1. Nguyên tắc cơ bản:
Những người chơi cá 7 màu thường chơi cá dựa trên nhiều nguyên tắc khác nhau. Có người lựa chọn dòng cá 7 màu dựa trên nguyên tắc “ độ hot ”, dòng cá nào càng hiếm, càng độc lạ và ít người chơi thì họ càng thích. Có người lại cho rằng dòng cá 7 màu nào “ giá cả ” phải cao mới là cá đẹp. Người khác lại lựa chọn cá 7 màu với những tiêu chuẩn số 1 là phải là cá RREA ( real red eyes albino, có HTD ( half thumb dorsal ) hoặc là cá Ribbon, swallow … .
Nguyên tắc mà tôi đưa ra để lựa chọn 1 dòng cá 7 màu dựa trên những ưu tiên về 3 yếu tố cơ bản : Sức khỏe, sắc tố hoa văn và sau cuối là tính trạng vây, đuôi .
2. Làm thế nào để lựa chọn 1 chú cá 7 màu đẹp.
A. Vấn đề nguồn gốc, tên gọi và hình ảnh:
– Một người dù chơi cá 7 màu chỉ để cho biết, chơi theo trào lưu hay chơi cá 7 màu với tư cách 1 nụ cười vĩnh viễn thì đều mong ước chiếm hữu được những chú cá đẹp chuẩn. Tên gọi của cá là điều tiên phong 1 người chơi cá 7 màu chăm sóc .
Tuy nhiên 7 màu là loài rất dễ đột biến, do những yếu tố về thoái hóa gene và do thực trạng thông tin không đi kèm hình ảnh, thực trạng không có pháp luật mang tính bắt buộc về quá trình đặt tên cá, không có sự phân biệt rõ ràng giữa những đặc thù độc lạ giữa những dòng cá, nên người chơi 7 màu gặp phải rất nhiều khó khăn vất vả trong việc xác lập đúng mực tên gọi của dòng cá mình đang nuôi, muốn chiếm hữu hoặc muốn san sẻ .
Thực tế ở Nước Ta đã xảy ra nhiều yếu tố về trao đổi, mua và bán cá 7 màu mà nguyên do chính xuất phát từ thực trạng này .
– Tôi xin đưa ra một vài chú ý quan tâm để giúp những người mới chơi cá 7 màu hoàn toàn có thể tránh lâm vào thực trạng mua phải chú cá không như ý mình :
+ Trước khi mua cần tìm hiểu và khám phá thật kỹ về tên gọi, đặc thù về sắc tố và hoa văn của dòng cá bạn muốn mua .
+ Cần có xác nhận về hình ảnh chắc như đinh với người mua cá, để bảo vệ rằng con cá bạn định mua có khá đầy đủ tính trạng sắc tố, hoa văn mà bạn muốn .
B. Cách lựa chọn từng cá thể trong đàn:
– Nếu bạn có điều kiện kèm theo để được lựa chọn cá 7 màu từ một đàn cá, hãy bỏ thời hạn ra để quan sát hoạt động giải trí của chúng .
– Tuổi của cá làm giống nên được lựa chọn trong thời hạn cá đạt từ 3-4 tháng tuổi. Điều kiện lý tưởng nhất để chọn cá giống đó là cá đực và cá mái phải nuôi riêng không liên quan gì đến nhau, khi cá đực đã đủ trưởng thành sinh dục và cá mái đã ôm bụng trứng lớn nhưng chưa thụ tinh .
Trước khi lựa chọn mua cá nếu có điều kiện kèm theo tốt nhất thì người mua nên xem chất lượng của cặp cá cha mẹ của cá mà mình định mua. Vì cá con sẽ quy tụ những phẩm chất được truyền lại từ cá cha mẹ .
– Điều kiện tiên phong đương nhiên là đàn cá đó phải không bị bệnh tật, hoặc tốt nhất là chưa từng trải qua việc nhiễm bệnh hay điều trị hóa học ( Vì trong 1 số ít trường hợp năng lực sinh sản của cá 7 màu bị tác động ảnh hưởng do bệnh hoặc do bị điều trị hóa học ) .
