Thiếu máu não do nhiều nguyên nhân, trong đó chế độ dinh dưỡng có ảnh hưởng không nhỏ đến tình trạng này. Xây dựng thói quen ăn uống khoa học là yếu tố rất quan trọng để tăng cường máu lên não. Vậy người thiếu máu não nên ăn gì, cần lưu ý những gì khi bổ sung chất dinh dưỡng… chuyên gia OTiV sẽ giải đáp cho bạn trong bài viết dưới đây.
Thiếu máu não nên ăn gì? Thực phẩm cải thiện thiếu máu não
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng đầy đủ 4 nhóm chất: bột đường, đạm béo, vitamin và khoáng chất thì người bị bệnh thiếu máu não nên ăn các thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng như protein, các vitamin và các nguyên tố vị lượng, đặc biệt là sắt – một vi chất quan trọng tham gia trong quá trình tạo máu. Các chuyên gia cũng khuyên rằng để bổ sung protein, người bị thiếu máu não nên lựa chọn các loại cá chứa nhiều acid béo Omega-3, các loại thực phẩm lành mạnh với hương vị đặc trưng như các loại trái cây họ cam quýt và nên chọn thức ăn dạng mềm như chuối, sữa chua, ngũ cốc nguyên hạt…
Vậy thiếu máu não nên ăn gì? Sau đây là danh sách các loại thực phẩm mà người bị thiếu máu não nên ăn
Cá béo
Cá béo là những loại cá như: cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá tuyết, cá mòi… rất giàu chất acid béo không hòa tan Omega -3. Đây là dưỡng chất tốt cho hệ tim mạch và sức khỏe của não bộ. Theo nghiên cứu, Omega -3 có khả năng làm giảm nồng độ beta-amyloid (là chất gây ra những tổn thương não bộ có trong máu). Đặc biệt, dưỡng chất này còn giúp tăng lưu lượng máu lên não, giúp tăng khả năng nhận thức và tư duy. Tuy nhiên, các loại cá này sống ở tầng nước sâu có khả năng nhiễm chì nên chỉ bổ sung thực phẩm này vào thực đơn ăn 1-2 lần/tuần.
Cá hồi acid béo Omega-3 giúp cải thiện lưu lượng máu đến não bộ
Các loại rau xanh
Gồm các loại rau màu xanh đậm như: bông cải xanh, cải xoăn, rau bina, cải rổ, mồng tơi, cải bó xôi… là những thực phẩm rất giàu vitamin B, beta carotene, folate và lutein là những dưỡng chất tốt cho não bộ. Việc bổ sung những loại rau xanh trong thực đơn ăn uống hàng ngày không chỉ giảm các triệu chứng thiếu máu não, mà còn giúp tăng cường trí nhớ và làm chậm quá trình lão hóa.
Các loại quả mọng
Quả mọng là những loại quả thuộc họ “berry” có vị ngọt, nhiều nước hoặc chua nhẹ, quả nhỏ, hình tròn, màu sắc đẹp, bao gồm: quả việt quất, dâu tây, mâm xôi, dâu tằm, quả nho… Đây là những loại quả rất giàu vitamin và khoáng chất, rất tốt cho sức khỏe, giúp cải thiện lượng máu và tăng hấp thu sắt trong cơ thể. Đặc biệt, trong quả mọng còn chứa flavonoid là sắc tố tự nhiên có tác dụng cải thiện trí nhớ. Vì vậy, tăng cường các loại quả này trong thực đơn ăn uống hàng ngày giúp tăng cường chức năng của não bộ.
Các loại ngũ cốc nguyên hạt
Các loại ngũ cốc, đặc biệt là ngũ cốc nguyên hạt như: gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt, lúa mạch, ngô, kê, bánh mì nguyên cám… là những thực phẩm không chỉ tốt cho tim mạch mà còn tốt cho não bộ. Các loại thực phẩm này giàu chất xơ, vitamin và chất chống oxy hóa giúp cải thiện tình trạng mỡ máu cao, tăng cường tuần hoàn máu lên não dễ dàng hơn, phòng ngừa tình trạng mạch máu tắc nghẽn gây thiếu máu não.
