Trước nhiều lời đồn đoán vô căn cứ, “Uống thuốc tránh thai hàng ngày có hại không” là thắc mắc của hầu hết chị em khi tìm hiểu về phương pháp này. Hãy cùng lắng nghe giải đáp của BS.CKII Phan Thế Thi, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM trong bài viết dưới đây.
Thuốc tránh thai hàng ngày là gì?
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc tránh thai hàng ngày (còn gọi là thuốc tránh thai tháng) khác nhau từ nhiều nhà sản xuất. Đây là một loại thuốc dạng viên uống chứa 2 loại hormone Estrogen và Progesterone nhằm kiểm soát hoạt động của tử cung và buồng trứng, từ đó ngăn cản việc thụ thai.
Cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai hàng ngày là ngăn chặn sự rụng trứng tự nhiên ở chu kỳ kinh nguyệt hàng tháng. Khi trứng không rụng, quá trình thụ tinh giữa trứng và tinh trùng không diễn ra, kết quả là không thụ tinh và mang thai.
Thuốc tránh thai mỗi ngày còn làm đặc chất nhầy xung quanh cổ tử cung, hạn chế sự di chuyển của tinh trùng khi đi vào tử cung. Trong trường hợp trứng gặp tinh trùng và thụ tinh, các loại nội tiết tố có trong thuốc tránh thai sẽ tác động lên niêm mạc tử cung khiến trứng đã thụ tinh không bám vào thành tử cung.
Tham khảo: Những điều cần biết về công dụng của thuốc tránh thai
Với vai trò trên, nhiều chị em băn khoăn “có nên uống thuốc tránh thai hàng ngày không”, hãy cùng tìm hiểu những công dụng của thuốc.(1)
Công dụng của thuốc tránh thai hàng ngày
Nghiên cứu cho thấy, thuốc tránh thai hàng ngày nếu được sử dụng đúng liều lượng và đúng cách sẽ cho hiệu quả ngừa thai lên đến 99%. Tỷ lệ đậu thai rất thấp – khoảng 1%, còn lại là do quên uống thuốc hoặc uống sai cách.
Ngoài công dụng chính đó, việc uống thuốc tránh thai hàng ngày còn mang lại rất nhiều lợi ích khác, nổi bật là:
- Điều hòa kinh nguyệt, giúp chu kỳ đều đặn, điều trị thống kinh;
- Giảm các triệu chứng khó chịu ở mỗi chu kỳ như đau bụng kinh, nổi mụn…;
- Khắc phục hội chứng rậm lông hoặc rụng tóc ở nữ giới;
- Hỗ trợ điều trị hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) và rối loạn tiền kinh nguyệt (PMDD);
- Hỗ trợ điều trị hội chứng buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung và u xơ tử cung;
- Giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh lý như u nang buồng trứng, bệnh viêm vùng tiểu khung, u vú hoặc mang thai ngoài tử cung;
- Phòng ngừa các bệnh lý ung thư như ung thư buồng trứng, ung thư tử cung. (2)
Uống thuốc tránh thai hàng ngày có hại không?
Thuốc tránh thai hàng ngày không gây hại nếu chị em tuân thủ chặt chẽ chỉ định và hướng dẫn sử dụng của bác sĩ. Thành phần chính có trong thuốc là 2 loại hormone Estrogen và Progesterone. Hai loại hormone này đã được Bộ Y tế cấp phép sử dụng trong quá trình sản xuất thuốc nhằm tạo ra môi trường âm đạo không lý tưởng, ngăn sự thụ tinh, ngăn ngừa việc rụng trứng, từ đó hạn chế khả năng thụ thai và mang thai.
Bác sĩ Phan Thế Thi khuyến cáo, một lưu ý quan trọng khi sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày là chị em nên đến cơ sở y tế có chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi để được thăm khám, tư vấn và hướng dẫn sử dụng thuốc phù hợp, tăng hiệu quả ngừa thai cũng như hạn chế tối đa các nguy cơ tác dụng phụ ảnh hưởng đến sức khỏe.
Trong quá trình uống thuốc, nếu muốn mang thai, chị em cần lắng nghe tư vấn bác sĩ để được hướng dẫn thời điểm dừng thuốc, tiến hành các kiểm tra và có các bổ sung hợp lý, chuẩn bị thuận lợi cho quá trình mang thai sắp tới. (3)
Thuốc tránh thai hàng ngày có tác dụng phụ không?
