Hoạt hình là một trong những thể loại phim được rất nhiều các bạn nhỏ yêu thích. Phim hoạt hình có cốt truyện, có nội dung và có nhân vật. Tuy nhiên nhân vật của thể loại phim này không phải là người thật đóng mà đơn giản là được các họa sĩ vẽ ra theo trí tưởng tượng của mình. Nhân vật chính của phim hoạt hình có thể là con người cũng có thể là động vật hoặc các sự vật, hiện tượng khác nhau. Vậy phim hoạt hình ra đời như thế nào? Bộ phim hoạt hình đầu tiên trên thế giới có tên là gì? Hãy cùng Phương Nam 24h tìm hiểu về lịch sử của phim hoạt hình.
Phim hoạt hình là gì?
Phim hoạt hình hay còn được gọi là phim hoạt họa. Thể loại phim này sử dụng ảo ảnh quang học về sự di chuyển từ nhiều hình ảnh tĩnh được chiếu liên tiếp. Người ta sẽ sử dụng máy tính hoặc chụp từng hình ảnh tĩnh đã vẽ, đã tô màu đồng thời chụp từng cử chỉ nhỏ của mô hình. Tiếp theo, các hình ảnh này sẽ được chụp bằng một máy quay phim hoạt hình chuyên nghiệp. Khi các hình chụp này được ghép và chiếu liên tiếp với nhau trên màn hình, chúng sẽ tạo nên ảo giác về các cử động được chuyển động liên tục. Ảo giác này gây ra do hiện tượng gọi là sự lưu ảnh.
Theo quá trình trên, một bộ phim hoạt hình sẽ được tạo ra. Để hoàn thành một tác phẩm đòi hỏi người thực hiện phải tốn rất nhiều công sức và chịu đựng được sự dai dẳng của những công việc tẻ nhạt. Hiện nay nhờ có sự phát triển của công nghệ, quá trình sản xuất phim hoạt hình trở nên nhanh chóng, dễ dàng hơn rất nhiều. Cũng chính vì vậy mà đến thời điểm hiện tại, có rất nhiều các hãng sản xuất phim hoạt hình đang hoạt động.
Lịch sự ra đời và phát triển của phim hoạt hình
Winsor McCay, cha đẻ của phim hoạt hình đã từng chia sẻ, để có được thành công trong lĩnh vực nghệ thuật này cần phải có tính sáng tạo và sự kiên trì. Bên cạnh đó, phim hoạt hình có những đòi hỏi rất khắt khe do không giống với bất kỳ thể loại nghệ thuật nào khác. Ở phim hoạt hình, tính sinh động và hấp dẫn phải được đặt lên hàng đầu. Ông cũng cho biết, đã từng có rất nhiều đạo diễn phối hợp với một tập thể ekip chỉ để hoàn thành một bộ phim hoạt hình dài vỏn vẹn 5 phút. Theo nhà nghiên cứu Michael Crandol, ban đầu phim hoạt hình được làm với mục đích đề cao tính sáng tạo của một loại hình nghệ thuật. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, phim hoạt hình còn mang cả tính thương mại. Vậy bên cạnh giá trị thương mại, tính nghệ thuật của phim hoạt hình còn được duy trì hay không? Ông Winsor McCay cho rằng điều này hoàn toàn phụ thuộc vào chính cách thức của nhà sản xuất hơn là bản thân đạo diễn. Trải qua một quá trình dài phát triển, thể loại phim hoạt hình đã dần khẳng định được chỗ đứng của mình trong lĩnh vực nghệ thuật. Cùng nhìn lại xem lịch sử ra đời của phim hoạt hình như thế nào qua những mốc thời gian quan trọng:
► Năm 1911: Phim hoạt hình đầu tiên trên thế giới được sản xuất. Tuy nhiên phải đến năm 1914, khán giả mới biết đến sự xuất hiện của thể loại này thông qua bộ phim “Gertie the Dinosaur” của nhà sản xuất John Bray.
