Thuốc trị bệnh thủy đậu có nhiều loại, từ các bài thuốc dân gian, thuốc thảo dược Đông y đến các loại thuốc Tây đều được người dân sử dụng để khắc phục bệnh. Chúng được bào chế chủ yếu dưới dạng thuốc bôi hoặc thuốc uống có tác dụng ức chế virus, làm tiêu mụn nước và cải thiện các triệu chứng liên quan.
Bệnh thủy đậu là một dạng bệnh truyền nhiễm do Herpes virus gây ra. Virus gây bệnh khi xâm nhập vào da có thể ủ bệnh từ 11 – 18 ngày rồi gây ra các triệu chứng như nóng sốt, nổi mụn nước, đau đầu, buồn nôn, mệt mỏi, ngứa da… Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể ảnh hưởng đến toàn thân và để lại sẹo rỗ trên da. Nghiêm trọng hơn, mụn nước vỡ ra có thể khiến mầm bệnh lây nhiễm thành dịch hoặc khiến bệnh nhân có nguy cơ bị nhiễm trùng máu rất cao.
Các loại thuốc đang được sử dụng để điều trị bệnh thủy đậu bao gồm:
Thuốc trị bệnh thủy đậu trong dân gian
Sử dụng thuốc dân gian là phương pháp được nhiều người lựa chọn để khắc phục bệnh thủy đậu tại nhà. Các bài thuốc chủ yếu sử dụng thảo dược có sẵn trong vườn nhà và được bào chế dưới nhiều hình thức khác nhau như nấu nước tắm, sắc uống hay bôi ngoài da. Mặc dù khá an toàn nhưng bạn chỉ nên dùng thuốc dân gian chữa bệnh thủy đậu khi còn nhẹ. Tuy nhiên, cần sàng lọc, lựa chọn các bài thuốc thật sự hiệu quả và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi thực hiện để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.
1. Thuốc tắm trị thủy đậu từ lá khế
Lá khế thường được dân gian sử dụng để nấu nước tắm trị bệnh thủy đậu và một số vấn đề về da như nổi mề đay mẩn ngứa, viêm da cơ địa, rôm sảy… Y học cổ truyền ghi nhận, lá khế có tác dụng sát trùng, giải nhiệt, tiêu độc, giúp giảm ngứa, làm tiêu các nốt mụn và ngăn ngừa bội nhiễm da.
Nghiên cứu hiện đại cũng phát hiện ra một số hoạt chất trong lá khế có tác dụng diệt khuẩn, ức chế virus gây bệnh thủy đậu. Đây là nguyên liệu dễ kiếm, người bệnh có thể hái lá tươi về rửa thật sạch rồi sắc kỹ lấy nước tắm rửa hoặc vệ sinh vùng da bị nổi mụn hàng ngày theo hướng dẫn dưới đây.
Cách sử dụng thuốc:
- Chuẩn bị 200 gram lá khế, 2 – 3 lít nước, 1 thìa cà phê muối
- Rửa sạch lá rồi bỏ vào nồi cùng với lượng nước đã chuẩn bị
- Đun sôi trong 10 phút, tiếp tục cho muối vào, hòa tan
- Đổ nước vừa nấu ra chậu tắm, để nguội lấy tắm rửa toàn thân.
- Khi tắm chú ý nhẹ nhàng, không kỳ cọ mạnh khiến mụn nước bị vỡ ra sẽ làm mầm bệnh lây lan. Tránh áp dụng cách này khi mụn nước đã vỡ.
2. Bài thuốc chữa bệnh thủy đậu từ rau sam
Rau sam có vị chua, tính mát, thường mọc hoang ở ven đường đi và được người dân thu hái về làm rau ăn hoặc làm thuốc chữa nhiều bệnh, bao gồm cả bệnh thủy đậu. Sử dụng thảo dược này đúng cách có tác dụng giảm viêm đỏ da, làm tiêu mụn nước, ức chế hoạt động của virus, đồng thời xoa dịu cảm giác ngứa rát khó chịu ở khu vực bị ảnh hưởng.
Cách làm thuốc trị bệnh thủy đậu từ rau sam:
- Dùng 100 – `20g rau sam tươi ( toàn thân cây) đem rửa sạch, ngâm trong nước muối pha loãng 15 phút.
