Suy giảm chức năng gan là bệnh lý nguy hiểm. Để phòng ngừa cũng như hỗ trợ điều trị bệnh hiệu, người bệnh cần quan tâm đến vấn đề dinh dưỡng nên ăn gì và kiêng gì.
Suy giảm chức năng gan là gì?
Gan là cơ quan quan trọng trong hệ tiêu hóa cũng như của cả cơ thể. Nó được ví như bộ máy thải độc, đảm nhiệm nhiều chức năng khác nhau. Gan có nhiệm vụ chính là chuyển hóa và đào thải độc tố từ thức ăn ra bên ngoài cơ thể. Bên cạnh đó, gan còn tiết ra dịch mật giúp hỗ trợ tiêu hóa chất béo hiệu quả.
Khi chất độc trong cơ thể được đưa đến gan nhiều quá sẽ khiến gan phải làm việc quá tải và dễ dẫn đến tình trạng suy giảm chức năng gan. Gan cũng như hầu hết các cơ quan khác đều có thể bị tấn công bởi virus, vi khuẩn gây bệnh. Và trong đó, suy giảm chức năng gan là bệnh thường gặp.
Muốn biết chức năng gan có bị suy giảm hay không thì phải qua xét nghiệm máu mới phát hiện được. Khi bị suy giảm chức năng gan, bạn sẽ phải đối mặt với nguy cơ cao mắc các bệnh như xơ gan, thậm chí ung thư gan. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến gan mà có thể gây ảnh hưởng xấu đến các cơ quan khác của cơ thể.
Do đó, phát hiện sớm và điều trị kịp thời là việc làm quan trọng mà mỗi người cần đặc biệt chú ý.
Suy giảm chức năng gan nên kiêng gì?
Khi bị suy giảm chức năng gan, người bệnh cần tránh xa một số loại thực phẩm có hại cho gan và có nguy cơ khiến bệnh thêm nặng hơn. Chúng bao gồm:
-
Đồ uống có cồn
Uống rượu rất có hại cho gan. Đây là điều mà hầu hết ai cũng biết. Tuy nhiên không phải chỉ uống rượu nặng mới gây hại mà bất cứ loại đồ uống có cồn nào cũng không tốt cho gan nếu uống nhiều.
Khi bạn uống nhiều ly rượu vang hay uống nhiều bia thì tổng hàm lượng cồn vẫn cao hơn so với một ly rượu nặng. Vì thế, hạn chế tối đa việc sử dụng rượu bia để bảo vệ lá gan của chính mình.
-
Đường, muối, gia vị
Gia vị sẽ giúp đồ ăn thêm thơm ngon, hấp dẫn nhưng nó cũng có tác dụng phụ là gây hại cho gan nếu ăn quá nhiều.
Cơ thể luôn cần một hàm lượng muối nhất định nhưng ăn nhiều sẽ gây hại cho sức khỏe như làm tăng huyết áp và không tốt cho gan. Muối dẫn đến sự tích tụ và ứ đọng chất lỏng trong gan, tăng nguy cơ gan nhiễm mỡ. Lâu dần sẽ khiến chức năng gan sức giảm, ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa và lọc độc tố ra khỏi cơ thể.
Bên cạnh đó, nếu ăn nhiều đường không chỉ tăng nguy cơ béo phì mà còn có thể gây tổn thương gan. Nguyên nhân là do lượng fructose trong gan được chuyển hóa một phần còn một phần sẽ tạo thành các giọt chất béo. Nếu có quá nhiều đường sẽ dẫn đến tích tụ chất béo và tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh cho gan. Theo nhiều nghiên cứu, đường có thể gây hại cho gan của bạn tương đương với rượu nên cần hạn chế tiêu thụ các sản phẩm nhiều đường như kẹo, bánh ngọt…
-
Đồ nướng, đồ chế biến nhiều dầu mỡ
Đồ nướng, đồ rán là món ăn yêu thích của rất nhiều người do mùi vị thơm ngon. Thế nhưng nếu nướng hay rán ở nhiệt độ cao trong thời gian dài, gia vị tẩm ướp có thể tạo ra hoạt chất gây ung thư. Những chất độc này đi qua và được xử lý tại gan. Nếu ăn nhiều, thường xuyên thì tần suất làm việc của gan cũng phải tăng cao, hoạt động quá tải, gây suy giảm chức năng.
-
Thuốc giảm đau
Việc lạm dụng thuốc giảm đau cũng là nguyên nhân gây suy giảm chức năng gan nên cần được hạn chế. Nguyên nhân là do trong các loại thuốc giảm đau thường chứa acetaminophen, chất gây hại cho gan. Vì vậy, đừng bao giờ lạm dụng thuốc giảm đau, nếu đau quá hãy uống đúng liều lượng quy định.
-
Thịt đỏ
Thịt đỏ là nguồn cung cấp protein chính cho cơ thể và cơ thể con người rất cần protein để có đủ năng lượng. Thế nhưng không nên ăn quá nhiều mà hãy cắt giảm lượng thịt đỏ trong thực đơn hằng ngày để bảo vệ gan.
