Sáng sớm ngày 5/6, nhiều người dân đi tập thể dục trong Công viên Thống Nhất (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) kinh hãi phát hiện xác một con con cá sấu hỏa tiễn nằm ngay trên đường đi trong công viên.
Qua quan sát, sinh vật này bề ngoài trông giống cá sấu thường nhưng không có chân mà có vây xung quanh bụng và vây đuôi cùng với hàm răng sắc nhọn.
Theo trang thông tin về Hội sinh vật cảnh Hà Nội thì cá sấu hỏa tiễn (tên khoa học Lepisosteus osseus – thuộc loài Lepidosteiformes) là loài cá nước ngọt được tìm thấy nhiều nhất ở vùng Bắc Mỹ, thuộc loại động vật ăn thịt. Chúng thuộc ngành động vật có dây sống, lớp cá vây tia, bộ cá láng và nằm trong họ mõm dài. Trung bình chúng có cân nặng từ khoảng 5-7 kg với kích thước phổ biến là 112 – 150 cm.
Loài này có tuổi thọ khá cao, nếu được chăm sóc và được sống trong điều kiện thích hợp chúng sẽ có tuổi thọ khoảng 10 năm. Tuy nhiên chúng có tập tính hung dữ, sinh trưởng nhanh và rất phàm ăn nên thường không nên nuôi chung chúng với những loài cá nhỏ khác, tránh tình trạng chúng sẽ ăn thịt những loài cá khác.
Cá sấu hỏa tiễn có thể sống được ở nhiều môi trường sống đa dạng với độ mặn khác nhau, từ hồ nước ngọt cho đến đầm lầy, rồi đến vùng nước lợ, vùng cửa sông và vùng vịnh. Chính bởi vậy, nó rất dễ nuôi bất kỳ ở nơi đâu bạn cũng có thể nuôi chúng một cách dễ dàng.
Loài cá này bắt đầu xuất hiện ở Việt Nam từ năm 2000 và nhanh chóng trở nên phổ biến hơn, hiện nay có rất nhiều người nuôi cá cảnh yêu thích và đang nuôi loài cá này.
Về hình dáng của cá sấu hỏa tiễn thì rất dễ có thể nhận dạng. Bởi loài cá này có thân hình ngư lôi, có màu nâu hoặc màu ô liu với bề mặt bụng màu xám, trên thân, vây và đầu có có lốm đốm màu đen. Điểm nổi bật ở cá sấu hỏa tiễn đó chính là phần vảy cá. Vảy có hình dạng giống như kim cương, có cạnh gồ ghề, được bao phủ bởi chất lạ như tráng men. Đặc biệt hơn nữa là lớp vảy này không thể tháo gỡ được, đây cũng chính là một cách phòng vệ của loài cá này, vô cùng tuyệt vời.
Việc tấn công con mồi đối với cá sấu hỏa tiễn dường như là một vấn đề rất dễ dàng, bởi chúng có cái mõm dài với hàm răng vô cùng sắc nhọn, răng được kết cấu theo kiểu răng kép và hàm trên có độ sắc bén hơn giúp cho việc cắn con mồi trở nên dễ dàng hơn.
Có thể thấy rằng, cá sấu hỏa tiễn là một loài cá thích cô đơn, thích sự tĩnh lặng và tương đối thụ động nhưng bản tính lại cực kỳ hung dữ. Chúng di chuyển rất chậm, săn mồi theo kiểu phục kích lén lút nhưng không phải là kẻ thích những màn săn giết đẫm máu.
Theo các chuyên gia, tuyệt đối không được phóng sinh hay thả cá sấu hỏa tiễn ra môi trường ao hồ hay sông ngòi. Đây là loài cá khỏe mạnh, sức sống dai, phàm ăn. Chúng sẽ tàn phá môi trường tự nhiên, ăn hết cá nhỏ và sinh vật khác. Cá sấu hỏa tiễn có thể dài tới 2m khi được sống ở sông ngòi, nơi có diện tích rộng.
Cá sấu hỏa tiễn sinh sản theo hình thức đẻ trứng, mùa sinh sản chủ yếu của chúng là vào mùa xuân hàng năm. Số lượng trứng mỗi lần đẻ là rất lớn có thể đẻ được khoảng 150.000 trứng cho mỗi lần đẻ với trứng màu đỏ tươi.
Trên các diễn đàn về cá, các chuyên gia ghi nhận, cá sấu hỏa tiễn là một loài sinh vật dưới nước rất nguy hiểm nhưng chưa có tài liệu nào cho thấy sấu hỏa tiễn tấn công trực tiếp con người.
Theo một chuyên gia thủy sản thì cá hỏa tiễn trong dân gian có nhiều tên gọi khác nhau: cá sấu hỏa tiễn, cá mỏ vịt, cá sấu mõm dài, cá Phúc lộc thọ, cá nhái đốm…
Thịt loài cá này ăn được, rất ngon, tuy nhiên trứng của nó lại rất độc, có thể gây ngộ độc nặng dẫn đến tử vong nếu ăn phải.
Nguyễn Hùng