Bạn vô tình chạm vào đồ vật nóng như nước sôi, chảo dầu, hay hóa chất, mặt trời, bức xạ, điện,… đều có thể bị bỏng. Tại vết bỏng, các tế bào da bị chết cần collagen để tự tái tạo. Khi làn da lành lại, dày lên, các vùng bị đổi màu được gọi là vết sẹo bỏng. Sẹo bỏng có thể là tạm thời và mờ theo thời gian. Nhưng một số khác là sẹo vĩnh viễn và ảnh hưởng đến diện mạo của bạn.
Tuy nhiên, bạn có thể hạn chế các vết sẹo bỏng bằng cách cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết để tái tạo tế bào mới, mờ sẹo. Cùng Tinh dầu thiên nhiên Haku Farm tìm hiểu kỹ hơn bị bỏng kiêng ăn gì & nên ăn gì để da mau lành không bị sẹo trong bài viết sau đây.
A. Nguyên nhân và các loại sẹo bỏng
Sẹo là một phần tự nhiên của quá trình chữa bệnh sau khi bị chấn thương hoặc viêm. Hình dạng của vết sẹo sẽ tùy theo vị trí bị tổn thương, kích thước, có viêm nhiễm không,… từ đó tìm cách điều trị tốt nhất. Ngoài ra còn có các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến sẹo bao gồm tuổi, gen, giới tính và dân tộc.
Khi bị bỏng có 3 loại thẹo sau:
- Sẹo phình to: có màu đỏ hoặc tím, và nổi lên. Bạn có thể cảm thấy ấm áp khi chạm vào và ngứa.
- Sẹo lõm: vết thương làm siết chặt da, cơ và gân, làm cho bạn khó có thể di chuyển.
- Sẹo lồi: có bề mặt bóng, những vết sưng không có lông.
Điều chỉnh chế độ ăn uống của bệnh nhân bỏng với chế độ calorie giàu protein. Điều này giúp cơ thể bổ sung năng lượng và protein thiết yếu cần thiết để sửa chữa tất cả các tế bào bị hư hỏng khỏi vết bỏng.
B. Bị bỏng kiêng ăn gì để da mau lành không bị sẹo?
1. Đường:
Hạn chế đường trong thực đơn của bạn, vì đường làm chậm quá trình tự chữa lành của mô và thúc đẩy sưng viêm.
2. Thức ăn nhanh:
Thức ăn nhanh có chứa dầu hydro hóa, thúc đẩy sưng viêm và làm giảm khả năng hồi phục, làm lành sẹo cơ thể của bạn.
3. Thực phẩm chế biến sẵn:
Những thực phẩm chế biến sẵn có thể chứa các hóa chất, phẩm màu nhuộm có thể làm chậm quá trình chữa lành vết sẹo bỏng.
4. Thực phẩm giàu natri:
Thực phẩm giàu natri có thể làm chậm quá trình lành sẹo, tự chữa lành của cơ thể.
5. Trứng:
Trứng là thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, tuy nhiên trứng có thể khiến vết thương lâu lành và hình thành vết sẹo trắng không đều màu. Nên hạn chế trứng trong thực đơn, nhất là trong thời gian đầu bị thương để tránh hình thành sẹo.
6. Thịt bò:
Thịt bò là nguồn cung cấp protein, vitamin B5, kali,… không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng. Nhưng nếu ăn thịt bò khi vết sẹo bỏng bắt đầu khép miệng có thể tăng sinh sắc tố melanin, tạo thành sẹo thâm mất thẩm mỹ.
7. Rau muống:
Rau muống giúp tăng sinh các sợi collagen giúp vùng da bị tổn thương đầy lên nhanh chóng, nhưng sẽ tạo thành vết thẹo lồi gây mất thẩm mỹ.
C. Những thực phẩm nên ăn khi bị bỏng để da mau lành, không để lại sẹo
Thực phẩm chứa chất dinh dưỡng giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng, tăng sinh tế bào mới, tăng tốc độ làm lành vết thương và làm mờ sẹo hiệu quả hơn. Dưới đây là những loại thực phẩm bạn nên thêm vào thực đơn của mình.
1. Thực phẩm giàu protein:
Chế độ giàu protein giúp bổ sung năng lượng thiết yếu để sửa chữa tất cả các tế bào cơ và da bị hư hỏng vì bỏng. Người bị bỏng cần phải ăn ít nhất hai khẩu phần protein bình thường.