Khi gan của bạn không được khỏe mạnh, nó sẽ gặp nhiều khó khăn trong việc chuyển hóa protein trong thịt đỏ. Protein không được chuyển hóa sẽ tích tụ và gây hại cho gan, ảnh hưởng đến não, gây mệt mỏi, chóng mặt.
Hãy hạn chế thịt đỏ và thay vào đó là các loại thịt trắng như thịt gà, cá để bảo vệ sức khỏe, nhất là đối với những ai đang gặp các vấn đề về gan.
Bị suy giảm chức năng gan nên ăn gì?
Khi bị suy giảm chức năng gan, bạn nên bổ sung nhiều loại thực phẩm tốt cho gan. Có thể tham khảo một số thực phẩm dưới đây:
Thức uống làm mát, thanh lọc gan
Có rất nhiều loại đồ uống đơn giản, gần gũi, dễ làm nhưng lại rất tốt cho gan mà không phải ai cũng biết. Bạn nên bổ sung những loại nước này thường xuyên ngay cả khi gan của bạn vẫn đang khỏe mạnh.
-
Nước trà đen và trà xanh
Nước trà rất có ích đối với sức khỏe, đặc biệt là gan. Chúng có tác dụng cải thiện chất béo và lượng enzym trong gan. Nếu tiêu thụ trà xanh hàng ngày với hàm lượng phù hợp sẽ có thể chống lại bệnh tim mạch cũng như các rối loạn của gan. Bên cạnh đó, người thường xuyên uống nước trà xanh ít có nguy cơ bị ung thư gan hơn người bình thường.
Hàm lượng chất chống oxy hóa trong trà xanh tương đối cao, nó giúp cải thiện tốt mức độ men gan và giảm chất béo ứ đọng trong gan.
-
Trà đỗ đen/gạo lứt rang
Những loại nước này có vị thanh mát rất tốt cho gan. Bạn nên uống nước mà không cần cho thêm đường. Nó sẽ giúp thải độc trong gan rất hiệu quả.
Bên cạnh đó, đỗ đen và gạo lứt chứa nhiều chất xơ, vitamin và các nguyên tố vi lượng như sắt, canxi nên rất tốt cho sức khỏe.
-
Nước ép nha đam
Nha đam được sử dụng khá phổ biến trong chế biến đồ uống và làm đẹp da. Bên cạnh đó, nó còn được sử dụng nhiều trong các bài thuốc như giải độc, nhuận gan, chống táo bón…
Ngoài ra, nha đam còn có nhiều dược tính tốt cho sức khỏe như làm lành vết thương, kháng khuẩn, trị mụn, trị bệnh ngoài da… Do đó, nước ép nha đam giúp làm mát cơ thể, giảm mụn và đặc biệt tốt cho gan.
-
Nước ép trái cây
Nước ép trái cây chứa nhiều vitamin, khoáng chất rất tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, nước ép củ cải đường được cho là rất tốt với gan do giúp làm giảm tổn thương và viêm nhiễm trong gan, đồng thời tăng enzym giải độc cho gan, giúp bảo vệ gan hiệu quả.
Thức ăn cải thiện chức năng gan
Có nhiều loại thức ăn tốt cho sức khỏe của gan mà bạn nên bổ sung vào thực đơn hằng ngày để có được một lá gan khỏe mạnh.
-
Cá và các loại cá giàu omega-3, omega-6
Chất béo trong các loại cá là chất béo có lợi cho gan. Đặc biệt, omega-3 là chất béo lành mạnh có tác dụng giúp giảm viêm và hạn chế các nguy cơ gây bệnh tim mạch. Ngoài ra, chất béo omega-3 còn giúp ngăn ngừa sự tích tụ của chất béo, giữ mức enzym bình thường, cải thiện sức đề kháng insulin và chống viêm hiệu quả.
-
Dầu oliu
Dầu oliu là chất béo lành mạnh tốt cho sức khỏe và tốt cho gan. Nếu tiêu thụ thường xuyên dầu oliu, khoảng 6,5 ml mỗi ngày sẽ giúp cải thiện men gan và làm giảm lượng chất béo trong gan. Bên cạnh đó, dầu oliu còn giúp làm tăng lưu lượng máu, mang đến một cơ thể khỏe mạnh.
-
Các loại hạt
Nhiều nghiên cứu đã chứng minh các loại hạt rất tốt cho sức khỏe của con người nhờ hàm lượng dinh dưỡng cao, giàu vitamin, chất xơ. Bên cạnh đó, ăn hạt thường xuyên còn giúp cải thiện men gan hiệu quả.
-
Cháo đậu xanh
Cháo đậu xanh có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, làm mát gan… Do đó, nếu bạn đang gặp các vấn đề về gan, hãy thường xuyên ăn cháo đậu xanh để cải thiện chức năng gan.
