Khi chế độ ăn uống không đủ cải thiện tình trạng thiếu sắt của trẻ, mẹ có thể nghĩ đến việc dùng thuốc bổ sung. Vậy trẻ thiếu sắt nên uống thuốc gì?
Vì sao trẻ lại bị thiếu sắt?
Sắt là một trong ba vi chất quan trọng của cơ thể, chỉ đứng sau iot và vitamin A. Dù chiếm một lượng nhỏ trong cơ thể nhưng hoạt chất này lại có nhiều chức năng quyết định sự sống. Việc thiếu sắt không chỉ khiến bé bị ảnh hưởng đến quá trình phát triển mà còn gây rối loạn tâm thần, hệ miễn dịch. Theo các chuyên gia có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ thiếu sắt, trong đó những nguyên nhân chính bao gồm:
- Chế độ ăn thiếu sắt, không được bú mẹ thường xuyên, trẻ uống quá nhiều sữa bò, thiếu đi thức ăn động vật là nguyên nhân chính khiến con suy dinh dưỡng
- Ngoài ra ở những bé sinh non, sinh đôi, lượng sắt dự trữ qua nhau thai thường ít do đó trẻ sinh ra cần được bổ sung sắt gấp.
Những bé hấp thụ sắt kém do tiêu chảy kéo dài hoặc dị dạng ở ruột cũng có thể gặp phải tình trạng này - Một nguyên nhân nữa khiến trẻ thiếu sắt là mất máu mãn tính do loét dạ dày, chảy máu cam, nhiễm giun móc hoặc hành kinh sớm
- Những trẻ phát triển nhanh và dậy thì sớm nhu cầu sắt thường cao hơn bình thường. Nếu không được cung cấp đúng lúc trẻ rất dễ bị thiếu hụt dinh dưỡng
Biểu hiện lâm sàng của tình trạng thiếu sắt là da xanh xao, niêm mạc nhợt nhạt, trẻ chậm chạp, kém tập trung, hay hoa mắt, chóng mặt, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng,… Nếu thấy trẻ có những biểu hiện trên, mẹ cần nhanh chóng đưa con đi gặp bác sĩ để được khám và điều trị kịp thời.
Khi trẻ thiếu sắt nên uống thuốc gì?
Trẻ thiếu sắt có cần uống thuốc không? Theo các chuyên gia dinh dưỡng tùy vào độ tuổi và mức độ thiếu hụt vi chất mà việc chỉ định cho bé sẽ có sự khác biệt. Thông thường với trẻ sơ sinh từ 0-4 tháng tuổi mẹ chỉ cần cho con bú mà không cần dùng thêm bất cứ sản phẩm nào. Tuy nhiên trong giai đoạn phát triển từ 4 tháng tuổi trở lên, nhu cầu sắt của trẻ tăng gấp 7 lần người bình thường. Nên nếu chế độ dinh dưỡng không đủ đáp ứng, mẹ có thể xem xét dùng thuốc sắt cho trẻ em. Vậy trẻ thiếu sắt nên uống thuốc gì?
Thuốc bổ sung sắt cho trẻ em
Trong cơ thể người, sắt là yếu tố quan trọng giúp duy trì chức năng và tính chất của máu. Hoạt chất này tham gia vào việc vận chuyển và liên kết Oxy, CO2. Do đó nếu thiếu sắt, cách tốt nhất là dùng thuốc bổ sắt cho trẻ.
Hiện trên thị trường có rất nhiều loại thuốc sắt dành cho trẻ em như viên nang, viên nén, siro, kẹo mềm, dạng bột,… Tuy nhiên theo chuyên gia với trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh thì dung dịch và siro vẫn là chế phẩm có nhiều ưu điểm hơn cả. So với dạng bột và viên nén, siro có mùi vị dễ uống, mang đậm hương vị của hoa quả, giúp giảm bớt vị tanh của sắt, hạn chế tình trạng táo bón, nóng trong.
Các loại thuốc bổ sung sắt cho trẻ em hiện nay đều là sắt II. Trong đó, mỗi loại có một mức hấp thụ khác nhau. Vì vậy để đảm bảo an toàn trước khi sử dụng mẹ nên tham khảo tư vấn từ bác sĩ để có chế độ dùng phù hợp. Thông thường nhu cầu sắt của trẻ là 7mg với bé từ 1-3 tuổi và 10mg với bé từ 4-8 tuổi. Việc trẻ thiếu sắt uống thuốc gì đi chăng nữa cũng cần tuân thủ liều lượng ở trên, tránh ảnh hưởng đến sức khỏe bé. Tùy vào tình trạng và độ cải thiện của bé mà thời gian sử dụng sẽ có sự khác nhau. Tuy nhiên liệu trình khuyến cáo cho các bé là từ 14 ngày đến hơn 1 tháng.
