Trong y tế, ma túy hay chất kích thích đôi khi được xem như một liệu pháp sử dụng để điều trị bệnh. Tuy nhiên, không phải chất nào cũng được cấp phép sử dụng và việc lạm dụng hay nghiện ma túy đều có thể gây ra những ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe.
Ma túy là gì?
Ma túy là các hợp chất hóa học ảnh hưởng đến tâm trí và cơ thể, có tác dụng khác nhau đối với mỗi cá nhân tùy vào loại thuốc sử dụng, liều lượng và cách dùng.
Như thế nào là lạm dụng ma túy?
Lạm dụng ma túy là việc sử dụng các chất hợp pháp hoặc bất hợp pháp bằng những cách như uống quá liều thuốc thông thường hoặc sử dụng thuốc theo đơn của người khác. Người dùng thường lạm dụng chúng nhằm tạo cảm giác dễ chịu, giảm bớt căng thẳng hoặc trốn tránh thực tế, nhưng vẫn có thể ngừng sử dụng khi muốn.
Lạm dụng ma túy không chỉ là lạm dụng
heroine
,
cocaine
hoặc các loại ma túy bất hợp pháp khác.
Ảnh bởi Ninetyseven Imagery từ Pexel
Lạm dụng ma túy và nghiện ma túy có giống nhau không?
Trong khi người lạm dụng ma túy có thể ngưng sử dụng nếu muốn, nghiện lại rất khó cai. Người nghiện sẽ luôn cảm thấy bứt rứt, khó chịu và muốn mua ma túy để sử dụng dù không gặp bất kỳ vấn đề tâm lý cần được giải tỏa nào.
Lạm dụng ma túy và nghiện ma túy là khác nhau nhưng lạm dụng ma túy có thể dẫn đến nghiện. Thuốc kê đơn nằm trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây nên lạm dụng ma túy ở Mỹ.
Bất kỳ loại chất kích thích nào, dù được sử dụng điều độ hay theo đơn thuốc đều có thể có tác dụng ngắn hạn đối với cơ thể của người dùng. Ví dụ, những người bị rối loạn sử dụng chất kích thích (xảy ra khi người dùng không còn kiểm soát được nhu cầu sử dụng chất gây nghiện và trở nên phụ thuộc vào nó) có thể gặp phải các vấn đề như:
-
Không thể ngừng sử dụng ma túy
-
Gặp vấn đề trong các mối quan hệ
-
Công việc hoặc kết quả học tập kém
-
Khó giữ vệ sinh cá nhân
-
Thay đổi đột ngột về ngoại hình, chẳng hạn như giảm cân nghiêm trọng
-
Có những hành vi bốc đồng và mạo hiểm nhiều hơn
-
Mất hứng thú với các hoạt động từng yêu thích
Ảnh hưởng lâu dài của lạm dụng ma túy đối với sức khỏe
Tinh thần
Lạm dụng ma túy, đặc biệt là trong một thời gian dài, có thể thay đổi cấu trúc và chức năng não, dẫn đến các tác động tâm lý lâu dài của một người, chẳng hạn như:
-
Phiền muộn, lo lắng
-
Rối loạn hoảng sợ
-
Tính cách hung hăng hơn
-
Hoang tưởng
-
Ảo giác
Lạm dụng ma túy trong thời gian dài cũng có thể ảnh hưởng đến trí nhớ, khả năng học tập và tập trung.
Bệnh tim mạch
Các chất kích thích, chẳng hạn như cocaine và methamphetamine, có thể làm hỏng tim và mạch máu. Việc sử dụng các loại thuốc này lâu dài có thể dẫn đến bệnh mạch vành, rối loạn nhịp tim và nhồi máu cơ tim.
Vấn đề về đường hô hấp
Hút hoặc hít phải khói thuốc lâu dài có thể làm hỏng hệ thống hô hấp và dẫn đến các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp mãn tính.
