Không biết chính xác tự bao giờ, hoa sen – loài hoa đẹp mang nhiều ý nghĩa thâm thúy đã đi vào tâm tưởng của người Việt. Sen xuất hiện trong suốt chiều dài lịch sử đất nước như một biểu tượng cho phẩm chất thanh cao, tinh khiết và cao quý. Trong ca dao xưa, sen từng được ca ngợi là loài hoa đẹp có cốt cách trong sáng, “xuất nê bất nhiễm” dù sống nơi bùn lầy vẫn vươn lên tỏa hương sắc làm đẹp cho đời:
“Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng
Nhị vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”
Sen như một biểu tượng văn hóa bén rễ sâu trong tâm thức người Việt. Do thế mà hình ảnh của hoa sen gần như là phổ biến, xuất hiện thường trực trong những đồ án trang trí. Những hiện vật của một thời quá khứ còn lại cho đến nay đã cho thấy nhiều hình ảnh phong phú về cách thể hiện hoa sen của các thế hệ nghệ nhân. Cũng vì thế mà sen chính là đề tài được các nghệ nhân dành cho sự ưu ái khi trang trí trên các sản phẩm.