Vitamin C
Chúng ta được khuyên chỉ nên dùng thuốc với nước lọc và không sử dụng thêm bất cứ hoạt chất nào. Tuy nhiên điều này không hoàn toàn chính xác. Bởi trên thực tế một số loại thuốc khi kết hợp với vi chất khác sẽ giúp nâng cao hiệu quả. Trong đó sắt và vitamin C là một ví dụ điển hình.
Như đã nói ở phần trên các loại thuốc bổ sung sắt cho trẻ sơ sinh đều tồn tại dưới hóa trị 2. Nhưng chỉ có sắt 3 mới được chuyển hóa và hấp thụ ở tá tràng. Để quá trình chuyển đổi từ sắt 2 thành sắt 3, cơ thể buộc phải có chất xúc tác là vitamin C. Vì vậy, việc có mặt của vitamin cam trong giai đoạn này là đặc biệt cần thiết. Trẻ thiếu vitamin C đồng nghĩa với việc cơ thể giảm hấp thụ sắt, tăng nguy cơ thiếu máu. Đó là lý do vì sao khi sử dụng thuốc sắt các bác sĩ luôn khuyên người bệnh uống kèm vitamin C.
Tùy vào độ tuổi mà hàm lượng vitamin C cho phép sử dụng ở mỗi bé sẽ có sự khác nhau. Với trẻ dưới 6 tháng tuổi mẹ chỉ nên cho con dùng 40mg/ ngày, trẻ từ 6-12 tháng ngày dùng 50mg, trẻ từ 1-3 tuổi ngày dùng 15mg, trẻ từ 4-8 tuổi ngày dùng 25mg. Mẹ có thể tham khảo C sủi, kẹo ngậm hoặc thuốc nước. Tuy nhiên dù sử dụng chế phẩm nào thì tính an toàn và chất lượng cũng vẫn phải được đặt lên hàng đầu.
Những lưu ý khi lựa chọn và bổ sung sắt cho trẻ
Trên thị trường hiện có rất nhiều thuốc sắt cho trẻ 1 tuổi. Vì vậy việc lựa chọn và sử dụng cần tuân thủ những lưu ý sau để đạt được hiệu quả như mong muốn.
Lưu ý khi chọn sản phẩm
- Khi chưa biết trẻ thiếu sắt nên uống thuốc gì mẹ nên ưu tiên lựa chọn các sản phẩm có nguồn gốc thảo dược để tránh kích ứng và nóng trong cho trẻ.
Chọn sản phẩm có chiết xuất dung dịch để bé dễ hấp thụ và hạn chế tình trạng nôn trớ, hóc cổ khi sử dụng. - Ưu tiên các sản phẩm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, tránh mua phải hàng hàng giả, hàng nhái, ảnh hưởng đến hiệu quả thuốc.
- Nên chọn sản phẩm có chứa sắt và vitamin C đồng thời để đạt hiệu quả như mong muốn.
Lưu ý khi dùng thuốc sắt cho trẻ
- Không tự ý mua thuốc nếu không có hướng dẫn hoặc đơn kê của bác sĩ.
- Cho trẻ dùng thuốc sắt vào lúc trước ăn 1 giờ hoặc sau ăn 2 giờ để cơ thể hấp thụ tối đa.
- Không bổ sung sắt và canxi đồng thời vì điều này có thể làm giảm tác dụng của hai vi chất.
- Khi dùng sắt cho trẻ nên hạn chế uống trà, sữa, cà phê. Vì đây đều là những thực phẩm có khả năng cản trở sự hấp thụ của cơ thể.
- Dùng siro sắt có thể gây sậm màu răng vì vậy mẹ nên tập thói quen súc miệng hoặc đánh răng cho trẻ sau khi uống thuốc.
- Trường hợp trẻ có biểu hiện lạ như hoa mắt, chóng mặt, co giật, tay chân tím tái,… cần đưa bé đến gặp bác sĩ gấp.
Trẻ thiếu sắt nên uống thuốc gì để có hiệu quả? Câu trả lời một phần phụ thuộc vào tình trạng và độ tuổi của bé. Vì vậy để chắc chắn mẹ nên đưa trẻ đi gặp bác sĩ.