YÊU LÀ ĐAU KHỔ
+++
I. SUY
NIỆM LỜI CHÚA.
Chúng
ta đọc : Mt 16,24-26.
Rồi
Đức Giêsu nói với các môn đệ :”Ai muốn theo Thầy, phải từ bỏ chính mình, vác
thập giá mình mà theo” (Mt 16,24).
Theo
văn mạch của câu Tin mừng trên thì sau khi quở trách Phêrô vì đã ngăn cản Ngài
đi theo con đường thập giá, Chúa Giêsu nói thêm rằng con đường ấy là con đường
mà tất cả những ai muốn làm môn đệ Ngài đều phải đi theo.
Đây
là lời Chúa Giêsu ngỏ với các môn đệ, là những người đã chọn lựa bước đi theo
Ngài. Lời mời gọi này có ý gợi lên sự tự do quyết định của người được mời, vì
một đàng Chúa tôn trọng quyền tự do của con người, đàng khác con người tự chịu
trách nhiệm về quyền lựa chọn của mình. Một khi con người quyết tâm chọn Chúa
để trở thành môn đệ đích thực thì cần phải thực thi những điều kiện sau đây :
–
Phải từ bỏ mình : tức là phải khước từ lòng tự ái, sự nuông
chiều bản thân và từ bỏ mọi thói hư tật xấu.
–
Phải vác thập giá mình : tức là phải hoàn toàn tuân phục thánh
ý Chúa trong mọi sự.
–
Theo Thầy : nghĩa là ta trở thành môn đệ của Thầy, để
cộng tác vào công việc xây dựng Nước Trời.
Như vậy, từ bỏ chính
mình cũng có nghĩa là vác thập giá mình, tức là chấp nhận đồng số phận tôi tớ
với Thầy trong cuộc sống và cái chết.
Chúa
không bảo chúng ta đi tìm thập giá, nhưng là hãy vác lấy thập giá mình. Một
cách nào đó, không ai có thể thoát khỏi
thập giá trong cuộc sống. Đau khổ không là một đầy đọa mà con người phải gánh
chịu, mà là một phương thế nên thánh. Mỗi người một thập giá, mỗi ngày một thập
giá. Ai trong chúng ta cũng đang phải chịu một đau khổ nào đó. Ước gì khổ đau
thanh luyện chúng ta để mỗi lúc được kết hợp với Chúa mật thiết hơn (Mỗi ngày
một tin vui).
Những
người sống trong bậc tu trì cũng như những người sống trong bậc hôn nhân đều có
thập giá riêng của mình. Không ai có thể trốn thoát khỏi thập giá, mà đã nói
đến thập giá là phải nói đến đau khổ. Phương pháp là cho đau khổ bớt đi vẻ ghê
rợn của nó, thậm chí còn làm cho đau khổ thành niềm vui thì cần phải có tình
yêu. Tình yêu sẽ hóa giải tất cả. Tình yêu và thập giá luôn đi đôi với nhau như
hai chị em sinh đôi.
II. YÊU VÀ ĐAU KHỔ.
1. Các bạn trẻ định nghĩa
về tình yêu.
Thực ra, chưa có một
câu định nghĩa về tinh yêu lam cho nhiều người thỏa mãn. Người ta chỉ có thể
định nghĩa được một khía cạnh nào của tình yêu, vì tình yêu chỉ có thể cảm
nghiệm được, chú không để diễn tả bằng lời nói:
Làm sao định nghĩa được tình yêu,
Bởi ai hiểu được sao trời lại xanh ?
(Hồ-Dzếnh)
Tuy
nhiên, có một số bạn trẻ đinh nghĩa rất văn tắt theo cái nhìn của họ, dĩ nhiên
cũng chỉ ở dưới một số khía cạnh nào đó.
Họ cho là :
–
Yêu là đau khổ.
–
Yêu là hy sinh.
–
Yêu là phục vụ.
–
Yêu là cho đi, là dâng hiến.
–
Yêu là chết trong long một ít.
–
2. Một số tác giả nói về
tinh yêu.
“Yêu tức là đã ký kết
với đau khổ” (Bà de Cohin).
“Yêu là khổ, nhưng
không yêu cang khổ hơn” (Tục ngữ Nga).
“Yêu là đau khổ, mà
không yêu là chết” (Hyppolite Taine).