– Tiếp đến bạn hãy quan tâm tới những con cá điển hình nổi bật nhất trong đàn, cả đực và mái. Như nguyên tắc cơ bản tôi đã đề cập, sức khỏe thể chất là yếu tố tiên phong để lựa chọn cá. Những thành viên đạt tiêu chuẩn phải phân phối điều kiện kèm theo cá khỏe, thân dày, ngắn, tròn, người thẳng, cuống đuôi ngắn và dày, không bị dị tật, không bị thương do đánh nhau. Một chú cá cuống đuôi ngắn và dày thì hoàn toàn có thể mang được cái đuôi lớn. Một thành viên khỏe mạnh trong đàn sẽ không bị yếu thế trong cuộc chiến tranh giành khoảng trống sống hoặc thức ăn. Một con cá hoàn toàn có thể có cái đuôi và vây rất lớn nhưng nếu cá đó bị gù vì bộ vây đuôi quá nặng, cá không hề xòe hết vây đuôi khi đang ở độ tuổi trong vòng 3-5 tháng thì con cá đó coi như không đạt tiêu chuẩn về sức khỏe thể chất. Dáng bơi phải nhẹ nhàng, uyển chuyển .
– Nếu cá đực và cá cái được thả riêng, nên quan tâm lựa chọn những thành viên có kích cỡ lớn nhất trong đàn. Lưu ý so với cá 7 màu ở độ tuổi 3-4 tháng có 1 số ít thành viên đực đạt kích cỡ rất lớn nhưng hoa văn và sắc tố vẫn chưa tăng trưởng hết, nhưng ở độ tuổi 5 tháng thì hoa văn và sắc tố rất lý tưởng, thế cho nên dù cá đực chưa lên hết hoa văn và bung đuôi ( nhưng có kích cỡ tiêu biểu vượt trội so với những thành viên đực còn lại trong đàn ) thì bạn vẫn nên lựa chọn. Những thành viên này là những thành viên có sức sống mạnh nhất trong đàn, sẽ rất lý tưởng để chọn làm cá giống. Đối với cá mái bạn nên quan tâm lựa chọn những con mái có bụng lớn ( năng lực ôm được nhiều trứng, mắn đẻ ), tròn người, thân dày .
– Hoa văn và sắc tố của cá phải nét, đạt tiêu chuẩn về độ bao trùm và có không thiếu toàn bộ những đặc thù bắt buộc mang tính đặc trưng của dòng cá. Đối với những dòng cá solid màu thì yếu tố đậm nhạt và mức độ bao trùm của sắc tố trên thân cá được ưu tiên .
Trong đó thường thì sắc tố càng đậm và sáng thì càng được ưu thích. Mức độ bao trùm sắc tố trên thân cá cần đạt từ 90-95 % trở lên để hoàn toàn có thể coi là 1 chú cá giống có sắc tố tốt .
Đối với các dòng cá hoa văn, thì yếu tố hoa văn chuẩn xác, mức độ dày đặc và nhuyễn của hoa văn cần đặc biệt chú ý. Cần chú ý không lựa chọn những cá thể bị nhiễm màu sắc lạ. Một số trường hợp người chơi cá lựa chọn những cá thể bị nhiễm 1 chút màu sắc lạ, sau khi sinh sản đàn cá con vẫn có những cá thể đạt màu sắc chuẩn, nhưng về cơ bản thì tính trạng nhiễm màu này đã bị di truyền cho đời sau.
– Vây và đuôi của cá phải căng, xòe tiếp tục trong quy trình cá bơi, ưu tiên lựa chọn những thành viên có bộ vây đuôi lớn, có đặc tính đặc biệt quan trọng như ribbon, swallow, high dorsal …
Đa số người chơi cá 7 màu đều mơ ước chiếm hữu những chú cá có vây đuôi lớn, có tính trạng đặc biệt quan trọng ribbon hay swallow vì những chú cá này có vẻ như đẹp ấn tượng. Tuy nhiên cần chú ý quan tâm tính trạng ribbon là tính trạng do gene trội lao lý sẽ nhanh biểu lộ ở đời con cháu, còn tính trạng swallow là tính trạng do gene nặn pháp luật nên nó sẽ cần có nhiều thời hạn để Open ở những đời cá sau, và tỉ lệ Open là không cao .
