Nã đạn về phía cháu bé cũng là một cách ngăn cản, làm chậm quá trình cảnh sát truy bắt. Tôi quyết định ra lệnh nổ súng tiêu diệt bọn tội phạm hung hãn. Giữa lúc ấy, cháu bé lại đứng dậy và chạy về phía bố dưới làn mưa đạn. Không một giây chần trừ, Trần Hoàng Quân đã lao ra ôm chầm lấy cháu bé và lăn một vòng sang bên bức tường.
1. “Lá vàng còn ở trên cây
Lá xanh đã rụng trời hay chăng trời?”
Bà đã hờ suốt mùa đông rét mướt và ảm đạm. Gió thốc thác lá vàng rơi bời bời, thỉnh thoảng có một vài cái lá xanh đau đớn dùng dằng lìa cành vào lúc cuối ngày. Đêm đêm, trong giấc ngủ chập chờn, mộng mị, bà thấy con trai về. Nó đi từ bến sông lên bờ đê cao ngút. Con trai bà mang sắc phục công an màu sữa vàng, gương mặt buồn, Đôi mắt to đen ngước nhìn mẹ. Cặp môi mấp máy nói không thành lời.
Bà bảo: “Quân. Nói gì với mẹ đi con?”.
Anh vẫn lặng im, nhìn mẹ như muốn khóc. Gương mặt lúc này xa xót quá. Bỗng chốc bà thấy một lỗ hốc hoác, nhòm được từ trước ngực ra phía sau lưng con trai. Không thấy máu me, cứ như phim trinh thám đầy hình ảnh kinh dị rờn rợn và con bà đang thủ vai chính.
Giá như ngày trước, nó đã chạy ào đến, đỡ đòn gánh đang treo hai nửa thùng nước óc ách, rồi năn nỉ: “Mùa này mẹ đừng ra sông gánh nước nữa”. Bà lẽo đẽo đi sau, bảo: “Con ơi! Mẹ không múc nước sông thì lấy gì tưới tắm cho mấy luống cải”. Con trai bà sẽ dừng chân, quay mặt lại, lo lắng: “Lối xuống bến mưa phùn trơn lắm. Lưng mẹ còng như dấu hỏi rồi. Lỡ ngã xuống thì khổ thân. Từ nay để vợ con làm cho”.
Con trai bà chững chạc. Cao to. Đô con. Lực lưỡng. Hai hàm răng trắng đều tăm tắp như hạt ngô sữa. Khuôn mặt sáng và cương nghị đầy vẻ quật cường. Chả như ngày còn nhỏ, nó mò mẫm cua ốc, cá mú ở Hồ Tây, lăn lóc bẫy cò ở mạn Trích Sài, và theo mẹ đi chợ Nhật Tân, sang cả bãi Tứ Liên đằm mình ở bãi sa bồi
2. Hắn đi thuyền dọc sông Hồng.
Thuyền lâm sản từ mạn thượng lưu xuôi về chở đầy măng khô, thảo quả, nấm hương. Sông Hồng mùa nước nổi. Rều rác, cành khô, củi mục, nứa tươi… trôi lềnh phềnh trong nước phù sa đục đỏ, cuồn cuộn. Cuộc đời thật trớ trêu và thú vị. Hắn bắt gặp bóng dáng con thuyền và khúc sông xưa.
Hắn nhớ chuyến hành nghề cuối cùng. Chiếc thuyền chở thú rừng quý hiếm xuôi qua gầm cầu Thăng Long một quãng là xuồng máy lá tre chở hắn và bọn đàn em phóng vút đến, áp sát mạn thuyền, nhảy vọt lên. Dưới ánh trăng lờ mờ, lố nhố bóng đen. Thuyền lâm sản tròng trành. Nai, trăn, kỳ đà, kỳ nhông… bất chợt thức giấc, lộc xộc trong các cũi.