Thiếu máu não nên ăn gì? Trứng
Trứng là thực phẩm mà người thiếu máu não nên tăng cường bổ sung (2-3 quả/tuần). Ngoài nguồn protein, glucid, lipid dồi dào, trứng còn rất giàu canxi, acid folic, vitamin nhóm B: B6, B9, B12… Nhóm vitamin này có tác dụng giúp tế bào máu được sản sinh nhiều hơn, làm chậm quá trình lão hóa của não, ngăn ngừa suy giảm nhận thức và chứng teo não nguy hiểm.
Nên bổ sung trứng vào thực đơn ăn uống cho người thiếu máu não
Thịt bò
Đây là nguồn thực phẩm dồi dào protein, sắt, và các vitamin tốt cho sức khỏe và hệ miễn dịch của cơ thể. Việc cung cấp thịt bò giúp hồng cầu được đẩy nhanh quá trình tái tạo, cung ứng lượng máu nhiều hơn cho cơ thể, tăng cường hoạt động và khả năng miễn dịch cho não bộ. Tuy nhiên, không nên ăn quá nhiều thịt bò vì có thể tích tụ mỡ trong cơ thể và gây mỡ máu cao. Mỗi tuần nên ăn 1-2 bữa thịt bò (mỗi bữa không nên vượt quá 100-150g/người).
Hải sản
Hải sản bao gồm: tôm, cua, cá, ghẹ, ốc… rất giàu sắt, kẽm, acid amin, vitamin B12… Đây là những dưỡng chất giúp tăng mức Hemoglobin của cơ thể, tăng lưu thông máu, giúp cải thiện tình trạng thiếu máu của cơ thể.
Hạt óc chó
Hạt óc chó chứa nhiều protein, acid béo Omega-3 tốt cho cơ thể, đặc biệt là acid alpha -linolenic được chứng minh là có khả năng bảo vệ động mạch, giúp máu lưu thông đến não và các cơ quan trong cơ thể tốt hơn, từ đó cải thiện trí nhớ và hạ huyết áp.
Thiếu máu não nên kiêng gì?
Chế độ ăn uống nhiều chất béo bão hòa, nhiều natri và nhiều calo chính là “kẻ thù” của người mắc bệnh thiếu máu não. Vì vậy, bạn cần hạn chế các nhóm thực phẩm sau:
Thực phẩm chế biến sẵn
Các loại thực phẩm chế biến sẵn thường chứa nhiều calo gây hại cho người mắc chứng thiếu máu não. Ngoài ra, thực phẩm chế biến sẵn còn chứa nhiều muối và chất bảo quản. Những chất này ảnh hưởng xấu đến huyết áp và tim mạch, tăng cholesterol và từ đó làm tình trạng thiếu máu não thêm nghiêm trọng. Vì vậy, bạn nên tránh xa các loại thực phẩm chế biến sẵn như thịt hun khói, xúc xích, thực phẩm đóng hộp…
Người thiếu máu não nên hạn chế thực phẩm chế biến sẵn
Phụ gia thực phẩm
Việc lạm dụng các chất phụ gia trong quá trình chế biến món ăn, thường có mặt trong thực phẩm đóng hộp, có thể khiến lượng natri trong cơ thể tăng vọt, dẫn đến huyết áp cao, dễ gây thiếu máu não, đột quỵ.
Nước ngọt
Đặc biệt là những loại nước ngọt có gas nếu sử dụng nhiều có thể làm tăng nguy cơ cao huyết áp, tăng lượng cholesterol xấu tới 50%, dễ dẫn tới đột quỵ, thiếu máu não.