C. Di truyền và đồng huyết, đột biến gene:
– Đây có lẽ rằng là yếu tố làm đau đầu rất nhiều người chơi cá 7 màu ở Nước Ta. Nếu bạn mơ ước 1 cặp cá 7 màu cha mẹ bất kể sinh sản ra cá con đạt tỉ lệ 100 % giống cá cha mẹ, thì đó là điều ngoạn mục .
Cũng như cái tên của mình, cá 7 màu trải qua một thời hạn dài chắt lọc do con người và sự can thiệp của công nghệ tiên tiến gene, đã trở thành 1 loài cá có hệ gene rất phong phú và đa dạng. Nhưng hậu quả của nó là sức đề kháng của cá 7 màu về cơ bản trở nên yếu hơn so với tổ tiên của chúng và đồng thời hệ gene của chúng cũng thiếu độ không thay đổi .
Một số quan điểm cho rằng do chất lượng cá giống nhập khẩu từ quốc tế là không tốt nên dẫn tới thực trạng này. Nhưng tôi cho rằng phần lớn là do thực chất của hệ gene cá 7 màu thiếu không thay đổi, tiếp đến là do thực trạng đồng huyết, có trường hợp do đột biến gene nhưng chỉ là riêng biệt .
– Việc lựa chọn cá 7 màu giống đạt tiêu chuẩn về mặt di truyền lúc bấy giờ chỉ hoàn toàn có thể phân định dựa vào đặc tính của từng dòng cá riêng không liên quan gì đến nhau. Đối với tính trạng see thru gần như yên cầu di truyền là 100 % .
Còn lại phần lớn những dòng cá khi đời con thừa kế được 85-90 % đặc tính cơ bản của cá cha mẹ thì đã được coi là di truyền tốt ( thường gọi là thuần chủng ). Đối với cá solid màu thì tiêu chuẩn này rất dễ nhìn nhận. Người chơi cá chỉ cần dựa vào mức độ thuần màu của đàn con cũng như những tính trạng về vây, đuôi là hoàn toàn có thể nhìn nhận được cá cha mẹ có đạt chất lượng di truyền hay không .
Tuy nhiên so với những dòng cá đa sắc tố hoặc hoa văn như tuxedo, lace, snakeskin, mosaic, grass thì việc nhìn nhận di truyền trở nên khó khăn vất vả hơn rất nhiều. Sự khó khăn vất vả này đa số nằm ở chỗ người chơi cá khó hoàn toàn có thể xác lập sự độc lạ ở đời cá con xảy ra là do nguyên do nào ? Có thể do cá giao phối cận huyết quá nhiều dẫn tới thoái hóa gene, cũng hoàn toàn có thể do đột biến ngẫu nhiên, hoặc do đặc trưng di truyền ? Ở đây tôi xin đưa ra 1 số ít trường hợp cá con có nhiều đặc thù độc lạ nhưng cá cha mẹ vẫn được phần lớn người nuôi thừa nhận và cho là thuần chủng về gene :
- Cá Blue Grass mắt đen sinh sản ra cá RREA Blue Grass hoặc Red Grass mắt đen hoặc Multi Grass mắt đen: Điều kiện đặt ra ở đây là cá con vẫn có đầy đủ hoa văn grass và tính trạng vây đuôi như cá bố mẹ, chỉ khác biệt về mặt màu sắc. Cá con Red Grass mắt đen khi cho sinh sản sẽ ra cá con toàn bộ là Red Grass mắt đen (có thể có RREA Red Grass). Multi Grass mắt đen sinh sản ra multi grass mắt đen.
- Cá RREA Blue Grass sinh sản ra RREA Red Grass: Điều kiện là cá con có đầy đủ hoa văn grass và tính trạng vây đuôi giống bố mẹ, chỉ khác ở màu sắc đỏ thay vì xanh blue. RREA Red Grass này khi sinh sản sẽ ra toàn bộ cá con là RREA Red Grass.