Bên cạnh những công dụng nêu trên, thuốc tránh thai hàng ngày có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn. Bác sĩ Phan Thế Thi cho biết, đa số trường hợp sử dụng thuốc tránh thai không gặp tác dụng phụ, chỉ một số ít trường hợp xuất hiện tác dụng phụ do cơ thể chưa thích nghi với sự thay đổi nội tiết tố bên trong cơ thể.
“Thông thường, sau khoảng 2-3 tháng khi cơ thể điều chỉnh lại nội tiết tố, các triệu chứng khó chịu khi mới dùng thuốc sẽ tự biến mất. Nếu sau khoảng thời gian này, chị em vẫn gặp các triệu chứng khó chịu, hoặc các triệu chứng ngày một nghiêm trọng hơn, cần dừng thuốc ngay và thông báo với bác sĩ để được thăm khám, kiểm tra và hướng dẫn sử dụng biện pháp tránh thai khác phù hợp hơn”, bác sĩ Phan Thế Thi khuyến cáo.
Một số tác dụng phụ thường gặp
Thuốc tránh thai hàng ngày được chứng minh an toàn ở hầu hết mọi người, ngoại trừ một vài trường hợp có yếu tố nguy cơ. Tùy theo cơ địa mà mỗi người sẽ gặp những triệu chứng khác nhau. Một số tác dụng phụ khi uống thuốc tránh thai hàng ngày thường gặp gồm: (4)
1. Xuất huyết âm đạo bất thường giữa các chu kỳ kinh nguyệt
Đây là tác dụng phụ thường gặp nhất khi uống thuốc tránh thai. Hiện tượng này có thể là do cơ thể đang điều chỉnh lại nội tiết tố bên trong cơ thể, hoặc tử cung đang điều chỉnh để có lớp niêm mạc mỏng hơn.
Do đó, chị em có thể thấy có xuất huyết nhẹ, chảy máu lấm tấm hoặc tiết dịch màu nâu ở âm đạo giữa các chu kỳ kinh nguyệt.
2. Buồn nôn
Một số trường hợp gặp triệu chứng buồn nôn khi mới bắt đầu uống thuốc, tuy nhiên triệu chứng này sẽ giảm dần. Bác sĩ Phan Thế Thi khuyến cáo chị em nên uống thuốc lúc dùng bữa hoặc trước khi đi ngủ để giảm bớt triệu chứng.
3. Căng tức ngực
Uống thuốc tránh thai hàng ngày có thể khiến chị em cảm thấy căng tức ở vùng ngực, các loại hormone có trong thuốc cũng có thể làm ngực to hơn.
Tuy nhiên, chị em nên để ý những dấu hiệu bất thường ở vú và thông báo ngay cho bác sĩ để loại trừ trường hợp có khối u vú.
4. Đau đầu hoặc đau nửa đầu
Các loại hormone có trong thuốc có thể gây ra sự thay đổi nội tiết tố bên trong cơ thể, do đó có thể gây ra tình trạng đau cả đầu hoặc đau nửa đầu.
Mặt khác, ở những trường hợp có đau đầu hoặc đau nửa đầu liên quan đến hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS), việc uống thuốc tránh thai được chứng minh có khả năng làm giảm thiểu triệu chứng khó chịu này.
5. Tăng cân
Hiện đây vẫn là một tác dụng phụ chưa được kiểm chứng. Về lý thuyết, thuốc tránh thai có thể làm tăng lượng nước, tăng chất béo hoặc khối lượng cơ bên trong cơ thể khiến nhiều người cảm thấy tăng cân so với trước khi uống thuốc. Tuy nhiên, vẫn có nhiều trường hợp giảm cân hoặc vẫn kiểm soát được cân nặng như bình thường khi uống thuốc.
Nhiều trường hợp chị em bị tăng cân sau một thời gian uống thuốc tránh thai hàng ngày
6. Thay đổi tâm trạng
Nội tiết tố giữ vai trò quan trọng trong điều phối tâm trạng và cảm xúc con người. Chính vì thế, sự thay đổi nội tiết tố sau khi uống thuốc có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của chị em.
7. Trễ kinh hoặc mất kinh
Uống thuốc tránh thai hàng ngày có thể gây ra hiện tượng trễ kinh hoặc mất kinh do ảnh hưởng của các loại hormone có trong thuốc.
