Bệnh vảy nến là căn bệnh da liễu mãn tính chiếm khoảng 2,3% các trường hợp bệnh ngoài da tại Bệnh viện Da liễu Trung ương. Triệu chứng bệnh vảy nến không nguy hiểm nhưng khi không điều trị sớm, bệnh có thể biến chứng thành tiểu đường, nhiễm trùng, tim mạch…
Bệnh vảy nến là gì?
Vảy nến là tình trạng viêm da mãn tính rất phổ biến với tỷ lệ mắc phải chiếm 2-3 % dân số thế giới. Đối với người bình thường, trung bình quá trình thay da cũ bằng các tế bào da mới mất khoảng vài tuần. Thời gian này diễn biến nhanh hơn gấp 10 lần đối với những bệnh nhân mắc vảy nến.
Do hiện tượng tăng sinh tế bào mà tế bào da cũ liên tục được loại bỏ. Cơ thể không kịp thích ứng với tốc độ đào thải mà tế bào da cũ thường tích tụ thành những mảng dày, có vảy trắng hoặc bạc.
Cảm giác khó chịu đặc trưng của bệnh vảy nến là từng cơn đau đớn, ngứa ngáy âm ỉ tại những vùng cơ thể bị bệnh. Vảy nến ảnh hưởng đến ngoại hình, tinh thần bệnh nhân xuống dốc cùng nhiều biến chứng về tim mạch, xương khớp, đường huyết gia tăng.
Tỷ lệ bệnh nhân mắc bệnh vảy nến đang ngày càng gia tăng với nhiều dạng bệnh khác nhau. Chủ yếu trong độ tuổi trưởng thành, bệnh phát triển phức tạp khi người bệnh tiếp xúc với những tác nhân gây kích ứng từ môi trường, hóa chất, vệ sinh cơ thể chưa phù hợp.
Thông thường vị trí dễ mắc bệnh vảy nến nhất là đầu gối, khuỷu tay, khu vực phần rìa da đầu. Bệnh có thể chữa trị khỏi nhưng cần được tiến hành sớm, Ở giai đoạn mãn tính, vảy nến lây lan nhanh trên cơ thể thành các vùng vảy trắng lớn mất thẩm mỹ.
Các loại bệnh vảy nến thường gặp
Dựa vào vị trí vảy nến bùng phát mà bệnh vảy nến được phân chia thành từng thể bệnh riêng biệt. Trong đó, đa phần bệnh nhân mắc vảy nến thể mảng, vảy nến ở khuỷu tay, đầu gối và vảy nến da đầu. Những dạng vảy nến phổ biến gồm có:
-
Vảy nến thể mảng:
Trường hợp bệnh nhân bị vảy nến thể mảng chiếm hơn 80% trường hợp mắc phải. Triệu chứng đặc trưng của bệnh là tình trạng vùng da khô và bong tróc, đóng vảy theo đường kính từ 2 – 20cm. Vảy nến thể mảng thường xảy ra ở khuỷu tay, đầu gối và vùng dưới lưng.
- Vảy nến thể mủ:
-
Vảy nến giọt:
Bệnh xảy ra chủ yếu ở ở trẻ em, bùng phát sau đợt viêm họng do virus Streptococcus gây ra. Tổn thương đặc trưng là các mụn nước có dạng giọt kích thước 1 – 10mm xuất hiện trên khắp cơ thể.
-
Viêm khớp vảy nến:
Biểu hiện là những mảng da đỏ và đau nhức khớp tại chính vùng cơ thể bị bệnh vảy nến. Triệu chứng thường bị nhầm lẫn với gout, bệnh nhân sưng khớp ngón tay, ngón chân hoặc xương sống, viêm da khớp đầu gối…
-
Vảy nến móng:
Người bệnh có xu hướng phát triển lớp sừng dày trên móng, kèm theo đó có những lỗ nhỏ trên bề mặt móng.