Những thực phẩm giàu protein bao gồm:
- Đậu khô, đậu Hà Lan, đậu lăng và đậu phụ
- Hạt, bơ đậu phộng và hạt
- Sữa và phô mai
Trong đó, sữa là nguồn cung cấp carbohydrate và protein. Trừ khi bác sĩ bảo không ăn sữa, hãy chắc chắn nó có trong thực đơn của bạn một tách sữa hoặc sữa chua 3 bữa/ngày. Bạn có thể thay thế sữa đậu nành cho sữa tươi.
2. Thực phẩm giàu Omega-3:
Thực phẩm như giàu chất béo Omega-3 giúp giảm sưng viêm, cung cấp dinh dưỡng để tái tạo mô. Trong quá trình chữa lành vết thương do bỏng, cơ thể cần phải giảm mức độ sưng viêm xung quanh vết thương, trong khi đó axit béo Omega-3 giúp tăng cường khả năng miễn dịch và kháng viêm hiệu quả. Các thực phẩm giàu Omega-3 khác ngoài cá, bao gồm: hạt óc chó, hạt lanh, đậu nành,….
3. Uống nhiều nước:
Cơ thể cần một lượng nước đáng kể để tự chữa lành vết thương và tránh mất nước. Vì vậy mục tiêu đầu tiên là bạn phải uống ít nhất 8 ly nước mỗi ngày. Theo TS BS Nguyễn Thị Kim Thanh, ở Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia cho biết: “Người bị bỏng cần lượng nước từ 2,5 lít đến 3 lít nước mỗi ngày. Nếu thiếu nước, vùng da bị bỏng sẽ bị khô, mất nhiều thời gian chữa lành vết thương hơn”. Lưu ý: Nếu thấy nước tiểu vàng hơn thì hãy cố gắng uống nhiều nước hơn
4. Thực phẩm giàu Carbohydrate:
Carbohydrate là chất đa lượng giúp duy trì hoạt động của các chức năng cơ thể, đóng vai trò rất quan trọng với sức khỏe. Bổ sung thực phẩm giàu Carbohydrate giúp cung cấp năng lượng để phục hồi vết bỏng tốt hơn. Một số thực phẩm giàu Carbohydrate tốt cho sức khỏe, bao gồm:
- Bánh mì và ngũ cốc nguyên hạt.
- Khoai tây, gạo hoặc mì ống.
- Rau quả và đậu: rau bina, bông cải xanh, chuối,…
5. Thực phẩm giàu vitamin:
Bổ sung các vitamin A, C, E chứa nhiều chất chống oxi hóa giúp cơ thể phục hồi, tăng cường hệ miễn dịch, khả năng chữa lành vết thương, vết bỏng và hạn chế hình thành sẹo.
- Thực phẩm có vitamin A như: cà rốt, đu đủ, cà chua, ớt chuông, khoai lang,…
- Thực phẩm có vitamin C như: cam, quýt,
- Thực phẩm có vitamin E như rau bina.
6. Thực phẩm giàu kẽm:
Các phản ứng hóa học cần thiết để thúc đẩy vết bỏng lành lại nhanh hơn, tái tạo tế bào đòi hỏi lượng kẽm cần thiết. Vì vậy hãy thêm vào thực đơn những món giàu kẽm sau đây: sò, bí đỏ, hạt bí đỏ, rau bina,….
Lưu ý khi ăn để vết sẹo bỏng mau lành:
- Ăn các thực phẩm có nhiều chất đạm.
- Ăn thường xuyên hơn (6 bữa nhỏ/ngày, thay vì 3 bữa lớn).
- Ăn vặt lành mạnh với: phô mai, bánh quy giòn, trái cây, bơ đậu phộng,…
- Hỏi ý kiến bác sĩ nếu cần bổ sung vitamin, chất dinh dưỡng khi bạn không thể ăn đủ 5 bữa mỗi ngày có trái cây và rau quả.
- Liên hệ với chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ ăn đặc biệt giúp cung cấp đủ lượng calo và đạm.
Lên thực đơn khi bị bỏng kiêng ăn gì & nên ăn gì có thể giảm thiểu sự hình thành sẹo bỏng, giúp cải thiện đáng kể khả năng hình thành những vết sẹo khó coi. Đồng thời, hãy hỏi ý kiến của bác sĩ của bạn để nhận được những lời khuyên phù hợp nhất, đặc biệt với phụ nữ có thai và trẻ nhỏ.
Ngoài ra, để vết bỏng nhanh lành không để lại sẹo hiệu quả nhất bạn có thể sử dụng dầu mù u nguyên chất. Dầu mù u có tác dụng tái tạo tế bào mới, kháng khuẩn giúp vết bỏng nhanh lành, chống nhiễm khuẩn và giảm nguy cơ hình thành sẹo.