- Cá Lace các loại sinh sản ra cá con Snakeskin: Điều kiện là cá con hoa văn snakeskin bao phủ toàn thân, màu sắc và tính trạng vây đuôi giống cá bố mẹ. Các con Snakeskin khi cho sinh sản sẽ ra cá con là Lace hoặc Snakeskin.
- Cá Lace mắt đen sinh sản ra cá RREA Lace cùng màu sắc với cá bố mẹ: Điều kiện là cá con RREA Lace khi sinh sản sẽ ra toàn bộ RREA Lace hoặc RREA Snakeskin cùng màu sắc với cá bố mẹ.
- Cá RREA Gold Platinum sinh sản ra cá con RREA Gold, RREA Platinum và 1 loại nữa thường được gọi là cá kem: Điều kiện là cá con có tính trạng vây đuôi của cá bố mẹ.
– Một số trường hợp thoái hóa gene điển hình:
- Cá Full Black: Đời cá con bị nhiễm xanh lục nhạt.
- Cá RREA Full Red: Đời cá con bị nhiễm xanh dương nhạt.
- Cá Tuxedo White mắt đen: Đời cá con bị nhiễm xanh lục nhạt.
- Cá RREA Tuxedo White: Đời cá con bị nhiễm vàng nhạt.
- Cá RREA Blue Topaz: Cá con bị nhiễm các màu xanh lục, đỏ hoặc trắng, vàng.
- Cá Purple Grass mắt đen: Cá con chấm bi grass k đều, hoa văn và màu sắc thân không ổn định.
- Cá RREA Yellow Lace King Cobra: Cá con bị nhiễm đỏ, thoái hóa ra màu sắc vàng nâu hoặc đỏ nâu…
- Cá Green Moscow mắt đen: Cá con bị nhiễm đỏ.
- Cá RREA Yellow Leopard: Cá con bị nhiễm đỏ.
- Cá RREA Red Grass: Cá con trùng huyết nhiều đời bị mất bi và chuyển thành các mảng màu đỏ liền mạch, một số trường hợp thì bị biến thành chấm bi dày màu vàng tươi nhưng hoa văn thân cá không ổn định và có sắc đỏ.
– Các trường hợp cá bị thoái hóa do giao phối gần ở Việt nam Open rất nhiều và rất thường gặp. Các đặc trưng thường thấy nhất của những loại cá này là hình thể của cá thường có thân rất dài, bị nhiễm những sắc tố và hoa văn lạ, sức sống của cá kém hơn tương đối so với những dòng cá 7 màu được coi là có độ thuần chủng cao hơn .
– Sự thiếu không thay đổi về gene của cá 7 màu mặt khác lại là lợi thế được nhiều người chơi sử dụng tốt. Trong quy trình chơi cá 7 màu, tôi nhận thấy lúc bấy giờ có rất nhiều người chơi ở Nước Ta đã mạnh dạn thực thi việc lai tạo cá, với tiềm năng tạo ra những dòng cá mới, đẹp, lạ và mang độc quyền phát minh sáng tạo của người chơi cá 7 màu tại Nước Ta .
Mặc dù công việc lai tạo vẫn chỉ tiến hành ở mức độ thủ công và nhỏ lẻ, không áp dụng nhiều công nghệ tiên tiến, nhưng cộng đồng chơi cá 7 màu Việt Nam đã ghi nhận những thành công bước đầu trong công tác lai tạo mới hoặc phục hồi những dòng cá 7 màu tưởng như đã bị mất đi.
Dù còn nhiều tranh luận về yếu tố đặt tên cá, chất lượng của dòng cá tạo ra hoặc là mức độ thuần chủng của những dòng cá mới, nhưng một điều không hề phủ nhận là tận tâm không nhỏ, sức lực lao động nghiên cứu và điều tra và tìm hiểu và khám phá với tiềm năng ở đầu cuối là tạo ra dòng cá mới và tăng trưởng trào lưu cá 7 màu tại Nước Ta .
– Vấn đề phục sinh những dòng cá cũ, lai tạo những dòng cá 7 màu mới tại Nước Ta tôi xin được đề cập tới trong một bài viết khác 🙂 .
Rất mong nhận được phản hồi của những bạn có cùng niềm đam mê. Chúc những bạn sớm có được những chú cá 7 màu vừa lòng .