-
Vảy nến da đầu:
Vùng da ngoài rìa chân tóc bị đóng vảy, ngứa, xuất hiện các mảng da dày có màu trắng bạc. Vảy nến ở da đầu gây rụng tóc, nghiêm trọng hơn là tình trạng hói thành mảng.
-
Vảy nến ở nếp gấp:
Bệnh thường xuất hiện ở những bệnh nhân béo phì, trẻ em thừa cân. Đặc trưng là những tổn thương ở các vùng nếp gấp như nách, vùng háng, mông…
-
Bệnh vảy nến đỏ da toàn thân
: Là triệu chứng mạn tính khi người bệnh bị vảy nến cơ bản mà không điều trị sớm. Ngoài ra đây cũng là biến chứng khi bệnh nhân lạm dụng dùng thuốc corticoid toàn thân.
Nguyên nhân bệnh vảy nến
Bệnh vảy nến là triệu chứng tự miễn của cơ thể, bệnh không xảy ra do vi khuẩn, virus hay các dị nguyên tác động từ bên ngoài. Hiện vẫn chưa có nguyên nhân chính xác thúc đẩy bệnh. Tuy nhiên các nhà khoa học đã khẳng định bệnh vảy nến có liên quan đến rối loạn đáp ứng miễn dịch. Những tế bào lympho T bị nhầm lẫn các tế bào khỏe mạnh là kẻ thù và tấn công chúng.
Những đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh vảy nến gồm có:
- Đối tượng nghiện rượu, nghiện hút thuốc lá.
- Đối tượng đã và đang bị nhiễm trùng da,
viêm da cơ địa
.
- Người nằm trong diện nguy cơ di truyền khi gia đình có người bị vảy nến.
Bên cạnh đó, có những yếu tố được cho là thuận lợi thúc đẩy triệu chứng vảy nến bùng phát mạnh hơn bao gồm:
-
Yếu tố di truyền:
Vảy nến có hai dạng chính là khởi phát sớm và kiểu khởi phát muộn. Trường hợp khởi phát sớm xảy ra ở giai đoạn 16 đến 22 tuổi. Người bệnh nằm trong giai đoạn này có khuynh hướng tiến triển bệnh phức tạp và lan rộng toàn thân. Trường hợp bệnh khởi phát muộn ở giai đoạn trên 50 tuổi, các triệu chứng chỉ có biểu hiện khu trú ở những vùng cơ thể nhất định.
-
Yếu tố ngoại sinh:
Mặc dù bệnh vảy nến là tình trạng tự miễn, tuy nhiên các đợt bùng phát của bệnh có thể chịu tác động của yếu tố môi trường. Nguyên nhân gây bệnh vảy nến tái phát thường là do chấn thương, stress kéo dài, bỏng nắng, biến chứng sau phẫu thuật, nhiễm trùng da…
-
Dùng thuốc:
Bệnh nhân mắc vảy nếu có thể do dị ứng ở một số loại thuốc như corticosteroid, beta blockers,…
Triệu chứng bệnh vảy nến thông thường
Dấu hiệu vảy nến đặc trưng là các mảng da bị thương tổn có dạng vảy trắng. Ở thể thông thường, vảy nến gây thương tổn ở thể chấm hoặc thể giọt (dưới 1cm), thể đồng tiền (từ 1-3cm) hoặc ở dạng thể mảng (từ 5-10cm). Trong đó những vị trí thường gặp nhất là vảy nến thể mảng ở da đầu và mặt, vảy nến tại vùng khuỷu tay và vảy nến thể móng.
Những triệu chứng vảy nến lâm sàng thường gặp gồm có những tổn thương ở da, móng, khớp và niêm mạc.
