Như chúng ta vẫn biết thì Mặt Trăng là vệ tinh duy nhất quay quanh Trái Đất. Trong đêm tối nếu lạc đường, vị trí mặt trăng trên bầu trời sẽ giúp con người xác định được phương hướng. Vậy Mặt Trăng mọc hướng nào? Mặt Trăng có ảnh hưởng thế nào với địa cầu của chúng ta? Tất cả những thắc mắc liên quan sẽ được giải đáp trong bài viết dưới đây.
Mặt Trăng xuất hiện khi nào?
Theo nghiên cứu của các nhà thiên văn học thì Mặt Trăng hình thành từ hàng tỷ năm trước đây. Có niên đại khoảng từ 30 – 50 năm sau khi hình thành hệ mặt trời như hiện nay. Cũng có nhiều giả thuyết giải thích sự hình thành của hành tinh này. Nhưng cuối cùng người ta kết luận rằng: Mặt Trăng là kết quả của vụ va chạm lớn đã xảy ra.
Sau cú va chạm đó, một phần lớp ngoài của Trái Đất đã bị văng ra ngoài. Từ đó tạo thành một quả cầu nóng chảy rồi nguội dần đi. Sau đó nó di chuyển ra xa và biến thành Mặt trăng như hiện tại.
Nhờ có vệ tinh này mà khi về đêm, bầu trời Trái Đất sáng hơn nhiều. Có nhiều câu hỏi đã đặt ra rằng: “Mặt Trăng liệu có phải nguồn sáng hay không?”. Thực chất Mặt Trăng không được coi là nguồn sáng. Nó chỉ có tác dụng như tấm gương phản chiếu lại ánh sáng và không có khả năng tự phát ra ánh sáng.
Từ câu chuyện ánh sáng, người ta tò mò với khoảng cách tính từ Trái Đất đến Mặt trăng là bao nhiêu. Dựa vào phương pháp tính toán đặc biệt, nhà khoa học chỉ ra khoảng cách rơi vào khoảng từ 384.403km. Như vậy khoảng cách này gấp khoảng 30 lần đường kính trên Trái Đất. Và để quay hết một vòng quanh địa cầu của chúng ta thì Mặt Trăng cần đến 27,32 ngày.
Mặt Trăng mọc hướng nào?
Thường người ta sẽ để ý và biết được Mặt Trời mọc hướng nào. Còn Mặt Trăng xuất hiện khi ánh nắng tắt hẳn nên ít ai để ý Mặt trăng mọc hướng nào? Thực tế mỗi ngày hành tinh này mọc và lặn không cùng thời điểm xác định sẵn. Tuy nhiên, nó giống Mặt Trời lặn mọc từ phía Đông và lặn ở phía Tây. Điều này xảy ra vì chúng cũng có những điểm tương tự các ngôi sao khác và mặt trời.
Chính vì lặn và mọc như thế nên vòng quay trên trục của nó hướng về phía Đông. Khi ấy sẽ kéo các vật thể vũ trụ vào trong tầm quan sát rồi làm cho chúng mất đi ưu thế. Tiếp đó, Mặt Trăng lại có một chuyến đi quỹ đạo quay xung quanh Trái Đất một vòng khoảng 29,5 ngày. Khi đó, trên bầu trời sẽ xuất hiện chuyển động đi dần về phía Đông.
Mặc dù không có một phiên quan sát nào được tổ chức nghiên cứu. Thế nhưng người ta cũng xác định được Mặt Trăng mỗi ngày mọc muộn hơn so với hôm trước đó. Và nó thường muộn hơn trong khoảng từ 50 phút mà thôi.
Việc này cũng đã giải thích tại sao đôi khi chúng ta thấy mặt trăng mọc lên khi trời tối. Nhưng cũng có hôm trời trong nó lại mọc lên khi trời chưa tắt sáng. Ngay cả độ cao khi ban đêm cũng liên quan. Và cũng có cả thời điểm, mặt trăng chỉ mọc một lúc vào ban ngày. Qua đây bạn đã có lời giải đáp thắc mắc: Mặt Trăng mọc hướng nào?
Cách xác định phương hướng dựa vào Mặt Trăng
Trong thiên văn học, Mặt Trăng nằm trên một đường Hoàng Đới. Do đó, nó cũng mọc ở hướng Đông rồi lặn ở Tây như chu trình Mặt Trời. Thông qua những giải thích bên trên, mọi người phần nào hiểu Mặt Trăng mọc hướng nào.
Tuy nhiên nó có điểm khác biệt hơn so với Mặt Trời. Đó là hình dạng lúc thì tròn khi lại khuyết nên có thể dựa vào điều này để xác định phương hướng.