Những lần trước, mặt chủ thuyền buôn lậu bạc phếch, nói cứng vài câu rồi nem nép nôn tiền ra, và hậm hực nhìn từng cũi thú rừng bị khuân sang xuồng của hắn. Lần này, khác hẳn, chủ thuyền đĩnh đạc, điềm nhiên mặc cho bọn đàn em của hắn hành sự. Chỉ đến khi hắn chuẩn bị lấy tiền mãi lộ từ tay chủ thuyền thì mấy bóng đen mới từ khoang phụ bất ngờ xuất hiện.
– Công an. Chúng mày biến đi!
Hắn chỉ kịp kêu lên, rồi nhảy vọt xuống xuồng. Vài thằng đàn em nhảy tõm tõm xuống sông. Chưa kịp rú ga tẩu thoát thì một tiếng súng lục chỉ thiên khô khốc, lạnh lùng: “Đứng im. Nếu chạy chúng tôi bắn”.
Mấy khẩu AK báng gập giương nòng sẵn sàng nã đạn. Hắn đang lưỡng lự thì một chớp sáng bùng lên chỗ đũng quần người cầm súng lục, anh ta đổ gục. Một ý nghĩ lướt nhanh trong đầu hắn: “Gương mặt anh ta quen quá. Mà thằng chó nào ngu đã rút kíp mìn ném thế”. Ngay lúc đó hắn cũng xơi một viên đạn xuyên qua đùi…
Mới đó mà đã gần ba năm…
3. Hắn lồng lộn trong nhà. May quá, đứa con gái học lớp 11 chưa về. Vợ hắn rúm ró ngồi trong xó giường. Tóc rũ rượi. Quần áo xộc xệch. Cúc trên bật ra hở cả hai chân vú. Người đàn bà hết hồn. Hắn rít lên trong cổ họng:
– Mày trai trên gái dưới với thằng Quân công an bao nhiêu lần?.
– Không!
– Chúng mày yêu nhau từ thời phổ thông. Tao đi tù, “tình cũ không rủ cũng đến”.
Vợ hắn tức tưởi, kể lể:
– Cái nhà dột thế đấy. Cái công tắc đèn bị hỏng thế này. Con bé học tiếng Anh vào tai nọ thì lại ra tai kia. Rồi con bé bị sốt cao chín phần chết một phần sống… Anh Quân đến giúp bao nhiêu việc, mình không biết ơn lại còn lấy oán trả ân.
Hắn uất quá. Ôi trời ơi! Cái mông vợ hắn tròn to phồn thực. Đôi mắt lúng liếng thèm khát đàn ông. Cặp vú căng nưng nức thế kia. Chồng đi tù. Gái vắng hơi giai như cánh đồng khô cạn nứt nẻ. Chịu sao nổi. Hứng tình lên thì trời sập cũng bỏ qua hai từ chung thủy. Muốn bóp cổ con vợ lăng loàn đến tắc thở, chết rũ quá.
Nhưng, mỗi lần nhìn thấy đứa con gái mặc váy hồng, thắt nơ trắng, hai tay khoanh trước ngực, tư thế đứng chững chạc như người lớn trong bức ảnh treo ở góc học tập là hắn lại chùn tay. Đôi mắt con bé mở to, buồn, nhìn bố như trách móc.
Hắn nằm vật ra, bất lực và tuyệt vọng. Những nguồn tin của bọn đàn em từ ngoài dội vào trại giam: Từ khi hắn ở tù, vợ hắn đã cặp bồ với kẻ khác. Khốn nạn quá! Hú hí với ai chả hú hí lại cặp bồ với kẻ thù của chồng. Chẳng ai xa lạ, tình nhân của vợ hắn chính là người cảnh sát đã bị bọn đàn em của hắn ném kíp mìn nổ, bị thương. Hừ, anh ta thương tật thì hắn và đồng bọn cũng vào tù. Coi như nợ nần đã trả xong. Sòng phẳng! Vậy mà “tình cũ không rủ cũng đến”. Hắn chỉ tay vào mặt vợ:
– Tao trốn tù về đây. Tao sẽ đến nhà thằng Quân, quẳng mìn. Lần này sẽ làm nổ tung cả nhà nó lên giời. Sau đó, bóp cổ chết con vợ của tao lăng loàn.
