Du lịch Bắc Ninh nổi tiếng không chỉ vì hình ảnh của liền anh, liền chị với điệu hát quan họ lưu luyến, mà nơi đây còn hội tụ những đặc sản Bắc Ninh ngon nổi tiếng, khiến du khách nhớ mãi.
- Bánh phu thê Đình Bảng
Nhắc đến đặc sản Bắc Ninh, không thể không nhắc đến bánh phu thê Đình Bảng. Bánh được gói bằng những tấm lá dong xanh, sau đó luộc lên, bánh phu thê khi ăn ta sẽ thấy độ dẻo của nếp, độ giòn của đu đủ, độ ngậy của đỗ xanh, vị béo của cùi dừa, vị bùi của hạt sen, vị ngọt của đường…, tất cả hòa quyện vào nhau làm thành hương vị rất riêng của đặc sản Bắc Ninh. Nhân bánh hình tròn nằm trong vỏ bánh bẻ khuôn hình vuông bằng lá dừa, như biểu tượng vuông tròn của triết lý cân bằng âm dương trong dân gian.
- Nem Bùi
Dọc trên con đường quốc lộ chạy từ Cầu Hồ – Thuận Thành đi Hải Dương đâu đâu cũng thấy biển hiệu nem Bùi. Thương hiệu nem Bùi Ninh Xá được xếp vào một trong những món ngon Bắc Ninh bậc nhất. Thật thú vị khi trong những ngày hè oi bức có được đôi ba cốc bia ngồi nhâm nhi với chiếc nem Bùi thơm ngon, ăn cùng lá sung, lá đinh lăng chấm tương ớt.
Nem Bùi đặc sản Bắc Ninh sử dụng trong ngày là ngon nhất, nếu bảo quản trong tủ lạnh thì được 2-3 ngày. Để làm ra những chiếc nem Bùi thơm ngon, người làm nghề cũng rất vất vả để tuân thủ nhiều bước chế biến.
Để làm nem phải lấy nguyên phần hông của lợn. Phần thịt nạc và thịt mỡ để sống, chỉ riêng phần bì là luộc chín rồi thái nhỏ tất cả, nêm gia vị tỏi ớt, bột ngọt trộn đều với thính nóng, sau đó để chín thịt, tiếp đến nắm chặt nem thành quả nhỏ bọc trong lá chuối. Nem Bùi thường được du khách lựa chọn để làm món đặc sản Bắc Ninh đem về làm quà tặng cho gia đình và bạn bè.
- Bánh khúc làng Diềm
Đến làng Diềm (Làng Diềm là tên gọi nôm của thôn Viêm Xá, xã Hòa Long, thành phố Bắc Ninh ) du khách không chỉ được lắng nghe những câu quan họ mượt mà của các liền anh, liền chị mà còn được thưởng thức chiếc bánh khúc xanh thơm, thắm đượm hồn quê dân dã. Nhưng không chỉ có vậy, những ai có dịp đến đây, tất thảy đều không thể quên được món bánh khúc bình dị, thảo thơm của vùng quê Kinh Bắc. Bánh khúc làng Diềm không biết xuất hiện từ bao giờ, chỉ biết trong những ngày lễ tết, hội hè, rằm hay mùng một, bánh mới được làm để mời họ hàng, quan khách.
Bánh khúc làng Diềm có hai loại: nhân hành và nhân đỗ. Bánh khúc nhân đỗ có vị bùi của đỗ, vị ngậy của thịt mỡ và thơm của hạt tiêu. Bánh khúc nhân hành có khác hơn đôi chút. Hành được dùng làm nhân bánh khúc nhất thiết phải là hành khô, cộng thêm mộc nhĩ, hạt tiêu, rau răm, thịt ba chỉ băm nhỏ trộn lẫn với nhau.
- Tương Đình Tổ
Hương vị thơm ngon, bình dị của ẩm thực Bắc Ninh đã chiếm được cảm tình của nhiều người, trong đó phải kể đến món tương của làng Đình tổ. Tương Đình Tổ được làm từ nguyên liệu chính là ngô, ngoài ra còn có đỗ tương và gạo nếp cái hoa vàng. Tất cả đều được ủ và lên men tự nhiên không dùng bất kỳ một loại hoá chất hay men phụ trợ nào để tạo nên món ngon Bắc Ninh này.
- Chim trời
Nói đến Bắc Ninh, người ta nghĩ ngay đến những làn điệu quan họ, những câu hát giao duyên “người ơi người ở đừng về…”. Và không cần mời gọi, đặc sản Bắc Ninh – món chim trời cũng khiến cho nhiều du khách muốn “ở không về” .
Về thành phố Bắc Ninh, thực khách sẽ dễ dàng nhận ra một phố dài với rất nhiều nhà hàng, quán ăn lớn có đặc sản chim trời. Hầu như trước mỗi nhà hàng đều có những lồng lớn chứa chim, gà các loại để thực khách tha hồ chọn lựa. Những món ăn đặc sắc được chế biến từ chim phải kể đến là chim nướng, chim hấp, chim quay, xôi chim, vịt trời hầm sả và tiêu xanh, gà ác hầm thuốc bắc…
Khách ngoại tỉnh, khách Hà Nội, từ miền Bắc cho tới miền Trung, miền Nam mỗi khi có dịp qua đây đều rỉ tai nhau đi ăn chim trời một lần cho biết. Mùa nào thức ấy, xuân ăn sẻ, gáy, sâm cầm. Mùa hạ ăn cuốc, cò. Mùa thu ăn ngói, rẽ giun. Mùa đông ăn vịt trời, ngỗng trời, le le với đủ món nướng, xào, hấp, luộc, quay, tiết canh, tiết hòa rượu…
- Bánh tro Đình Tổ
Bánh tro Đình Tổ được làm từ gạo nếp, nước tro, một ít vôi, bánh được gói bằng lá chuối hoặc lá dong và mật mía. Để có được nước tro trong, có mùi thơm nhẹ người ta dùng rơm nếp đốt lấy tro, rồi đổ tro vào chậu, hòa với nước vôi để lắng nước trong, sau đó chắc lấy nước trong, bỏ cặn. Gạo nếp được vo sạch, ngâm trong vòng từ 3-4 giờ, rồi vớt ra, để ráo nước. Lá chuối hoặc lá dong được rửa sạch, hấp chín mềm, rồi lau khô, sau đó dùng để gói bánh.
Bánh tro Đình Tổ mềm, có vị thanh mát, ngọt ngào. Một lần được thưởng thức thứ quà quê dân dã này sẽ khiến bạn luôn nhớ mãi dư vị của nó.
Nếu có cơ hội ghé qua vùng đất Kinh Bắc, nếu không thưởng thức những đặc sản Bắc Ninh thơm ngon nức tiếng thì quả thật bạn đã bỏ phí một cơ hội tuyệt vời. Lắng nghe những điệu quan họ say mượt, nhâm nhi vài ba món ngon Bắc Ninh sẽ là trải nghiệm vô cùng tuyệt vời khi bạn tới vùng đất này.