“Tình yêu chỉ đẹp là
những mối tình kết thúc trong đau khổ. Mối tình không đau khổ là mối tình giả
tạo (Ronsard)
“Tình yêu sống đươ6c
nhờ đau khổ, sống trong hạnh phúc, tình yêu sẽ chết mòn” (Bà De Girardin).
3. Các bạn trẻ nghĩ thế
nào ?
Vào thập niên 60 của thế kỷ trước, giới trẻ rất
thích ngâm nga bài hát “Sang ngang”, có lẽ là của nhạc sĩ Đỗ Lễ ! Trong bài hát có những câu rất mùi vị, rất
gợi cảm hợp với tâm lý của những anh chị tuổi “teen” đang đi tìm người
yêu. Trong đó có những câu rất da diết,
làm cho người nghe phải mủi lòng : “Nếu biết rằng tình là dây oan, nếu biết
rằng hợp rồi sẽ tan”, rồi sau cùng đi đến kết luận :”Thì dương gian đừng có
chúng mình”.
4. Lập trường của chúng
tôi.
Chúng tôi xác nhận rằng
:”Yêu là đau khổ, là hy sinh” như một số ban trẻ đa nói.
Chính vì vậy, trước khi
kết hôn, các bạn trẻ hãy suy nghĩ cho kỹ để bước vào đời hôn nhân một cách sáng
suốt và tự tin, và sau khi đã kết hôn rồi thì phải cố mà chịu. Vì vậy, ông Thomas
Fuller đã khuyên :”Trước khi kết hôn, hãy mở mắt to ra. Và sau ngày cưới
hãy cố nhắm mắt lại”.
Tình
yêu và đau khổ như mặt phải và mặt trái của một thực tại, đã có bên này thì
phải có bên kia, chẳng có đồ vật nào chỉ có mặt phải, mà không có mặt trái, ví
dụ : đồng tiên luôn luôn phải có hai mặt. Cũng thế, hễ yêu là phải khổ, không
khổ cách này thì khổ cách khác, hai đặc tính đó vương vấn quần quít vào nhau
như keo sơn.
Ông
Xuân Diệu, một nhà thơ lãng mạn, thế mà cũng phải công nhận :”Yêu là chết
trong lòng một ít” bởi vì “cho thì nhiều mà lấy lại chẳng bao nhiêu”. Triết gia Hypolite Taine cũng xác nhận
:”Yêu là đau khổ, nhưng không yêu là chết”.
Một
đồ vật chỉ có mặt phải hay mặt trái, sẽ không phải là một đồ vật hiện thực.
Cũng vậy, yêu mà vắng đau khổ là yêu giả yêu hờ. Đau khổ mà không yêu là đau
khổ hỏa ngục, chết chóc. Chính vì thế,
người nào chỉ xây dựng tình yêu trên mơ mộng, thực tế sẽ cho thấy rằng “Hôn
nhân là một cuốn tiểu thuyết, mà trong cuốn tiểu thuyết đó, vai chính đã chết
ngay từ lúc chưa đọc “(Meisseln). Nghĩa là họ sẽ vỡ mộng thảm
thương. Trước mắt họ, hạnh phúc sẽ vắng
bóng cho đau khổ hiện nguyên hình, khống chế và hành hạ họ tàn nhẫn, bởi vì
theo họ “Tình chỉ đẹp khi còn dang dở, đời hết vui khi đã vẹn câu thề”.
Có
người còn mỉa mai hơn nữa :”Đàn ông có hai ngày vui “ngày cưới vợ và ngày
đưa vợ đi chôn”. Lý do, chưa lấy nhau, cái gì của họ cũng thấy hữu duyên,
hữu tình, nhưng lấy nhau rồi, duyên tình biến mất, để người này trở thành cái
nợ của người kia (Hồng Nguyên, Tâm sự với em ngày thành hôn, tr 67).
III. CHẤP NHẬN TÌNH YÊU VÀ THẬP
GIÁ.
Chúa
Giêsu đã để lại cho chúng ta mẫu gương san lạn về “tinh yêu và thập giá’. Hai
bề mặt của con tim này “tình yêu và thập giá” đã được Đức Kitô chuẩn ấn bằng
suốt cuộc đời của Ngài ở trần gian này.
Vì
yêu chúng ta, “Ngài đã hạ mình thấp hèn, trở thành vâng phục cho đến chếtvà
chết trên thập giá” (Pl 2,8) và “Ngài là Đấng không bao giờ biết
đến tội, mà vì ta, Thiên Chúa đã làm cho thành sự tội, ngõ hầu trong Ngài, ta
được trở thành sự công chính của Thiên Chúa” (2Cr 5,21).