-
Vảy nến ở da:
Biểu hiện ban đầu là vùng da bị ửng đỏ, có vảy trắng với khác biệt rõ với vùng da lành. Kích thước vùng da bị tổn thương có thể thay đổi, khoanh vùng hình tròn, bầu dục hoặc hình vòng cung. Tình trạng da khô ráp và bong khỏi bề mặt nhiều lớp xếp chồng lên nhau. Vị trí tổn thương đau rát, chảy máu khi tỳ đè, hay cọ sát với ngoại vật.
-
Vảy nến ở móng:
Biểu hiện thường thấy là lớp sừng dày ở bề mặt móng chân, móng tay. Móng bị vảy nến thường có chấm lõm ở mặt móng, vân ngang, màu móng trắng đục như xà cừ, trên móng có đốm trắng, bong móng ở bờ tự do.
-
Vảy nến ở khớp
: Thường xảy ra ở các vùng khuỷu tay, đầu gối, mắt cá chân… Triệu chứng vảy nến ở khớp đặc trưng là đau khớp, viêm một khớp hoặc viêm đa khớp đỏ hoặc hồng. Kèm theo những biểu hiện ngoài da nhìn thấy bằng mắt thường, vùng đầu khớp có hiện tượng mất vôi ở đầu xương, hủy hoại sụn, kèm theo tổn thương xương, dính khớp.
-
Vảy nến niêm mạc:
Phổ biến là tình trạng vảy nến niêm mạc quy đầu, vùng da thương tổn có màu hồng, không thâm nhiễm. Vảy nến niêm mạc thường không có vảy, bệnh tiến triển mạn tính. Khi bệnh xảy ra ở mắt và lưỡi, bệnh nhân có thể phát triển kèm theo biến chứng viêm lưỡi, viêm kết mạc, viêm giác mạc và viêm mí mắt.
Bệnh vảy nến có lây không?
Bệnh vảy nến không phải là bệnh truyền nhiễm nên các triệu chứng hoàn toàn không lây lan qua những tiếp xúc thông thường. Bệnh nhân vảy nến có thể sinh hoạt trong cùng môi trường với người bình thường mà không lo truyền nhiễm.
Tuy nhiên, việc điều trị bệnh vảy nến cần tiến hành càng sớm càng tốt vì bệnh có thể lan rộng nhanh chóng trên các khu vực cơ thể lân cận. Nguyên nhân lây lan chủ yếu do hệ thống miễn dịch của da yếu, từ đó hình thành tổn thương trên da.
Mức độ lan rộng của vảy nến còn phụ thuộc vào dạng vảy nến mà bệnh nhân mắc phải. Trong đó, đối với loại vảy nến dạng ban đỏ sẽ lan rộng khắp cơ thể, tiến triển phức tạp khiến các triệu chứng đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe người bệnh.
Bệnh vảy nến nói chung có nhiều khả năng lây lan sau khi người bệnh gãi và chủ quan trong điều trị. Mặc dù vậy, hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị vảy nến đặc hiệu. Các phương thức chữa trị sẽ làm giảm đáng kể nguy cơ lây lan, hạn chế các đợt vảy nến tiếp theo bùng phát.
Đối với những bệnh nhân có tiền sử gia đình mắc bệnh vảy nến, người bệnh bị rối loạn hệ thống miễn dịch có nguy cơ tái phát bệnh cao hơn. Đồng thời bệnh nhân gặp phải các tổn thương da, thường làm việc trong môi trường kém chất lượng cũng là những yếu tố nguy cơ làm bệnh vảy nến lây lan nhanh.
Bệnh vảy nến có chữa trị được không?
Điều trị bệnh vảy nến là một quá trình mất nhiều thời gian. Bệnh nhân cần kết hợp điều trị bằng thuốc ngoài da, thuốc uống và chăm sóc cơ thể hợp lý mới có khả năng hồi phục lại thể trạng khỏe mạnh ban đầu. Mặc dù chưa có thuốc điều trị đặc hiệu nhưng nếu kết hợp các phương pháp chữa bệnh lâu dài, bệnh nhân vẫn có hi vọng chữa khỏi bệnh triệt để.