- Thái nhỏ cây và đem xay nhuyễn với một ít nước đun sôi để nguội
- Vắt nước cốt rau sam uống, phần bã lấy đắp vào khu vực tổn thương để tăng thêm công dụng điều trị.
3. Thuốc bôi điều trị thủy đậu từ cỏ nhọ nồi
Cỏ nhọ nồi là một loại cây mọc hoang còn được biết đến với tên gọi khác là cỏ mực. Phần lá, thân và hoa của cây là những bộ phận có thể sử dụng làm thuốc chữa bệnh.
Phân tích thành phần của cây cỏ nhọ nồi cho thấy cây chứa nhiều saponin, alcaloid, tanin và nhiều hoạt chất khác. Chúng có tác dụng ức chế rõ ràng đối với virus, vi khuẩn hay một số trực khuẩn, ngăn chặn sự hình thành của các mụn nước mới ở người bệnh thủy đậu và phòng ngừa biến chứng bội nhiễm da. Để tăng hiệu quả trị bệnh, dân gian còn kết hợp cây cỏ nhọ nồi với một số thảo dược khác.
Cách sử dụng:
- Chuẩn bị cỏ nhọ nồi, cỏ lưỡi rắn, lá rau má, lá tần cửu, lá dâu tằm, lá cỏ thia lịa ( cỏ chân vịt), lá mũi mác. Mỗi thứ 1 nắm dùng lượng bằng nhau.
- Tất cả rửa sạch, giã nát, lọc lấy nước cốt
- Dùng bông gòn thấm nước thuốc chấm lên các nốt mụn thủy đậu
- Lặp lại mỗi ngày 2 lần cho đến khi mụn tiêu hẳn.
4. Bài thuốc trị thủy đậu từ lá sầu đâu
Lá sầu đâu còn được gọi là lá xoan Ấn Độ hay lá Neem. Với đặc tính kháng viêm, sát trùng tự nhiên, loại lá này thường được dân gian sử dụng để điều trị bệnh thủy đậu, đái tháo đường, sốt, lở loét da và nhiều bệnh lý khác. Để cải thiện các triệu chứng của bệnh thủy đậu, người bệnh có thể hái lá sầu đâu lấy nước tắm rửa mỗi ngày.
Cách bào chế thuốc:
- Chuẩn bị 300g lá sầu đâu tươi và 1 lít nước
- Bỏ nước vào nồi, đun sôi rồi mới bỏ lá vào
- Nấu thêm 10 phút nữa là được
- Để nước nguội, dùng lau người, pha loãng với nước sạch để tắm hoặc vệ sinh vùng da bị bệnh.
5. Thuốc chữa trị bệnh thủy đậu từ lá tre
Cuối cùng, khi nhắc đến các bài thuốc trị bệnh thủy đậu hiệu quả trong dân gian bạn không nên bỏ qua bài thuốc từ lá tre. Theo quan niệm của y học cổ truyền, lá tre có vị ngọt, quy vào hai kinh Tâm, Phế, giúp giải nhiệt, hạ sốt, thông tiểu. Sắc lá tre làm thuốc tắm có tác dụng giảm viêm loét da, làm tiêu mụn nước, chống ngứa, hạ sốt và cải thiện các dấu hiệu khó chịu do bệnh thủy đậu gây ra.
Cách bào chế thuốc:
- Dùng 1 nắm lá tre rửa với nhiều lần nước cho sạch
- Vò nát lá rồi bỏ vào nồi, đổ ngập nước, đun sôi trong 15 phút
- Để nước nguội, dùng tắm rửa mỗi ngày 1 – 2 lần để tổn thương trên da hồi phục hoàn toàn.
Thuốc chữa bệnh thủy đậu từ Tây y
Tây y có các loại thuốc uống hoặc thuốc bôi ngoài da thường được bác sĩ kê đơn để điều trị bệnh thủy đậu. Chúng được sử dụng với các mục đích như tiêu diệt virus, sát trùng, giảm hiện tượng ngứa ngáy, viêm đỏ trên da.
Dưới đây là một số loại thuốc trị bệnh thủy đậu thường được bác sĩ chỉ định:
1. Thuốc bôi chữa thủy đậu
Acyclovir
Acyclovir nằm trong nhóm thuốc kháng virus thường có mặt trong đơn thuốc điều trị bệnh thủy đậu. Thuốc chứa dẫn chất purin nucleoside tổng hợp, có khả năng ức chế mạnh đối với in vitro virus Herpes simplex type 1, 2 cùng virus Varicella-zoster. Ngoài ra, thuốc còn cung cấp các thành phần khác như vaselin, propylene glycol hay dimethicone có tác dụng làm mềm da và tăng tính thẩm thấu của thuốc.
Khi được bôi lên da, thành phần acyclovir sẽ nhanh chóng được chuyển hóa thành acyclovir monophosphate dưới tác động của enzyme thymidine kinase. Chất monophosphate sau đó sẽ được tiếp tục biến đổi thành diphosphate giúp ức chế quá trình tổng hợp và phân chia DNA của virus, qua đó ức chế bệnh phát triển.
Với tác dụng trên, thuốc Acyclovir thường được chỉ định để điều trị bệnh thủy đậu ở trẻ sơ sinh, người bị suy giảm hệ miễn dịch hoặc bệnh thủy đậu xuất huyết. Các trường hợp bị nhiễm Herpes môi hay cơ quan sinh dục cũng có thể dùng loại thuốc này.
Thuốc có giá thành rẻ. Khi sử dụng có thể gây kích ứng nhẹ hoặc mang đến cảm giác nóng, nhói ngay tại vị trí thoa kem. Không bôi thuốc gần mắt, âm đạo hay quanh niêm mạc miệng. Chống chỉ định Acyclovir cho người bị nhiễm HIV, từng phẫu thuật ghép tủy xương hoặc đang điều trị ung thư.
Cách sử dụng thuốc:
- Lấy 1 lượng kem vừa đủ bôi một lớp mỏng ở vùng da bị bệnh
- Mỗi ngày thoa thuốc 5 lần. Khoảng cách giữa 2 lần sử dụng tối thiểu 4 tiếng
- Liệu trình điều trị bằng thuốc
Acyclovir thường kéo dài khoảng 5 ngày. Nếu bệnh chưa khỏi thì dùng thêm 5 ngày nữa.
2. Dung dịch Xanh M
ethylen điều trị bệnh thủy đậu
Xanh Methylen cũng là một trong những loại thuốc bôi trị bệnh thủy đậu thường được sử dụng. Thuốc có tác dụng sát khuẩn nhẹ, giúp ngăn ngừa bội nhiễm da và làm mụn nước nhanh khô, đồng thời ngăn chặn tình trạng lây lan mầm sang các vùng da lành xung quanh.
Đôi khi, dung dịch Xanh Methylen còn được chỉ định cho các trường hợp bị bệnh chốc lở hoặc viêm da mủ. Loại thuốc này khá an toàn và có thể dùng được cho cả phụ nữ trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú. Không sử dụng loại thuốc này cùng lúc với các dung dịch có tính kiềm, iot, cromat hoặc có khả năng chống oxy hóa mạnh ( chẳng hạn như oxy già, thuốc tím hay dung dịch povidone iod). Khi thoa thuốc, bạn nên cẩn thận để không làm bẩn quần áo sẽ khó giặt sạch.
Thuốc Xanh Methylen có tác dụng tại chỗ, không dùng theo đường uống. Tránh bôi thuốc gần mắt, mũi, niêm mạc miệng, âm đạo hay các vùng da có vết thương hở. Trường hợp đang cho con bú, không bôi thuốc lên vùng ngực.
Cách sử dụng:
- Tắm rửa sạch sẽ hoặc vệ sinh vùng da bị bệnh rồi lau khô
- Bôi thuốc ngày 2 lần vào nơi bị nổi mụn nước.
3. Thuốc
Castellani chữa bệnh thủy đậu
Castellani là thuốc trị bệnh thủy đậu dạng dung dịch bôi ngoài da. Thuốc chứa các thành phần gồm Fuchsine basic, alcol etylic, aceton và resorcinol. Khi thoa ngoài da, chúng có tác dụng diệt khuẩn, kháng nấm, làm mát da, giảm nhanh cảm giác ngứa ngáy khó chịu cho người bệnh.
Ngoài các đối tượng bị thủy đậu, thuốc Castellani còn được chỉ định cho bệnh nhân bị nhiễm nấm kẽ, nấm móng tay, móng chân, lang ben, chốc lở hoặc nổi mụn mủ trên da. Thuốc cũng có tác dụng dưỡng ẩm, chống bong tróc da. Tuy nhiên, một số trường hợp có thể xuất hiện các phản ứng phụ ngoài ý muốn sau khi bôi thuốc như dị ứng, phát ban, nóng rát da, nổi mẩn đỏ… Không bôi thuốc Castellani lên vùng da nhạy cảm và thận trọng tham khảo ý kiến bác sĩ khi có ý định sử dụng loại thuốc này cho trẻ sơ sinh, trẻ em.
Cách sử dụng thuốc:
- Lấy một lượng thuốc vừa đủ thoa nhẹ nhàng lên khu vực cần điều trị
- Tùy theo mức độ bệnh của từng người mà bác sĩ sẽ chỉ định tần suất bôi thuốc trong ngày cho phù hợp.
- Bạn chỉ nên bôi thuốc trong phạm vi da bị bệnh, không bôi rộng ra ngoài
- Sau khi thoa thuốc, tránh để da ma sát với quần áo hay các vật khác gây mất thuốc, làm giảm hiệu quả điều trị.
4. Gel Subac trị thủy đậu
Gel Subac chứa những hạt Nano bạc có kích thước rất nhỏ nên có khả năng tiếp xúc và tiêu diệt vi khuẩn, vi nấm gây bệnh tốt hơn. Khi được hấp thu qua da, các hạt nano bạc sẽ nhanh chóng được chuyển hóa sang dạng ion tấn công trực tiếp vào nhiều vị trí khác nhau trong tế bào vi sinh vật. Sau đó, chúng tiếp tục phát huy tác dụng vô hiệu hóa chức năng hoạt động cũng như quá trình tổng hợp của tế bào, từ đó khiến cho virus gây bệnh thủy đậu không phát triển được.
Với tác dụng trên Gel Subac thường được chỉ định để điều trị bệnh thủy đậu và một số bệnh lý khác như tay chân miệng, nhiễm Herpes, bệnh zona thần kinh, viêm da, chốc lở hay bệnh sởi. Tuy nhiên, thuốc không có tác dụng tốt đối với các mụn nước bị bể và đang chảy mủ.
Cách sử dụng:
- Vệ sinh sạch sẽ vùng da cần điều trị bằng nước ấm
- Lấy một lượng gel vừa đủ thoa nhẹ nhàng lên da theo chuyển động tròn để các hoạt chất nhanh chóng thẩm thấu vào da.
- Tránh thoa quá dày
- Rửa tay kỹ trước và sau khi tiếp xúc với gel
- Không bôi sản phẩm vào các nốt mụn thủy đậu đang chảy dịch.
5. Thuốc kháng sinh chữa thủy đậu
Một số bệnh nhân bị thủy đậu còn được chỉ định thuốc kháng sinh theo dạng uống có tác dụng toàn thân hoặc thuốc bôi để điều trị tại chỗ. Thuốc có tác dụng dự phòng và điều trị nhiễm trùng, bội nhiễm vi khuẩn, nhất là các trường hợp đang bị lở loét da.
Thuốc kháng sinh chỉ được sử dụng khi được bác sĩ kê đơn. Người bệnh thủy đậu không nên tự ý lạm dụng loại thuốc này bừa bãi khi không cần thiết dẫn đến kháng kháng sinh và nhiều tác dụng phụ có hại.
Thuốc điều trị bệnh thủy đậu trong Đông y
Ngoài thuốc dân gian và thuốc Tây, các bài thuốc trị bệnh thủy đậu trong Đông y cũng được sử dụng rộng rãi. Chúng khá an toàn và có thể sử dụng cho nhiều đối tượng do được bào chế từ thảo dược thiên nhiên lành tính.
Một số bài thuốc Đông y chữa bệnh thủy đậu:
Bài thuốc số 1:
- Thành phần: 20 gram củ sắn dây, 20 gram đậu xanh, 20 gram lá chàm, 20 gram rễ tranh, 10 gram quốc lão (cam thảo), 3 lát sinh khương (gừng tươi).
- Cách sử dụng: Tất cả bỏ vào ấm sắc kỹ với lượng nước vừa đủ. Gạn thuốc sắc ra chén, chia 2 – 3 lần uống trong ngày. Dùng đều đặn ngày 1 thang cho đến khi khỏi bệnh.
- Tác dụng: Giải nhiệt, hạ sốt, ức chế virus, giảm cảm giác ngứa rát trên da. Dùng điều trị cho trẻ bị nổi mụn thủy đậu quá 3 ngày nhưng không hết sốt.
Bài thuốc số 2:
- Thành phần: 20 – 30 gram đậu xanh còn vỏ, 20 gram rau ngổ, 16 gram chi tử, 16 gram kim ngân hoa, 12 gram mao căn.
- Cách sử dụng: Bỏ các dược liệu trên vào ấm sắc 2 lần. Mỗi lần đổ 600ml nước sắc cạn còn 200ml. Trộn thuốc thu được ở cả hai lần sắc lại chia thành vài lần uống hết trong ngày. Trẻ em dùng liều bằng 1/2 so với người lớn.
Bài thuốc số 3:
- Thành phần: 8 gram hoàng liên, 6 gram đỗ phụ, 12 gram hoàng bá và 8 gram sơn chi.
- Cách sử dụng: Sắc kỹ ngày 1 thang, chia làm 3 lần dùng.
- Chỉ định: Dùng cho bệnh nhân mọc nhiều nốt đậu, mụn vỡ ra mà không đóng vảy được.
Bài thuốc số 4:
- Thành phần: Cam thảo dây 12 gram, kim ngân hoa 12 gram, lá tre 10 gram, nam hoàng liên 8 gram, vỏ đậu xanh 12 gram, rễ cây sậy 8 gram.
- Cách sử dụng: Rửa sạch tất cả các vị thuốc rồi đem sắc với 4 bát nước. Đun cạn còn 1 bát uống hết trong ngày.
Lưu ý khi dùng thuốc trị thủy đậu
các loại thuốc trị bệnh thủy đậu ở trên đều có những ưu nhược điểm riêng. Nếu như thuốc dân gian hay các bài thuốc Đông y được đánh giá cao về tính an toàn nhưng lại có tác dụng chậm thì thuốc Tây lại cho hiệu quả nhanh hơn, tuy nhiên tác dụng phụ tiềm ẩn cũng rất nhiều. Để lựa chọn được loại thuốc phù hợp, người bệnh nên thăm khám và tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
Để bệnh thủy đậu nhanh khỏi, trong quá trình dùng thuốc cũng cần lưu ý các vấn đề sau:
- Tuân thủ dùng đúng liều lượng, đủ liệu trình. Không lạm dụng thuốc bừa bãi, tự ý tăng giảm liều hoặc ngưng uống thuốc dù bệnh chưa được chữa trị dứt điểm.
- Không để cơ thể đổ nhiều mồ hôi hoặc tiếp xúc với bụi bẩn, hóa chất
- Tắm rửa thường xuyên và giữ da luôn khô ráo, sạch sẽ
- Tránh cào gãi mạnh khiến mụn nước bị vỡ. Dịch nhầy từ trong mụn nước có thể dính sang các khu vực khác làm lây lan mầm bệnh và truyền nhiễm cho người khác.
- Tránh tiếp xúc da kề da, ngủ chung giường hoặc sử dụng chung đồ dùng cá nhân với người khác. Virus gây bệnh thủy đậu có thể lây lan từ người bệnh sang người khỏe mạnh.
- Thường xuyên giặt quần áo, chăn màn, vỏ gối, khăn tắm với nước nóng, sấy khô ở nhiệt độ cao hoặc phơi ngoài nắng to để tiêu diệt sạch virus trước khi sử dụng lại.
- Cắt móng tay và rửa tay thường xuyên bằng xà phòng diệt khuẩn. Tránh chạm tay trực tiếp vào mụn nước.
- Ngủ đủ giấc. Uống nhiều nước kết hợp bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C để tăng khả năng miễn dịch cho cơ thể, giúp bệnh nhanh khỏi.
- Nếu trong quá trình dùng thuốc trị bệnh thủy đậu mà bệnh vẫn tiếp tục tiến triển nặng hơn hoặc gây biến chứng, hãy quay lại bệnh viện để bác sĩ kiểm tra và điều chỉnh phương pháp điều trị cho phù hợp.