Đau đầu, sổ mũi, rát họng là một trong các dấu hiệu của bệnh viêm xoang, viêm họng, cảm lạnh hoặc cảm cúm. Tình trạng đau đầu, rát họng kéo dài mà không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ để lại biến chứng gây nguy hiểm cho sức khỏe. Bài viết dưới đây, chúng tôi xin chia sẻ với bạn về nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị hiệu quả chứng đau đầu rát họng.
Nguyên nhân gây đau đầu rát họng
Đau đầu, sổ mũi, rát họng kéo dài sẽ khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi, khó chịu và mất tập trung trong công việc. Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến:
Ô nhiễm môi trường
Hiện nay ở các thành phố lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh thường xuyên có chỉ số bụi không khí ở mức cao. Ô nhiễm không khí kéo dài đã gây ra những tác động nghiêm trọng đối với sức khỏe con người, đặc biệt là ảnh hưởng tới đường hô hấp dẫn tới tình trạng đau đầu rát họng, sổ mũi.
Hút thuốc lá
Người hút thuốc hoặc tiếp xúc với môi trường khói thuốc rất dễ bị đau đầu rát họng, ho, thậm chí còn làm giảm hệ miễn dịch. Nếu hút thuốc thường xuyên, tình trạng rát họng, ho kéo dài sẽ trở thành mãn tính khó chữa trị hơn.
Thay đổi thời tiết
Vào thời điểm thời tiết giao mùa, nhiệt độ thay đổi đột ngột từ nóng sang lạnh hoặc từ lạnh sang nóng khiến cho cơ thể không thích ứng kịp cũng là một trong những nguyên nhân gây đau đầu, sổ mũi, rát họng.
Tiền sử viêm xoang
Viêm xoang là bệnh lý hô hấp phổ biến, xảy ra ở mọi đối tượng. Viêm xoang thường xuất hiện với các triệu chứng đau đầu, rát họng, sốt kèm theo sổ mũi. Các triệu chứng của bệnh xuất hiện trong một thời gian ngắn và tự mất đi. Nhưng với những trường hợp nặng cần phải sử dụng thuốc để chữa trị dứt điểm.
Bệnh trào ngược dạ dày
Những người bị trào ngược dạ dày cũng sẽ dẫn đến tình trạng rát họng, do lớp niêm mạc ở cổ họng bị tổn thương bởi tiếp xúc với axit.
Triệu chứng đau đầu kèm sổ mũi, rát họng là dấu hiệu của bệnh gì?
Khi người bệnh bị đau đầu, sổ mũi, rát họng kéo dài là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh dưới đây:
Viêm xoang
Viêm xoang là tình trạng các xoang xung quanh mũi bị viêm, có thể do dị ứng hoặc nhiễm virus/vi khuẩn. Viêm xoang mũi ban đầu sẽ có triệu chứng sổ mũi và hắt hơi. Tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn, ngoài sổ mũi, hắt hơi người bệnh còn có triệu chứng khác như nghẹt mũi, đau đầu, ho, sốt,…
Nguyên nhân dẫn đến các triệu chứng trên là do các mô lót xoang bị phù nề, cản trở quá trình lưu dịch.
Viêm họng
Đau đầu, rát họng, sốt cũng là một trong các dấu hiệu của bệnh viêm họng. Nguyên dân dẫn đến là do các loại virus/vi khuẩn làm cho họng bị nhiễm trùng, sưng và đau nhức. Ngoài ra bệnh viêm họng còn khiến người bệnh mệt mỏi, sốt, chóng mặt và đau đầu.
Viêm họng không quá nguy hiểm, chỉ cần điều trị đúng cách, sau vài ngày bệnh có thể khỏi. Tuy nhiên, nếu để lâu sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm khác như viêm tai giữa, viêm phổi hay áp xe.
Viêm amidan
Viêm amidan là một dạng nhiễm trùng cổ họng do một số loại virus gây nên như adenovirus, virus herpes, virus cúm, virus Epstein – Barr… hoặc do liên cầu khuẩn nhóm A. Amidan bị viêm có thể xảy ra với bất kỳ đối tượng nào, tuy nhiên ở trẻ nhỏ thường dễ mắc hơn.
Triệu chứng của viêm amidan gồm mệt mỏi, ăn không ngon miệng, nuốt nước bọt cũng có thể bị đau, nặng hơn có thể kèm theo sốt, đau đầu, ù tai…
Cảm cúm
Bệnh cảm cúm do virus cúm A, B hoặc C gây ra với các triệu chứng như sốt cao, hắt hơi, chảy nước mũi, rát họng, đau đầu,… Virus cúm thường lây lan qua đường dịch tiết của người bệnh khi hắt xì, ho hoặc nói chuyện.