Hiện nay có rất nhiều phương pháp điều trị vảy nến. Tỷ lệ tái phát sau khi ngưng sử dụng thuốc thì bệnh vảy nến xảy ra cao khi người bệnh không tuân thủ liều dùng theo đúng chỉ định. Các thuốc điều trị vảy nến hệ thống chủ yếu gồm có methotrexate, cyclosporin và retinoids. Tuy nhiên nhóm thuốc này có nhiều độc tính và tác dụng phụ nên cần được thông qua chuyên gia bác sĩ trước khi dùng chữa bệnh.
Ngoài ra để phòng vảy nến tái phát, bệnh nhân cần bảo vệ cơ thể trước những tác động của yếu tố môi trường. Người bệnh cần tránh các tác nhân gây bùng phát bệnh lần đầu tiên như ánh nắng, các chất gây dị ứng, hóa chất…
Phương pháp điều trị bệnh vảy nến
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của triệu chứng vảy nến mà bệnh nhân sẽ được tiếp nhận điều trị với từng phương pháp nhất định. Mục đích chính của điều trị vảy nến là hỗ trợ giảm viêm và kiểm soát hoạt động tăng sinh tế bào da. Một số cách chữa vảy nến tại nhà có thể được áp dụng trong trường hợp bệnh nhẹ.
Trước đó bệnh nhân bị vảy nến cần đến các khoa da liễu để được chẩn đoán vảy nến chính xác. Các xét nghiệm sinh thiết mẫu da giúp đánh giá các dấu hiệu trực quan không rõ ràng kết hợp với quan sát trực quan da, móng và da đầu người bệnh. Sau đó bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị nằm trong những phương án sau:
-
Điều trị tại chỗ
: Được chỉ định cho những trường hợp bệnh nhẹ hoặc trung bình. Bệnh nhân kết hợp với các phương pháp điều trị khác để tăng hiệu quả khắc phục bệnh. Trong đó những loại thuốc chữa bệnh vảy nến tại chỗ gồm: corticosteroid, retinoid, acid salicylic, hắc ín, anthralin, dẫn xuất vitamin D3, ức chế calcineurin.
-
Dưỡng ẩm da:
Điều trị vảy nến cơ bản từ việc dưỡng ẩm sẽ giúp tăng tốc quá trình chữa lành tổn thương, làm mềm da và giảm ngứa. Người bệnh có thể mua các loại thuốc bôi trị vảy nến dưới dạng kem dưỡng ẩm, gel trong không cần toa của bác sĩ. Tránh sử dụng thuốc có hương liệu vì có thể làm da thêm kích ứng.
-
Điều trị toàn thân:
Phương pháp được chỉ định cho những trường hợp bệnh nhân bị vảy nến nghiêm trọng. Các thuốc chữa vảy nến mạn tính thường được bác sĩ chỉ định gồm có methotrexate, cyclosporine và sulfasalazine.
-
Quang trị liệu:
Điều trị quang trị liệu sử dụng tia sáng UVA, UVB, laser với cường độ cao để điều trị vảy nến. Trong đó các tia tử ngoại (tia UV) giúp tấn công và gây tổn thương các DNA trong tế bào. Từ đó, tia sáng sẽ giúp tiêu diệt các tế bào ở vùng da bị tổn thương.
-
Sử dụng thuốc sinh học:
Công dụng chính là ức chế những thành phần chuyên biệt trong đáp ứng hoạt động miễn dịch. Phương pháp thường được áp dụng cho những trường hợp vảy nến trung bình đến nặng. Tuy nhiên chi phí điều trị bằng thuốc sinh học khá cao nên chưa được sử dụng rộng rãi.
Điều trị vảy nến bằng Y học cổ truyền
Theo lý luận Y học cổ truyền, bệnh vảy nến được gọi là Bạch sang hay Tùng bì tiễn, là một dạng viêm nhiễm mãn tính. Y học cổ truyền cho rằng, căn bệnh này có liên quan mật thiết đến sự rối loạn của chính khí, khiến ngoại tà như phong, thấp, nhiệt xâm nhập, làm mất cân bằng điều hòa trong cơ thể, gây ra huyết nhiệt, huyết táo dẫn tới không sinh dưỡng được da, hình thành nên các lớp vảy bong tróc, khô rát, ngứa ngáy.
Biện chứng luận trị Y học cổ truyền chỉ ra rằng để điều trị vảy nến phải xử lý từ căn nguyên. Tùy theo nguyên nhân gây bệnh mà triệt tiêu, chỉ có như vậy mới chặn đứng được sự phát triển của bệnh. Đồng thời tăng cường giải độc cơ thể để loại bỏ tình trạng viêm nhiễm, bồi bổ, phục hồi chính khí nhằm ngăn chặn bệnh tái phát.
Thanh bì Dưỡng can thang được phục dựng từ bài thuốc cổ Trợ tạng bì của Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông và công thức bí truyền của người Tày, do đội ngũ bác sĩ hàng đầu tại Trung tâm Thuốc dân tộc trực tiếp nghiên cứu, cải tiến và gia giảm thành phần. Trải qua những thử nghiệm lâm sàng khắt khe nhất, bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang đã chứng minh được hiệu quả vượt trội trong điều trị căn bệnh vảy nến.
Trong chương trình Sống khỏe mỗi ngày VTV2 phát sóng ngày 17/11/2019, bài thuốc đã được giới thiệu là giải pháp toàn diện giúp giải quyết tận gốc vảy nến và phòng ngừa tái phát (phần giới thiệu ở phút 19:14).
Mời bạn đọc xem lại toàn bộ chương trình TẠI ĐÂY.
VTV2 đưa tin về bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang
Dựa trên biện chứng luận trị Y học cổ truyền, kết hợp quá trình nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ hiện đại vào bào chế thuốc, các chuyên gia đã tạo nên bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang với công thức vượt trội. Đây là bài thuốc DUY NHẤT hiện nay phối hợp cùng lúc 3 chế phẩm UỐNG, BÔI, NGÂM RỬA vào điều trị bệnh vảy nến.
Sự kết hợp chặt chẽ “3 trong 1” của bài thuốc mang đến phác đồ điều trị toàn diện và hoàn chỉnh, tác động sâu vào tạng can, thận, loại bỏ tận gốc căn nguyên gây bệnh. Đồng thời xử lý tại chỗ các tổn thương trên bề mặt da, loại bỏ viêm nhiễm, tróc vảy, phục hồi da. Khi điều trị vảy nến bằng Thanh bì Dưỡng can thang, bệnh nhân cần trải qua đủ 3 giai đoạn để đạt hiệu quả tối ưu.
-
Giai đoạn GIẢI ĐỘC:
Bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang với các thành phần dược liệu quý hiếm sẽ giúp cơ thể được giải độc toàn diện, loại bỏ hết các độc tố gây kích ứng. Quá trình này có thể diễn ra mạnh mẽ, khiến vảy nến phát lên mạnh hơn. Tuy nhiên, sau đó bệnh tình sẽ thuyên giảm rõ rệt.
-
Giai đoạn THUYÊN GIẢM:
Sau khi độc tố được đào thải và các hoạt chất trong bài thuốc có đủ thời gian tác động để cải thiện chức năng gan, thận bệnh nhân sẽ nhận thấy rõ triệu chứng vảy nến thuyên giảm. Da giảm ngứa, giảm khô, ngừng bong tróc. Các vùng tổn thương se mặt và từng bước phục hồi.
-
Giai đoạn ỔN ĐỊNH CƠ ĐỊA:
Không chỉ điều trị triệu chứng, bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang còn chú trọng điều dưỡng cơ thể, ổn định cơ địa, tăng cường hệ miễn dịch, giúp duy trì hiệu quả điều trị lâu dài và phòng ngừa tái phát.
Thanh bì Dưỡng can thang được bào chế từ 100% thảo dược SẠCH tự nhiên, đạt chuẩn quốc tế GACP-WHO. Hiện nay Trung tâm Thuốc dân tộc đã phát triển thành công hàng trăm hecta vườn dược liệu sạch, giúp chủ động đến 80% dược liệu chuẩn cho bài thuốc.
Thanh bì Dưỡng can thang là bài thuốc an toàn tuyệt đối cho sức khỏe, không gây bất cứ tác dụng phụ nguy hiểm nào. Đã có đông đảo người bệnh điều trị vảy nến thành công nhờ bài thuốc Thanh bì Dưỡng can thang.
Lưu ý: Bài thuốc chỉ được áp dụng khi có sự chỉ định của bác sĩ đang công tác tại Trung tâm Thuốc dân tộc. Thông tin đầy đủ nhất về bài thuốc Thanh bì dưỡng can thang [cập nhật 2022] xem TẠI ĐÂY. Hoặc liên hệ với Trung tâm Thuốc dân tộc để được tư vấn và hỗ trợ điều trị hiệu quả nhất.
Để phòng bệnh vảy nến bùng phát cũng như tái phát trong tương lai, bệnh nhân cần tập làm quen với phong cách sống và thói quen sinh hoạt lành mạnh. Nhiều nghiên cứu đã nhận định rằng triệu chứng vảy nến trở nên tồi tệ hơn khi bệnh nhân gặp căng thẳng, dị ứng thời tiết, sau khi bị cháy nắng hoặc khi ăn một số loại thực phẩm. Do đó, tránh những tác nhân này sẽ giúp kéo dài thời gian bùng phát cũng như phòng bệnh hiệu quả.
Ngoài ra người bệnh nên lưu ý những nguyên tắc sau:
- Sử dụng thuốc theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc trị bệnh theo ý mình.
- Che chắn cơ thể khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, giữ gìn vệ sinh da sau khi ra ngoài.
- Chăm sóc da cẩn thận, sử dụng kem dưỡng ẩm vào mùa lạnh để tránh tình trạng da bị khô và tổn thương.
- Nên đi khám da liễu nếu nghi ngờ triệu chứng nhiễm khuẩn da, có mụn mủ trên da.
- Cảnh giác đến
tình trạng ngứa da
toàn thân
kèm theo sốt, đau nhức cơ hoặc sưng tấy.
- Không để tinh thần căng thẳng hay bị trầm cảm, hạn chế sử dụng thuốc lá, rượu bia
- Ăn uống đủ chất, uống nhiều nước, tránh dùng nhiều chất béo, dầu mỡ.
- Bổ sung thực đơn giàu trái cây và rau xanh, tăng cường nhóm thực phẩm giàu acid folic và omega-3.
Các chuyên gia y tế và bác sĩ đầu ngành khuyến khích bạn đọc nên bổ sung những nhóm thực phẩm đa chức năng, đặc biệt là acid folic, omega 3, vitamin E và collagen. Đây là những sản phẩm tăng cường sức khỏe làn da, tham gia vào quá trình chống lão hóa, giảm thâm mụn và chăm sóc làn da từ bên trong.
Việc điều trị và khắc phục bệnh vảy nến hoàn toàn phụ thuộc vào sự chủ động của bệnh nhân trong quá trình điều trị. Để tránh các biến chứng nguy hiểm như bệnh tiểu đường, tim mạch hay suy yếu khớp xương,… Bệnh nhân cần đến các trung tâm Da liễu uy tín được được chẩn đoán và hỗ trợ điều trị bệnh từ sớm.
Nguồn: tapchiyhoccotruyen.com
Bài viết chỉ có tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị