Hở mi là hiện tượng mắt bệnh nhân không thể nhắm kín, để lộ màng cứng (giác mạc), cảm giác mắt hơi khô và hơi căng nhẹ.
Nếu tình trạng hở mi nhẹ thì bệnh nhân thường sẽ không có thêm triệu chứng gì khác, nhưng nếu nặng hơn thì thường đi kèm với tình trạng khô mắt nặng, phù kết mạc hoặc lật mi thậm chỉ có thể ảnh hưởng nặng đến khả năng tiết nước mắt (đặc biệt là ở người lớn tuổi).
Đây là một trong những vấn đề khá phổ biến sau khi cắt mí trên, chỉnh sửa sụp mí, hoặc nâng chân mày…đặc biệt là ở những người mà chức năng cơ nâng mi đã bị suy giảm.
Hở mi nếu xảy ra trong giai đoạn đầu sau phẫu thuật thì nguyên nhân có thể là do sưng nề. Đây thường là tình trạng tạm thời và thường có thể tự hết theo thời gian, hoặc chỉ cần can thiệp nhỏ thuốc mỡ mắt hoặc matxa. Tuy nhiên nếu hiện tượng hở mi kéo dài không hết thì có thể nguyên nhân là vì:
- Cắt bỏ quá nhiều da và cơ vòng mi (cơ đảm trách nhiệm vụ nhắm mắt) trong quá trình phẫu thuật dẫn đến căng không thể nhắm kín
- Kéo cao cơ nâng mi quá mức hoặc treo cơ trán để điều trị sụp mí (trong phẫu thuật sụp mí)
- Hình thành sẹo làm co rút mí mắt
- Độ giãn, độ đàn hồi của da quá kém
Hở mi rất thường xảy ra sau khi phẫu thuật mí mắt, do đó nếu bị trong giai đoạn đầu sau phẫu thuật và mắt chỉ bị sưng, hở mi khoảng 1 – 2mm, hơi căng, hơi khô, không đi kèm với các triệu chứng đau rát quá khó chịu thì bệnh nhân không nên hoang mang. Đây chỉ là triệu chứng tạm thời, do mô mới bị can thiệp nên còn sưng, chưa giãn ra, đợi một thời gian sưng bầm tiêu hết, mô giãn ra thì mắt sẽ tự nhắm kín được. Để đẩy nhanh quá trình hồi phục trong trường hợp này bệnh nhân có thể áp dụng các biện pháp sau:
- Matxa mí mắt bằng cách vuốt xuống dưới trong 5 phút, thực hiện một vài lần mỗi ngày để mô giãn ra giúp mắt nhanh khép chặt lại hơn.
- Luyện tập mắt: nhắm mắt thật chặt và giữ nguyên như vậy trong 10 giây, lặp lại 10 lần. thực hiện như vậy 3 đến 4 lần một ngày. Cách này giúp luyện cơ vòng mi – cơ có nhiệm vụ nhắm mắt.
- Nhỏ thuốc nhỏ mắt bôi trơn vào ban ngày, bôi thuốc mỡ vào ban đêm để dưỡng ẩm để chống khô mắt
- Không được để quạt hay gió thổi trực tiếp vào mắt
- Có thể đeo kính bảo vệ vào ban ngày để tránh gió, bụi bẩn và che mắt khi ngủ
Với những trường hợp hở mi nhẹ, tạm thời, quan trọng nhất là luôn giữ ẩm cho mắt, cũng như chỉ cần áp dụng các biện pháp trên là mắt sẽ dần trở về trạng thái bình thường. Tuy nhiên nếu sau một thời gian không cải thiện, hoặc trong những trường hợp nặng tình trạng hở mi hay lộ màng cứng đi kèm với triệu chứng kích ứng giác mạc, khô mắt nghiêm trọng thậm chí phù kết mạc, lật mi thì sẽ can thiệp phẫu thuật lại, và việc sửa lại sẽ rất phức tạp, có thể cần ghép da. Nếu để lâu không sửa có thể sẽ dẫn đến tổn thương giác mạc vĩnh viễn. Tuy nhiên đây là trường hợp rất hiếm gặp.
Trong quy trình phẫu thuật lại, thông thường bác sĩ sẽ bóc tách, giải phóng toàn bộ liên kết ở nếp mí cũ, giải phóng cấu trúc co rút (nếu có), xắp xếp lại mỡ để ngăn ngừa sự tái liên kết và nếu thấy thiếu da thì sẽ cần phải ghép da. Ghép da vào mí trên để khắc phục các vấn đề thường được coi là một lựa chọn cuối cùng. Đây cũng là biện pháp hiệu quả nhất trong trường hợp cần giải phóng sẹo và xử lý hở mi nặng để lấy lại toàn vẹn chức năng mí mắt.
Tóm lại, hở mi sau phẫu thuật mí mắt là hiện tượng khá phổ biến và hiếm khi phải can thiệp phẫu thuật lại. Ngay cả khi bệnh nhân đã phẫu thuật được 6 tuần và mắt vẫn bị hở mi 2mm nhưng không có các triệu chứng nghiêm trọng khác thì vẫn nên duy trì các biện pháp bảo tồn như matxa, tập luyện mắt, nhỏ thuốc bôi trơn, bảo vệ mắt…và quan trọng phải thật kiên trì. Nhiều trường hợp có khi cần nhiều tháng mới tự hết hẳn hở mi mà không phải phẫu thuật chỉnh sửa. Trong trường hợp nặng, bắt buộc chỉnh sửa thì phải tìm bác sĩ có trình độ chuyên môn giỏi, uy tín, đảm bảo, vì phẫu thuật hở mi nặng rất phức tạp, liên quan đến nhiều yếu tố, nếu chẩn đoán, đánh giá và thao tác sai có thể vẫn bị hở mi, khô mắt, và tổn thương vĩnh viễn giác mạc.
Tham vấn y khoa: Bác sĩ Tâm