Cảm lạnh
Cảm lạnh và cảm cúm có nhiều triệu chứng giống nhau vì đều do virus gây ra nên nhiều người vẫn hay nhầm lẫn. Tuy nhiên chúng lại có những điểm khác nhau, cảm lạnh sẽ có triệu chứng nhẹ hơn so với cảm cúm. Triệu chứng của cảm lạnh là sổ mũi, nghẹt mũi, chảy nước mắt, đau đầu, mất vị giác,… Bệnh sẽ thường xuyên xảy ra khi thay đổi thời tiết đột ngột từ nóng chuyển sang lạnh.
Sốt siêu vi
Sốt siêu vi thường gặp phải ở trẻ nhỏ với triệu chứng đặc trưng là sốt cao. Ngoài ra còn kèm theo một số triệu chứng khác như mỏi người, khô miệng, rát họng, nổi ban. Nếu được điều trị kịp thời và đúng cách sốt siêu vi sẽ giảm trong vòng 3-5 ngày.
Đau đầu rát họng kéo dài có nguy hiểm không?
Đau đầu rát họng, sốt sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, công việc của người bệnh. Tình trạng trên kéo dài không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như:
- Gây viêm tai giữa: Vì tai, mũi, họng thông nhau nên nếu để tình trạng bệnh kéo dài không chỉ làm mũi, họng bị ảnh hưởng mà còn gây nguy hiểm và dẫn đến viêm tai giữa nhất là đối với trẻ nhỏ.
- Gây viêm đường thanh quản: Rát họng, ho, nhức đầu lâu ngày trở thành mãn tính sẽ tác động đến dây thanh quản. Ảnh hưởng tới cuộc sống hàng ngày, thậm chí còn gây khó thở, nói không thành tiếng. Nguy hiểm hơn là bệnh có thể dẫn đến mất giọng.
- Nguy cơ gây ung thư vòm họng: Để tình trạng đau đầu, sổ mũi, rát họng kéo dài không được chữa trị kịp thời sẽ gây nên biến chứng nguy hiểm là bệnh ung thư vòm họng.
Xem thêm
Đau đầu sau tai: Nguyên nhân và hướng điều trị tốt nhất cho người bệnh
Cách điều trị đau đầu rát họng hiệu quả
Để điều trị triệu chứng đau đầu rát họng hiệu quả nhất, người bệnh cần xác định đúng bệnh cụ thể để từ đó có phương pháp chữa trị phù hợp.
Sử dụng thuốc Tây y
Thuốc Tây y trị đau đầu, rát họng, sổ mũi thường sẽ làm giảm triệu chứng nhanh chóng và hiệu quả cao. Dưới đây là các loại thuốc Tây y giúp giảm đau đầu rát họng, sổ mũi:
- Thuốc kháng sinh: Thuốc kháng sinh sử dụng khi đau họng và sổ mũi do vi khuẩn gây ra, có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn và giảm nhiễm trùng, cải thiện các triệu chứng của bệnh.
- Thuốc kháng viêm, giảm đau: Thành phần của thuốc thường chứa các hoạt chất như: Acetaminophen, Ibuprofen, Aspirin, Naproxen… Có tác dụng chống viêm, giảm nhanh các cơn đau đầu mệt mỏi.
- Thuốc xịt rửa mũi: Thuốc xịt rửa mũi có tác dụng giảm viêm, phù nề và loại bỏ dịch tiết trong mũi. Một số loại thường được dùng như: Pseudoephedrine, Fexofenadine, Loratadine, Cetirizine…
- Thuốc chống dị ứng: Các trường hợp như cảm lạnh, viêm họng, viêm xoang hay viêm mũi dị ứng có thể dùng thuốc chống dị ứng. Tác dụng giảm ho, phát ban, sổ mũi, rát họng.
Sử dụng thuốc Đông y
Nếu quá lạm dụng thuốc Tây y có thể gây ra một số tác dụng không mong muốn khi sử dụng. Vì vậy, người bệnh có thể sử dụng thuốc Đông y để đem lại hiệu quả tích cực và an toàn. Một số bài thuốc Đông y điều trị các triệu chứng đau đầu, rát họng, sổ mũi:
- Bài thuốc số 1
Chuẩn bị: Sinh địa, kinh giới, liên kiều, bàng tử, cương tàm, huyền sâm mỗi vị 12g; kim ngân 20g; cát cánh 4g.
Cách làm: Người bệnh đem sắc chung các vị thuốc sau đó chắt lấy nước uống mỗi ngày vào buối sáng và tối.