Trong quan niệm của dân gian đã có câu ca dao để cập đến vấn đề xác định phương hướng. Đó là câu: “Đầu trăng, trăng khuyết ở Đông/ Cuối trăng, trăng khuyết tại Tây”.
Thường người ta căn cứ vào mốc thời gian những ngày trước rằm. Khi đó khoảng thời gian từ mùng 1 đến 14 âm lịch. Phần khuyết của mảnh trăng luôn luôn chỉ về hướng Đông. Còn những ngày sau rằm tính từ 17 đến 30, mọi người có thể dùng phương pháp “Owen Doff” nhằm xác định đúng phương hướng của nó.
10 thông tin thú vị liên quan đến Mặt Trăng
Bên cạnh giải đáp: Mặt Trăng mọc hướng nào? Mọi sự vật trên đời xuất hiện đều có lý do của nó. Đương nhiên những sự vật đó đem đến sự ảnh hưởng ít nhiều với cuộc sống con người. Dưới đây sẽ là những sự thật đầy thú vị liên quan đến Mặt Trăng mà ít ai biết đến.
Thủy triều tại các đại dương chịu ảnh hưởng của Trăng
Hiện tượng lên xuống của nước biển được gọi là thủy triều chịu sự ảnh hưởng lớn từ Mặt Trăng.
Trong quá trình hoạt động nó dựa vào quy tắc hấp dẫn của Mặt Trăng đến các đại dương. Vì thế mà khiến cho mực nước biển lên cao và xuống thấp.
Trong những ngày trăng non, trăng tròn thì Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất thẳng hàng nhau. Khi đó thủy triều tại đại dương sẽ lên cao hơn bình thường. Thế nhưng quỹ đạo của hành tinh này quay quanh Trái Đất không phải vòng tròn. Vậy nên trăng nằm gần Trái Đất thủy triều càng có sự cao hơn thông thường.
Đã có nhiều nghiên cứu chỉ ra sự tồn tại của Mặt Trăng đã lấy đi một số năng lượng trên Trái Đất. Chính điều này làm cho hành tinh xanh của chúng ta bị chậm hơn khoảng ⅕ nghìn giây sau mỗi thế kỷ. Điều này không ảnh hưởng quá nhiều nhưng đã tác động lên việc mặt trăng mọc hướng nào.
Có những gì tại bề mặt của trăng?
Mặt Trăng thuộc hành tinh lớn thứ 5 nằm trong hệ Mặt Trời. Đã có đến 12 người đặt chân đến vệ tinh đặc biệt này. Thế nhưng nguồn gốc hay sự hình thành vẫn còn khá nhiều bí ẩn. Rất nhiều điều đến nay vẫn là ẩn số chưa thể khám phá được hết.
Khi đứng trên bề mặt Trái Đất sẽ có khi quan sát được phần sáng của Mặt Trăng mà thôi. Còn phần tối không thể nhìn thấy được và nó vẫn được chiếu sáng tại bề mặt địa cầu. Tuy nhiên bằng mắt thường không cách nào quan sát được điều đó.
Vậy trên mặt trăng có gì? Rất nhiều các kiến giải đã đặt ra nhưng bề mặt tự nhiên của hành tinh này vẫn là ẩn số. Khi xác định được người ta nhận thấy những hố va chạm, biển và phần đất liền regolith. Thế nhưng do tác động thời gian và yếu tố bên ngoài vũ trụ mà bề mặt hiện tại của Mặt Trăng chỉ còn là dung nham bazan cổ bị đông đặc.
Mặt Trăng có phải hình tròn?
Từ phía Trái Đất, mắt thường nhìn được trăng có hình tròn. Nhưng từ ngoài không gian thì hình dạng của nó giống như một quả trứng. Khối lượng trung tâm của nó cũng khác biệt. Nó không phải ở trung tâm như các vệ tinh mà lại có khoảng cách 2km. Cũng tương tự như Trái Đất phình ra ở khoảng giữa và tạo ra hình dáng như hiện tại.
Ngược lại với những gì con người nhìn thấy, Mặt Trăng không có mặt tối. Thế nhưng nó lại có một mặt xa mà con người không thể nào quan sát từ phía Trái Đất.
Chính điều này khiến cho khoảng thời gian trước đó mọi hiệu ứng hấp dẫn từ Trái Đất lại từ từ quay quanh trục. Trong lúc Mặt Trăng quay từ từ đủ chậm nhằm phù hợp với chu kỳ quỹ đạo tạo hiệu ứng ổn định.
