Thuốc “cỏ cháy” độc hại nhưng nhiều nông dân Hà Tĩnh vẫn sử dụng
Thay vì phát cỏ, dọn vệ sinh đồng ruộng, nhiều hộ dân tại Hà Tĩnh đã lạm dụng thuốc trừ cỏ để làm sạch ruộng đồng. Tuy tiết kiệm được chút thời gian, công sức, nhưng việc làm này lại gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường, môi sinh và đe dọa đến sức khỏe con người.
Cỏ “ăn” thuốc, chết khô trên cánh đồng
Các chủ đồng ruộng cắm cọc có chai thuốc làm dấu hiệu cảnh báo khu vực phun thuốc
Thời gian qua, tình trạng phun thuốc trừ cỏ để làm sạch đất nông nghiệp bỏ hoang lâu ngày diễn ra trên địa bàn một số huyện. Trên các cánh đồng, những đám cỏ chết khô sau khi phun thuốc “cỏ cháy”, xen lẫn là một số khu vực được phủ màu mùn đen do chủ đất đã đốt cỏ khô sau phun.
Ghi nhận trên cánh đồng thuộc xã Xuân Mỹ, Cổ Đạm, Xuân Giang ( Nghi Xuân); xã Thịnh Lộc, (Lộc Hà),… cỏ dại chết khô. Cùng với đó là chai, lọ thuốc trừ cỏ sau khi phun được vứt bừa bãi trên cánh đồng. Trong số đó, đa phần là những chai thuốc trừ cỏ chứa hoạt chất Glyphosate, như: Kanup 480SL, Bravo 480SL,… Đây là hoạt chất đã được Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) đưa vào danh mục cấm và sẽ cấm sử dụng hoàn toàn vào tháng 6/2020.
Và để tránh người dân dẫn trâu, bò đi vào những khu vực phun thuốc, các chủ đất đã cắm cọc có chai thuốc trừ cỏ làm dấu hiệu cảnh báo.
Chai thuốc trừ cỏ chứa hoạt chất Glyphosate (hoạt chất đã được đưa vào danh mục cấm và sẽ cấm sử dụng hoàn toàn vào tháng 6/2020) người dân bỏ lại ở cánh đồng sau khi phun.
Được biết, những khu vực người dân phun thuốc chủ yếu là đất trồng hoa màu không sản xuất từ tháng 5/2019, cỏ dại mọc dày đặc.
Theo một số người dân, sau khi phun thuốc “cỏ cháy”, cỏ chết rất nhanh. Loại thuốc này được xem như một “phép màu”, vừa rẻ tiền, vừa nhanh chóng biến những đám cỏ rộng lớn, còn tươi xanh trở nên chết khô chỉ sau một thời gian ngắn.
Để tiết kiệm thời gian, công sức, nhiều người nông dân chọn cách phun thuốc diệt cỏ
Ông T. – một người dân xã Xuân Mỹ (Nghi Xuân), nhìn nhận: “Đã là thuốc trừ cỏ thì ít nhiều gì cũng độc hại. Nhưng nếu làm cỏ, mất rất nhiều ngày công, còn chỉ cần phun 1 bình thuốc là dọn sạch cả sào đất. Có nhiều loại thuốc diệt cỏ nhưng loại hiệu quả cao, cỏ chết nhanh, đại lý bán nên chúng tôi mua”.
Lợi tức thì, hậu quả lâu dài
Thuốc trừ cỏ chứa hoạt chất Glyphosate mà nhiều người dân đang sử dụng hiện nay có khả năng gây ung thư đã được Bộ NN&PTNT đưa vào danh mục cấm tại Quyết định số 1186/QĐ-BNN-BVTV ngày 10/4/2019.
Quyết định này nêu rõ: Loại bỏ ra khỏi danh mục thuốc bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam đối với các thuốc có chứa hoạt chất Glyphosate. Các loại thuốc chứa hoạt chất này không được phép sản xuất, nhập khẩu, chỉ được buôn bán, sử dụng tối đa 1 năm kể từ ngày quyết định có hiệu lực (quyết định có hiệu lực sau 60 ngày từ ngày ban hành).
Như vậy, đến ngày 10/6/2020, thuốc bảo vệ thực vật chứa Glyphosate sẽ bị cấm buôn bán, sử dụng.
Cạnh những đám cỏ cháy khô là chai lọ thuốc trừ cỏ vứt bừa bãi
Ông Nguyễn Trí Hà cho biết, vài năm trở lại đây, Bộ NN& PTNT đã cấm rất nhiều hoạt chất thuốc BVTV vì tính nguy hại đến môi trường và sức khỏe.
Đối với thuốc trừ cỏ hoạt chất Glyphosate, ngay sau khi Bộ NN&PTNT đưa vào danh mục cấm, chi cục đã có công văn xuống các địa phương, cơ sở, khuyến cáo người dân không nên sử dụng và các cơ sở kinh doanh không nhập thêm thuốc mới về. Tuy nhiên, vì chưa cấm bán và sử dụng nên tình trạng người dân sử dụng vẫn còn.
Khi quyết định có hiệu lực, đơn vị sẽ thanh tra, kiểm tra các cửa hàng buôn bán thuốc BVTV, nếu phát hiện tình trạng buôn bán, sử dụng, sẽ tiến hành xử phạt.
Một số tên thương phẩm thuốc trừ cỏ chứa hoạt chất Glyphosate đã nằm trong danh sách cấm và sẽ bị cấm sử dụng từ 10/6/2020.
Theo Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (BVTV) Hà Tĩnh Nguyễn Trí Hà, hậu quả của lạm dụng thuốc BVTV nói chung và thuốc diệt cỏ nói riêng là làm mất cân bằng hệ sinh thái, ô nhiễm môi trường nặng nề, gây thiệt hại về kinh tế và đặc biệt là ảnh hưởng sức khỏe con người.
Người sử dụng thuốc BVTV là người đầu tiên bị ảnh hưởng. Các độc tính có thể không nguy hiểm ngay mà tích lũy dần dần đến một lúc nào đó sẽ biểu hiện ra bên ngoài. Nguy hiểm hơn, có nhiều loại thuốc BVTV gây biến đổi di truyền ở nhiều đời như dị tật hay mắc những bệnh hiểm nghèo bẩm sinh.
Thuốc diệt cỏ Bravo 480SL với hoạt chất Glyphosate sẽ bị cấm sử dụng từ tháng 6/2020
Thiết nghĩ, đã đến lúc cần có những biện pháp mang tính răn đe, mạnh tay hơn mới ngăn chặn được tình trạng sử dụng thuốc diệt cỏ một cách vô tội vạ. Đừng để người nông dân vì lợi trước mắt mà mạo hiểm sức khỏe con người, vật nuôi, ảnh hưởng đến môi trường, bởi tác hại của thuốc BVTV là lâu dài chứ không chỉ “ngày một, ngày hai”.
Số liệu từ Chi cục Trồng trọt và BVTV Hà Tĩnh, mỗi năm, trên địa bàn toàn tỉnh có khoảng 219,7 tấn thuốc BVTV đổ xuống đồng ruộng. Trong đó, có 81,2 tấn là thuốc trừ cỏ; 64,7 tấn thuốc trừ sâu; 67,4 tấn thuốc trừ bệnh và 6 tấn thuốc trừ chuột.