► Năm 1919: Nhà sản xuất Messmer đã tạo ra bước ngoặt đối với phim hoạt hình bằng hình ảnh chú mèo hoang Felix. Nếu như trước đó, khán giả chỉ có thể xem “Gertie the Dinosaur” một lần duy nhất thì với “ Mèo hoang Felix” khán giả có thể xem đi xem lại nhiều lần tùy thích với một công nghệ mới. Điều này đã mang đến cho studio Pat Sullivan một khoản thu kếch xù lên đến hàng triệu USD trong nhiều năm liền. Lúc này, người ta bắt đầu tính đến chuyện trả lương cho các nhà sáng tạo như Messmer. Tuy nhiên Messmer lại là một người điềm tĩnh, không tính toán cũng không đòi hỏi gì ở ông chủ. Chính vì vậy khi nhắc đến hình ảnh mèo hoang Felix, người ta chỉ biết đến cái tên Pat Sullivan.
► Năm 1923: Studio Walt Disney được thành lập tại New York. Tuy nhiên hãng này chỉ đạt được thành công rực rỡ với hình ảnh Chuột Mickey trong loạt phim hoạt hình Steamboat Willie. Thậm chí các nhà sáng tạo ra hình ảnh chuột Mickey còn được xếp ngang hàng với những tên tuổi nổi tiếng trong làng hội họa thời bấy giờ. Ở giai đoạn này, tính thương mại của phim hoạt hình được thể hiện rất rõ.
► Năm 1928: Studio Walt Disney chuyển đến đóng tại Hollywood, sau đó đến California. Cũng trong thời gian này, hai hãng sản xuất khác là Warner Bros và MGM nắm bắt được thành công vang dội của Studio Walt Disney nên cũng chuyển sang sản xuất và kinh doanh phim hoạt hình. Không lâu sau, cả ba studio này trở thành các hãng làm ăn phát đạt trong lĩnh vực đầy mới mẻ này.
► Đầu những năm 30 – 40 của thế kỷ XX: Hàng loạt bộ phim hoạt hình được sản xuất và bắt đầu tăng cường thêm những yếu tố như màu sắc, âm thanh để tạo nên sự sinh động, hấp dẫn. Những tác phẩm có thể kể đến đó là: “Nàng Bạch Tuyết và bảy chú lùn” (1937), “Pinocchio” (1940), “Fantasia” (1940).
► Vào những năm 60 của thế kỷ XX: Mốt xem phim hoạt hình trở nên thịnh hành tại Mỹ. Lúc này các rạp chiếu phim không chỉ có trẻ em mà ngay cả người lớn cũng đổ xô đến để xem hoạt hình. Cũng nhờ vậy mà tên tuổi của hai đạo diễn Bill Hanna và Joe Barbara (MGM) nổi như cồn với phim hoạt hình “Tom và Jerry”. Đáng tiếc là trong vòng 20 năm làm việc cùng nhau tại hãng MGM họ đã không sáng tạo thêm một nhân vật hoạt hình nào khác.
► Thập kỷ 80 của thế kỷ XX: Disney và Warner Bros bước vào thương trường với tư cách là những nhà kinh doanh thực thụ thay vì là nhà phục vụ nhu cầu giải trí như trước đây. Duck Tales (1986 – Walt Disney) và Tiny Toon Adventures (1989 – Warners Bros) thực sự là những thành công lớn của hai nhà sản xuất phim hoạt hình hàng đầu lúc bấy giờ.
► Đầu những năm 90 của thế kỷ XX: Sự suy thoái về kinh tế đã làm ảnh hưởng đến kinh phí đầu tư sản xuất phim hoạt hình. Tuy nhiên trong hoàn cảnh đó, bộ phim hoạt hình “Người dơi” được sản xuất tạo nên đột phá để đảm bảo sự tồn tại của ngành.
Trên đây là một số thông tin để giải đáp vấn đề thắc mắc phim hoạt hình ra đời như thế nào mà nhiều bạn đọc còn đang băn khoăn. Hiện nay trên thị trường có vô số các tác phẩm phim hoạt hình của nhiều hãng sản xuất khác nhau được giới thiệu đến với khán giả. Lúc này yếu tố nghệ thuật vẫn được coi trọng. Lý do là vì hầu hết những tác phẩm có ý nghĩa sâu sắc mới để lại dấu ấn và được khán giả đón nhận. Chính vì vậy những tác phẩm phim hoạt hình càng có tính nghệ thuật thì giá trị thương mại càng cao.