Trong thời đại kỹ thuật số, hầu hết chúng ta đều đã quen với việc xóa dữ liệu, từ những bức ảnh gia đình trên iCloud cho đến các email công việc. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi rằng những dữ liệu cá nhân của mình đã đi đâu và chúng có thực sự đã được “xóa” hay chưa.
Nhiều người có thể ngạc nhiên khi biết rằng, các dữ liệu mà họ đã ấn xóa sẽ vẫn còn tồn tại. Không ít trường hợp người dùng xóa nhầm những tệp tin, hình ảnh hay video mà họ không thực sự muốn xóa. Do đó, đây là một tin tốt vì bạn vẫn có thể cứu vớt lại phần nào dữ liệu của mình.
Nhưng đây cũng là một tin xấu khi hầu hết mọi người không nghĩ nhiều về những tệp đã xóa trừ khi họ cần khôi phục chúng. Vì thế, họ không nhận ra rằng dữ liệu cá nhân của mình chưa thực sự biến mất. Nếu có tin tặc muốn chiếm các tệp dữ liệu đó thì sao? Chúng có làm được không? Và làm sao để người dùng ngăn chặn việc này?
Điều gì xảy ra khi bạn xóa một tệp dữ liệu trên Internet?
Dữ liệu đều trong trạng thái “có sẵn để ghi đè” trên bất kỳ hệ thống nào mà nó được lưu trữ. Nếu bạn xóa một email, một bức hình hoặc một tệp, vị trí mà dữ liệu đó tồn tại trên đĩa sẽ được ghi đè lên bằng dữ liệu mới trong tương lai.
Nếu bạn có quyền kiểm soát toàn bộ hệ thống, thì bạn mới có thể đảm bảo dữ liệu thực sự biến mất. Tuy nhiên nếu dữ liệu của bạn đã từng được tải lên Internet, nó sẽ được truyền qua nhiều máy chủ khác nhau và không có gì đảm bảo rằng các máy chủ đó đều sẽ xóa dữ liệu cho bạn.
Một số hệ thống sẽ tiếp tục lưu trữ dữ liệu cho đến khi ổ đĩa đầy, sau đó chúng mới bắt đầu thực hiện ghi đè ổ đĩa, bắt đầu với dữ liệu cũ nhất trước. Do đó, email, hình ảnh hay dữ liệu cá nhân của bạn có thể vẫn tồn tại trên một hoặc nhiều máy chủ trong các khoảng thời gian khác nhau.
Bên cạnh đó, rất nhiều hệ thống dữ liệu được sao lưu định kỳ. Mặc dù các đĩa dữ liệu có thể bị ghi đè, nhưng vẫn có những bản sao lưu ở đâu đó trên Internet, trên các máy chủ khác nhau mà dữ liệu đã được truyền qua,… Một số nơi, chẳng hạn như Kho lưu trữ Internet, còn cho phép truy cập được dữ liệu, thậm chí là vào nhiều năm sau.
Tất nhiên, đó là chưa kể các cá nhân đã lưu lại dữ liệu trước khi nó bị xóa. Một trong những tính năng của Instagram và các ứng dụng tương tự là tự động xóa hình ảnh và các thông tin khác sau một vài giây, nhưng việc người khác chụp ảnh màn hình và đăng lại là điều bình thường. Tóm lại, không có gì là thực sự bị xóa khỏi Internet. Nó chỉ trở nên khó tìm hơn.
Dữ liệu “đã xóa” có thể là miếng mồi ngon cho tin tặc
Tội phạm mạng và tin tặc có thể giành quyền truy cập vào những dữ liệu cá nhân được lưu trữ trong các máy chủ kể cả sau khi bạn nghĩ rằng mình đã xóa chúng. Các dữ liệu này có thể bao gồm mọi thứ mà bạn đã tải lên Internet, từ tài liệu tài chính cho đến các hình ảnh, video, thông tin riêng tư.
Nếu không có gì là thực sự bị xóa khỏi Internet, thì người dùng có thể làm gì để bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình? Đầu tiên có lẻ là việc bạn nên chọn lọc những thông tin, hình ảnh mà mình muốn đăng tải lên mạng. Tránh đăng tải, lưu trữ những tệp tin, video và các tài liệu nhạy cảm. Thay vào đó nên lưu trữ những dữ liệu này ở ổ cứng cá nhân.
Bên cạnh đó, người dùng cũng nên lựa chọn các dịch vụ lưu trữ dữ liệu uy tín và có tính bảo mật cao như Google Drive, Dropbox, OneDrive… Hạn chế tối đa nguy cơ bị tin tặc chiếm quyền kiểm soát dữ liệu cá nhân.
Qua bài viết này, Sforum mong bạn có cái nhìn toàn cảnh hơn, cho dù là dữ liệu đã xóa thì vẫn có thể bị chiếm đoạt. Vì thế, hãy thận trọng trong việc lưu trữ các dữ liệu cá nhân của mình nhé.