- Bài thuốc số 2
Chuẩn bị: Hoa hồng bạch, xuyên khung, vỏ quế, kinh giới, lá chanh, tía tô và bạch chỉ mỗi thứ 10g.
Cách làm: Người bệnh đem sắc cho nóng rồi đổ ra bát và xông mũi trong 15 – 20 phút.
- Bài thuốc gia truyền Đỗ Minh Đường:
Bài thuốc được nghiên cứu và bào chế theo công thức bí truyền của dòng họ, đặc trị bệnh viêm xoang, viêm mũi dị ứng.
Liệu trình:
- Trị viêm xoang/viêm mũi dị ứng. Thành phần gồm: Sài hồ, bồ công anh, bách bộ, kim ngân cành, tơ hồng xanh,…
- Cao thuốc tiêu viêm giải độc. Thành phần: Kim ngân hoa, hạ khô thảo, thục địa, bạc hà, sinh địa,…
- Thuốc xịt viêm xoang. Thành phần: Đương quy, cây giao, xích thược, cây xuyến chi
Cách làm: Cả 3 loại thuốc đều được điều chế sẵn thành các chế phẩm viên hoàn, cao đặc và dung dịch xịt rất dễ sử dụng.
Bài thuốc của Tổ hợp Y tế cổ truyền Biện chứng Quân Dân 102:
Đây là bài thuốc điều trị viêm họng, viêm amidan, ho. Liệu trình được chia thành 3 giai đoạn tương ứng với 3 bài thuốc:
Giai đoạn 1: Điều trị triệu chứng
- Thành phần: Liên kiều, thanh đại diệp, bồ công anh, kim ngân hoa, tang diệp, diếp cá, tang bạch bì…
- Thời gian sử dụng: Từ 1 – 2 tuần
Giai đoạn 2: Điều trị căn nguyên
- Thành phần: Liên kiều, bạc hà, hoàng kỳ, bạch truật, quất hồng bì, hoài sơn, cam thảo, bạch truật, ý dĩ, hoài sơn…
- Thời gian sử dụng: 2 tháng
Giai đoạn 3: Điều trị phục hồi
- Thành phần: Cam thảo, bách bộ, phật thủ, kim ngân, liên kiều, thục địa, kỷ tử, ngũ vị tử…..
- Thời gian sử dụng: Từ 1 – 2 tháng
Bài thuốc Nhất Nam Định Tâm Khang điều trị đau đầu của Nhất Nam Y Viện:
Được kết hợp từ 3 bài thuốc là: Nhất Nam Định Tâm Hoàn, Nhất Nam Dưỡng Tâm Thận, Nhất Nam Dưỡng Tâm Huyết.
- Thành phần: Bá tử nhân, táo nhân, lạc tiên, phù tiểu mạch, bành vôi, tầm gửi, trám đen, tắng tó, bạch quả, đẳng sâm, đương quy, hoàng kỳ, bạch truật, long nhãn, kiện trí, phục thần, dài hồ, huyền sâm, thiên môn, đan sâm, mạch môn, sinh địa, thiên ma.
- Cách dùng: Người bệnh sắc uống 1 – 2 lần vào buổi sáng hoặc tối.
Chữa bằng mẹo dân gian
Đau đầu nên làm gì? Ngoài sử dụng thuốc, người bệnh có thể chữa đau đầu rát họng, sổ mũi bằng mẹo dân gian tại nhà.
- Mật ong: Được áp dụng để chữa ho, giảm rát họng với khả năng làm dịu cổ họng sưng đau. Người bệnh chỉ cần pha 1-2 muỗng mật ong với nước ấm để uống hoặc ngậm trực tiếp. Sử dụng đều đặn 3-5 ngày sẽ làm giảm tình trạng rát họng.
- Uống trà gừng: Uống trà gừng có thể làm giảm sưng đỏ và rát ở cổ họng. Ngoài ra trà gừng còn có tác dụng giảm chóng mặt và đau đầu rất tốt.
- Cháo tía tô: Người bệnh bị cảm cúm hay cảm lạnh có thể dùng tía tô để điều trị vì tía tô có tính ấm, vị cay giúp kháng khuẩn hiệu quả.
- Tắm nước ấm: Giúp thư giãn các mạch máu ngoại vi, đem lại cảm giác dễ chịu. Ngoài ra tắm nước ấm còn hỗ trợ giải cảm và giảm căng thẳng, mệt mỏi.
Người bệnh chữa đau đầu sổ mũi rát họng ở đâu?
Mặc dù tình trạng đau đầu sổ mũi, rát họng không gây nguy hiểm đến tính mạng, tuy nhiên nếu không được chữa trị kịp thời sẽ dẫn đến các bệnh nguy hại cho sức khỏe. Dưới đây là một số địa chỉ khám và chữa bệnh uy tín được nhiều người lựa chọn:
- Bệnh viện Tai Mũi Họng TW: Chuyên khám và chữa các bệnh về Tai Mũi Họng với đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao cùng trang thiết bị y tế hiện đại. Địa chỉ: Số 78 Đường Giải Phóng, Quận Đống Đa, Thành phố Hà Nội. Người bệnh có thể liên hệ qua hotline: 024 3868 6050.
- Khoa Tai Mũi Họng – Bệnh viện Bạch Mai: Bệnh viện Bạch Mai là bệnh viện lớn, uy tín, đội ngũ bác sĩ nhiều năm kinh nghiệm. Hệ thống nội soi Tai Mũi Họng đầy đủ, hiện đại đáp ứng tốt nhu cầu khám chữa bệnh của mọi người. Địa chỉ số 78, đường Giải Phóng, Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội. Người bệnh có thể liên hệ qua hotline: 024 3869 3731.
- Nhà thuốc Đỗ Minh Đường: Nhà thuốc với hơn 150 năm kinh nghiệm trong chữa bệnh về đường hô hấp bằng phương pháp Đông y. Đã có hàng nghìn bệnh nhân chữa khỏi và không bị tái phát trở lại. Trụ sở chính: Số 37A ngõ 97 Văn Cao, phường Liễu Giai, Ba Đình, Hà Nội (Hotline liên hệ: 024 6253 6649); Cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh: Số 100 Đường D1, Phường 25, Quận Bình Thạnh, TP.HCM (Hotline liên hệ: 0938 449 7680).
- Tổ hợp Y Tế cổ truyền Biện chứng Quân dân 102: Tại đây lấy điều trị YHCT làm gốc, kết hợp với vật lý trị liệu, Tây y để nâng cao hiệu quả và khả năng tự chữa lành của cơ thể. Dù không sử dụng các biện pháp xâm lấn nhưng vẫn đem lại hiệu quả cao kể cả đối với các bệnh lý cấp, mãn tính khác nhau. Trụ sở chính: Biệt thự B31, ngõ 70 Nguyễn Thị Định, Thanh Xuân, Hà Nội (Hotline liên hệ: 024 7109 6699); Cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh: Số 145 Hoa Lan, Phường 2, Quận Phú Nhuận, TP.HCM (Hotline liên hệ: 028 7109 6699).
- Nhất Nam Y Viện: Là nơi cung cấp các dịch vụ khám chữa bệnh theo hướng YHCT với các bác sĩ chuyên môn đầu ngành. Đơn vị là nơi đưa những bài thuốc từ Thái Y Viện Triều Nguyễn đến gần với người bệnh hơn để giúp bệnh nhân đạt kết quả điều trị tốt nhất. Hiện nay Nhất Nam Y Viện đang có địa chỉ trụ sở chính tại: Ngõ 168 Nguyễn Khánh Toàn, quận Cầu Giấy, Hà Nội (Liên hệ: 02485851102) và cơ sở đường 34, An Khánh, Thủ Đức (HCM), liên hệ: 02862791102.
Các biện pháp ngăn ngừa đau đầu, sổ mũi, rát họng
Để ngăn ngừa đau đầu, sổ mũi, rát họng người bệnh cần lưu ý một số vấn đề để bảo vệ sức khỏe như:
- Ăn uống khoa học kết hợp với tập thể dục sẽ giúp cơ thể tăng cường sức đề kháng để chống chọi với các loại virus/vi khuẩn.
- Hàng ngày chúng ta phải tiếp xúc với môi trường khói bụi, vì vậy vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý sẽ giúp ngăn ngừa các vi khuẩn gây bệnh.
- Vệ sinh môi trường sống, thường xuyên quét dọn nhà cửa, nơi làm việc. Khi ra đường bạn nên đeo khẩu trang để hạn chế vi khuẩn tấn công.
- Giữ ấm cơ thể vào mùa lạnh, đặc biệt đối với người bệnh bị viêm xoang. Với thời tiết lạnh bạn cần giữ ấm những vị trí như vùng cổ, vùng đầu, mũi.
Trên đây là thông tin người bệnh cần biết về tình trạng đau đầu rát họng, sổ mũi. Hy vọng bài viết sẽ giúp ích cho người bệnh để sớm đánh giá được tình trạng và hướng điều trị một cách hiệu quả.