Đột ngột, người đàn bà phản kháng. Giọng nhỏ nhẹ và quật khởi đến mức lạnh lùng:
– Anh bóp cổ em đi. Rồi anh mang con gái anh vào tù mà nuôi. Còn làm nổ tung nhà người ta thì anh không còn cơ hội nữa đâu.
Hắn đập tay vào chiếc tivi đánh rầm. Cú đập mạnh làm cho cái tivi cũ, mọi ngày vốn ậm ạch, bỗng lại bừng sáng.
4. Hắn quét ánh mắt vào màn hình tivi một cách vô thức.
… Chị đeo băng tang màu đen. Chị ngồi trên sân khấu dưới ánh đèn sáng rực. Nước da hơi xanh. Đôi mắt sáng và đã bớt buồn. Ngồi bên chị là Trung tá Nguyễn Thành Quang – Đội trưởng Đội Cảnh sát điều tra hình sự. Anh đang kể về thủ đoạn tinh vi của bọn tội phạm có sử dụng vũ khí nóng, đánh lừa ông bố đại gia mang tiền tỉ đến nhiều địa điểm trong thành phố, rồi lại điều ông bố khốn khổ đến địa điểm khác ở tỉnh bạn xa hàng trăm cây số để chuộc đứa con trai độc nhất 7 tuổi. Loanh quanh, lòng vòng đánh lừa, cắt đuôi lực lượng cảnh sát phá án và điểm cuối cùng chúng hẹn để nhận tiền chuộc con tin là một khu đô thị mới đang xây dựng ở ngoại ô thành phố…
“Vâng! Kẻ chủ mưu bắt cóc con tin đã sa lưới. Nhưng, lực lượng phá án cũng bị tổn thất. Xin anh nói rõ về trường hợp hy sinh anh dũng của Thượng úy Trần Hoàng Quân?”.
“Thưa quý khán giả! Lúc bấy giờ đã là cuối ngày, kẻ cầm đầu tội phạm đã nhận tiền chuộc và thả cháu bé ra. Theo “kịch bản”, chờ cho cháu bé chạy về chỗ bố, và bố cháu sẽ ôm lấy con nấp luôn vào góc tường ẩn nấp an toàn thì lực lượng phá án sẽ áp sát tội phạm.
Nhưng, có một tình huống gay cấn bất ngờ xảy ra: Trên đường cháu bé chạy về với bố thì bị vấp ngã đau quá không dậy được. Ông bố thương con quá chạy ra cũng bị vấp ngã tiếp. Bọn tội phạm bỏ con tin nhảy lên xe ôtô vù ga. Không cho chúng chạy thoát, lực lượng phá án áp sát truy đuổi. Điên cuồng căm tức ông bố phản lại lời hứa không báo công an, chúng nhả đạn về phía cháu bé đang phơi mình trên khoảng trống.
Nã đạn về phía cháu bé cũng là một cách ngăn cản, làm chậm quá trình cảnh sát truy bắt. Tôi quyết định ra lệnh nổ súng tiêu diệt bọn tội phạm hung hãn. Giữa lúc ấy, cháu bé lại đứng dậy và chạy về phía bố dưới làn mưa đạn. Không một giây chần trừ, Trần Hoàng Quân đã lao ra ôm chầm lấy cháu bé và lăn một vòng sang bên bức tường.
Cháu bé không hề gì, nhưng Thượng úy Trần Hoàng Quân trúng một viên đạn xuyên thấu phổi. Bị thương nặng quá, trên đường đến bệnh viện cấp cứu thì anh đã ngừng thở”.
“Vâng! Thật thương xót một tấm gương hy sinh anh dũng vì cuộc sống bình yên của nhân dân. Tôi xin hỏi cô giáo Mai dạy văn là vợ cảnh sát hình sự Trần Hoàng Quân. Thường ngày ở nhà, anh Quân có dành được nhiều thời gian cho vợ con không ạ?”.
“Thưa quý khán giả! Chồng tôi là cảnh sát hình sự, nhưng cũng là một người chồng, người cha bình thường như trăm ngàn người chồng người cha khác. Những lúc ở nhà, anh luôn tay gánh nước tưới rau, đun nước tắm cho mẹ già lúc đau yếu, đưa con đến lớp, nấu cơm. Anh kính trọng mẹ, yêu vợ, thương con lắm. Nhưng, những khoảnh khắc ấy cũng không nhiều vì công việc anh phải đi suốt. Có đêm khuya khoắt, vợ chồng đang nằm ôm nhau, nhận được điện thoại, anh bật dậy mặc quần áo đi luôn. Tôi níu chặt. Anh gỡ nhẹ tay, ánh mắt nhìn trìu mến, bảo vợ: Anh đi rồi anh lại về mà”.
Ống kính máy quay lướt ở dưới hội trường, nhiều người đồng cảm chia sẻ với thiếu phụ góa bụa. Có người rút khăn mùi xoa lau nước mắt. Cô MC lại hỏi:
“Chị có biết công việc của chồng sẽ gặp rất nhiều hiểm nguy đến tính mạng không?”.
“Lúc đang yêu, sắp đến ngày cưới, anh Quân bảo: Em hãy nghĩ lần cuối cùng rồi quyết định có lấy anh không? Nói dại, nếu anh truy đuổi tội phạm bị chúng sát hại thì em mồ côi chồng lúc còn quá trẻ. Tôi mới bảo: Em nghĩ kỹ rồi. Đã lấy chồng cảnh sát hình sự là không có thời bình. Nhưng, trời thương chúng ta, không bắt phải chia lìa đâu. Vậy mà…”.
Nước mắt chị trào ra. Dưới hội trường có nhiều người sụt sịt. Đột ngột không gian sân khấu bật đèn đỏ ối. Cô MC nghẹn lời, cố trấn tĩnh nhưng giọng nói vẫn đứt quãng: “Với tư cách… là vợ một sĩ quan cảnh sát hình sự… truy bắt tội phạm vừa hy sinh, chị Mai có điều gì… nhắn gửi với đồng đội của chồng mình… không?”.
Chị cầm khăn mùi xoa chấm vệt nước mắt trên má, rồi nói:
“Tôi biết lực lượng cảnh sát hình sự thường là cán bộ, chiến sĩ trẻ. Các anh như những chiếc lá xanh biếc. Và chồng tôi là một chiếc lá xanh không may rụng vào một buổi cuối ngày. Tôi chỉ muốn nói với đồng đội của chồng tôi là: Các anh ơi! Bọn tội phạm cực kỳ hung hãn, manh động, các anh dũng cảm và phải luôn tỉnh táo. Vì đằng sau các anh là bố mẹ, vợ dại và con thơ”.
Cả hội trường rưng rưng. Cả triệu người xem truyền hình xúc động. Còn hắn, hắn ngồi đực mặt ra, ngây dại trước màn hình tivi đang vang lên tiếng vỗ tay như sấm dồn.
5. Con gái hắn xuất hiện. Mấy năm hắn ngồi tù, con bé đã kịp cao lớn, thanh mảnh, ra dáng thiếu nữ. Hắn muốn hỏi con gái một câu, nhưng cổ họng nghẹn tắc. Hắn muốn ôm con gái vào lòng, song lại ngập ngừng không dám. Con bé đi học tiếng Anh về, nghe được đoạn cuối câu chuyện của bố mẹ. Và con bé đã biết phải làm thế nào.
– Con đã quá khổ bởi bạn bè xa lánh, mặc cảm tội lỗi vì bố đang ngồi tù.
Thương con bé quá, hắn nhẫn nại nghe, chịu trận mưa oán trách.
– Hôm làm lễ truy điệu chú Quân, mẹ đưa con đến thắp hương viếng chú. Cô giáo Mai chít khăn tang trắng đứng chắp tay đáp lễ. Thằng cu Tin sáu tuổi cũng chít khăn tang, cầm cây gậy lũn cũn đứng bên quan tài phủ quân kỳ. Bà cụ phải đi cấp cứu trong viện vì không chịu đựng nổi cái chết của con trai bị bọn tội phạm bắn. Bố không chứng kiến được cảnh này, bố không biết thương tâm đâu.
Ba ngày sau, cô giáo Mai gọi con đến. Đôi mắt cô trũng sâu, hai gò má nhô lên. Mái tóc trước đó đen xanh, óng mượt, tụi con nhìn phát thèm mà sau mấy ngày đã bạc trắng. Cô Mai mệt mỏi, bảo: “Con là học trò của cô. Bao giờ cô cũng dạy con làm điều nhân đức. Cô có niềm tin chồng cô thủy chung với vợ và cô biết chắc bố cháu hiểu lầm thế nào cũng tìm mọi cách trở về. Cháu phải đưa ngay lá thư này cô viết cho bố cháu để ngăn chặn hành động báo thù”. Nhưng mà bố ơi! Chú Quân hy sinh rồi. Bố có muốn báo thù cũng không được nữa đâu.
Con bé khóc và ấn lá thư kín đặc nét mềm mại, tròn vành rõ chữ và mấy tờ giấy photocoppy vào tay bố. Hóa ra, đó là các bản sao bệnh án, giấy giám định thương tật của trung úy Trần Hoàng Quân. Cái của nợ này liên quan gì đến hắn? Đôi măt cú vọ lướt nhanh:
“…Trung úy Trần Hoàng Quân bị thương vì kíp mìn nổ trong khi đang làm nhiệm vụ đặc biệt, bị phá rách toác nham nhở hai đùi, hạ bộ bị dập nát phải cắt bỏ. Mất chức năng đàn ông hoàn toàn…”.
Và thư cô giáo Mai viết cho hắn:
“…Đúng như chồng tôi dự đoán, thế nào anh cũng trốn tù về trả thù… Nói cho anh biết: Anh Quân – chồng tôi không làm gì nên tội. Vợ anh cũng không có tội lỗi. Ngày ấy, đồng bọn của anh đã giật kíp mìn ném vào chồng tôi. Chồng tôi không chết, nhưng bị thương tật, đau đớn cả thể xác và tinh thần. Năm tháng thời gian làm nỗi đau nguôi dần, chồng tôi đã vượt qua mặc cảm để sống, trở về đội ngũ và yêu thương mọi người.
Tôi tự hào về chồng tôi vì chồng tôi vẫn là khắc tinh đám đàn em tội lỗi chui lủi của anh. Đừng nghe chuyện họ đồn bậy, xúi giục. Vợ và con gái anh hay bọn đàn em của anh lúc nhúc ở trong bóng tối đáng tin cậy hơn?
Hãy dừng lại! Đừng làm thêm điều ác nữa”.
Hắn từ từ khuỵu chân xuống. Mồ hôi vã ra.
Đoạn kết.
Chiều vãn.
Hoàng hôn đang buông dần. Ngoại ô thành phố bình yên đến lạ lùng. Trời mùa đông có một chiều chợt nắng. Cỏ áy vàng lối đi. Hắn lững thững đi bộ ra nghĩa địa. Bãi bồi Phú Thượng, Tứ Liên vẫn xanh ngằn ngặt ngô non. Đầu hắn ong ong những câu nói chân tình của vợ: “Có hai anh giám thị trại tù theo anh từ đầu giờ chiều”.
Hắn cáu kỉnh, bảo: “Biết rồi. Tôi đã tính rồi. Bắt thì bắt. Tăng án thì tăng”. “Đừng nói càn. Người ta muốn để anh tự nguyện trở về trại, chứ muốn tra còng số 8 vào tay anh thì họ đã làm lâu rồi. Anh ra viếng mộ anh Quân đi, rồi về ăn với mẹ con em bữa cơm. Em sẽ đưa anh về trại giam”. Lòng chộn rộn, hắn nhìn vợ bằng con mắt đầy biết ơn.
Hắn bất ngờ.
Trước mặt hắn là người mẹ già mất con khốn khổ. Bà cụ già nua, mặt đầy các nếp gấp nhăn nheo bao nhiêu thời gian ngưng đọng lại. Bà ngồi âm thầm nhìn ngôi mộ mới đắp. Ba nén hương cháy đỏ lập lòe.
Hai cái bóng nhỏ nhoi trong ráng chiều ối đỏ.
Sông Hồng vẫn quặn mình chở phù sa mải miết.
Hà Nội, tháng 5/2010