1. Chức năng sinh lý của Bo đối với cây trồng
– Tác động chủ yếu đến sự ra hoa, tạo hạt phấn và hình thành trái.
– Tham gia sinh sản tế bào, phát triển mô phân sinh, giúp cây tăng trưởng thân và rễ.
– Tăng khả năng chuyển hóa đường đơn thành đường đa (Saccharose, tinh bột). Do đó các cây mía, lúa, bắp, khoai củ các loại … rất cần Bo.
– Tham gia tổng hợp chất có đạm, chất dầu, các cây đậu phộng, đậu tương … bón đủ Bo, chất lượng hạt cao.
– Tham gia hình thành chất diệp lục, giúp lá xanh hơn, chóng thành thục, quang hợp tăng.
2. Loại đất nào thường thiếu Bo?
– Đất cát, đất cát pha thịt.
– Đất nghèo chất hữu cơ.
– Đất do đá vôi tạo thành, có quá nhiều canxi (Ca).
– Đất vùng khô hạn thường xuyên.
Hàm lượng Bo tổng số trong đất có từ 2 – 200 ppm (phần triệu) (thường là 7 – 80ppm) hầu hết ở dạng không tan. Trong đó nếu có 1 – 5ppm Bo dễ tiêu thì cây sinh trưởng tốt, cho năng suất phẩm chất cao. Nếu có > 15ppm Bo dễ tiêu, cây dễ bị ngộ độc. Vì vậy bón Bo cho cây phải rất cẩn thận, làm đúng hướng dẫn của chuyên môn.
3. Cây thiếu Bo biểu hiện thế nào?
– Thường chết ngọn, đỉnh chồi và chóp rễ, do không tạo được mô phân sinh.
– Lá cong, xoăn, dày lên, đôi khi biến vàng.
– Chồi nách lá mọc tùm lum, xít nhau, yếu ớt.
– Nụ hoa chết, rụng sớm, quả dị hình, ít hạt, thối cả trong lẫn ngoài.
– Rễ còi cọc, ruột rễ hóa nâu, củ (khoai tây, cà rốt, củ cải …) thối ở giữa, nứt vỏ.
– Thân cây (rau) giòn, dễ gẫy.
– Mía nhạt, độ đường thấp.
4. Các loại phân Bo hiện có trên thị trường Việt Nam
Phân ngoại nhập:
– Loại phân đơn Bo: Chỉ có một chất Bo như BORTRAC, Super – Bo.
– Loại phân đa chất: Kết hợp Bo với các chất đa lượng, trung lượng và vi lượng khác. Các loại trên đa phần là phân bón lá.
Phân nội địa:
– Than bùn tốt: Có khoảng 10ppm Bo.
– Tro than củi các loại: Khoảng 200 – 300ppm Bo.
– Phân chuồng các loại: Khoảng 20ppm Bo.
– Các loại phân sinh hóa hữu cơ chuyên cây, như phân KOMIX, có đủ lượng Bo theo nhu cầu của cây.
5. Cách bón Bo cho cây:
a. Liều lượng bón:
Tính toán bón sao cho lượng Bo trong phạm vi 0,25 – 1,5kg/ ha/ vụ. Tính dựa vào hàm lượng Bo trong phân sử dụng, tính chất đất và loại cây cần bón:
+ Một số loại cây rất mẫn cảm với Bo (dễ bị ngộ độc ở liều cao) là:
Cây họ bầu bí, cây họ đậu, cây có múi, nho, dâu tây …
Các loại cây trên bón liều thấp, khoảng 0,25 – 0,5kg Bo/ha/ vụ.
+ Các loại cây lấy củ và đường bột (khoai các loại, cà rốt, củ cải, mía, lúa, bắp …) bón với lượng 0,5 – 1kg Bo/ha/vụ.
b. Thời điểm bón:
– Phân dạng bột, viên thường dùng bón lót trước khi xuống giống.
– Phân bón lá phun xịt vào kỳ ra hoa.
– Cách pha chế và lượng bón cụ thể theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Gia Dũng (Theo NNVN)