Tệ nạn ma tuý đang là hiểm hoạ của các quốc gia, dân tộc trên toàn thế giới Những năm qua, tệ nạn ma tuý ở Việt Nam vẫn đang diễn biến hết sức phức tạp và có xu hướng gia tăng cùng với việc xuất hiện nhiều loại ma tuý mới. Ma túy là một trong những nguyên nhân chủ yếu làm phát sinh tội phạm, tệ nạn xã hội và lây nhiễm HIV/AIDS. Hậu quả, tác hại do tệ nạn ma tuý gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển kinh tế – xã hội và an ninh trật tự của đất nước. Ma tuý làm huỷ hoại sức khoẻ dẫn đến mất khả năng lao động, suy thoái nòi giống, phẩm giá con người, phá hoại hạnh phúc gia đình, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự, an toàn xã hội và an ninh quốc gia.
Ma túy là gì?
Năm 1988, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra định nghĩa: “Ma túy là bất kỳ một dạng chất nào, khi đưa vào cơ thể làm thay đổi trạng thái ý thức và hành vi như là kết quả tác động của chất đó lên hoạt động của não”. Từ định nghĩa này có thể hiểu: Ma túy là một số chất có nguồn gốc tự nhiên hoặc tổng hợp, khi được đưa vào cơ thể con người qua đường tiêm, chích, hút, hít, nhai, nuốt… làm thay đổi trạng thái ý thức hoặc hành vi của người đó. Nếu lạm dụng ma túy, con người sẽ lệ thuộc vào nó.
Phân
loại ma túy:
Ma
túy tự nhiên
Đây là các chất ma túy có sẵn trong tự nhiên, là những ancaloit của một số loài thực vật như: thuốc phiện, Cocain…
Nguồn gốc:
Từ nhựa cây thuốc phiện (cây anh túc, anh tử túc,…), có trồng ở các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam
Từ lá cây coca, chế ra chất cathinone, có nhiều ở Nam Mỹ
Ma
túy tổng hợp
Những loại ma túy tổng hợp với ví dụ điển hình là Heroin. Chúng thường là những hóa chất khá độc hại nằm trong nhóm ketamin hay amphetamin,…
Nguồn
gốc: Các
loại ma túy tổng hợp từ hóa chất độc hại thuộc nhóm amphetamin, ketamin,methamphetamin…
Độc lực: So với thuốc phiện tự nhiên, các chất ma túy tổng hợp có tính độc hại hơn gấp 500 lần. Chúng có những tác động xấu đến tâm sinh lý của người sử dụng.
Những
dấu hiệu thường gặp ở người nghiện ma túy:
1. Hay tụ tập, đi lại với những người
không có công ăn việc làm, không lao động, không học hành, hay chơi thân với
người nghiện ma túy.
2. Đi lại có quy luật, mỗi ngày cứ đến
một giờ nhất định nào đó dù có đang bận việc gì cũng tìm cách kiếm cớ để
“đi”.
3. Thích ở một mình, ít hoặc ngại tiếp
xúc với mọi người (kể cả người thân trong gia đình).
4. Tâm trạng thường lo lắng, bồn chồn,
đôi khi nói nhiều, nói dối, hay có biểu hiện chống đối, cáu gắt.
5. Hay ngáp vặt, người lừ đừ, mệt mỏi,
lười lao động, không chăm lo vệ sinh cá nhân, nếu là học sinh thì thường đi
muộn, trốn học, lực học giảm sút, ngồi học trong lớp hay ngủ gà ngủ gật.
6. Nhu cầu tiêu tiền ngày một nhiều, sử
dụng tiền không có lý do chính đáng, thường xuyên xin tiền người thân, hay bán
đồ đạc cá nhân và của gia đình, nợ nần nhiều, ăn cắp vặt.
7. Túi quần, áo, cặp sách, phòng ở
thường có nhiều thứ như: giấy bạc, thuốc lá, kẹo cao su, bật lửa ga, bơm xi
lanh, kim tiêm, ống thuốc, thuốc phiện, gói nhỏ hêrôin.
8. Có dấu kim tiêm trên mạch máu ở mu
bàn tay, cổ tay, mặt trên khuỷu tay, mặt trong mắt cá chân,
bẹn, ở cổ.
9. Đối với người đã nghiện nặng, ngoài
các dấu hiệu trên còn biểu hiện: sức khỏe giảm sút rõ rệt; thường xuyên ngáp
vặt; mắt lờ đờ, da tái, môi thâm, cơ thể hôi hám, ít tắm giặt, ăn mặc luộm
thuộm.
Tác
hại của ma túy:
- Đối với sức khỏe con người:
Hệ hô hấp: Các chất ma túy kích thích hô hấp làm tăng tần số thở gây ức chế hô hấp, nhất là khi dùng quá liều. Nhiều trường hợp ngưng thở nếu không cấp cứu kịp thời sẽ dẫn đến tử vong, đôi khi ngưng thở rất đột ngột. Ngoài ra, sau khi dùng ma túy (nhất là cocaine) có thể gây phù phổi cấp, tràn khí màng phổi, tràn khí trung thất, xuất huyết phế nang, viêm tiểu phế quản tắc nghẽn, viêm phổi, lên cơn hen phế quản…
Hệ tim mạch: Các chất ma túy sẽ kích thích làm tăng nhịp tim, ảnh hưởng trực tiếp lên tim, gây co thắt mạch vành có thể tạo nên cơn đau thắt ngực, nặng hơn có thể gây nhồi máu cơ tim. Chúng cũng là nguyên nhân của các rối loạn nhịp đe dọa tính mạng người dùng ma túy. Ngoài ra còn gây nên tình trạng co mạch làm tăng huyết áp.
Hệ thần kinh: Ngoài tác dụng kích thích thần kinh giai đoạn đầu gây hưng phấn, sảng khoái, lệ thuộc thuốc…, cũng có thể gây các tai biến như: co giật, xuất huyết dưới nhện, đột quỵ…
Hệ sinh dục: Ở người nghiện ma túy, khả năng tình dục bị suy giảm một cách rõ rệt, và hậu quả này vẫn tồn tại sau khi ngưng dùng thuốc một thời gian khá lâu. Ở những nam giới dùng ma túy trong thời gian dài sẽ bị chứng vú to và bất lực. Còn ở phụ nữ sẽ bị rối loạn chu kỳ kinh nguyệt, rong kinh, tăng tiết sữa bất thường và vô sinh.
- Đối với xã hội: Số người
nghiện càng tăng thì lượng tiền bạc để hút chích càng lớn, càng có nhiều gia
đình người nghiện bị phá sản, phát sinh nhiều tệ nạn trộm cắp, cướp giật… Bản
thân con nghiện cũng trở nên ốm yếu, sức lao động ngày càng sút kém, trở thành
gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Trước thực trạng sử dụng và buôn bán ma tuý ngày càng lan rộng, phức tạp như hiện nay, chúng ta quyết ngăn chặn, bài trừ tận gốc tệ nạn ma tuý ra khỏi cuộc sống đem lại sự bình yên cho mọi nhà và đảm bảo trật tự, an toàn xã hội. Vì tương lai của bản thân và gia đình, vì thế hệ mai sau, vì sự tồn vong của dân tộc, vì một xã hội tươi đẹp hơn “Hãy nói không với ma túy”.
Nguyễn Thị Diệu Hiền