Opioid là nhóm thuốc giảm đau có khả năng liên kết với các thụ thể điều chỉnh hô hấp trong hệ thống thần kinh trung ương. Từ đó, chất này làm người dùng giảm hô hấp dẫn đến thở chậm hoặc ngáy nhiều. Nếu dùng một lượng lớn opioid hoặc dùng nó cùng với các loại thuốc khác (chẳng hạn như thuốc hỗ trợ giấc ngủ) hoặc rượu, bạn có thể bị ngưng thở hoàn toàn.
Tổn thương thận
Ảnh bởi Natali-Mis từ iStock
Chức năng của thận là giúp lọc các khoáng chất dư thừa và các chất thải ra khỏi máu. Tuy nhiên, các chất như heroine, ketamine và cannabinoid tổng hợp có thể gây tổn thương thận hoặc suy thận.
Bệnh gan
Sử dụng ma túy và rượu trong thời gian dài có thể làm tổn thương tế bào gan, dẫn đến viêm, sẹo và thậm chí suy gan.
Quá liều
Dùng quá nhiều một loại thuốc hoặc dùng nhiều loại thuốc cùng nhau cũng có thể dẫn đến quá liều. Theo CDC Mỹ, Opioid đóng góp vào gần 70% số ca tử vong do quá liều thuốc.
Làm thế nào khi gặp tình trạng lạm dụng ma túy?
Sẽ rất khó để tìm kiếm được một chương trình điều trị phù hợp. Dưới đây là một số lưu ý khi tìm cách điều trị lạm dụng hoặc nghiện ma túy:
-
Xem xét và lựa chọn các dịch vụ nội trú hay ngoại trú
-
Tìm các trung tâm điều trị địa phương từ các kênh chính thống
-
Tìm hiểu kỹ các thông tin của trung tâm điều trị bao gồm cách điều trị và cả chi phí
Phương pháp điều trị
Phương pháp điều trị được điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu cá nhân của mỗi người để đảm bảo tính hiệu quả.
Điều trị có thể bao gồm một số thành phần sau:
-
Liệu pháp hành vi: giúp mọi người xây dựng chiến lược đối phó tích cực và phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề.
-
Liệu pháp nhóm: mang đến cho mọi người cơ hội thừa nhận, chia sẻ và làm việc thông qua các khía cạnh tâm lý của quá trình phục hồi với một nhóm đồng nghiệp dưới sự hướng dẫn chuyên nghiệp.
-
Thuốc: giúp giảm thiểu các triệu chứng cai nghiện.
-
Chăm sóc y tế bổ sung: có thể bao gồm đào tạo nghề và các nguồn lực khác giải quyết các vấn đề liên quan đến lạm dụng ma túy mãn tính, chẳng hạn như tình trạng sức khỏe tâm thần, thất nghiệp và tình trạng y tế.
Kết
Lạm dụng ma túy có thể ảnh hưởng đến một số khía cạnh của sức khỏe thể chất và tâm lý con người. Một số loại thuốc có thể dẫn đến buồn ngủ và thở chậm, trong khi những loại khác có thể gây mất ngủ, hoang tưởng hoặc ảo giác. Sử dụng ma túy trong thời gian dài còn có thể gây các bệnh tim mạch, thận và gan.
Nếu bạn mong muốn được giải đáp bất kỳ vấn đề gì về sức khỏe, hãy kết nối với bác sĩ tư vấn của chúng tôi qua ứng dụng Doctor Anywhere. Chúng tôi sẵn sàng để mang đến cho bạn sự hỗ trợ tận tình, chu đáo nhất.
Doctor Anywhere tặng bạn 01 lượt thăm khám MIỄN PHÍ khi sử dụng mã XINCHAO cho 4 chuyên khoa Nội, Nhi, Dinh dưỡng, Tai Mũi Họng.
Tham khảo từ WebMD, Medical News Today
Xem thêm: