Các loại cá cảnh dễ sinh sản là tiêu chí được nhiều người mới chơi cá cảnh lựa chọn khi nuôi cá. Tuy nhiên việc nhân giống cá là không dễ. Cần phải hiểu về các loại cá dễ sinh sản, tập tính và thời điểm thích hợp, cách để chúng sinh sản như thế nào.
Thậm chí có một số loài cá còn không sinh sản tự nhiên nữa. Hãy cùng Betta Thuỷ Sinh giúp các bạn mới tìm hiểu cá cảnh lựa chọn được những dòng cá dễ sinh sản, dễ chơi.
1. Cá cảnh dễ sinh sản, dễ nuôi
Một nét quyến rũ của việc nuôi cá cảnh là có nhiều loài cá có thể nhân giống khi nuôi. Tuy nhiên do không gian bị giới hạn, thường ta khó tách chúng ra và tìm cho chúng một nơi sinh đẻ chắc chắn, do vậy mà trứng hay cá bột vừa lớn thường bị cá lớn ăn thịt. Có hể giải quyết vấn đề này bằng cách tạo những bể nuôi riêng biệt, trong đó chỉ để cá sắp sinh sản. Bể cách ly này sẽ đáp ứng được yêu cầu trên.
Người ta có thể chia sự sinh sản của cá thành hai giai đoạn: các sự kiện dẫn đến sự thu tinh và sự chăm sóc cá bột. Người nuôi cá, ở hai giai đoạn dó, cần tác động đến sự chọn lựa và đặt điều kiện cho cá trưởng thành; chuẩn bị bể nuôi cá sinh sản, trông nom sự thụ tinh và việc nuôi cá bột.
2. Các loại cá cảnh để trứng dễ sinh sản
Cá đẻ trứng bằng nhiều cách. Một số làm phân tán trứng, một số lại đặt trứng lên giá thể, một số làm tổ, một số lại ngậm trứng trong miệng.
Do có những hình thức đẻ trứng phong phú như vậy của cá mà người nuôi cá phải chuẩn bị bể nuôi cho phù hợp. Những loài cá làm phân tán trứng thường không bảo vệ trứng mà có khi còn ăn trứng. Muốn giữ trứng, ta có thể dùng nhiều cách.
Nên tách cá bố mẹ ra ngay sau khi đẻ, hoặc làm một lớp sỏi đá ở đáy bể để cho trứng rơi vài các kẹt tránh bị cá bố mẹ ăn.
Cũng có thể trồng nhiều loại cây trong hồ để các trứng dính bám vào để che giấu kẻ ăn mồi. Hoặc dùng một cái lưới chìm cho cá đẻ trên đó, trứng sẽ rơi xuống dưới.
Với những loài cá chôn vùi trứng, thì đáy của bể phải được phủ bằng một lớp than bùn lên trên sỏi để cá có thể vùi trứng vào đó. Các cá đẻ trên giá thể bảo vệ trứng và cá bột; do ậy cầncó đá thích hợp và hang làm chỗ đẻ tốt cho chúng.
Ngược lại, cá làm tổ không đòi hỏi một vật liệu riêng biệt nào, chúng thu lượm các mảnh cây. Do đó, trong bể cần trồng nhiều cây cỏ để tạo chỗ ẩn cho cá mẹ sau khi đẻ.
Ở những cá ấp trứng bằng miệng, sự ấp trứng xảy ra trong khoang miệng của cá cái. Cá này, trong suốt thời kỳ đó rất cần sự yên tĩnh và hòa bình; cá cũng không cần nghĩ tới việc ăn uống.
Cá Betta – Cá Xiêm
Cá Betta, cá Xiêm , hay còn có một vài tên gọi khác là cá lia thia, cá đá, hay cá chọi. Loài cá này lần đầu tiên được tìm thấy tại các vùng nước nông ở Thái Lan.
Cá xiêm có hình dáng khá dễ thương, với màu sắc rực rõ, đặc biệt là với chiếc đuôi xòe rộng trông thật ấn tượng. Đặc tính của cá xiêm là khi trưởng thành chúng thường hay đá nhau, vì thế mà trẻ em và người lớn đều thích nuôi để làm thú tiêu khiển.
Ép cá betta không hề khó nhưng cũng cần đôi chút kỹ thuật. Đáng nhớ nhất sẽ là cảm giác háo hức, mong chờ những chú cá con sắp ra đời.
Cá Vàng
Cá vàng là một thành viên tương đối nhỏ của họ cá chép.
Được nhân giống đầu tiên tại Trung Quốc từ hơn 1000 năm trước. Tới nay chúng là loài cá rất phổ biến để nuôi làm cảnh và cũng là lựa chọn hàng đầu của những người mới tập nuôi cá cảnh.
Cá vàng rất dễ sinh sản nếu bạn hiểu tập tính của chúng, cá vàng thường sinh sản vào mùa xuân. Nếu muốn cá đẻ. Bạn hãy giảm nhiệt độ bể xuống khoảng 10 -12 độ C để mô phỏng mùa đông. Sau đó tăng dần tới 20 – 23 độ C. Điều này sẽ kích thích chúng sinh sản.
Một cá vàng cái có thể đẻ được 1000 – 10000 trứng tuỳ vào từng loại.
Cá con có thể ăn trứng nước hoặc một số thức ăn đặc chế.
Cá Mai Quế
Cá mai quế có tên khoa học là: Aphyocharax.
Chúng rất dễ nuôi, sống trong môi trường nước ngọt có độ pH từ 6,5 đến 7,5. Nhiệt độ thích hợp là khoảng 23 đến 27 độ C.
Mai Quế là loài cá cảnh hiền lành, thích sống theo bầy đàn.
Khi cá mai quế sinh sản, nên để một cá đực và hai cá cái sang một bể riêng. Bể cá cần phải có một lớp sỏi nền để cá đẻ trứng.
Sau khi trứng cá nở cần tách riêng bố mẹ sang bể khác. Và cho cá con ăn thức ăn chuyên dụng như artemia, tôm ngâm nước muối…
Cá Sặc gấm
Cá sặc gấm là một cá rất dễ nuôi. Chúng có màu sắc rất sặc sỡ. Thân hình thường có các màu sọc xanh dương, xanh lục hay hồng đỏ khiến chúng như lấp lánh trong hồ.
Nước trong hồ cần độ pH từ 6,7 đến 7. Chúng cũng không cần cung cấp oxy ngoài.
Tới thời điểm sinh sản ta nên tách một cặp cá đực cái ra một bể nhỏ riêng. Cá đực sẽ làm tổ bằng bọt khí và thực vật trên bề mặt nước. Sau đó cái sẽ đẻ vào tổ đó. Mỗi lần cá cái sẽ đẻ từ 800 – 1500 trứng. Cá đực sẽ thụ tinh dần dần cho trứng.
Lưu ý sau khi cá cái đẻ xong cần tách cá cái ra vì lúc này cá đực rất hung dữ để bảo vệ trứng.
Sau khoảng 2 đến 3 ngày trứng nở ta cho cá ăn lòng đỏ trứng gà luộc chín hoặc thức ăn tự nhiên như tảo, các loài giáp xác. Tới 1 đến 2 tháng cá con đã có thể ăn thức ăn tổng hợp.
3. Các loại cá cảnh đẻ con dễ sinh sản
Có những loài cá đẻ con ngay từ lúc mới sinh, các cá con đã bơi được tự do và vóc dáng như bố mẹ chúng thu nhỏ lại. Tất nhiên là trong bể nuôi có nhiều cây cỏ và cả một thảm cây nổi, có thể làm cho chúng thoát khỏi sự ăn thịt của cá bố mẹ.
Bể sinh sản không nên có mật độ cá quá dày. Trong bể, cần có dụng cụ lọc bằng bọt bể là tốt nhất vì không gây hại cho cá con.
Cá 7 màu – Guppy
Cá bảy màu là một loại cá nhiệt đới khá được ưa chuông tại Việt Nam. Giá thành rẻ lại đẹp cùng khả năng sinh sản nhanh và dễ nuôi.
Để nuôi cá bảy màu đơn giản và dễ dàng. Chúng ta chỉ cần thả chúng vào môi trường nước sạch hoặc hơi kiềm và cho chúng ăn đầy đủ 2 lần/ ngày.
Ngoài ra, nếu bạn không có thời gian để cho cá ăn thường xuyên thì chúng ta có thể thả các loại rong đuôi chó, tảo để tạo nguồn thức ăn tự nhiên cho cá.
Cá có khả năng mang thai và sinh sản rất thanh. Thời gian mang thai và sinh sản chỉ từ 22-30 ngày. Sau khi được thụ tinh thì vùng gần hậu môn sẽ có màu sẫm gọi là đốm thai sẽ lớn dần lên và sẫm màu đi.
Cá Guppy cái có thể sinh sản từ 5-30 con cho mỗi lứa, cá con vừa sinh ra đã có thể biết bơi và ẩn nấp.
Cá Bình Tích
Cá bình tích hay còn có tên gọi khác là cá molly, cá bình trà. Là loại cá rất dễ nuôi. Tính tình rất hiền lành và sống theo từng đàn. Chúng rất thích ăn các loại rong rêu có hại và là một loại cá có ích cho bể.
Cá Sinh sản rất nhanh nếu bạn mua một chú cá ngoài chợ thì chỉ cần biết lựa chọn là 1 2 ngày sau chúng sẽ đẻ. Cá bình tích sinh sản theo cách đẻ con. Khi mới đẻ cá con có thể ăn được bo bo hoặc các loại thức ăn mịn khác. Sau khoảng 1 tháng chúng sẽ ăn được các loại thức ăn viên như thường.
Dễ nuôi và cũng là một trong các loại cá cảnh dễ sinh sản. Lại dễ lai với những màu khác nhau để tạo ra một màu độc quyền cho bạn. Nếu biết cách lựa chọn, thì chỉ sau 1-2 ngày khi mua về là chúng sẽ đẻ.
Cá Đuôi Kiếm
Cá đuôi kiếm là một trong những loài cá cảnh nhiệt đới phổ biến nhất. Cá còn có các tên gọi khác như: cá hoàng kim, cá đốm. Cá có nguồn gốc đông nam mexico. Thường sống ở các sống, suối, kênh rạch. Tới những năm năm 50 cá được du nhập vào việt nam.
Cá đuôi kiếm rất dễ nuôi và lành tính. Tuy nhiên cần chú ý là cá chịu rét khá kém.
Là loại sinh trực tiếp ra cá con. Thường cá đuôi kiếm thích đẻ vào ban đêm, mỗi lần đẻ từ 12 đến 20 con.
Bạn nên chú ý thả rong rêu vào bể cho cá con lẩn trốn. Thức ăn cơ bản của cá con là trứng nước hoặc bánh mỳ phơi khô đều được.
4. Chọn cá giống dễ sinh sản, dễ nuôi
Do đặc điểm sinh lý của mỗi loài cá có sự khác nhau, cho nên kỹ thuật cho cá đẻ ở mỗiđối tượng đều có sự khác nhau.
Dù là cá đẻ trứng hay đẻ con, điều quan trọng trước tiên là tìm cho đúng một cặp, một trống, một mái.
Thường thì cá đực có vây hậu môn biến đổi khác với cá cái. Ở các cá đẻ trứng, ít có sự khác biệt rõ rệt, chỉ có một số đặc tính có thể giúp xác định cá đực hay cá cái.