Chất kích thích (cà phê, trà đặc, bia rượu)
Đây là ba “hung thần” gây ra nhiều chứng bệnh không tốt cho sức khỏe, trong đó có bệnh thiếu máu não. Việc sử dụng rượu bia quá mức có thể dẫn đến quá trình lưu thông máu bị tắc nghẽn, gây ra tình trạng xuất huyết não, đột quỵ, thậm chí có thể tử vong. Nhiều nghiên cứu cho thấy, người bị bệnh thiếu máu não nếu sử dụng rượu bia có thể gây khó thở và làm tăng nguy cơ tai biến não gấp 5 lần so với người không sử dụng.
Ngoài một chế độ dinh dưỡng hợp lý, người mắc chứng thiếu máu não nên kết hợp luyện tập thể thao. Các bộ môn như đi bộ, khí công, dưỡng sinh, yoga, thái cực quyền, luyện thở là lựa chọn tốt nhất giúp tăng cường lưu thông máu lên não.
Các chuyên gia lưu ý rằng khi dùng món ăn có nhiều sắt thì không nên ăn cùng với các loại thực phẩm như rau dền, măng, trà đặc là những thực phẩm kỵ nhau, làm mất đi công dụng của thực phẩm. Người thiếu máu não không nên ăn đồ ăn lạnh, đồ ăn cứng khó tiêu hóa, nhiều chất béo.
Lưu ý bổ sung chất chống gốc tự do tự nhiên
Nghiên cứu bằng công nghệ sinh học phân tử, các nhà khoa học chỉ ra, gốc tự do – sản phẩm tất yếu được sinh ra từ quá trình chuyển hóa liên tục của cơ thể và tác động từ cuộc sống hiện đại – chính là “kẻ thù” gây thiếu máu não. Chúng gây tổn thương cấu trúc tế bào thành mạch, dẫn đến sự hình thành và phát triển các mảng xơ vữa và cục huyết khối. Từ đó, làm hẹp động mạch, gây thiếu máu não, cản trở máu vận chuyển oxy và dưỡng chất đến não, gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Ứng dụng tiến bộ của công nghệ sinh học phân tử, các nhà khoa học Mỹ đã tìm ra hai tinh chất thiên nhiên là Blueberry và Ginkgo Biloba có khả năng kiểm soát tốt gốc tự do. Nhờ trọng lượng siêu nhỏ, hai tinh chất này có khả năng vượt qua hàng rào máu não, trung hòa các gốc tự do để bảo vệ tế bào thần kinh và mạch máu não. Đồng thời, chúng còn kích hoạt các men chống gốc tự do tự nhiên của cơ thể, góp phần ngăn chặn hình thành xơ vữa mạch máu và huyết khối, giúp khơi thông dòng máu lên não, dự phòng đột quỵ hiệu quả.
ThS. Lâm Văn Chế
Blueberry chứa các dưỡng chất sinh học quý như Anthocyanin, Pterostilbene có khả năng vượt qua hàng rào máu não, giúp chống gốc tự do, bảo vệ tế bào thần kinh và mạch máu não, chống lại các bệnh mà gốc tự do gây nên
Do đó, bên cạnh chế độ dinh dưỡng, tập luyện thường xuyên, cơ thể và đặc biệt là não cần được hỗ trợ để trung hòa các gốc tự do gây hại. Gần đây, tinh chất Blueberry sinh trưởng ở Bắc Mỹ được chứng minh chứa hàm lượng chất chống gốc tự do rất cao. Đặc biệt, hai hoạt chất quý Anthocyanin và Pterostilbene trong Blueberry có tác dụng dọn dẹp các gốc tự do gây hại trong mạch máu, ức chế quá trình viêm. Từ đó, giúp bảo vệ cấu trúc thành mạch, phòng và hạn chế hiện tượng xơ vữa, ngăn ngừa hình thành cục huyết khối, tăng cường máu lên não hiệu quả.
Trên đây là danh sách các loại thực phẩm đã trả lời cho câu hỏi “thiếu máu não nên ăn gì” và kiêng gì. Chúc bạn sớm khắc phục tình trạng thiếu máu não thành công.