Để
chứng tỏ cho mọi người biết rằng “Ngài đã yêu họ đến cùng” (Ga 13,1),
Đức Kitô đã bước vào đoạn đường quyết liệt của tình yêu. Hủy mình vì họ. Ngài đã tự nguyện đổ máu ra
trên thập giá, để đem lại bình an cho muôn vật dưới đất cũng như trên trời.
Chính nhờ sự chết của Ngài, con người được giao hòa với Thiên Chúa, và trở
thành thánh thiện, tinh tuyền, vô phương trách cứ trước nhan thánh Ngài’(x. Cl
1,20-22).
Như
vậy, chúng ta phải xác định lại vấn đề “Yêu và đau khổ”trong cuộc sống và không
bao giờ được nói là “nếu biết rằng đau khổ”, bởi vì chữ “nếu” bao hàm ý nghĩa thoái
thác. Trái lại, chúng ta phải xác tín dứt khoát yêu và đau khổ là hai thực tại
gắn liền với nhau. Càng yêu nhiều càng khổ nhiều, và càng khổ nhiều, tình yêu
càng tinh túy đậm đà.
Theo
kinh nghiệm của nhiều người, ở đâu có tình yêu chân thật và nồng nàn, thì ở đấy
không còn đau khổ nữa. Thánh Augustinô đã có kinh nghiệm về vấn đề này
nên đã đưa ra một nguyên tắc bất hủ :”Ubi amatur, non laboratur. Si
laboratur labor amatur” : nghĩa là ở đâu có yêu thương ở đấy chẳng còn
lao nhọc, mà giả có lao nhọc, thì lao nhọc cũng biến thành yêu thương.
Chúng
ta thấy kinh nghiệm này đã được đúc kết trong kho tàng văn chương bình dân Việt
nam. Một người vợ yêu gia đình, yêu chồng, yêu con đã không ngần ngại hy sinh,
dâng hiến cả sức khỏe, sắc đẹp và thời giờ của mình cho hạnh phúc gia đình mà
vẫn cảm thấy hãnh diện nói với chống :
Một
ngày ba buổi trèo non,
Còn
gì mà đẹp, mà dòn hỡi anh !
Một
ngày ba buổi trèo đèo,
Vì
ai vú xếch, lưng eo hỡi chàng ?
Hiểu
như thế, và nếu chúng ta can đảm đem ra thực hiện những điều đó, cuộc sống yêu đương
trong nôi ấm gia đình sẽ không còn những đe dọa đổ vỡ. Bởi vì, gian truân, đau
khổ và thử thách đã mất đi tính chất phá hủy, để trở thành phương tiện nuôi lớn
tình yêu. Và qua tình yêu, hạnh phúc sẽ ngự trị.
Khi
lập gia đình, các bạn trẻ hãy hiểu biết và chấp nhận “tình yêu và thập giá”. Vợ
chồng sẽ là thập giá của nhau. Nếu biết vui lòng chấp nhận và vác thập giá của
nhau trong tin yêu, thập giá sẽ trở nên nhẹ nhàng và sẽ giúp chúng ta đạt tới
hạnh phúc gia đình.
Truyện :
Làm phép thập giá.
Vào
chiều Thứ Sáu Tuần Thánh, cha sở kêu gọi giáo dân : khi quí vị đến nhà thờ đi
chặng đàng Thánh Giá tưởng niệm sự chết và đau khổ của Chúa Giêsu, mỗi người
nên làm một cây thập giá bằng bất cứ vật liệu nào tượng trưng cho sự đau khổ
của mình trong cuộc đời đang phải chịu..
Sau
chặng đàngThánh giá yêu cầu quí vị mang lên nhà thờ cho tôi làm phép. Mọi người
đều mang lên đủ loại thập giá. Ông trùm bước lên tay không, cùng với vợ. Khi
cha sở hỏi, thập giá của ông đâu, ông chỉ ngay vào bà vợ và nói :”Thưa cha, đây
là thập giá của con”. Cha sở cũng làm
phép, nhưng sau đó liền bảo ông rằng :”Bây giờ ông hãy ôm lấy thập giá và hôn
lên cây thập giá của ông đi”.
Lm Giuse Đinh lập Liễm
Giáo xứ Kim phát
Đà lạt