Người trẻ bây giờ rất dễ dàng viết ra mấy dòng cảm xúc, thể hiện bằng văn xuôi, tự đặt ra hình thức trình bày, gọi chung lại là tản văn.
Thịnh hành có phải vì tản văn là thể loại dễ viết, dễ chạm tới trái tim của người đọc?
Vậy các bạn có biết tản văn từng một thời được cho là những chuyện tào lao, lan man, chỉ dành cho các cây bút nghiệp dư, những nhà văn không chuyên… và chúng rất dễ dàng đi vào quên lãng?
Thế nhưng bây giờ tản văn đã có rất nhiều tác phẩm gắn liền với các nhà văn tên tuổi, và trong những nhộn nhịp của đời sống hiện nay, trong lúc con người ta đang hối hả chuyện miếng cơm manh áo, những trang tản văn trở thành những lúc lắng lòng lại để cùng nghĩ về từng giây phút con người bỏ quên hạnh phúc của mình, và bỏ quên nhau, hay ít nhất nghĩ về cuộc đời ở một tâm trạng thoải mái nhất…
Vậy tản văn thật sự là gì?
Theo định nghĩa thuật ngữ văn học: Tản văn là loại văn xuôi ngắn gọn, hàm súc, có thể trữ tình, tự sự, nghị luận, miêu tả phong cảnh, khắc hoạ nhân vật. Lối thể hiện đời sống của tản văn mang tính chất chấm phá không nhất thiết đòi hỏi có cốt truyện phức tạp, nhân vật hoàn chỉnh nhưng có cấu tứ độc đáo, có giọng điệu, cốt cách cá nhân. Điều cốt yếu là tản văn tái hiện được nét chính của các hiện tượng giàu ý nghĩa xã hội, bộc lộ trực tiếp tình cảm, ý nghĩ mang đậm bản sắc cá tính tác giả… Tản văn là loại văn tự do, dài ngắn tuỳ ý, cách thể hiện đa dạng, đặc biệt là thể hiện nổi bật chính kiến và cá tính tác giả.
Theo thời gian phát triển của thời đại các thể loại như tản văn, tạp văn, tạp bút, tản mạn cũng đã nhoà dần, ngược lại cũng chính vì điều đó mà tản văn đã không bị gò bó, thậm chí đã nới rộng ranh giới thể loại, và làm phong phú đề tài chủ đề.
Tản văn hiện tại là một thể loại đầy cuốn hút, đây là điều không thể chối cãi. Tuy nhiên khi trở nên đại trà, những bản sắc và tiêu chuẩn thường không còn được chú ý nhiều, điều này dẫn đến chất lượng bắt đầu giảm bớt, sẽ dần khiến cho người đọc không còn thiết tha nhiều với dòng văn ngắn súc tích này nữa.
Theo nhận định của giới chuyên môn, tản văn thành công là đẩy được cái ý, cái sự diễn đạt tới tận cùng từ những vấn đề nhỏ.
Và một điều cũng quan trọng không kém là độ tương tác cao của tản văn với đời sống. Cũng là điều thể hiện được cái nhìn của chính tác giả đối với cái nhìn của phong trào, của xã hội.
Tản văn là thể loại dễ đọc mà khó viết, tuy nhiên đây là thể loại mà bất kì đối tượng nào cũng có thể tham gia.