Tuy nhiên, hiện tượng trễ kinh hoặc mất kinh cũng có thể là do:
- Căng thẳng, stress;
- Mắc bệnh lý;
- Có vấn đề về nội tiết tố;
- Có vấn đề về tuyến giáp;
- Mang thai: Thuốc tránh thai hàng ngày cho hiệu quả ngừa thai lên đến 99%, nhưng vẫn có khả năng mang thai nếu chị em quên uống thuốc hoặc uống sai cách. Nếu nghi ngờ mang thai, chị em nên thử thai hoặc thăm khám với bác sĩ để được xác định chắc chắn.
8. Giảm ham muốn tình dục
Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể có thể làm giảm ham muốn tình dục ở một số người. Tuy nhiên, có trường hợp lại tăng ham muốn do đã loại bỏ được gánh nặng tâm lý về việc mang thai.
9. Tăng hoặc giảm tiết dịch âm đạo
Một số trường hợp có thể rơi vào tình trạng tăng hoặc giảm chất nhờn ở âm đạo, hoặc có thể thay đổi tính chất của dịch tiết.
Nếu cảm thấy bị khô hạn ở âm đạo, chị em có thể sử dụng chất bôi trơn để việc quan hệ tình dục được thoải mái hơn, hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cách khắc phục.
10. Vấn đề về thị lực
Một số nghiên cứu cho thấy việc dùng thuốc có thể gây vấn đề thị lực ở người sử dụng do thay đổi nội tiết tố.
Ngoài ra, theo một thống kê của Đại học Sản Phụ khoa Hoa Kỳ (American College of Obstetricians and Gynecologists), trong số 10.000 người sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày sẽ có khoảng 10 người hình thành cục máu đông. Tuy nhiên, nguy cơ này được đánh giá thấp hơn nhiều so với nguy cơ hình thành cục máu đông trong thai kỳ và sau sinh.
Do đó, để hạn chế tối đa nguy cơ gặp phải tác dụng phụ nghiêm trọng, chị em nên thông báo với bác sĩ tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh lý bản thân và gia đình… để được thăm khám và thực hiện các xét nghiệm cần thiết. Trong một số trường hợp, chị em sẽ được tư vấn lựa chọn biện pháp ngừa thai khác phù hợp hơn.
Những lưu ý khi sử dụng thuốc tránh thai hàng ngày
Có thể thấy, thuốc tránh thai hàng ngày có hại không sẽ tùy thuộc vào việc tuân thủ hướng dẫn sử dụng. Bác sĩ Phan Thế Thi khuyến cáo, khi uống thuốc tránh thai, chị em cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Chọn lựa thuốc tránh thai của nhà sản xuất uy tín, đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và nên tham khảo ý kiến bác sĩ Sản Phụ khoa để được hướng dẫn tốt nhất.
- Nên uống thuốc vào một khung giờ cố định trong ngày, tránh tình trạng quên uống thuốc làm giảm hoặc mất tác dụng ngừa thai.
- Khi gặp các tác dụng phụ, tham khảo ngay ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn cách khắc phục hoặc có can thiệp xử trí kịp thời.
- Trong trường hợp có bệnh lý đi kèm như bệnh tim mạch, đái tháo đường, bệnh gan… chị em tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc tránh thai để tránh các tác dụng phụ nguy hiểm. Tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn biện pháp ngừa thai khác phù hợp hơn.
Hiện nay, trên thị trường có nhiều loại thuốc tránh thai hàng ngày khác nhau từ nhiều nhà sản xuất mới khiến chị em khó khăn trong việc lựa chọn.
Trung tâm Sản Phụ khoa, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh quy tụ đội ngũ chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi, nhiều năm kinh nghiệm đồng hành cùng chị em phụ nữ trong chăm sóc sức khỏe phụ khoa, chăm sóc thai kỳ và sinh nở an toàn… sẽ tư vấn và hướng dẫn chị em chọn lựa biện pháp ngừa thai phù hợp, an toàn, đảm bảo chức năng sinh sản khỏe mạnh trong tương lai.
Để được thăm khám và tư vấn bởi các chuyên gia Sản Phụ khoa tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, chị em vui lòng liên hệ đến:
HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH
-
Hà Nội:
-
108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP.Hà Nội
- 1800 6858
Hotline:
-
-
TP.HCM:
-
2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TP.Hồ Chí Minh
- 0287 102 6789
Hotline:
-
-
Fanpage:
https://www.facebook.com/benhvientamanh
-
Website:
https://tamanhhospital.vn
Tóm lại, uống thuốc tránh thai hàng ngày không gây hại nếu chị em tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn sử dụng của bác sĩ. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào khác, chị em có thể liên hệ đến hotline bệnh viện để được các chuyên gia Sản Phụ khoa giải đáp!