Rate this post
Không khó để tìm thấy một chai dầu thực vật hydro hóa trong căn bếp của mỗi gia đình Việt. Nó có thực sự an toàn và “tốt cho tim mạch” như truyền thông, quảng cáo? Những tác hại tiềm ẩn của nó ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng thế nào? Hãy cùng mình tìm hiểu tường tận nhé!
1. Dầu thực vật hydro hóa là gì?
Đây là loại dầu ăn có nguồn gốc được ép từ các loại hạt như: oliu, hoa hướng dương, đậu nành, đậu phộng,… và cho qua quá trình hydro hóa. Quá trình này sẽ làm mất đi hàm lượng dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, đồng thời sản sinh chất béo chuyển hóa (trans fat) – axit béo không no, rất có hại cho cơ thể. Loại dầu ăn đã được tinh chế này có màu vàng, rất dễ tìm thấy trên thị trường hay trong căn bếp của mỗi gia đình Việt.
Chất béo chuyển hóa này có mặt trong nhiều thực phẩm, điển hình là:
-
Bơ thực vật (margarine)
-
Dầu thực vật bị hydro hóa
-
Tất cả những món ăn được chiên xào hoặc nướng bằng dầu thực vật hydro hóa: gà chiên, khoai tây chiên, chả giò, rau muống xào tỏi,…
-
Bắp rang bơ, bắp xào
-
Các loại bánh kẹo ngọt
-
Các loại snack, khoai tây chiên được sản xuất công nghiệp
2. Tác hại của dầu thực vật hydro hóa
Trong quá trình hydro hóa, dầu thực vật sẽ sản sinh ra chất béo chuyển hóa. Đây loại axit béo làm cản trở quá trình trao đổi chất của cơ thể, có tác động tiêu cực đến sức khỏe người dùng như:
2.1. Có hại cho sức khỏe tim mạch
Chất béo chuyển hóa có trong dầu thực vật hydro hóa đã được chứng minh làm gia tăng nồng độ cholesterol xấu trong khi làm giảm nồng độ cholesterol tốt trong máu. Đây chính là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch, giảm lưu thông máu nuôi tim dẫn đến những cơn đau thắt ngực, đột quỵ, nhồi máu cơ tim, các bệnh tim mạch và nan y khác.
2.2. Gây béo phì nhanh chóng và tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường
Nhiều nghiên cứu cho rằng, việc tiêu thụ chất béo chuyển hóa làm tăng nguy cơ kháng insulin – một loại hormone điều chỉnh lượng đường trong máu – làm cho chúng không hoạt động được, từ đó khiến cho lượng đường trong máu tăng mà không được kiểm soát, dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2.
2.3. Hư hại hệ miễn dịch, tăng tình trạng viêm trong cơ thể
Tuy viêm cấp tính là phản ứng miễn dịch bình thường của cơ thể trước bệnh tật và nhiễm trùng, nhưng nhiều nghiên cứu cho rằng việc tiêu thụ quá nhiều chất béo chuyển hóa làm tăng dấu hiệu viêm nhiễm của cơ thể, có thể dẫn đến viêm mãn tính – đây là yếu tố góp phần gây ra các bệnh mãn tính, ung thư.
3. Lý do người ta hydro hóa dầu thực vật
3.1. Gia tăng hương vị món ăn
Có phải những chiếc đùi gà được chiên giòn rụm hay bắp xào được xào bằng bơ thực vật sẽ luôn thơm ngon, hấp dẫn bạn hơn là đem chúng đi hấp, đi luộc không?
3.2. Làm tăng thời hạn sử dụng
Nếu dầu thực vật nguyên chất có thời hạn sử dụng từ 3 – 6 tháng thì loại dầu thực vật đã qua quá trình hydro hóa có hạn sử dụng lên đến hơn 2 năm. Và khi sản phẩm ít hư hỏng thì dễ bảo quản, dễ bán, dễ phân phối hơn. Đó là lý do tại sao chúng ta dễ dàng mua được những chai dầu ăn độc hại đó ở bất kỳ tiệm tạp hóa nào.
3.3. Làm gia tăng thể tích
Quá trình hydro hóa giúp làm tăng thể tích dầu thực vật. Từ đó sản phẩm bán ra có giá thành rẻ hơn, doanh số cao hơn, lợi nhuận nhiều hơn.
4. Làm gì để bảo vệ sức khỏe trước dầu thực vật hydro hóa?
Theo lời khuyên của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, lượng calo đến từ chất béo chuyển hóa chúng ta nạp vào cơ thể mỗi ngày không nên quá 1% tổng mức năng lượng cơ thể cần. Vì vậy chúng ta cần hạn chế tối đa lượng chất béo xấu này đi vào cơ thể bằng cách:
Xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, eat clean: Bổ sung các loại cây họ đậu, yến mạch, rau xanh,… sẽ giúp cơ thể sản xuất chất chống oxy hóa và chất chống viêm nhiễm, chống lại tác hại của chất béo chuyển hóa lên cơ thể.
Thay thế chất béo không tốt thành chất béo tốt: Quả bơ, hạt hạnh nhân, hạt điều, hạt óc chó, hạt đậu phộng, hạt mè, hạt hướng dương, dầu oliu hay những loại dầu được ép từ những loại hạt kể trên, có nguồn gốc từ thực vật, và không qua quá trình hydro hóa.
Bên cạnh đó, sử dụng nồi chiên không dầu cũng là cách hiệu quả để cắt giảm lượng dầu ăn nạp vào cơ thể mà hương vị và màu sắc của món ăn vẫn tương tự như khi chiên rán bằng cách truyền thống.
Xem thêm: Nồi chiên không dầu có tốt và đáng mua không?
Vậy vì sao loại dầu ăn này có nhiều tác hại cho sức khỏe đến vậy mà vẫn được sản xuất và sử dụng rộng rãi? Tất cả là do lợi nhuận và chiêu trò marketing – từ lâu đã ăn sâu vào tiềm thức mỗi chúng ta. Hãy là người tiêu dùng khó tính và thông minh, để các doanh nghiệp, các nhà sản xuất phải thay đổi trong tương lai nhé!