Thông thường cá đực mảnh hơn và có màu sắc sặc sỡ hơn, và các vây khá phát triển.
Trong bể nuôi, các loài cá thuộc họ cá rô phi thường tự lựa chọn cá khác giống để ghép đôi.
Cá chọn để sinh sản phải là cá khỏe mạnh, không bị bệnh hoặc biến dạng. Cần chọn cá có những điểm mạnh như là có màu sắc đẹp, vây phát triển tốt v.v…
Trước khi cho cá ghép đôi, người ta thường nuôi tách riêng cá đực và cá cái.
Suốt trong thời kỳ này, phải chăm sóc và có chế độ nuôi dưỡng đặc biệt. Cách làm này sẽ đảm bảo là cá cái có trứng tốt.
5. Chăm sóc cá sinh sản
Lúc cá sinh đẻ và giai đoạn kế tiếp, cần đặc biệt quan tâm đến cá. Một số cá đực ve vãn cá cái nồng nhiệt. Một số khác ngược lại, lại xua đuổi cá cái mà không chấp nhận ghép bắt cặp ngay từ đầu.
Có những loài cá không quan tâm đến trứng đẻ ra, có khi cá cái ăn trứng.
Trong trường hợp này, người nuôi phải đưa cá cái sau khi đẻ ra khỏi bể nuôi, chỉ để cho cá đực chăm sóc con. Hoặc có thể đưa cả cặp trống mái ra và ấp trứng một cách nhân tạo bằng cách đặt một miếng đá bọt gần trứng. Để cho dòng nước chảy thay thế chuyển động quạt vây của cá bố mẹ. Làm như vậy, cá vẫn đủ ôxy để sinh trưởng.
Trứng cá họ Cá chép răng thường được đẻ ra trong các bụi cây tự nhiên, trên lớp than bùn ở đáy bể. Tùy theo loài cá, ta phải thu nhặt trứng và cho nở ở nước ít sâu. Có thể để chúng trong 1-2 tháng trong than bùn hầu như khô trước khi nhúng lại vào nước để thúc đẩy sự nở trứng.
Do cá đực thường khỏe hơn, trong thực tế, người ta thường xếp 1 cá đực cùng với hai cá cái.
Trong trường hợp những loài cá làm tổ bọt, tốt nhất là mang cá cái ra khỏi bể sau khi trứng đã thụ tinh. Cá đực sẽ bảo vệ tổ và trứng một cách nồng nhiệt.
Sau khi cá đã sinh đẻ, nên để cho cá đẻ con nghỉ vài hôm cho lại sức rồi mới cho chúng vào bể nuôi chính.
6. Chăm sóc cá con
Kể từ lúc bắt đầu bơi được, cá con đã cần đến thức ăn, nhưng chính trong giai đoạn chưa bơi thực sự này, cá có thể sống nhờ chất dự trữ ở túi noãn hoàng. Không cần cho ăn vội, vì lúc này cá cũng chưa biết ăn, do vậy thức ăn thừa sẽ làm ô nhiễm bể.
Thức ăn đầu tiên của cá phụ thuộc vào kích thước của cá, vì các loài cá nở ra hoặc được đẻ ra thường có kích thước khác nhau. Thường thì cá con của các loài làm tổ và đẻ trứng phân tán tỏ ra không ham ăn như cá con của họ Cá rô phi và cá đẻ con.
Cá con cần cho ăn liên tục. Sự tăng vận chuyển của nước và thay nước mới sẽ làm tăng sự sinh trưởng điều hòa của cá. Khi cá đã lớn, có hình dạng và màu sắc riêng biệt của cá bố mẹ. Cần loại hết các cá ốm yếu, chậm chạp. Các cá con không có màu và vây phát triển bình thường cũng nên loại bỏ. Lựa chọn cá đẹp đẻ nuôi, để tạo giống là cần thiết.