Vậy nên Mặt Trăng quay vòng quanh hành tinh của chúng ta một vòng rồi quay trên trục của nó một vòng. Cả hai lần quay đều trong một khoảng thời gian nên hầu hết chỉ thấy được một mặt mà thôi.
Trọng lực của con người trên mặt trăng nhẹ hơn
Đường kính của Mặt Trăng nhỏ hơn 27% so với đường kính của Trái Đất. Kể cả khối lượng cũng chỉ khoảng 2% so với địa cầu của chúng ta nếu đem cân. Bên cạnh đó trọng lực trăng cũng chỉ bằng ⅙ tại Trái Đất. Về lực hút của Mặt Trăng cũng thấp hơn nhiều. Nó là lý do mà các phi hành gia khi nhảy sẽ cao hơn khi đang đứng trên bề mặt của Mặt Trăng.
Trường hợp ở Trái Đất có cân nặng 48 kg thì khi lên đến Mặt Trăng chỉ còn 7.7kg mà thôi. Đây đúng là lý tưởng đối với người bị béo phì hay bị ám ảnh về cân nặng của bản thân. Người ta thường đùa vui rằng muốn giảm cân, cách nhanh nhất là đi lên Mặt Trăng.
Quỹ đạo quay của Mặt Trăng không hình tròn và nhỏ hơn
Quỹ đạo Mặt Trăng được xác định quay là 29,53 ngày và không có dạng hình tròn. Hình dạng đúng nhất của nó là hình bầu dục. Vì lý do đó nên khoảng cách giữa tâm Trái Đất với tâm trăng có sự thay đổi theo từng quỹ đạo của nó. Khi ở điểm gần nhất vị trí của vệ tinh đặc biệt này xa Trái Đất nhất đạt khoảng cách lên đến 405.500km.
Thêm một điều nữa, khi trăng cách xa địa cầu của chúng ta nhất, con người sẽ nhìn thấy nó to hơn. Độ lớn hơn khoảng 14% và sáng hơn từ 30% so với khi trăng tròn thông thường. Khi đêm xuống Mặt Trăng cũng không to ra, chúng ta có thể đối chiếu để kiểm tra kích thước của nó.
Chúng ta vẫn nhầm tưởng, Mặt Trăng sẽ trông như lớn hơn khi mới mọc và nhỏ hơn khi lên cao dần. Nhưng sự thật không phải vậy mà hai kích thước này có sự tương đối giống nhau.
Sự hình thành bề mặt rỗ trên Mặt trăng
Theo các nhà khoa học thì các vết lõm trên bề mặt hành tinh này là minh chứng của sự biến đổi đầy bạo lực bên trong nó. Những vết rỗ hình thành bởi đâu tích của vụ va chạm giữa trăng và các thiên thạch hay sao chổi. Như ước tính thì trên bề mặt của nó tồn tại tới nửa triệu hố va chạm. Chúng đều có kích thước lớn với đường kính lên đến hơn 1km. Những chiếc hố hình thành theo tỷ lệ gần như cố định hoàn toàn.
Mỗi hố va chạm lớn nhất tại Mặt Trăng đạt đường kính khoảng 2240km với độ sâu khoảng 13km. Hầu như tất cả các hố va chạm tại đây đều được nhà thám hiểm đặt theo tên con người. Một trong số đó có nhiều tên của các nhà khoa học, người thám hiểm và các nghệ thuật gia…
Thần thoại liên quan đến Mặt Trăng
Từ xa xưa con người chúng ta đã tính toán được chu kỳ của Mặt Trăng rồi từ đó hình thành lịch cổ. Cho đến nay các nước theo văn hóa phương Đông vẫn còn sử dụng loại lịch này.
Tiêu biểu đó là Việt Nam và Trung Quốc vẫn tồn tại song song lịch âm và lịch dương. Đồng thời dựa vào trăng tròn và trăng khuyết ,mà tạo ra nhiều ngày lễ cũng như Tết truyền thống. Nó là đặc trưng riêng của từng quốc gia cũng như địa phương.
Không chỉ trong văn hóa phương Đông mà tại các quốc gia phương Tây cũng tồn tại nhiều thần thoại liên quan đến Mặt Trăng. Trong thần thoại Hy Lạp hay La Mã cổ đại, Mặt Trăng còn được gọi là nữ thần Luna. Mọi thần thoại liên quan đến vị thần này đều có sự kết hợp cùng thần Mặt Trời.
Khi thần mặt trời du hành vào ban ngày thì nữ thần sẽ có những chuyến hành trình vào ban đêm. Theo văn hóa phương Tây thì nữ thần này đầy đam mê, nhiều người yêu. Bên cạnh đó còn là đại diện cho những ham muốn gắn liền với Mặt Trăng.