-
Rau xanh sẫm màu
Các loại xanh sẫm màu thường giàu vitamin, tốt cho sức khỏe. Điển hình như mầm Brussels và chiết xuất từ bông cải xanh và các loại cải màu xanh sẫm sẽ giúp làm tăng hàm lượng enzym giải độc để bảo vệ gan khỏi bị tổn thương bởi độc tố. Ngoài ra, bông cải xanh còn giúp cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ và cải thiện mức men gan.
Trái cây mát gan
Hầu hết các loại trái cây đều tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, có những loại trái cây đặc biệt tốt cho gan mà bạn cần biết để bổ sung mỗi ngày nếu đang phải đối mặt với tình trạng suy giảm chức năng gan.
-
Quả bưởi
Bưởi chứa hàm lượng chất chống oxy hóa cao nên được xếp vào nhóm thực phẩm cực tốt cho gan. Trong bưởi có hai hoạt chất chống oxy hóa là naringenin và naringin, có tác dụng bảo vệ gan khỏi những tổn thương từ các gốc tự do.
Ngoài ra, naringenin có công dụng làm giảm lượng chất béo có trong gan và giúp tăng lượng enzym để đốt cháy chất béo, ngừa mỡ tích tụ gây bệnh. Còn naringin có tác dụng cải thiện khả năng chống lại những tác động tiêu cực của cồn lên gan, rất tốt đối với những người thường sử dụng bia rượu. Bên cạnh đó, các hoạt chất chống oxy hóa trong bưởi còn giúp làm giảm sự phát triển của xơ gan.
-
Việt quất và nam việt quất
Hai loại trái cây này chứa anthocyanin, chất chống oxy hóa rất có lợi cho gan, giúp duy trì sức khỏe bền bỉ của gan. Nếu sử dụng thường xuyên việt quất và nam việt quất sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ tổn thương ở gan.
Một số nghiên cứu khác cho rằng, hoạt chất chống oxy hóa chứa trong 2 loại quả này còn giúp làm chậm quá trình xơ hóa và kìm hãm sự phát triển các mô sẹo ở gan. Đồng thời, chiết xuất việt quất còn có tác dụng ức chế tế bào ung thư gan phát triển.
-
Quả nho
Theo nhiều nhà nghiên cứu, nho và nước ép nho mang đến nhiều lợi ích cho gan như ngăn ngừa tổn thương, giảm viêm… Ngoài ra, với những người bị gan nhiễm mỡ, nếu bổ sung nho và chiết xuất hạt nho thường xuyên thì chức năng gan sẽ được cải thiện đáng kể.
Thuốc bổ gan
Bên cạnh việc bổ sung các loại nước, thức ăn và trái cây tốt cho gan thì bạn cũng đừng quên bổ sung các loại thuốc bổ cho gan. Chúng sẽ giúp hỗ trợ cải thiện chức năng gan, giúp gan luôn khỏe mạnh và phòng chống bệnh tật.
Tuy nhiên cần lưu ý chọn những loại thuốc được chiết xuất từ thảo dược vừa đảm bảo an toàn mà ít lo tác dụng phụ.
Lưu ý gì khi chọn và chế biến thực phẩm tốt cho gan?
Có nhiều loại thực phẩm tốt cho gan, dễ kiếm, dễ tìm. Tuy nhiên, không phải cứ ăn nhiều ăn thường xuyên là tốt mà bạn cần lưu ý một số vấn đề sau khi chọn và chế biến chúng:
-
Chọn thực phẩm tươi, bảo quản đúng cách, rõ nguồn gốc, xuất xứ
-
Chế biến đúng cách tránh mất dinh dưỡng, biến chất hóa lợi thành hại
-
Ăn đúng cách, không ăn kết hợp nếu không biết rõ kết quả, không để thức ăn lưu cữu, ăn đi ăn lại nhiều lần
-
Ăn đủ lượng, không ăn quá nhiều trong bữa hay nhiều bữa liên tục
-
Ăn kết hợp với thức uống đúng cách
-
Ăn uống kết hợp rèn luyện đúng cách
Nếu đang gặp phải các vấn đề về gan, hãy chú ý đến chế độ dịnh dưỡng để giúp hỗ trợ điều trị bệnh cũng như phòng ngừa bệnh tái phát.
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh không được tự ý mua thuốc để điều trị. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý cũng như kê đơn thuốc hiệu quả tốt nhất.
Trung tâm Tiêu hoá – Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc
-
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc Phúc Trường Minh – Số 8 Châu Văn Liêm, Nam Từ Liêm, Hà Nội
-
Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc – 55 Yên Ninh, Ba Đình, Hà Nội
-
Phòng khám Hồng Ngọc Savico Long Biên – Tầng 3, tòa B, Savico Megamall, 07- 09 Nguyễn Văn Linh, Long Biên, Hà Nội
Hotline: 0911 908 856 – 0932 232 016
Email: khamsuckhoecanhan@hongngochospital.vn
Cập nhật nhiều thông tin hữu ích và chương trình Ưu đãi tại:
https://www.facebook.com/trungtamtieuhoaBVHongNgoc