Ngày nay, việc kết hợp các yếu tố trong âm nhạc dân tộc cổ truyền cùng với các yếu tố âm nhạc tối tân đang là xu thế được nhiều nghệ sĩ chọn lựa để cho ra đời những sản phẩm âm nhạc độc đáo. Điều này cũng đẩy mạnh việc xóa mờ ranh giới giữa các nền âm nhạc trên khắp thế giới. không chỉ dừng lại ở việc kết hợp các ca khúc với nhau, mà ngày nay các ngôn ngữ, nhạc cụ cũng được đan xen với nhau trong cùng một ca khúc.
Và một trong những nhạc cụ cổ truyền dễ mang lại sự ấn tượng sâu sắc cho người nghe khi được kết hợp cùng âm nhạc tối tân là đàn Tranh, hay thường được gọi với cái tên đàn Thập Lục. Bài viết này bạn và tôi cung tìm hiểu về tìm hiểu về đàn tranh Việt Nam
Tất cả thông tin
đàn tranh
Lịch sử của đàn tranh
đất nước ta
Đàn tranh nước ta có nguồn gốc từ đàn cổ tranh của Trung Quốc (còn gọi là guzheng), được du nhập vào đất nước ta vào khoảng thế kỉ 13, đời nhà Trần. Trải qua nhiều thập kỷ, người Việt đã “Việt hoá” cây đàn, làm ra những đặc điểm thích hợp với nền âm nhạc và đời sống của Việt Nam. Và từ đấy cho tới nay, đàn tranh đã trở thành một trong các kiểu nhạc cụ cổ truyền được yêu thích nhất, được diễn tấu trong các buổi hoà nhạc, dịp lễ hội, đệm đàn ngâm thơ hoặc Kết hợp với phong phú cụ khác. tại thời điểm này, rất nhiều nghệ sĩ còn dùng đàn tranh Việt Nam để diễn tấu các bản nhạc trẻ, các thể loại nhạc mới như nhạc Pop hoặc EDM.
Cấu tạo
- Đần tranh có dạng hình hộp dài.
- Khung đàn
hình thành
, dài 110 – 120cm. Đầu lớn rộng từ 25 – 30cm, có lỗ và con chắn để mắc dây đàn. Đầu nhỏ rộng từ 15 – 20cm, được gắn từ 16 – 25 khóa lên dây chéo qua mặt đàn.
- Mặt đàn uống hình vòm, được làm bằng gỗ ngô đồng dài 0,05cm.
- Ngựa đàn hay con nhạn nằm ở khoảng giữa
dùng
để gác dây. Con nhạn có thể di chuyển để
điều chỉnh
âm thanh.
- Dây đàn trước khi
sử dụng
dây tơ,
tại thời điểm này
được làm bằng kim loại, kích cỡ dây
khác nhau
.
- Khi biểu diễn, nghệ nhân đeo 3 móng gẩy vào 3 ngón cái, trỏ, giữa của tay phải để gẩy. Móng gẩy làm bằng chất liệu như kim loại, đồi mồi hoặc sừng.
Âm sắc
Tiếng đàn tranh trong trẻo, sáng sủa nên thường thể hiện tốt những điệu nhạc vui tươi, nhưng cũng có khu u buồn, hùng tráng
.
Dây bằng kim loại mỏng, tơ tằm bện, nylon hoặc polyeste ít phù hợp với tính khỏe mạnh, trầm hùng.
Tầm âm của đàn rộng 3 quãng 8, từ Sol 1 lên Sol 3 hoặc từ Đô lên Đô 3. điều này dựa vào cách lên dây đàn.
Dùng
Đàn tranh được sử dụng để độc tấu, hòa tấu, đệm hát và tham gia ở những dàn nhạc tài tử đất nước ta, các dàn nhạc dân tộc tổng hợp quốc tế.
Cách chơi đàn tranh
nước ta
Người chơi đàn tranh trước hết sẽ phải di chuyển ngựa (nhạn) đàn để lên đúng cao độ của các dây. Tay phải dùng để gảy đàn làm ra âm thanh. Tay trái sẽ sử dụng các kỹ thuật như rung, nhấn, vỗ… để thổi hồn cho tiếng nhạc.
Ngày xưa, các nghệ nhân đàn tranh thường để móng tay dài, và gảy đàn bằng 2 ngón là ngón cái và ngón trỏ. tại thời điểm này, người chơi đàn tranh phần lớn đeo móng giả làm bằng đồi mồi hoặc sắt và chơi bằng 3 ngón: ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa. một vài tác phẩm khó khi biểu diễn có thể phải sử dụng thêm cả ngón áp út.
Âm thanh của đàn tranh
nước ta
Khác với đàn guzheng của Trung Quốc, đàn tranh nước ta có âm thanh vô cùng trong trẻo, ngân vang, giàu tình cảm. Loại nhạc cụ này vừa phù hợp để diễn tấu những bản nhạc da diết, tình cảm, lại vừa phù hợp để thể hiện những bản nhạc tươi vui, phù hợp với mọi lứa tuổi.
Đàn tranh với thanh âm trong trẻo như nói lên bao tâm tư, tình cảm của người gảy đàn. Càng nghe ta càng thấy bồi hồi. Càng nghe ta càng cảm nhận được vẻ đẹp và giá trị văn hoá, nghệ thuật to lớn của âm nhạc cổ truyền dân tộc nước ta.
Các kiểu
đàn
giống như là
đàn Tranh
Đàn Kayakum của Hàn Quốc
Đàn Gayageum Hàn Quốc
Đàn Koto của Nhật Bản
Và để phần kết thúc, mời các bạn thưởng thức các sản phẩm âm nhạc có sự hiện diện của âm thanh kỳ diệu của đàn Tranh nhé.
Đầu tiên là một ca khúc của một nhạc sĩ trẻ với chất nhạc rất riêng. Anh đã kết hợp tiếng đàn Tranh vào ca khúc nhạc hiện đại của mình một cách tuyệt vời. Ca khúc Quá Lâu của nhạc sĩ Vinh Khuat
Kết
Các bạn thấy đấy, thực sự đàn tranh với số dây là 16, số nhạn là 32 và rất nhiều kỹ thuật chơi đàn đã biến đàn Tranh trở thành cây đàn có sức liên quan rất lớn trong dòng chảy âm nhạc. Từ các buổi đờn ca tài tử dân dã đến các buổi nhạc lễ long trọng. Đàn Tranh đều có một vị thế riêng không lẫn được với loại đàn nào từ âm thanh đến dáng hình đầy hoài niệm của nó.
Và sự kết hợp đàn Tranh vào dòng chảy âm nhạc tối tân đã xóa nhòa ranh giới âm nhạc của các nền văn hóa đồng thơi nâng niu nhau cho ra đời những sản phẩm âm nhạc đột phá. Cám ơn các bạn đã tìm hiểu về đàn tranh Việt Nam
Xem thêm: Cách mua đàn guitar điện phù hợp với từng đối tượng
Xuân Luật – Tổng Hợp, Chỉnh sửa
(Nguồn tham khảo: travelmag, kenhitv, adammuzic)