Trái Đất sẽ thế nào khi không còn Mặt Trăng?
Người ta ví Mặt Trăng như người bạn đối với Trái Đất của chúng ta. Thế nhưng những nghiên cứu gần đây chỉ ra, Mặt Trăng đang xa dần Trái Đất khoảng 3cm một năm. Một câu hỏi đặt ra, Trái Đất sẽ như thế nào khi không còn Mặt Trăng? Đã có hai giả thuyết được tính đến khi xảy ra hiện trạng đó.
– Mặt Trăng biến mất hoàn toàn
Trong trường hợp Mặt Trăng nổ tung một ngày nào đó bởi tác động từ không gian. Khi ấy sẽ có hàng ngàn những mảnh vỡ trôi nổi trong không gian bên ngoài. Nếu các mảnh vỡ đó va vào Trái Đất sẽ tạo ra nhiều hố sâu cực kỳ nguy hiểm.
Đương nhiên khi điều đó thực sự xảy ra, chúng ta không còn được chiêm ngưỡng vẻ đẹp mỗi đêm của nó. Thay vào đó sẽ chỉ còn những đám mây mảnh vụn sáng lấp lánh. Sự việc đó nếu xảy ra cũng sẽ cản trở ánh sáng từ Mặt Trời đi qua. Lúc đó khí hậu trên Trái Đất thay đổi hoàn toàn. Kể cả động vật và thực vật cũng dần chết đi theo thời gian gây ra ảnh hưởng đến cuộc sống con người.
– Trục quay của Trái Đất bị ảnh hưởng
Mặt Trăng chính là vệ tinh tự nhiên, khi không còn nữa nó sẽ tạo ra hiện tượng rung lắc xuất hiện nhiều hơn. Những biến đổi về mặt địa chất sẽ gây ra những đợt sóng thần, động đất, núi lửa cũng sẽ phun trào… Sự tồn tại của Mặt Trăng khiến cho Trái Đất giữ được quỹ đạo quay quanh mình. Vậy nên, nếu không còn Mặt Trăng địa cầu sẽ chịu những tác động dữ dội hơn hẳn.
Độ nghiêng của Trái Đất cũng lệch rất nhiều từ 0 – 85 độ. những biến đổi khí hậu khủng khiếp hơn bao giờ hết. Trên Trái Đất sẽ không còn mùa, thời tiết trở lên khắc nghiệt hơn rất nhiều. Điều đó gây ra sự gia tăng tình trạng nóng lên trên toàn cầu. Thực sự vấn nạn này xảy ra, con người không còn được thấy sự chiếu sáng vào đêm tối. Cũng sẽ không còn để thắc mắc Mặt Trăng mọc hướng nào.
– Thủy triều biến đổi
Mặt trời cũng có những tác động đến thủy triều trên Trái Đất nhưng ở xa hơn nên tác động không bằng Mặt trăng. Khi vệ tinh đặc biệt này không tồn tại thì đỉnh triều sẽ lên vào giữa trưa. Cũng có thể là hàng ngày ở khắp mọi nơi nhưng mực triều thấp hơn khi không có Mặt Trăng tác động.
Mặt Trăng mọc ảnh hưởng thế nào đến hiện tượng nguyệt thực và nhật thực?
Trường hợp Trái Đất, Mặt Trăng, Mặt Trời và Trái Đất nằm trên cùng đường thẳng sẽ dẫn đến hiện tượng nhật thực và nguyệt thực. Tuy nhiên, nhật thực sẽ xảy ra khi Mặt Trăng nằm giữa Trái Đất và Mặt Trời. Còn hiện tượng nguyệt thực xảy ra vào giai đoạn trăng tròn nhất. Tức là khi Trái Đất nằm giữa Mặt Trời và Mặt Trăng.
Bình thường Mặt Trăng có quỹ đạo nghiêng lên đến 5 độ so với quỹ đạo của địa cầu quanh Mặt Trời. Do đó, không phải khi nào trăng tròn thì nhật thực và nguyệt thực cũng đều phải xảy ra. Theo như tính toán khoa học thì định kỳ cứ 18 năm 11 ngày 8 giờ sẽ xuất hiện các lần thực.
Trong khuôn khổ bài viết đã giải đáp được thắc mắc “Mặt Trăng mọc hướng nào?”. Đồng thời cũng cung cấp những thông tin thú vị liên quan đến hành tinh đặc biệt này. Có thể thấy Mặt Trăng chính là nguồn năng lượng mạnh mẽ của thiên nhiên. Mọi sự thay đổi của nó đều mang đến những ảnh hưởng nhất định.