xác hàm lượng các dưỡng chất để đảm bảo tối đa công dụng khi đi vào cơ thể. Hiện nay, có nhiều thương hiệu collagen dạng uống đến từ Mỹ, Hàn Quốc, Nhật và cả Việt Nam.
- Nước uống collagen: Sản phẩm có dạng nước uống, thể lỏng và được người tiêu dùng yêu thích. Đây cũng là dòng collagen được chuyên gia khuyên dùng vì an toàn, hiệu quả nhanh chóng, dễ dàng bảo quản.
- Bột collagen: Bột collagen được chia thành gói nhỏ và khi dùng sẽ pha với một lượng nước phù hợp.
- Gel collagen: Collagen dạng gel thường được sử dụng bằng cách dùng trực tiếp trên da và được hấp thụ khá nhanh.
Mỗi loại collagen sẽ có ưu nhược điểm riêng và phù hợp với nhu cầu của mỗi người. Bạn có thể tham khảo những gợi ý ở trên và chọn lựa sản phẩm phù hợp với nhất với mình.
Những thắc mắc thường gặp khi bổ sung collagen
Collagen là gì, tác dụng ra sao, bổ sung thế nào đã được thông tin chi tiết đến bạn đọc. Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều thắc mắc từ người dùng về sản phẩm này. Để giúp độc giả hiểu rõ hơn, bác sĩ Nguyễn Phượng – chuyên gia của Dr Vitamin sẽ giải đáp chi tiết những câu hỏi xung quanh collagen, đặc biệt là vấn đề bổ sung collagen bằng thực phẩm chức năng.
Uống collagen có tốt không?
Uống collagen, bổ sung collagen mang đến rất nhiều lợi ích cho sức khỏe và sắc đẹp như chúng tôi đã liệt kê ở trên. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bạn cần chọn những sản phẩm đến từ thương hiệu uy tín, dùng đúng hướng dẫn và đúng mục đích.
Nên uống collagen lúc nào?
Thời điểm uống collagen rất quan trọng, vậy uống collagen lúc nào tốt nhất?
- Với sản phẩm dạng viên: Nên uống trước khi ăn sáng 30 phút và trước khi đi ngủ 30 phút.
- Với collagen dạng nước: Nên dùng trước khi ăn 30 phút hoặc 1 giờ trước khi đi ngủ.
Các chuyên gia khuyên tốt nhất là bạn nên uống vào buổi sáng khi bụng đói, nó sẽ giúp bạn có tinh thần sảng khoái, tươi vui suốt cả ngày. Trong khi đó, uống vào buổi tối giúp bạn ngủ ngon hơn, cơ thể dễ hấp thu hơn. Từ đó sẽ tăng cường hiệu quả khi dùng sản phẩm.
Hàm lượng collagen đủ cho cơ thể là bao nhiêu?
Tùy theo cơ thể, thể trạng mỗi người mà mức độ hấp thu collagen sẽ khác nhau. Nếu như lạm dụng dùng quá nhiều thì sẽ gây lãng phí mà kết quả cũng không như ý muốn.
Tốt hơn hết bạn hãy đọc kỹ hướng dẫn sử dụng, dùng theo đúng chỉ dẫn và có thể tham khảo ý kiến chuyên gia để được tư vấn liệu trình phù hợp nhất.
Mức độ an toàn khi dùng collagen là gì?
Trong một số trường hợp sau, bạn cần lưu ý để đảm bảo an toàn khi sử dụng collagen.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú: Không có thông tin về việc dùng collagen trong giai đoạn này, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ nếu muốn sử dụng.
- Với bệnh nhân sắp phẫu thuật: Ngừng sử dụng collagen trước 2 tuần nếu cần thực hiện phẫu thuật.
- Với người dị ứng trứng, thịt gà: Những đối tượng này không nên dùng collagen loại II vì có thể gây ra một số phản ứng trên cơ thể.
Uống bổ sung collagen có gây tác dụng phụ không?
Hiện nay chưa có nhiều thông tin về tác dụng phụ trong quá trình dùng collagen. Tuy nhiên một số ít trường hợp có thể bị dị ứng và gặp một số triệu chứng như: Buồn nôn, tiêu chảy, ợ nóng, buồn ngủ, táo bón, nhức đầu,….
Lưu ý rằng không phải ai cũng gặp các tác dụng phụ này. Bạn cũng nên tham khảo ý kiến bác sĩ, chuyên gia để được hướng dẫn chi tiết hơn các xử trí nếu bị những phản ứng không mong muốn.
Một số lưu ý khi sử dụng collagen để đảm bảo an toàn
Bổ sung collagen là cần thiết, đặc biệt là với chị em phụ nữ. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn, sản phẩm phát huy hết công dụng, bạn cần lưu ý:
- Mẹ bầu, mẹ sau sinh muốn dùng collagen cần tham khảo ý kiến của bác sĩ, không tự ý dùng.
- Nếu đang điều trị bệnh và dùng bất kỳ loại thuốc nào thì cần hỏi ý kiến chuyên gia xem có thể dùng collagen được hay không.
- Nếu dị ứng với bất kỳ thành phần nào có trong sản phẩm collagen thì không sử dụng.
- Lựa mua collagen ở những địa chỉ uy tín, kiểm tra thật kỹ trước và sau khi mua hàng.
- Tác dụng của collagen trên mỗi người là khác nhau, phụ thuộc vào phần lớn cơ địa, do đó bạn hãy kiên trì dùng đúng theo hướng dẫn.
Hy vọng qua những thông tin trên đây bạn đã biết được collagen là gì, công dụng, cách dùng, cách bổ sung ra sao. Có thể nói, collagen rất quan trọng đối với sức khỏe và sắc đẹp, do vậy bạn hãy chú trọng và bổ sung đủ lượng cần thiết cho cơ thể để luôn khỏe mạnh, rạng rỡ và tự tin. Chúc bạn luôn vui khỏe.